Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, tank mühimmatları hakkında detaylı bilgi veren eğitici bir içeriktir. Konuşmacı, tank mühimmatlarının çalışma prensiplerini ve tarihsel gelişimini anlatmaktadır.
- Video, tank mühimmatlarının temel prensiplerinden başlayarak kinetik enerjili ve kimyasal enerjili mühimmatları karşılaştırıyor. İkinci Dünya Savaşı'ndaki AP, APC, APC-BC gibi mühimmatların özellikleri, normalizasyon değerleri ve etki mekanizmaları detaylı olarak açıklanıyor. Daha sonra APCR, APDS ve sabot gibi modern kinetik enerjili mühimmatların yapısı, performansı ve modern tank zırhlarına karşı etkileri anlatılıyor. Video, modern tanklarda seramik zırhların kullanımı ve bunun anti-tank mühimmatlarına karşı dayanıklılığı üzerine sonlanıyor.
- Tank Mühimmatları Genel Bilgiler
- Tank mühimmatları klasik tüfeklerle benzer ateşleme prensibine sahiptir ve 120 mm toplar için yaklaşık 25 kiloluk barut haznesi içerir.
- Modern tanklarda barut elektrik ve tetikleyici iğne aracılığıyla patlatılır, eski tip tanklarda ise sadece barut mühimmatı ateşlenir.
- Tank mühimmatları kinetik enerjili ve kimyasal enerjili olmak üzere ikiye ayrılır; kinetik enerjili mühimmatlar tank zırhını mızrak gibi delerken, kimyasal enerjili mühimmatlar zırhı eritip deler veya şok dalgasıyla mürettebatı imha eder.
- 01:49İkinci Dünya Savaşı'nda Kullanılan Mühimmatlar
- Aph (zırh delici, yüksek patlayıcı) türevi mühimmatlar (Ap, Apc, Apc-bc) hem kinetik hem de kimyasal sınıfa girer; topun yaratmış olduğu kinetik enerjiyle zırhı delmeye çalışır ve deldikten sonra içindeki yüksek patlayıcıları şarapnel şekline yayarak parça tesiri aracılığıyla tank mürettebatını öldürür.
- Nazi tanklarında kullanılan Apc-bc mühimmatları 500 metre mesafede 200 mm çelik deş kuvvetine sahipti, bu da rakibi olan Amerikan-Sovyet tanklarını 3 kilometreye kadar delebilmesine imkan sunuyordu.
- Sovyet yapımı T-3485 tanklarının en kaliteli Aph-bc mühimmatları 500 metrede sadece 110 mm çelik deş kuvvetine sahipti, Alman tanklarının deriş kabiliyeti ve isabeti açık ara daha üstündü.
- 03:51Apc Mühimmatlarının Gelişimi
- Almanlar zaman içerisinde Aph mühimmatlarının düşük normalizasyona sahip olduğunu fark ederek Apc mühimmatlarını geliştirdiler; Apc mühimmatlarının en belirgin farkı, daha düşük deliciliğe sahip olsa da açılı zırhın üzerinde daha yüksek etkiye sahip olmasıydı.
- Yüksek normalizasyonlu Apc'ler Sovyetlerin açılı tanklarına karşı daha etkiliydi; mühimmatın ucundaki aerodinamiği artıran sivri kısım yumuşak yapıya sahipti ve zırha isabet ettiğinde açı doğrultusunda değil, açının aksine yöneltiyordu.
- İkinci Dünya Savaşı'nda kullanılan mühimmatların en gelişmişi 200 mm deş kuvvetine sahipti, ortalama çıkış hızları 600 ile 1000 metre/saniye aralığındaydı; ne kadar günümüzdeki mühimmatlara oranla daha fazla yüksek patlayıcı etkisine sahip olsalar da zırh delmek için çok etkili değillerdi.
- 05:30Kinetik Enerjili Mühimmatlar
- Kinetik enerjili üç ana mühimmat vardır: Apcr, Apds (sabo) ve Apfs-ds (sabot).
- Apcr mühimmatları ilk iki Dünya Savaşı'nda kullanılan kinetik enerjili mühimmatlar olup, normalizasyonu oldukça düşük, sekmeye yatkın mühimmatlardır; üç parçadan oluşur: kovan, çekirdek ve çekirdeğin kabuğu.
- Apcr'ların diğer mühimmatlara oranla büyük avantajı yüksek çıkış hızı ve hafifliği; diğer mühimmatlar ortalama 20 kg ağırlığında olurken, Apcr mühimmatları genel olarak 7-8 kg ağırlığındaydı.
- 07:29Apds ve Sabot Mühimmatları
- Apds mühimmatları, İkinci Dünya Savaşı sonrası üretilen kinetik enerjili tank mühimmatlarıdır; tıpkı Apcr'lar gibi üç farklı parçaya sahiptir ve Apcr'lara oranla çok daha üstün normalizasyona sahip olup sekme ihtimallerinin az olmasıdır.
- Sabot (Apfs-ds) mühimmatları zırh delici, kuyruk stabilizeli sabot atan anlamına gelmektedir; daha önceki üretilen kinetik enerjili mühimmatlara göre farklı yapıya sahip olup, belirgin farkı çok daha ince ve uzun yapıya sahip olmalarıdır.
- Günümüzde kullanılan sabotlar 1100 mm'ye kadar rahat çelik delebilirken, son nesil Apds mühimmatları maksimum 350-380 mm aralığında rahat çeliklere nüfuz edebiliyorlar.
- 10:29Modern Tank Mühimmatları
- Günümüzde Avrupa tanklarının geneli tungsten çekirdeğe sahip olurken, Amerikan tanklarında uranyum çekirdek tercih edilmektedir.
- Sabotlar ne Apc gibi artı normalizasyona ne de Apcr gibi eksi normalizasyona sahiptir; normalizasyonu yoktur ve düz bir rota izlerler; düşük hızda olsalar sekme olasılıkları özellikle 75 dereceden sonra son derece fazladır.
- Günümüzde kaliteli Alman sabotları 5000 ile 15000 dolar civarındadır; 1800 metre/saniye ortalama hızları ile 30 cm sapmayla 5 km'den 3,5 saniyede vurabilirler.
- 12:18Modern Tank Zırhları ve Mühimmatlar
- Günümüzde tanklara özel pek yiğit mühimmatları üretilmekte, tanklarda kullanılan anti-tank mühimmatlarını geliştirmektense mühendisler yoğunlukla sabot mühimmatlarını geliştirmiştir.
- Leopar 2 A4, M1 A2 benzeri modern tanklarda ısıya karşı aşırı dayanıklı Nere odaklı seramik bileşikli zırhların kullanılması nedeniyle anti-tank mühimmatları tercih edilmemektedir.
- Bruce temelli tanklar HEAT, NATO temelli Batı tankları ise HEAT MP modellerini kullanmaktadır.