Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Sıradışı Tarih" programında Profesör Doktor Mehmet Çelik ile yapılan bu röportaj, Suriye'nin tarihi, siyasi yapısı ve Nusayriliğin inancı hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır.
- Video, Suriye'nin tarihsel gelişiminden başlayarak Osmanlı dönemindeki durumunu, Fransız işgali dönemini, Baas Partisi'nin kuruluşunu ve Hafiz Esad rejiminin yükselişini kronolojik olarak ele almaktadır. Ayrıca Suriye İslam Cephesi'nin yapısı ve Nusayriliğin teolojik anlayışı, inanç sistemleri ve "Kitab-ül Mecmu" adlı kutsal kitabı hakkında detaylı bilgiler verilmektedir.
- Programda ayrıca Suriye'deki azınlık gruplarının (Nusayri, Dürzi, İsmaili, Süryani, Merkitler) devlet içindeki konumu, Baas rejiminin iç yapısı, istihbarat teşkilatı ve Türkiye ile Suriye arasındaki tarihsel ilişkiler de incelenmektedir. Profesör Çelik, 1984-2011 yılları arasında Suriye'ye yaptığı ziyaretlerden edindiği gözlemleri de paylaşmaktadır.
- 00:27Suriye Meselesi ve Programın Amacı
- Programda Suriye meselesi, Baas rejimi ve Esad'ın durumu ele alınacak.
- Suriye'nin tarihinden bugüne kadar gelinmesi ve Nusayriliğin tartışılması planlanıyor.
- Şiiler, Caferiler ve Alevilerin Nusayriliğe ve Esad'a destek verme nedenleri incelenecek.
- 02:15Suriye'nin Tarihi ve Coğrafi Yapısı
- Suriye ve Irak gibi devletler tarihte gerçek devletler olarak yoktu, sadece coğrafi alanlardı.
- Suriye tarihten beri farklı devletlerin hakimiyeti altında kaldı: Mısırlılar, Hititler, Asurlular, Babilliler, Romalılar, Selçuklular, Memluklular ve Osmanlılar.
- Suriye halkı kendisi bir devlet kurmadı ve "Suriyeliler" diye bir millet olarak tanımlanamaz.
- 06:17Suriye'nin İsim Kökeni ve Tarihi Önemi
- Suriye kelimesi Asurlulardan gelmektedir, grekçe'de ş harfi olmadığı için aşur s olmadığı için batı literatüründe Asurlular şeklinde geçti.
- Roma döneminde Suriye, Ortadoğu'nun en önemli bölgesiydi ve merkezi Antakya'daydı.
- Antakya, Roma'nın idari taksimatındaki üç büyük merkezden biriydi (diğerleri Roma ve İskenderiye).
- 08:41Suriye'nin Stratejik Önemi ve Osmanlı İlişkileri
- Müslümanlar Antakya'yı fethettiklerinde şehir stratejik önemini kaybetti ve yavaş yavaş erimeye başladı.
- Emeviler Şam bölgesini daha geliştirdi ve başkent yaptılar.
- Osmanlı döneminde Şam, Suriye, Lübnan, Ürdün ve bir miktar Irak topraklarını kapsayan bir bölgeydi.
- 10:54Suriye'nin Halk Yapısı ve Osmanlı İlişkileri
- Suriye'nin ana halkı Arap değil, "Arabul Muharebe" (Araplaştırılmış halk) olarak tanımlanır.
- Suriyeliler hiç bir zaman kendilerini Arap kabul etmemiş, Osmanlı kabul etmişler.
- Suriye, Osmanlı İmparatorluğu'nda bir eyalet olarak değil, bir devlet olarak algılanıyordu ve 1920'lere kadar Osmanlı ile aynı hedef ve amaçlar için mücadele etti.
- 15:39Osmanlı Döneminde Suriye ve Bulgaristan İlişkileri
- 1903 ve 1904 yıllarında İzmir'de Amerikan Board misyoner teşkilatı hemlin çalışarak matbaa kurmuş, ancak Bulgaristan'daki durum gibi milliyetçilik anlayışı olmadığı için şikayetler yaşanmış.
- Bulgarlar ve Suriyeliler, kendilerine milliyetçilik aşılamak istenirken, kendilerini Osmanlı olarak kabul ediyorlardı.
- Robert Kolej kanalı ile milliyetçilik çalışmaları gerçekleştirilmiş, ancak Osmanlı'dan kopma isteği karşılanmamıştı.
- 16:32Suriye'deki Milli Mücadele
- Suriye'de 1915-1916 yılları arasında İngilizler ve Fransızlar hakkında çok fazla makale yazılmış, ancak Suriyeliler kendilerini Arap olarak kabul etmiyorlardı.
- Suriyeliler "Türk değilsin, Arapsın" diyenlere "Biz bin senedir yönetiyorsunuz, niye kölelik ediyorsunuz?" şeklinde tepki göstermişlerdi.
- Osmanlı Devleti'nin çöküşüne karşı Anadolu'da Kuvayi Milliye ve Muhafaza-i Hukuk Cemiyetleri gibi yerel direniş noktaları kurulmuş, Suriye'de de benzer oluşumlar meydana gelmişti.
- 18:43Suriye ve Türkiye Arasındaki İlişkiler
- Anadolu'daki harekat başladığında Suriye'deki gelişmeler Mustafa Kemal Paşa'ya bildiriliyordu ve kafada "kurtuluşu beraber gerçekleştireceğiz" düşüncesi vardı.
- Suriye, Irak ve Türkiye arasında bir federasyon şekli kurulabileceği düşünülüyordu ve Suriye'de Anadolu'dan daha güçlü bir milli mücadele vardı.
- Suriye'de Beyrut, Halep ve Şam gibi şehirlerde her gün mitingler düzenleniyor, gazeteler ve dergiler çıkarılıyordu.
- 20:15Marks-Pist Antlaşması
- 1916'da İngilizlerden Marks ve Fransızlardan George Pist arasında yapılan anlaşmaya "Marks-Pist Antlaşması" deniliyor.
- Bu gizli anlaşmaya göre Lübnan ve Suriye coğrafyası Fransızlara, Irak coğrafyası özellikle Musul petrolleri İngilizlere bırakılacaktı.
- İngilizlere Ürdün, Irak, Filistin'in bir kısmı (İsrail devletinin kurulması için) yönetimi verildi, Suriye ve Lübnan ise Fransızlara kaldı.
- 21:30Arap-Türk İlişkilerindeki Yanlış Algılar
- Türkiye'de bilinçli bir propagandanın sonucunda Arap nefreti oluşmuş ve "Şam'ın şekeri, Arap'ın yüzü" gibi ifadeler yaygınlaşmıştı.
- Batı, Medeniyet havzamızın parçası olan coğrafyaları ve halkları bizden koparmak için propaganda merkezi kurmuş, Araplar ve Türkler arasında birbirlerini suçlayan bir hava yaratmıştı.
- Arap yönetimleri de garnizon cumhuriyeti (diktatörlük) şeklinde yönetilmiş ve eğitim yoluyla kendi nesillerine bu propagandayı aktarmıştı.
- 24:19İsrail'in Kuruluşu ve Arap Milliyetçiliği
- İngilizler önce toprak reformu numarası yaparak sonra ağır toprak vergisi koyarak Arap köylülerin topraklarını ele geçirmişlerdi.
- Vergi ödeyemeyenlerin toprakları haciz olup İsrail'e verilmiş, bu toprakların miktarı Filistin topraklarının %6'sıydı.
- Birleşmiş Milletler, İsrail'in toprağını %48'e çıkardı ve Araplar bu duruma karşı koyamadı.
- 26:35Cemal Paşa ve Suriye'deki Milliyetçilik
- Suriye'deki milliyetçilik duygusu, özellikle Cemal Paşa'nın Suriyeli aydınları, gazetecileri, aşiret reislerini ve kanaat önderlerini katletmesiyle meydana gelmişti.
- Suriyeliler düşman işgalinden kurtulmak istiyorlardı ancak bu işi bizle birlikte yapmak istiyorlardı ve aynı yönetim altında kalmak istiyorlardı.
- Cemal Paşa, kendine güveni ve kibirinden dolayı, Suriyeli aydınların Fransızlarla anlaşmaları iddiasını inanmadan da rolünü çok iyi oynayarak Fransız konsolosluğunda bir protokol bulduğunu iddia etti.
- 29:04Cemal Paşa'nın Suriye'deki İdaresi
- Cemal Paşa, Suriye'de etkili eşraftan ileri gelen kişileri toplayarak alelacele bir mahkeme düzenledi ve hepsini idama mahkum ederek astı.
- İttihatçıların devleti tepelemeleri, Enver'in 30 yaşında başbakanlık basması ve tabancayla başbakan istifa ettirme gibi olaylar devletin ayağa düşmüş durumda olduğunu gösteriyor.
- Cemal Paşa, anayasayı çiğneyerek idam cezalarını meclis, bakanlar kurulu ve padişahın onayı olmadan hemen infaz etti.
- 30:27Suriye'deki Hürriyet Anıtı
- Suriye'deki yönetim, 1920'lerde Kral Faysal döneminde Şam'ın en büyük meydanında, Suriyelilerin özgürlük şehitleri kabul ettikleri 20 küsur insan için bir hürriyet anıtı dikilmiştir.
- Bu anıtın büyük kaidesi etrafında arabalar dolaşabiliyor ve kaidenin üzerinde yükselen sütunun dört tarafı ayyıldızlı bayrakla süslenmiştir.
- Fransızlar 1916'dan sonra Suriye'yi işgal ettiler ve Suriye halkı korkunç bir dayatma ile karşılaştı.
- 31:51Fransızların Suriye'deki Politikası
- Fransızlar resmi dili Arapça olan Suriye'de Fransızca'yı ikinci resmi dil olarak mecbur ettiler ve okullarda Fransızca eğitimi zorunlu kıldılar.
- Fransızlar ilk defa Nusayriler'e "Alevi" ismini vererek onları bu isimle tanıdılar.
- Fransız bilim adamları Suriye'yı etnik, dini, mezhebi ve sosyolojik açıdan inceleyerek bölünmüş bir taban oluşturarak Suriye'yi yönetmeye çalıştılar.
- 39:43Suriye'deki Milli Mücadele
- Fransız işgali sırasında Anadolu'daki gibi Suriye'de de Kuvayi Milliye teşkilatları kuruldu ve Muhafaza-i Hukuk cemiyetleri oluşturuldu.
- Hama, Humus, Şam, Halep ve Lazkiye gibi şehirlerde yüzbinlerce kişinin katıldığı mitingler düzenlendi ve şehirlerin cadde ve sokakları resimlerle süslandı.
- Mustafa Kemal Paşa'nın resminin üzerinde "Zafer ancak Allah katındadır" yazısı yer alırken, resmin sağ tarafında "Vatan her şeyin üstündedir", sol tarafında "Vatan sevgisi imandandır" yazıyordu.
- 43:38Fransızların Türkiye ile Anlaşması
- Fransızlar, Türkiye'nin Suriye ile ilişkisini kesmediği sürece İngilizlerle yaptıkları bölüşümün anlamı kalmayacağını fark ettiler.
- Fransızlar Ankara'ya bir heyet göndererek Türkiye ile anlaşma yaptılar.
- Bu anlaşma, Türkiye'nin Suriye'ye karışmaması ve ilgisini dönmesi için yapıldı.
- 44:27Suriye ve Türkiye İlişkileri
- Türkiye, Suriye'ye silah ve para sattığı ancak Mondros Antlaşması ve Yunan işgali sonrası Anadolu'yu önce kurtarmak gerektiğinde Suriye'den elini çekmiştir.
- Mustafa Kemal Paşa, Suriye'deki aydınlarla yazışarak önce Anadolu'yu kurtaracaklarını ve sonra döneceklerini belirtmiştir.
- Sakarya Zaferi'nden sonra Şam camilerinde merasimler düzenlenmiş ve Beyrut'tan bir gün içerisinde toplanan 10 bin altın Ankara'ya gönderilmiştir.
- 47:01Suriye'nin Bağımsızlık Süreci
- 1937'de Türkiye'nin Lübnan'daki başkonsolosu Feridun Cemal Erkin görev süresi dolarken Şam'a giderek Suriye liderleriyle görüşmüştür.
- Suriye liderleri, Türkiye'ye "biz devlet işlerinde cahiliz, tecrübesiziz, müptedileriz, her şeyi siz faziletli, kudretli büyük kardeşlerimizden öğreneceğiz" demiştir.
- Fransızlar 5 Nisan 1946 yılına kadar Suriye'de kalmış, 1947'de ilk seçim yapılmış ve 1949-1979 arasında 20 yıl içinde 10 askeri darbe yaşanmıştır.
- 50:35Baas Partisi'nin Kuruluşu ve Gelişimi
- 1940'lı yıllarda Baas Partisi'nin temelleri atılmış, "Baas" Arapça'da "diriliş" anlamına gelmektedir.
- Baas Partisi'nin üç lideri vardır: İskenderunlu Nusayri Zeki Arsuzi, Grek Ortodoks Michel Efrak ve Sünni Selahattin Bitar.
- Baas Partisi'nin fikri temelleri nasyonal sosyalizm, Arap milliyetçiliği, seküler dünya görüşü ve devletçi ekonomik görüşü içermektedir.
- 54:41Suriye'de İktidar Stratejisi
- 1964 yılında Baas Partisi içindeki askeri kanat, Türkiye'deki İttihatçıların Osmanlı ordusundaki teşkilatlanmalarını örnek almıştır.
- Baas Partisi, ordu içindeki personel atama dairesini ele geçirerek Dürzi, Nusayri ve İsmaili subayların yükselmelerini sağlamıştır.
- 1950-1966 arasında 13 askeri darbe yaşanmış ve her darbe sonrası ordu içinde tasfiyeler yapılmıştır.
- 58:16Ordunun İdeolojik Olmaması
- Bir ordu içerisinde her görüşten, her fikirden, her dinden insan olmalı, ancak kurumsal yapılanmaya gidildiğinde, ekarte başlandığında ve numaralar döndüğünde sıkıntılar doğar.
- Ordunun hiçbir ideolojiye dayandırılmaması gerekir; komünist, milliyetçi, dinci veya tarikatçı subaylar olmamalıdır çünkü ordu bir milletin tümünü kucaklayan bir ordudur.
- İdeolojik bir subay grubu oluşturulduktan sonra kilit noktalar ele alındı ve 1970'li yıllarda askeri darbe sonrası Hava Kuvvetleri Komutanı ve Milli Savunma Bakanı Esad idareye el koydu.
- 1:00:26Suriye'deki Devlet Yapısı
- Esad, yeni devlet yapılandırmasını üç şeye dayadı: orduyu, İsmaili, Dürzi ve Nusayri subaylardan kilit noktalara yerleştirerek emniyete aldı.
- Suriye'nin muhaberatı (istihbarat) sadece rejimi içeride halka karşı korumak için bir fişleme teşkilatıdır, dışarıyla Suriye devleti çıkarları için hiçbir faaliyeti yoktur.
- 1:01:19Türkiye'nin İstihbarat Sistemi
- Türkiye'deki istihbarat sistemi de benzer şekilde kendi vatandaşına dağıtılmış, dış kanadı olmayan ve devletin dışarıdaki menfaatlerini düşünmeyen bir yapıdadır.
- Cumhuriyet döneminde uçak fabrikamız varken, dış güçler bize uçak yapmamızı engellemişti.
- Milli İstihbarat Teşkilatı'ndan Mossad ve CIA'nın rahatsızlık duyduğu, dışarıda ne olursa olsun sadece kendilerine yararlı bilgileri verdikleri anlaşmalar yapıldığı belirtiliyor.
- 1:03:42Devletin Güvenlik Sorunları
- Bir devletin silah ve güvenliğini dışarıya ihale etmesi en büyük ihanet olabilir, çünkü savaş zamanında silah sağlayıcıları silahı vermez.
- Türkiye'de bir buçuk sene öncesine kadar uçakların yazılım programları kendimizde yoktu, bu nedenle uçaklar düşman uçağını dost olarak tanıyabiliyordu.
- İlk defa bu hükümet döneminde yazılım programlarını kendimiz yaptık ve düşmanımızın kim olduğunu kendimiz tayin edebildik.
- 1:06:13Reklamlar
- Bellona marka kahve reklamı gösteriliyor.
- Finansbank'ın 5030 numarasına TC kimlik numarası mesaj atarak ihtiyaçları karşılayan kredi hizmeti tanıtılıyor.
- Eminevim'in faizsiz sistemle ev alımını kolaylaştırdığı reklamı yapılıyor.
- Kapris Gold ve Fırat Pen markalarının ürünlerinin fiyatları ve özellikleri tanıtılıyor.
- İHH İnsani Yardım Vakfı'nın yetimlere yardım çağrısı yapıyor.
- Tivibu evin "izle" özelliği ile televizyon yayınını istediğiniz zaman durdurup kaldığınız yerden izleyebilirsiniz özelliği tanıtılıyor.
- 1:11:08Suriye'nin İstihbarat Teşkilatı
- Suriye'de Hafiz el-Esad tarafından kurulan istihbarat teşkilatı, Nusayri, Dürzi, İsmaili, Maruni, Süryani ve Merkitlerden oluşuyordu.
- Bu istihbarat teşkilatı toplum içinde ve devlet dairelerinde etkiliydi; çarşılarda her dükkanın içinde mutlaka bir Ermeni veya Süryani dükkan sahibi vardı ve her şey devlete bildirilirdi.
- 1:12:07Suriye'deki Yaşam Deneyimi
- 1984'te Suriye'ye giden konuşmacı, azınlıkların rahat yaşadığını ve döviz bozdurma işleminin yasak olduğunu gözlemlemiş.
- Suriye'de resmi yerlerde bozdurulduğunda 100 dolar karşılığında 113 Suriye lirası verilirken, kuyumculara gittiğinde çok daha fazla para almış.
- Suriye'de resmi olarak Sünniler de devlet makamlarında yer alsa da, gerçekte işleyiş farklıydı; Sünni yetkililerin yanında her zaman Nusayri veya Dürzi bir yardımcı bulunuyordu.
- 1:16:38Suriye'deki Siyasi Yapı
- Suriye'de devlet içinde bir otokontrol sistemi vardı; parti çok güçlüydu ve insanlar nefes bile alamıyorlardı.
- 1984'te Halep'te bir otelde, televizyon sadece bir kanal vardı ve sürekli Hafiz el-Esad hakkında bilgiler veriyordu.
- Seçimler sırasında Hafiz el-Esad'ın karşılaştığı rakamlar en düşük 99,1% olup, halk oy kullanmıyordu.
- 1:19:14Suriye'deki İnanç Özgürlüğü
- Suriye'de baskıcı bir rejim olmasına rağmen, insanların inançları günlük yaşama karışmıyordu.
- Seçimler sırasında okullarda yapılan yürüyüşlerde, öğretmenlerin yarısı başı açık, yarısı kapalıydı ve öğrenciler arasında da başörtülü ve başa açık olanlar vardı.
- Suriye'de Tunus'taki gibi başörtüsü yasağı yoktu; rejim, insanların inançlarını kontrol etmiyordu.
- 1:20:45Suriye Ordusunun Yapısı
- Suriye'deki ordu yapısında üç filo vardı: savunma filosu komutanlığı, savaş filosu komutanlığı ve özel seçme birlikler komutanlığı.
- Bu üç filonun EAT'ı (Envanter ve Ambar Teknikeri) Nusayri ve Dürzi, subayları da Nusayri ve Dürzi'den oluşuyordu.
- Hafiz el-Esad iktidara geldiğinde, savunma filosunun başkomutanlığına kardeşi Rıfat'ı, savaş filosu komutanlığına diğer kardeşi Adnan'ı, özel seçme birlikler filosunun komutanlığına akrabası Ali Haydar'ı getirmişti.
- 1:23:00İhvan-ı Müslim'in Teşkilatı
- Suriye'deki İhvan-ı Müslim'in teşkilatı, Mısır'daki İhvan-ı Müslim'in teşkilatıyla hiçbir bağı ve benzerliği yoktu.
- Suriye'deki İhvan-ı Müslim'in teşkilatı, 1920'lerde Osmanlı aydın ve subaylarının kurduğu sivil toplum örgütlerinin bir araya gelmesiyle 1930'larda "Suriye İslam Cemaatleri Federasyonu" ismi altında teşekkül etti.
- Bu federasyona siyasal İslamcı bir kimlik kazandıran kişi 1945'te cemiyetin başına gelen Mustafa Sibai idi.
- 1:25:09Suriye İslam Cephesi ve İslamcı Anlayışı
- Cemiyetlerin 1957'de başkanı Isa El Atlar, daha sonra Mervan Hadid ve 1971'de Türkiye'de tanınan Sait Havva (Seyit Kutup'un arkadaşı) bu teşkilatın başına geldi.
- Suriye İslam Cephesi 1980'de adını aldı ve içinde geniş katılımlı laikler, liberaller, iş adamları ve bürokratlar bulunuyor.
- Bu teşkilat "İslamcı" olarak tanımlanamaz ve şeriat devleti kurma hedefi taşımıyor; sadece dini özgürlük talep ediyorlar.
- 1:28:23Suriye'deki Nusayrilik
- Suriye'deki Asad ailesi Nusayriler olarak biliniyor ve bu gruba "İslam'a alakası yok, Hıristiyanlığa yakın" veya "Alevi" gibi farklı tanımlamalar yapılıyor.
- Nusayriler 1920 yılına kadar yazılı literatürde "Alevi" kelimesiyle geçmemekte, bu terimi Fransızlar kullanmaları için telkin etmişlerdir.
- Nusayrilik, İslam dünyasında kabul edilen Ehl-i Sünnet ve Caferi Şii mezhepleri dışında, Ali'nin Allah olarak kabul edildiği aşırı bir Şii fırkasıdır.
- 1:34:29Nusayrilik'in İnanç Anlayışı
- Nusayriler "batini" anlayışa göre, her şeyin dış görünüşüne bakılmaması gerektiğini, onun içine bakılması gerektiğini savunuyorlar.
- Nusayrilerin inancına göre Allah, kainatın manasıdır ve insan algısı için zaman zaman insan şeklinde görünmüştür.
- Nusayrilerin kutsal metinlerinde Hazreti Ali "ilahın kendisi olan Ali" olarak tarif edilir ve ona "bölünemez, parçalanamaz, taksim edilemez, sayılamaz" ifadeleri kullanılır.
- 1:37:40Nusayriliğin Tanrı Kavramı
- Nusayrilik, Hıristiyanlığın baba ve oğul ayrılığına karşı vahdaniyet prensibini savunur.
- Nusayrilik'te Ali'ye hulul etmesi vahdaniyet olarak görülür ve onu Allah olarak kabul ederler.
- Nusayrilik'te Allah'ın doksan dokuz ismi ve sıfatı Hazreti Ali için sayılır.
- 1:38:48Nusayrilik'te Ali'nin Tanrı Olarak Algılanışı
- Nusayrilik'te "La ilahe illa Ali" (Hiçbir ilah yoktur, sadece ve sadece Ali vardır) şeklinde bir inanç vardır.
- Ali'nin Kabe'de doğması onun tanrı olarak kabul edilmesinin kanıtı olarak gösterilir.
- Mekke kafirlerine Ali'nin bir mucize göstermesi istendiğinde, Hasan'ı çağırdığı ve asasıyla kayalardan bir deve yarattığı anlatılır.
- 1:41:03Nusayrilik'te Peygamber ve Ali İlişkisi
- Nusayrilik'te "Ayn" kelimesi Ali'nin baş harfi "Mim", Muhammed'in baş harfi "Sin" ve Selman-ı Farisi'nin baş harfi "Sin" ile meydana gelir.
- Nusayrilik'te Hz. Muhammed "natık" (konuşan) olarak, Hz. Ali ise "samit" (sükut) olarak görülür.
- Veda haccı sırasında Cebrail'in Hz. Muhammed'e sırrı açıklaması istemesi ve Hz. Muhammed'in Ali'nin Allah olduğunu açıklaması anlatılır.
- 1:45:01Nusayrilik'te Ali'nin Mirac Anlatımı
- Nusayrilik'te Hz. Muhammed'in Miraç'ta Allah'ı aslan şeklinde gördüğü ve parmağında olan yüzüğün Ali'nin parmağında olduğunu gördüğü anlatılır.
- Hz. Ali'nin şehadetini Nusayrilik'te "yıkayan Ali, yıkanan Ali, deveye yüklenen Ali, deveyi süren Ali" şeklinde açıklarlar.
- Nusayrilik'te Hz. Muhammed'e peygamberlik görevi verilmiştir.
- 1:47:41Nusayrilik'te Teolojik Anlayış
- Nusayrilik'te melekler, Hz. Ali'nin hilafeti döneminde yanında yer alan sahabelerdir.
- Hz. Ali'nin eşi ve çocukları nurlu varlıklardır ve onlara "karı" veya "çocuk" demek küfür olarak görülür.
- Nusayrilik'te Fatıma'ya "Fatır" (erkek kalıbı) denir.
- 1:48:36Nusayrilik'te Yetim Anlayışı
- Nusayrilik'te beş yetimden bahsedilir ve dünyayı yarattıklarına inanılır.
- Bu yetimlerden biri Mikdat (Mikail), ikincisi Ebu Zer Gıfar (İsrail), üçüncüsü Abdullah bin Revaha (Azrail), dördüncüsü Osman bin Mahsun (Zühre yıldızı) ve beşincisi Kamber'dir.
- Bu nurani varlıklar yedi bin yedi yüz yetmiş yedi sene yedi saatte yaratılmıştır.
- 1:50:24Nusayrilik'te Cennet ve Cehennem Anlayışı
- Nusayrilik'te reenkarnasyon (tenasüh) anlayışı vardır ve ruh bedende hapis halindedir.
- Hz. Ali'nin tam istediği insan-ı kamile eriştikten sonra ruh yıldızlara gider, yoksa dünyaya geri döner.
- Nusayrilik'te dinin sırrı sadece erkeklere verilir, kadınlara verilmez ve kadın cemaate kabul edilmez.
- 1:53:04Nusayrilerin Kur'an Hakkındaki Görüşleri
- Nusayriler Kur'an'ı teorik olarak reddetmemiş, ancak kitabın tahrif edildiğini iddia ediyorlar.
- Nusayrilerin göre göre Kur'an'da Hz. Ali'nin tanrı olduğunu söyleyen ayetler sonradan eklendi.
- Nusayriler Kur'an'ı bir bulmaca kitabı olarak görüyor ve zahir anlamına bakmadan, batini anlamını sadece kendilerine açıkladıklarını iddia ediyorlar.
- 1:54:29Nusayrilerin Kutsal Metni
- Nusayrilerin halk arasında "Namaz Kitabı" olarak bilinen, bilimsel adı "Kitab-ül Mecmu" olan kutsal bir metni var.
- Bu kitap 20. yüzyıla kadar dinler tarihçileri tarafından bilinmeyen, sadece din adamları tarafından bilinen bir metin.
- Nusayrilerin görüşüne göre bu kitap Kur'an'dan daha üstün konumda olup, onaltı sureden oluşmaktadır.
- 1:55:19Kitab-ül Mecmu'nun Tarihi
- Nusayrilik'in esas kurucusu 995 yılında ölen İbn-i Nuayr'dır, ancak sistemi sistemleştiren ve ilkelerini koyan Hamdan el-Hasib'dir.
- Hamdan el-Hasib beş sure yazmış, geri kalan on bir sure daha sonra gelenler tarafından yazılmış ve 1050 yılında tamamlanmıştır.
- Bu kitap yazılı olarak ortada yoktu, din amcaları nesilden nesile Nusayri gençlerine öğretiyorlardı.
- 1:56:13Nusayrilerin Eğitimi ve Kitabın Yaygınlaşması
- Nusayri gençlerini eğitmek için "din amcası" tayin ediliyor, eğitimi üç aşamadan oluşuyor.
- İlk aşama kırk gün, ikinci aşama iki ay, üçüncü aşama yedi veya dokuz ay sürüyor ve bu süreçte kitap ezberletiliyor.
- Kitab-ül Mecmu 1863 yılında Adanalı Süleyman Efendi tarafından Beyrut'ta yayımlandı ve Edward Salisbury tarafından İngilizce-Arapça'ya çevrildi.
- 1:57:44Nusayrilerin Diğer İnançlardan Farkı
- Nusayriler Alevilik ve Şiilik gibi farklı bir inanç sistemine sahip, bunlar birbirinden ayrıdır.
- Türkiye'de Aleviler ve Şiiler Müslüman olarak kabul edilirken, Nusayriler Müslüman olarak kabul edilmez.
- Nusayrilerin inançları, ibadetleri, namazları, gusülleri, oruçları ve Hz. Muhammed, Hz. Ali gibi kişilere bakışları farklıdır.