Buradasın
Tank Mühimmatlarının Deliş Kabiliyeti ve Türk Silahlı Kuvvetleri Analizi
youtube.com/watch?v=nKteUaE2FwoYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir mühendis tarafından sunulan tank mühimmatlarının deliş kabiliyeti konusunda bilgilendirici bir eğitim içeriğidir.
- Video, İkinci Dünya Savaşı'ndan günümüze kadar tank mühimmatlarının tarihsel gelişimini kronolojik olarak ele alarak başlıyor ve ardından Türk Silahlı Kuvvetleri'ndeki APFSDS mühimmatlarının teknik analizini sunuyor. İçerikte Aph, APCR, APDS, HEAT gibi farklı mühimmat türlerinin özellikleri karşılaştırılıyor ve günümüzde kullanılan tankların ortalama deliş kabiliyetinin 700-900 mm aralığında olduğu belirtiliyor.
- Videoda ayrıca Altay tankının yerli üretim sabotlarıyla yaklaşık 550-600 mm deş yapabildiği ve DM-63 seviyesindeki sabotlarla 1000 mm'ye kadar artırılabileceği anlatılıyor. TSK'da kullanılan Leopar 2, A4 ve M60T tanklarında patlayıcı mühimmatların bulunmaması ve bunun tankçıların en çok şikayet ettiği konu olduğu da belirtiliyor.
- Tank Mühimmatlarının Gelişimi
- İkinci Dünya Savaşı'nda tankları tek atışta imha etmek için APH türevinde mühimmatlar kullanılırdı, bu mühimmatların karakteristik özelliği normalizasyonu düşük, etkisi yüksek olmasıydı.
- Normalizasyon, açılı zırha mühimmat isabet ettiğinde açısını kırmasına denir; örneğin 60 derecelik zırha isabet ettiğinde dikey şekile girmeye çalışması normalizasyondur.
- AHP türevindeki mühimmatlar 60 derecelik zırha isabet ettiğinde %70-75 oranında sekiyor ve sekme saplansa bile tüm zırha nüfuz etmekte pek mahir değildi.
- 01:17Tankların Deş Kabiliyeti
- O dönemlerde tankların deş kabiliyeti %200 arasında değişiyordu; Panzer-4'ler ortalama 100 cm kalınlığındaki çeliklere nüfuz edebilirken, Tiger II ve Yak-Tiger tanklarında bu değerler 200 mm'ye kadar arttırılmıştı.
- AHP türevindeki mühimmatların en iyi özelliklerinden birisi şarapnel etkisine sahip olmasıydı; bu mermiler kinetik enerjiyle zırhı delerken, kimyasal enerjili mühimmat gibi zırh deldikten sonra şarapnel yayan özelliğe sahipti.
- Bu mermiler çok isabetsizdi ve mesafe arttıkça deliş kabiliyeti inanılmaz şekilde azalıyordu; 10 metrede 200 deliciliğe sahip top, 500 metrede 150 mm'ye, 1 kilometrede ise neredeyse 90-100 mm'ye kadar düşüyordu.
- 02:16APCR ve APDS Mühimmatları
- İlerleyen zamanlarda APCR adında mühimmatlar üretildi; APCR mühimmatları için İkinci Dünya Savaşı'nın APFSDSI demek mümkün.
- 1950'lere doğru APDS mühimmatları üretildi; APDS mühimmatları ile APH mühimmatları benzer karakteristik özelliğe sahipti, ancak APDS'in temel farkı dışındaki kabuğu da atabilmesiydi.
- APH modellerinde kabuk ile delici çekirdek birbirine sabitti, tanklara fırlatıldığında kabuğu ile birlikte ilerlediklerinden hem isabetsiz hem de daha yavaşlardı.
- 03:14APDS Mühimmatlarının Gelişimi
- 1950'lerde geliştirilen APDS mühimmatlarında hatalar giderildi; artık dışındaki kabuğu atıyordu ve 250-350-380-480 mm bandında çeliklere nüfuz edebiliyorlardı.
- APDS'lerde kullanılan metaller APCR gibi çelikten ziyade tungstendi; APH'ler mühimmatlarında da tungstenler ara ara tercih edilse de genel olarak yüksek sertlikte çelik olduklarından geliş etkisi APDS'e nazaran azdı.
- APDS ile birlikte HEAT (Anti-Tank Explosive) adında yeni anti-tank mühimmatlar da geliştirilmişti; bu mühimmatlar İkinci Dünya Savaşı'nda dahi kullanılsa da o dönemde kimyasallar tank zırhlarını delmekte mahir olmadığından 150 mm bandında deş sağlanırken, 1950 sonrasında geliştirilen HEAT mühimmatlarını bu değerler 400 mm'ye kadar fırladı.
- 04:11HEAT ve APDS Mühimmatlarının Karşılaştırması
- HEAT'lerin en iyi özelliklerinden birisi mesafe arttıkça deliş kaybetmemesiydi; aynı zamanda tank topunun üstün kaliteli olmasına bile gerek yoktu.
- APDS benzeri kinetik enerjili mühimmatlar tercih edildiğinde deş kabiliyeti 200 ile sınırlı olurken, yeni geliştirilen HEAT'ler ile deş kabiliyeti 300 mm'nin üzerine çıkartılmıştı.
- Anti-tank mühimmatları topu uzun olmayan kalitesiz tanklarda tercih edilirken, APDS'ler uzun tank toplarında tercih edilirdi; APDS'ler daha isabetli ve uzun menzilliydi ancak mesafe arttıkça deliş kaybedebiliyordu.
- 05:44Modern Mühimmatlar
- 1950 sonrası ilk nesil HEAT'ler 300 deliciliğe sahipken, sonraları geliştirilen HEAT'ler 400 ile 500 aralığındaki çeliklere nüfuz edebilecek kadar geliştirilmişti.
- Günümüzde aynı kaide devam etmekte; bir HEAT ve bir zırh delici mühimmatlar kullanılmakta; HEAT olarak adlandırılan head mermilerinde kimyasal bulunduğundan piyade avlamak için de nispeten etkilidir.
- APDS veya APFSDS mühimmatlarında ise herhangi bir kimyasal bulunmadığından piyadelere karşı etkisizdir.
- 06:29Modern Tank Topları ve Mühimmatları
- Günümüzde 105 ile 120 aralığında tank topları tercih edilmekte; LGD (M68) toplarının tank zırhları üzerindeki deş kabiliyeti, kullanılan sabot doğrultusunda değişebiliyor.
- İlk nesil zırh delici APFSDS mühimmatları ile 400 mm bandında çelik delebilirken günümüzde bu değerler 700 ile 800 aralığında.
- Her devlet kendi şartları doğrultusunda farklı tip APFSDS'ler geliştirmekte; örneğin Almanya kullandığı sabotlarda tungsten tercih ederken, Amerika zayıflatılmış uranyum tercih etmekte.
- 08:48Altay Ana Muharebe Tankı
- Altay ana muharebe tankı kaç kalınlığındaki çelikleri nüfuz edebilir sorusuna cevap olarak, günümüzde Leopar, K6, K2 ve Altay tanklarında 120 mm'lik topların daha gelişmiş bir hali bulunuyor.
- Bu toplara L44 yerine L55 deniyor; L55'ler L44'lere nazaran daha uzun olduğundan çelik deş kabiliyeti, isabeti, menzili iyileştirilmiştir.
- Maalesef ki MK'nin ürettiği sabotlar pek kaliteli değil; asker arkadaşlarımla konuştuğumda genel olarak hepsinin söylediği şey MK'nin ürettiği tank mühimmatları düşük deliciliğe sahip, barut hakkı Alman mühimmatlarına göre çok daha az isabetsiz.
- 09:27APFSDS Mühimmatlarının Deş Kabiliyeti
- APFSDS mühimmatlarının deş kabiliyeti artırılmak isteniyorsa genellikle çekirdek uzunluğu artırılıyor.
- İlk üretilen sabotlar kısa yapıya sahipken, son nesil sabotlar çok daha uzun yapıya sahip.
- Düşük nesil sabotlarda merminin arkasında çubuk şeklinde bir uzantı varken, son nesil mühimmatlarda arkasında herhangi bir uzantı bulunmuyor.
- 10:34Altay Tankının Deş Kapasitesi
- Altay yerli üretim sabotlarla yaklaşık 550-600 mm deş kabiliyetine sahip.
- 600 mm bandında deş kabiliyeti günümüzde üretilen T-90M modellerine dahi ön zırhtan delmek için yeterli değil.
- Türkiye DM-63 seviyelerinde sabotlar üretebilirse Altay'ın çelik delme kapasitesi 1000 mm'ye kadar artırılabilir.
- 11:01Tankların Deş Potansiyeli
- A7 modellerinde kullanılan DM-63 seviyesindeki sabotlar 1000 mm kalınlığa sahip reha çeliklere nüfuz edebilmekte.
- Düşük nesil APFSDS'ler kullanılmaya devam edilirse Altay'ın avlayacağı maksimum tank T-72, T-80, T-90A modellerinin dahi ön zırhına nüfuz etmekte zorlanır.
- T-14 Armata, T-90M2, A7, M1, A2 tankları bu kapsamda değerlendirilmiyor.
- 11:38TSK'da Patlayıcı Mühimmat Eksikliği
- TSK'da kullanılan Leopar 2, A4 ve M60T tanklarında patlayıcı mühimmat kullanılıyor.
- Askerlerin en şikayetçi olduğu şey 120'lik toplarında patlayıcı mühimmatların bulunmaması, sadece anti-tank ve sabotlar kullanılıyor.
- 105'lik tarafa geçildiğinde mermi çeşitliliği çok daha fazla olduğundan patlayıcı mühimmatları bulunuyor, ancak 2018-2019'lara doğru bu eksiklik giderilmeye çalışılsa da henüz gözle görülür seri üretim gerçekleştirilemedi.