Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan temel hukuk kavramları serisinin dokuzuncu bölümü olan bir eğitim dersidir.
- Videoda borçlar hukuku konusu detaylı olarak ele alınmaktadır. İlk olarak borçlar hukukunun temel prensipleri, borç ilişkilerinin sebepleri ve borcu sona erdiren nedenler anlatılmaktadır. Ardından özel hukuk ve devletler özel hukuku konularına geçilerek ticaret hukuku dalları ve uyrukluk kavramı açıklanmaktadır. Son bölümde ise velayet ve vesayet hakkı konuları sınav soruları üzerinden örneklerle anlatılmaktadır.
- Video, birinci ünitenin tamamlanmasıyla birlikte bir sürpriz sunulacağı bilgisiyle başlamakta ve sınav soruları üzerinden konuların pekiştirilmesiyle devam etmektedir.
- 00:12Temel Hukuk Kavramları
- Bu video, temel hukuk kavramları serisinin dokuzuncu videosu olup, birinci ünitenin sonuna gelindiği belirtiliyor.
- Yan soy hısımları arasında ikinci derece yeğenler, üçüncü derece amca, hala, dayı, teyze ve dördüncü derece kuzenler yer alıyor.
- Dernekler en az yedi kişiyle, sendikalar ve siyasi partiler otuz Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ile kurulurken, vakıflar mal topluluğu niteliğindeki tüzel kişiliklerdir.
- 01:47Borçlar Hukuku
- Özel hukukun ikinci dalı olan borçlar hukuku, kişiler arasındaki borç ilişkilerini düzenleyen hukuk dalıdır.
- Kişiler arasındaki borç ilişkisi üç sebepten kaynaklanır: hukuki işlemlerden, haksız fiilden ve sebepsiz zenginleşmeden.
- Hukuki işlemler sözleşmelerdir ve bu sözleşmelerden doğan borç ilişkileri örneğin işçi-çalışma borcu ve işveren-ücret borcu gibi olabilir.
- 02:52Haksız Fiil ve Sebepsiz Zenginleşme
- Haksız fiil, hukuk düzeninin izin vermediği zarar verici eylemlerdir (adam öldürmek, hırsızlık, gasp, tecavüz gibi).
- Haksız fiilden doğan borç ilişkileri hastane masrafları, ilaç masrafları, tedavi masrafları ve kan parası gibi olabilir.
- Sebepsiz zenginleşme, iki kişiden birinin mal varlığının diğeri aleyhine hiçbir sebep olmadan artış göstermesidir ve bu durumdan doğan en temel borç iade borcudur.
- 04:26Haksız Fiilin ve Sebepsiz Zenginleşmenin Unsurları
- Haksız fiilin dört unsuru vardır: kusur, zarar, hukuka aykırı bir fiil ve kusur ile zarar arasında illiyet bağı (neden-sonuç ilişkisi).
- Sebepsiz zenginleşmenin dört unsuru vardır: bir tarafın zenginleşmesi, diğer tarafın fakirleşmesi, haklı bir sebebin bulunmaması ve fakirleşme ile zenginleşme arasında illiyet bağı.
- Haksız fiilde kusur ve zarar arasında neden-sonuç ilişkisi olurken, sebepsiz zenginleşmede de fakirleşme ile zenginleşme arasında neden-sonuç ilişkisi vardır.
- 08:55Borçlar Hukukuna Hakim Olan İlkeler
- Nispilik ilkesi gereğince alacak ve borçlar üçüncü kişileri bağlamaz.
- İrade serbestliği (özerkliği) ilkesi, fiil ehliyetinin bütün koşullarına sahip, ayırt etme gücüne sahip, ergin ve kısıtlı olmayan kişinin tüm hukuki işlemlerini tek başına yapabilmesi ve iradesinin serbest olmasıdır.
- Dürüstlük ilkesi, herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüst davranması gerektiği, hakların kullanılmasındaki dürüstlüğün objektif, kazanılması subjektif iyi niyet kuralları geçerli olduğu ilkedir.
- 10:49Diğer Borçlar Hukuku İlkeleri
- Kusurlu sorumluluk ilkesi, kişinin kendi kusurundan dolayı borcunu ödemediğinde sorumluluğunun devam etmesidir.
- Üçüncü kişiler aleyhine borç kurulamaması ilkesi, borç ilişkisinin tek taraflı değil karşılıklı olduğu için sözleşmede karşılık (ivaz) ilkesinin geçerli olmasıdır.
- Borçlunun yerleşim yerinde ödeme ilkesi, borç ilişkisinin ana kuralı olup istisnaları vardır.
- 13:32Borcu Sona Erdiren Nedenler
- İfa (ödeme), ibra (alacaklının alacağından vazgeçmesi), yenileme (tecdit) ile eski borçlar sona erer yerine yeni bir borç doğar.
- Kusursuz imkansızlık, alacaklı ve borçlu sıfatının birleşmesi ve takas ile borçlar sona erer.
- Zaman aşımına uğrayan bir borç hiçbir halükarda sona ermez, eksik bir borç olarak alacak hakkı devam eder ve genel zamanaşımı süresi her alacak ve borç için on yıldır.
- 18:29Edim Kavramı
- Edim, davranış anlamına gelir ve borçlar hukukunda bir şey vermek, borcunu vermek veya bir şey yapmak gibi davranışları ifade eder.
- Borç ödemek için kredi çekmek veya hiçbir şey yapmamak gibi davranışlar borçlar hukukunda edim olarak adlandırılır.
- 19:17Borçlar Hukuku
- Vadesi gelmiş ve ödenmesi gereken borca "muaccel borç", vadesi gelmemiş olan borca ise "müeccel borç" denir.
- Bir kimsenin borcunu ödemesine "ifa", alacaklının alacağından vazgeçmesine ise "ibra" adı verilir.
- Gabin, karşı tarafın bilgisizliğinden ve tecrübesizliğinden aşırı yararlanma anlamına gelir.
- 20:31İkrah ve Butlan
- İkrah, korkutma veya tehdit yoluyla bir işlemin yaptırılmasıdır.
- Tehdit altında imzalanan borç senedi, tehdit ortadan kalktığında nisbi butlanır.
- Hata, hile ve ikrah, iradeyi sakatlayan sebepler arasında yer alır.
- 21:37Özel Hukukun Dalları
- Özel hukukun üçüncü dalı ticaret hukukudur ve kişiler arasındaki ticari ilişkileri düzenler.
- Ticaret hukukunun dalları: ticari işletme hukuku, şirketler hukuku, kıymetli evrak hukuku, deniz ticareti hukuku, sigorta hukuku ve taşıma işleri hukukudur.
- Şirketler hukuku, kolektif, komandit, anonim ve limited gibi şirketlerden bahsederken, kıymetli evrak hukuku hisse senetleri, çek, bono ve poliçe gibi kıymetli evraklardan söz eder.
- 23:08Deniz Ticareti Hukuku
- Deniz ticaretinde kullanılan gemiyi kullanan kişiye "donatan" denir.
- Gemiyi sevk ve idare eden kişiye "kaptan" denir.
- Denizde eşya taşıma karşılığı ödenen ücrete "navlun", yapılan sözleşmeye ise "navlun sözleşmesi" denir.
- 25:03Devletler Özel Hukuku
- Devletler özel hukuku, çeşitli devletlere bağlı bulunan (aynı uyruklukta olmayan) kişiler arasındaki özel hukuk ilişkilerine hangi devletin kanununun uygulanacağını gösteren hukuk dalıdır.
- Uyrukluk, hukuksal kişileri veya devlete bağlayan hukuki veya siyasi bağdır.
- Uyrukluk bağı ile devlete bağlanan kişiler gerçek kişilerdir, uluslararası dolaşım ağına sahip olan gemi ve uçaklar ise uyrukluk bağı ile devlete bağlanır.
- 27:01Uyrukluk Türleri
- Doğumla kazanılan uyrukluğa "asli uyrukluk" (birincil uyrukluk) denir.
- Sonradan kazanılan uyrukluğa "müktesep uyrukluk" denir.
- İkamet yolu ile vatandaşlık kazanmak için beş yıl, evlenme yolu ile vatandaşlık kazanmak için ise üç yıl evli kalıp evliliğin devam ediyor olması koşuluyla başvurulabilir.
- 28:57Vatandaşlık ve Yerleşim Yeri
- Türk ana veya babadan doğan çocuk, nerede doğarsa doğsun Türk'tür.
- Vatandaşlıktan çıkarma Cumhurbaşkanı kararıyla olur ve vatandaşlıktan çıkarılma kararlarına karşı yargı yolu kapatılamaz.
- Yerleşim yerleri iradi, itibari ve yasal olmak üzere üçtür; iradi yerleşim yeri kişinin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir, itibari yerleşim yeri işyeri veya oteldir, yasal yerleşim yeri ise kanun tarafından belirlenir.
- 33:03Yerleşim Yeri İlkeleri
- Yerleşim yerinde iki ilke vardır: zorunluluk ilkesi ve tekli ilke.
- Herkesin bir tane yerleşim yeri olabilir ve herkesin yerleşim yeri olmalıdır.
- İradi yerleşim yeri yoksa meskeni itibari yerleşim yeri, kanun tarafından belirlenmişse de yasal yerleşim yeri olarak adlandırılır.
- 34:14Velayet ve Vesayet Hakkı
- Velayet altındakilerin yerleşim yeri, vesayet makamının bulunduğu yerdir, vasilerinin yerleşim yeri değildir.
- Velayet, 18 yaşından küçüklerin ana ve babalarının çocukları üzerindeki haklarını tanımlamak için kullanılan bir terimdir ve ergin olmayan çocuklar ana babasının velayeti altındadır.
- Evlilik devam ettiği sürece ana ve baba velayeti ortaklaşa kullanır, ancak evli değilse velayet hakkı otomatikman annenindir.
- 35:11Velayet ve Vesayet Hakkı Detayları
- Anne ölmüşse veya kısıtlıysa hakim ya vasi atar ya da velayeti babaya verir.
- Vesayet hakkı, vasi vesayeti altındaki kişilerin mallarına ve kişiliğine özen gösterme, kişiyi temsil etme gibi hak ve yükümlülüklere sahip olmasıdır.
- Vesayet organları kayyumlar, vasiler ve vesayet daireleridir.
- 36:11Kısıtlı Kişiler ve Velayet
- Kısıtlama kararını sulh hukuk mahkemesi verir ve akıl hastalığı, akıl zayıflığı, alkol ve uyuşturucu bağımlılığı, savurganlık, yaşlılık, sakatlık, deneyimsizlik, kötü yaşam tarzı ve kötü yönetim gibi sebeplerle kısıtlanır.
- Kısıtlıların kişiliği ve mal varlığı ile ilgili menfaatleri vasi korur ve hukuki işlemlerde onları temsil eder.
- Birinci ünite burada bitti, ancak daha ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci, altıncı, yedinci ve sekizinci üniteler de bulunmaktadır.
- 37:10Deneme Sınavları
- Videonun altına birinci ünitenin üç tane deneme sınavı indirme linki konulacaktır.
- Deneme sınavlarını çözenlerin netlerini yazmaları istenmektedir.
- Aynı deneme sınavının birden fazla linkten indirilmemesi gerektiği, sadece bir linkten indirilmesi gerektiği belirtilmiştir.