Buradasın
Temel Veteriner Histoloji ve Embriyoloji Dersi: Kan Dokusu ve Hematopez
youtube.com/watch?v=Uuc1Ot1Sb9EYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim dersi formatında olup, konuşmacı temel veteriner histoloji ve embriyoloji dersinin altıncı ünitesi olan "Kan Dokusu ve Hematopez" konusunu özetlemektedir.
- Video, kan dokusunun yapısı ve görevleri, kan hücrelerinin yapımı ve kanın pıhtılaşma mekanizması gibi konuları kapsamaktadır. İçerikte kanın bileşenleri (şekilli elemanlar ve plazma), plazma ile serum arasındaki farklar, eritrositlerin yapısı ve fonksiyonları, lökositlerin türleri ve görevleri, trombositlerin pıhtılaşma mekanizmasındaki rolü ve kan hücrelerinin yapım süreci (hematopez) detaylı olarak anlatılmaktadır. Ayrıca kan grupları ve antijenler hakkında da bilgiler verilmektedir.
- 00:01Kan Dokusu ve Hematopez Dersinin Amacı
- Temel veteriner histoloji ve embriyoloji dersinin altıncı ünitesi olan kan dokusu ve hematopez konusu özetlenecek.
- Dersin amaçları: kan dokusunu meydana getiren hücreleri tanıma, kanın fonksiyonlarını açıklama, kan hücrelerinin yapımını açıklama ve kanın pıhtılaşma mekanizmasını özetleme.
- Kapsam: kanın yapısı ve görevleri, şekilli elemanlar ve kan hücresi yapımı.
- 00:55Kanın Yapısı ve Görevleri
- Kan dokusu, kanın şekilli unsurları (eritrositler, lökositler, trombositler) ve plazmadan meydana gelir.
- Plazma su, elektrolit, protein yapısı, atıklar, besin maddeleri ve hormonları içerir.
- Kanın pH'sı 7,40 civarında tutulmalıdır ve vücut ağırlığının yaklaşık %7'sini oluşturur.
- 02:08Kanın Fonksiyonları
- Kanın görevleri üç başlık altında değerlendirilebilir: taşıma, düzenleme ve koruma fonksiyonları.
- Düzenleme fonksiyonları arasında pıhtılaşma, vücut ısısı ve asit-baz dengesinin sağlanması yer alır.
- Taşıma fonksiyonları arasında besin maddelerinin taşınması, atıkların uzaklaştırılması, oksijen ve karbondioksitin taşınması, metabolitler ve hormonların taşınması, vücut sıcaklığının ayarlanması ve ozmotik dengenin sağlanması bulunmaktadır.
- 03:18Plazma ve Serum Farkı
- Plazma, pıhtılaşmasını engelleyen bir faktör (heparin) ilave edilerek santrifüjle ayrıldığında, en altta şekilli elemanlar (%44), üstte akyuvar ve trombositler (%1) ve en üstte plazma (%55) oluşur.
- Serum, pıhtılaşmasını engelleyici faktör ilave edilmeden santrifüjle ayrıldığında, kan pıhtısının üzerinde hafif sarı renkte, saman renginde ve fibrinojen içermeyen bir sıvı oluşur.
- Plazmada fibrinojen bulunurken, serumda fibrinojen bulunmaz.
- 05:09Eritrositler
- Eritrositler kana kırmızı rengini verir, memelilerde çekirdeksiz ve yuvarlak biçimde olup sitoplazmaları hemoglobin taşımaya özelleşmiştir.
- Eritrosit sayıları yaşa, cinsiyete ve yüksek rakımlı yerlerde yaşayan insanlarda değişkenlik gösterir.
- Eritrositler solunumda gaz taşınmasında görev alır, karbonik anhidraz enzimi sayesinde karbondioksit karbonat ve hidrojene ayrılır ve akciğerlere karbondioksit büyük oranda karbonat şeklinde transfer edilir.
- 06:50Karbonmonoksit Zehirlenmesi ve Kan Grubu
- Karbonmonoksit hemoglobinlere geri dönüşsüz şekilde bağlanarak karboksi hemoglobin yapısını oluşturur ve hücrelerin oksijensiz kalmasına neden olur.
- Eritrositler üzerinde seçici karbonhidrat zincirleri bulunur ve bu antijenik özellikler dört farklı kan grubuna sebep olur.
- A ve B antijenlerinin bulunması A kan grubunu, A ve B'nin birlikte bulunması AB kan grubunu, bunların bulunmaması O kan grubunu gösterir.
- 08:18Lökositler
- Lökositler, granüllositler (nötrofil, eozinofil, bazofil) ve agrolositler (monosit, lenfosit) olmak üzere ikiye ayrılır.
- Lökositler hücresel ve humoral bağışıklık yanıtının verilmesini sağlar ve diyapedes kabiliyetlerine sahiptir.
- Diyapedes kabiliyeti sayesinde kan akışı içerisindeki rutin hareketlerini durdurup endotel hücreleri arasından gerekli oldukları yere göç ederek bağ dokuya geçerek fonksiyonel oldukları işlevleri yerine getirebilirler.
- 09:20Trombositler ve Lenf Dokusu
- Trombositler kanın pıhtılaşmasından sorumlu yapılar olup memelilerde çekirdeksiz yapıda bulunurlar.
- Travma durumunda damar duvarında hasar meydana geldiğinde, trombositler bu duvarda hasar gören bölgeye tutunarak pıhtılaşmayı başlatan en önemli etmenler arasındadır.
- Kan dokusu içerisindeki lenf yapısı, doku sıvısı ile aynı özelliklere sahiptir ve lenfositler lenf düğümlerinden geçişleri sırasında lenf sıvısına dahil olurlar.
- 10:42Kan Hücre Yapımı
- Kan hücreleri belirli bir sürdürülebilirlik çerçevesinde işlevsel olup, devamlı olarak yapılmaları ve yıkımları gerçekleşir.
- Bu yapım sürecine hematoz denir ve doğum öncesi (fetöl hematopez) ve doğum sonrası (postnatal hematopez) olarak iki farklı şekilde değerlendirilir.