Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının telefonlarda casus yazılımlar hakkında bilgi verdiği eğitim içeriğidir.
- Video, casus yazılımların ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve telefonlara nasıl bulaştığını anlatarak başlıyor, ardından tespit etme ve temizleme yöntemlerini adım adım gösteriyor. Son bölümde ise casus yazılımların çeşitleri, fiyatları ve nasıl kullanıldıkları hakkında bilgiler veriliyor.
- Videoda casus yazılımların fotoğraf ve video çalma, ortam dinlemesi yapma, bankacılık bilgilerini çalma gibi özellikleri gösteriliyor. Ayrıca şüpheli davranışlar tespit edildiğinde yapılması gerekenler (antivirüs programlarıyla tarama, telefonu sıfırlama, fabrika ROM kurulumu) ve telefon güvenliği için parmak izi koruması kullanma, işletim sistemini güncel tutma gibi önlemler vurgulanıyor.
- 00:12Casus Yazılımların Tehlikeleri
- Casus yazılımlar telefonlardan fotoğraflar, videolar, bankacılık bilgileri ve sosyal medya hesap bilgilerini çalabilir.
- Casus yazılımların varlığından genellikle haberdar olunmaz ve kullanıcılar bilgilerinin çalındığını fark etmez.
- Casus yazılımlar telefona bulaştığında kullanıcıların yapabildiği her şeyi yapabilir, mesaj atabilir, arayabilir ve bilgileri çalabilir.
- 02:46Casus Yazılımın Çalışma Prensibi
- Casus yazılımlar arka planda kendini gizler ve kullanıcı tarafından görülmeyecek şekilde çalışır.
- Casus yazılım üzerinden telefonun tüm dosyalarına erişim sağlanabilir, fotoğraflar indirilebilir ve WhatsApp yazışmaları görüntülenebilir.
- SMS'ler, aramalar, kişiler listesi ve hesap bilgileri casus yazılım üzerinden takip edilebilir.
- 05:08Casus Yazılımın Kamera ve Mikrofon Kontrolü
- Casus yazılım ile telefonun ön ve arka kameraları açılarak ortam izlemesi yapılabilir.
- Kamera kontrolü sırasında telefon ekranında herhangi bir bildirim veya etkileşim görünmez.
- Mikrofon özelliği ile telefon ekranı kapalı dahi olsa ortam dinlemesi yapılabilir.
- 07:39Casus Yazılımın Yükleme Yöntemleri
- Casus yazılımlar genellikle üç farklı yöntemle telefona bulaşır: fiziksel erişimi olan birinin APK dosyası yükleme, APK sitelerinden indirilen uygulamalar ve linkler üzerinden indirilen uygulamalar.
- Casus yazılımlar genellikle ebeveynlerin çocuklarının, sevgililerin birbirlerinin veya karı-koca birbirinin telefonlarına yüklenmesi gibi durumlarda kullanılır.
- Casus yazılımlar yüklenirken internetten indirilen APK dosyalarında görülen uyarılar alınıp "yükle" diyerek aktif hale gelebilir.
- 10:43Casus Yazılımın Tespiti
- Fiziksel olarak gözle ve el ile kontrol ederek casus yazılımı bulma ihtimali son derece düşüktür.
- Casus yazılımlar yüklü uygulamalardan kendini gizler ve kullanıcılar tarafından fark edilmez.
- Casus yazılımlar genellikle "sistem uygulaması" gibi görünerek kullanıcıların dikkatini çekmez.
- 11:34Casus Yazılımı Tespiti
- Casus yazılımını gözle tespit etmek son derece zor veya imkansızdır, bu nedenle antivirüs programlarından yararlanmak gerekir.
- Google Play Protect, telefonunuzdaki yüklü yazılımları tarayarak bilinen casus yazılımları tespit edebilir ve uyarı verebilir.
- Doktor Web, Malwarebytes, ESET, Kaspersky gibi antivirüs uygulamaları da casus yazılımı bulup temizlemek için kullanılabilir.
- 12:59Casus Yazılımı İpuçları
- Casus yazılım varken telefonunuzun bataryası çok hızlı bitmeye başlayabilir.
- Instagram'da takip etmediğiniz hesapları takip ediyorsanız veya mesajlarınız, fotoğraflarınız siliniyorsa şüpheli davranışlar olabilir.
- Antivirüs programları tarama sonucunda bir şey bulamazsa ve şüpheli durumlar devam ederse telefonu sıfırlamanız gerekebilir.
- 14:18Casus Yazılımı Kaldırma Adımları
- Telefonu sıfırladıktan sonra da çözüm sağlanmazsa, casus yazılımın geri yükleme noktalarına da kendini yazdığı için telefonu sıfırlamak yeterli olmayabilir.
- Bu durumda telefona temiz fabrika rom (telefonu sıfırdan aldığınızda içinde yüklü olan yazılımlar) kurulması gerekebilir.
- Fabrika rom kurulumu için teknik bilginiz varsa internetten üreticinin web sitesinden indirip telefona yükleyebilir veya servise giderek yapabilirsiniz.
- 16:41Antivirüs Programları Kullanımı
- Tüm antivirüs programları aynı değildir, veritabanları farklı olduğundan bazıları bazı virüsleri tanıyabilirken diğerleri tanımayabilir.
- En az iki farklı antivirüs programı ile tarama yapmak daha etkilidir.
- Antivirüs programlarının deneme sürümü kullanarak tarama yapabilir ve virüsleri silip kaldırabilirsiniz, tam koruma için ise satın alabilirsiniz.
- 21:35Önlemler
- Casus yazılımlarla ilgili telefonunuzu güncel tutmanız önemlidir.
- WhatsApp'tan, mailden gelen linkleri tıklamayın ve yazılım yüklemeyin.
- İnternette bulunan APK sitelerinden uygulama indirip kurmayın, mutlaka Google Play'den indirin ve telefonunuzu rootlamayın.
- 22:25Casus Yazılımlar Hakkında Bilgi
- Konuşmacı, kendi kullandığı basit bir casus yazılımını gösteriyor ve bunların çok daha gelişmiş versiyonlarının olduğunu belirtiyor.
- En gelişmiş casus yazılımlardan biri Pegasus olup, kullanmak için beşyüz bin dolar ücret ödenmesi gerekiyor.
- Casus yazılımların elli liradan beşyüz bin dolara, bir milyon dolara kadar değişken fiyatlarla satıldığı belirtiliyor.
- 22:45Casus Yazılımlarla Karşılaşılacak Tehditler
- Yüz lira veren bir kişi bile antivirüs programlarının tespit edemeyeceği bir casus yazılımı edinebilir ve telefonunuza yükleyebilir.
- Konuşmacının karşılaştığı vakaların çoğunda, genellikle eş, dost veya yakın arkadaş tarafından telefona fiziksel erişimi olan birinin casus yazılımı yüklediği görülüyor.
- Telefonlarda parmak izi koruması veya pin korumasının olması gerektiği ve işletim sisteminin güncel tutulması gerektiği vurgulanıyor.