Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen tarafından sunulan açıköğretim lisesi 11. sınıf edebiyat dersinin üçüncü konusu olan Tanzimat Dönemi Edebiyatı hakkında eğitim içeriğidir.
- Video, Tanzimat Dönemi Edebiyatı'nın 1860-1895 yılları arasında gerçekleştiğini ve iki döneme ayrıldığını anlatmaktadır. İlk bölümde dönemin genel özellikleri ve iki döneme ayrılması açıklanırken, ikinci bölümde Namık Kemal, Ziya Paşa, Ahmet Mithat Efendi, Şemseddin Sami ve Ahmet Vefik Paşa gibi önemli sanatçıların hayatları, edebi anlayışları ve önemli eserleri detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Ders, öğrencilere sınav hazırlığı için önemli bilgiler içermekte ve her sanatçı için kısa biyografik bilgiler ile kolayca hatırlanacak şifreler sunulmaktadır. Tanzimat Edebiyatı'nın Divan edebiyatından tam olarak kurtulamadığı ilk dönem ve daha köklü yenilikler yapıldığı ikinci dönem arasındaki farklar da açıklanmaktadır.
- 00:21Tanzimat Dönemi Edebiyatı'nın Genel Özellikleri
- Tanzimat dönemi edebiyatı 1860-1895 yılları arasını kapsayan bir edebiyattır ve Batı'da duyulan hayranlık neticesinde Batılı tarzda ilk eserler bu dönemde verilmeye başlanmıştır.
- Divan edebiyatında görülmeyen hikaye, roman, tiyatro, makale, eleştiri, anı gibi yeni türler edebiyatımıza bu dönemle birlikte girmiştir.
- Şiir, tarih ve mektup gibi türlerde Batı anlayışıyla yenilenmiştir ve klasik edebiyatımızdaki "sanat için sanat" anlayışı yerine "toplum için sanat" anlayışı benimsenmiştir.
- 02:25Tanzimat Dönemi Edebiyatının Dönemleri
- Tanzimat edebiyatı iki döneme ayrılabilir; birinci dönem Şinasi ve Agah Efendi'nin çıkarmış oldukları Tercüman-ı Ahval gazetesi ile başlamış, 1893 Osmanlı Harbi'nin gerçekleşmesiyle Meclis-i Mebusan'ın kapatılmasıyla sona ermiştir.
- İkinci dönemde özellikle Abdülhamit'le birlikte nazım şekillerinde büyük ölçüde değişiklikler olmuştur ve Tanzimatçıların en köklü yenilikleri şiirin içeriğinde yapılmıştır.
- Birinci dönemdeki sanatçılar toplumla ilgili düşünceler işlemişken, ikinci dönemde sanatçılar genellikle romantik duygu ve düşünceler işlemişlerdir.
- 08:16Tanzimat Dönemi Edebiyatının Dil ve Nazım Özellikleri
- Tanzimat şiirinde daima ikililik göstermiştir; Şinasi'nin saf düşünce denemeleri, Ziya Paşa ve Namık Kemal'in hece ölçüsüyle yazdıkları bazı şiirler sadeleşme çabasına örnek olarak gösterilebilir.
- Tanzimat sanatçıları toplumu bilinçlendirmek için edebiyatı bir araç olarak görmüşlerdir ve bu dönemde eser veren sanatçıların çoğu aynı zamanda devlet adamı sıfatını da taşıyordu.
- Tanzimat döneminde edebiyatımızda klaizm, Şinasi ve Ahmet Vefik Paşa ile Namık Kemal ve Ahmet Mithat'ta romantizmi, kimi zamanlarda yer yer naturalizmi görebiliriz.
- 09:37Tanzimat Dönemi Önemli Sanatçıları
- Şinasi, Tanzimat edebiyatının ve Türk edebiyatının Batılılaşmasındaki öncü kişidir; Agah Efendi ile birlikte çıkardıkları ilk özel gazete olan Tercüman-ı Ahval ile edebiyatımızda yeni bir başlangıcın oluşmasını sağlamıştır.
- Şinasi, Türk edebiyatında ilk tiyatro olan "Şair Evlenmesi"ne ve ilk atasözleri sözlüğüne (Duru Bir Emsal-i Osmaniye) sahiptir.
- Namık Kemal, "Vatan Hürriye Şairi" olarak bilinen bir insandır; Şinasi ile tanışınca edebiyata bakış açısı şekillenmiştir ve devletin yönetim biçimini eleştirenlerden biri olduğu için İstanbul'dan uzaklaştırılmıştır.
- 12:52Namık Kemal
- Namık Kemal'in kaleme aldığı ve sahneye koyduğu ilk yerli tiyatro oyunu olan "Vatan Yahut Silistre" onun Magosa'ya sürülmesine sebep olmuştur.
- Tanzimat döneminde oynanan ilk tiyatro eseri Şair Evlenmesiyle Şinasi'ye aittir.
- Namık Kemal, Türk edebiyatında daha önce hiç görülmemiş kavramlar olan vatan, ulus, özgürlük, hak, adalet gibi kavramları işlenmiştir.
- 13:36Namık Kemal'in Sanat Anlayışı
- Namık Kemal romantizm akımından etkilenmiş ve toplum için sanat anlayışını benimsemiştir.
- Namık Kemal bir sanatı bir toplumun bilinçlenmesi için bir araç olarak görmüş ve özellikle tiyatro türünde eserler vererek halkın eğitilmesini amaçlamıştır.
- "Hürriyet Kasidesi" adlı şiirinde hürriyet'e olan özlemini ve sevgisini etkili bir biçimde dile getirmiştir.
- 14:17Namık Kemal'in Eserleri
- Namık Kemal'in tiyatro eserleri arasında "Vatan Yahut Silistre", "Zavallı Çocuk", "Akif Bey", "Gülnihal", "Cela", "Haddin", "Harzemşah", "Kerbela" bulunmaktadır.
- Namık Kemal'in eserlerini kolayca öğrenmek için bir şifre kullanılabilir.
- 14:50Ziya Paşa
- Ziya Paşa birçok edebi türde ürünler vermiş ve divan edebiyatı nazım biçimleri ile yeni konular işlemeye devam etmiştir.
- Halk edebiyatının asıl edebiyatımız olduğunu düşünmüştür.
- Ali Paşa'nın Kıbrıs'ı kaybetmesini eleştirmek için nazım nesir karışık bir şekilde ele aldığı "Zafername" adlı eseri önemli eserler arasındadır.
- 15:44Ahmet Mithat Efendi
- Ahmet Mithat Efendi toplum için sanat anlayışı ile hareket eden ve toplumu yazdığı eserlerle eğitmeyi amaçlayan bir insandır.
- Toplumun anlayacağı sadelikte eserler ortaya koymuş ve Türk edebiyatın ilk hikaye örneğini kaleme almıştır.
- "Felatun Bey ile Rakım Efendi" adlı eserinde batıyı yanlış anlamış Felatun Bey ve doğu kültürüyle yetişmiş Rakım Efendi kahramanlarını karşılaştırmıştır.
- 17:17Şemseddin Sami ve Ahmet Vefik Paşa
- Şemseddin Sami sözlük alanında yaptığı çalışmalarla Türkçülüğe zemin hazırlamıştır.
- Ahmet Vefik Paşa 1829-1892 yıllarında yaşamış, klasizm edebiyatından etkilenmiş ve tiyatro türünde eserler vermiştir.
- Türk tiyatrosuna en büyük katkıyı sağlamış, Bursa'da kendi adıyla bir tiyatro kurulmuş ve halkın tiyatroyu sevmesi için Moliere'den tercümeler yapmıştır.