Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen ve katılımcılar (Bilge Kılıç, Emir, Fatih, Gonca İnce) tarafından sunulan tıbbi görüntüleme teknikleri ve kontrast maddeleri hakkında bir eğitim dersidir.
- Video, kontrast maddelerin ne olduğu, türleri, kullanım alanları ve BT (Beyin Tomografi) görüntüleme teknikleri üzerine odaklanmaktadır. Eğitmen, kontrast maddelerin yan etkileri, kontra-indikasyonları ve kreatinin/eGFR değerlerine göre kontrast kullanımı hakkında bilgiler vermektedir. Ayrıca Wisconsin Üniversitesi'nin kontrast madde kılavuzu tanıtılarak, mezenter iskemi, apandisit şüphesi gibi durumlarda kontrast kullanımı ve görüntüleme stratejileri vaka tabanlı sorularla ele alınmaktadır.
- Katılımcılar, çeşitli hastaların kreatinin değerlerine göre kontrast kullanımı konusunda kararlar vermekte ve eğitmenin sorularına cevaplar vermektedir.
- 00:13Kontrast Maddeler Hakkında Genel Bilgiler
- Kontrast maddeler, görüntüleme yöntemlerinde organların görünürlüğünü artırmak için kullanılan kimyasal ajanlardır.
- Kontrast maddeler pozitif ve negatif olmak üzere ikiye ayrılır ve çeşitli görüntüleme yöntemlerinde (menogram, HSG, miyelogram) kullanılır.
- Günümüzde BT'de kullanılan tek kontrast maddeleri iyotlu kontrast maddelerdir.
- 01:18BT Kontrast Maddeleri ve Yan Etkileri
- BT kontrastları düşük iyonik ve yüksek iyonik olmak üzere ikiye ayrılır; düşük iyonik kontrast maddelerin yan etkileri daha azdır.
- Düşük iyonik kontrast maddelerin toksik etkileri hala vardır, özellikle nefrotoksisitesi önemlidir.
- Kontrast maddelerin fatal reaksiyon oranı 1/300.000'dür ve ürtiker, bronkospazm, alerjik reaksiyonlar gibi yan etkiler gösterebilir.
- 03:10Alerjik Reaksiyonlara Karşı Tedavi
- Alerjik reaksiyonlara karşı steroid ve antihistaminik ilaçlar verilir.
- Önceden alerjik reaksiyon gösteren hastalara 32 mg prednizon ve 25-50 mg antihistaminik verilir.
- Antihistaminik ilaçlar baş dönmesi, uyku hali gibi yan etkileri gösterebilir.
- 03:51Kontrast Maddelerin Kontraendikasyonları
- Kontrast maddelerin üç önemli kontraendikasyonu vardır: anuri (idrar çıkışının olmaması), tirotoksikoz ve feokromositoma.
- Tirotoksikoz hastalarında kontrast madde verildiğinde tirotoksikoz artabilir ve aritmiden ölüme yol açabilir.
- Feokromositoma hastalarında kontrast madde verildiğinde hipertansif kriz olma ihtimali vardır.
- 05:23Nefrotoksisite ve Kontraendikasyonlar
- Hamile hastalara kontrast madde verilebilir, ancak radyasyon riski nedeniyle önlem alınmalıdır.
- Metformin alan hastalarda, orak hücreli anemi hastalarında ve multipl miyelom hastalarında kontrast maddeye karşı göreceli kontraendikasyon vardır.
- Böbrek yetmezliği, anuri, feokromositoma, metformin kullanımı, orak hücreli anemi ve multipl miyelom nefrotoksisite dışında değerlendirilmesi gereken durumlardır.
- 08:02Nefrotoksisite Riski ve Kreatinin Değerleri
- 65 yaşın altındaki, insülinli diyabet almıyor, kollajen doku hastalığı, multipl miyelom, böbrek transplantı, karaciğer yetmezliği ve kalp yetmezliği olmayan hastalarda kreatinin kontrolü gerekmez.
- 65 yaşın üstündeki hastalarda ve risk faktörleri olan hastalarda kreatinin kontrolü yapılmalıdır.
- Kreatinin değeri 1,5'in altındaysa çekim yapılabilir, 1,5'in üstündeyse EGFR değeri kontrol edilmelidir; EGFR 45'in üzerindeyse sıvı takviye alınarak kontrast verilebilir, 45'in altındaysa kontrast verilmemelidir.
- 10:34Kontrast Madde Kılavuzu ve MR Kontrastı
- Wisconsin Üniversitesi'nin yazdığı kontrast madde kılavuzu alerjik reaksiyonları da kapsayan, kullanışlı bir kaynaktır.
- MR kontrastları güvenlik kontrast maddeleridir, ancak bu kontrastları yazmayacaksınız çünkü sizin işinizle ilgili değildir.
- 11:07Mezenter İskemi Vakası
- 78 yaşındaki bir hasta mezenter iskemi (bağırsakların damar tıkanması) şüphesiyle, karında ağrı ve kreatinin 0,90 değerindeyken BT çekilmelidir.
- Hastanın haşimato (hipotiroidizm) olduğu belirtilmiş, ancak hipotiroidizm akut dönemde tirotoksikoz yapabilir, bu nedenle kontraindikasyon değildir.
- Kreatinin 1,90 ve EGFR 22 değerindeyken, kontrast verilemez, kontrastsız BT çekilerek radyoloji uzmanına değerlendirilmesi istenebilir.
- 13:22Apandisit Şüphesi Vakası
- 62 yaşında, herhangi bir tanımlı hastalığı olmayan apandisit şüphesiyle gelen bir hastada kontrastlı BT istenebilir.
- Apandisit, testis torsiyonu, aort diseksiyonu gibi acil durumlar gibi bir saatte değişimi olmayan bir durumdur, bu nedenle bekleyebilirsiniz.
- Yaşlı hastalarda (65 yaş üstü) kontrast kullanımı dikkatli olunmalıdır, ancak acil durumlarda kılavuzlara göre BT çekilmesi mümkündür.