Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan Türk tarihi dersidir. Öğretmen, öğrencilere TBMM dönemi ve milli mücadele hakkında sınav hazırlığı yapmaktadır.
- Videoda TBMM'nin kuruluşu, Misak-ı Milli, Sevr Antlaşması, kapitülasyonlar ve Milli Mücadele dönemindeki önemli olaylar ele alınmaktadır. İçerik, sınav soruları ve cevapları üzerinden ilerlemekte, TBMM'nin temel özellikleri, ilk hükümet, Anadolu Ajansı'nın kuruluşu, San Remo Konferansı ve Mustafa Kemal'in 24 Nisan 1920'de sunduğu önergeler gibi konuları kapsamaktadır.
- Öğretmen ayrıca Sevr Antlaşması'nın birinci maddesine göre Osmanlı oyunundaki herhangi bir kişinin anlaşma devletleri vatandaşlığına geçebileceği ve kapitülasyonların siyasi, ticari ve mali kapsam alanına sahip olduğu gibi önemli tarihsel bilgileri de paylaşmaktadır. Video, öğrencilere ders notlarını tekrar okumaları ve soruları çözmeleri tavsiyesiyle sonlanmaktadır.
- 00:03TBMM ve Sevr Antlaşması Sınav Soruları
- TBMM dönemini ve Sevr Antlaşması'nı işleyip, öğrendiklerimizi uygulama zamanı geldi.
- Sınavda TBMM'den bahsedilirse, Mustafa Kemal'in Ankara'dan milletvekili seçildiğini, Osmanlı Mebusan Meclisi'den bahsedilirse Erzurum'dan seçildiğini hatırlamak gerekir.
- 23 Nisan 1920'de açılan TBMM'de kısa süre sonra bir vekilden oluşan ilk icra vekilleri (hükümet) kurulmuş ve Türkiye Devleti'nin ilk genelkurmay başkanı İsmet İnönü olmuştur.
- 02:06TBMM ve Sevr Antlaşması Hakkında Bilgiler
- TBMM'nin açılış konuşmasını Sinop milletvekili Şerif Bey en yaşlı üye sıfatıyla yapmıştır.
- 17 Ağustos 1920'de Doğu Cephesi Komutanı Kazım Karabekir, İstanbul'da oluşturulan Saltanat Şurası'nda Sevr Barış Antlaşması'nın imza edilmesine karşı çıkmıştır.
- Sevr Antlaşması'nın hukuki geçerliliği yoktur çünkü Osmanlı Devleti'nde uluslararası anlaşmalar meclisin onayından geçmek zorundadır.
- 04:10TBMM Dönemi Önlemler ve Kuruluşlar
- TBMM'ye karşı çıkan ayaklanmaları bastırmak için hıyanet hastaneler, mahkemeler ve fetva çıkarılmıştır.
- Anadolu Ajansı 6 Nisan 1920'de kurulmuş olmasına rağmen, TBMM tarafından yönetilen ve halkın bilinçlendirilmesi için etkili olmuş bir kurum olmuştur.
- Milli Varlığa Yararlı Cemiyetler, Mondros'tan sonra başlayan işgallere karşı 1920'de kurulmuştur.
- 05:22TBMM Sistemi ve Kanunlar
- İngiltere, Fransa ve İtalya temsilcilerinin katılımıyla Osmanlı Devleti ile yapılacak olan barış antlaşması taslağı, 1920'de İtalya'nın San Remo kentinde belirlenmiştir.
- Hızlı karar alabilmek amacıyla TBMM'de meclis hükümet sistemi uygulanmıştır.
- Hıyanet-i Vataniye, Firariler, İster Mahşer ve Başkomutanlık bir incelik memuru tarafından kabul edilen kanunlardan olup, Tekalif-i Milliye emirleri Mustafa Kemal tarafından doğrudan yayınlanmıştır.
- 07:37TBMM Özellikleri ve Brite
- TBMM ulusal bir meclis olup, azınlık milletvekilleri yoktur.
- TBMM kurucu üyeleri seçim yoluyla belirlenmiş olup demokratik bir meclistir.
- Brite'de yer alan gruplar İstiklal, Yeşil Ordu ve Tesanüt'tür, İttihat ve Terakki bir parti olduğu için Brite'de yer almaz.
- 08:51TBMM ve İtibari Ayaklanmalar
- Felavatan, bir temelde yer alan gruplardan biri değildir; Osmanlı Mebusan Meclisi'nde kurulan bir kuruluşun adıydı.
- TBMM'nin 23 Nisan 1920'de açılmasına rağmen anayasasını bir sene sonra hazırlamıştır çünkü halkın önce TBMM'ye olan güveninin artması bekleniyordu.
- TBMM'ye karşı çıkan ayaklanmalardan biri olan Menemen Ayaklanması 1930'da gerçekleşmiştir.
- 09:20İtibari Ayaklanmaların Nedenleri
- İtibari ayaklanmaların nedenleri arasında İstanbul hükümetinin kışkırtmaları, azınlıkların devlet kurma çabaları, İngiltere'nin boğazlar bölge tutmak istemesi, halkın dini duygularını istismar edilmesi ve Anadolu'daki bazı ailelerin merkez otoritelerini korumak istemeleri bulunmaktadır.
- İtibari ayaklanmalardan doğrudan çıkarılanlar (Ahmet Anzavur ve Kuvayi İnzibatiye), ortaklaşa çıkarılanlar (Çopur Musa ve Ali Batı isyanları) ve azınlık çıkarılanlar vardır.
- 13:02TBMM'nin Özellikleri ve Önemli Tarihler
- İstiklal Mahkemeleri, TBMM'nin yargı yetkisini kullanan, üyelerini TBMM'den seçen, seyyar ve sürekli olmayan, kararları kesin olan mahkemelerdi.
- TBMM'nin öncelikli amacının düşmanı yurttan atmak ve ulusal bağımsızlığı sağlamak olduğu belirtilmiştir.
- TBMM'ye karşı alınan önlemler arasında hıyanet hastanesi, ister mahkemeleri, firarle kanunu ve haberleşme kesilmesi bulunurken, seçimlerin yenilenmesi bir önlemden değildir.
- 15:40TBMM'nin Kuruluş Süreci
- Sevr Barış Antlaşması, San Remo Konferansı'nda hazırlanıp Osmanlı Devleti'ne sunulmuştur.
- 16 Mart 1920'de İstanbul'un işgal edilmesi ve milliyetçilerin tutuklanması, TBMM'nin kurulmasını hızlandırmıştır.
- Mustafa Kemal 24 Nisan 1920'de mecliste sunduğu önergede devletin rejimi ile alakalı herhangi bir bilgi vermemiştir.
- 17:18TBMM'nin Adı ve Önemli Tarihler
- Mustafa Kemal, TBMM'nin adını "Meclis-i Müessesi" (Kurucu Meclis) olarak kullanmıştır.
- Misak-ı Milli'nin ilan ve kabul edilmesi, ilk TBMM'nin açılışından daha önce gerçekleşmiştir.
- 18:32Sevr Antlaşması ve Kapitülasyonlar
- Sevr Antlaşması'nın birinci maddesine göre Osmanlı'daki herhangi bir kişi anlaşma devletleri vatandaşlığına geçebilir ve vatandaşlık değiştirdiği tarihten itibaren kapitülasyonlardan faydalanabilir.
- Kapitülasyonların kapsam alanı siyasi, ticari ve mali alanları kapsar ve temel mantığı Osmanlı ekonomik hayatında daha fazla etkinlik kazanmaktır.
- 19:14Öğrencilere Tavsiyeler
- Konuyu anlamayan veya düşük not alan öğrencilerin video ders notlarını alıp tekrar okuması veya videoyu yeniden izlemeleri tavsiye edilmektedir.
- Zaman yetersiz olan öğrencilerin konu anlatımı kitaplarından veya "Haritalarla Tarih" kitabından tekrar okuması önerilmektedir.