Buradasın
Sultan II. Abdülhamid'in Hükümdarlığı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Son Dönemleri
youtube.com/watch?v=wZ7PhHwMg0gYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerindeki önemli hükümdarlarından Sultan II. Abdülhamid'in biyografisini anlatan tarihsel bir belgeseldir. Prof. Dr. Necmettin Alkan'ın "Sultan II. Abdülhamid, Arafta Bir Hünkar" adlı kitabından yola çıkarak hazırlanmıştır.
- Video, 19. yüzyılın Osmanlı İmparatorluğu'ndaki siyasi ve sosyal değişimleri ele alarak başlıyor, Sultan II. Abdülhamid'in 33 yıllık hükümdarlığını kronolojik olarak inceliyor. İçerikte şehzade Hamid'in doğumundan başlayarak eğitim hayatı, şehzadeliği, Avrupa seyahatleri, Sultan Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, Kanuni Esasi'nin ilanı, Balkan meselesi ve Osmanlı-Rus savaşının başlangıcı gibi önemli olaylar anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca Mithat Paşa ile Sultan II. Abdülhamid arasındaki güç mücadelesi, Mithat Paşa'nın sürgünü, Balkanlar'daki gerilimler ve Avusturya ile Balkan devletleri arasındaki gizli anlaşma gibi tarihsel detaylar da ele alınmaktadır. Osmanlı'nın çöküş sürecinde II. Abdülhamid'in rolü ve Osmanlı-Avrupa ilişkileri de belgeselin önemli konularından biridir.
- 00:01Sultan II. Abdülhamid Biyografisi
- Prof. Dr. Necmettin Alkan'ın "Sultan II. Abdülhamid, Arafta Bir Hünkar" adlı kitabında Sultan II. Abdülhamid'in gerçekçi bir portresi sunulmaktadır.
- Kitap, spekülatif tartışmalara girmeden, günlük siyasi endişelerden uzak bir Sultan II. Abdülhamid biyografisi sunmaktadır.
- Kronik Kitap'tan çıkan diğer biyografiler arasında Atatürk, Da Vinci, Hammer, Osman Bey, Tonyukuk, Timurlenk, Cengiz Han ve Napolyon gibi tarihi şahsiyetlerin hayat hikayeleri bulunmaktadır.
- 01:2119. Yüzyıl ve Osmanlı İmparatorluğu
- 19. yüzyıl siyasal ve sosyal alanda değişimin kendisini en derinden gösterdiği bir dönemdi, her şey değişiyordu.
- Osmanlı İmparatorluğu bir yandan güçten düşerken, öte yandan çöken imparatorluk modern Türkiye'nin temellerini atıyordu.
- Sultan II. Abdülhamid, 33 yıl boyunca ülkeyi idare etmiş, ancak idaresi ve etkileri yıllarca tartışılmıştır.
- 03:05Sultan II. Abdülhamid'in Doğumu ve Çocukluğu
- Sultan II. Abdülhamid, Sultan Abdülmecid'in ikinci oğlu olarak 1842 yılında doğdu, annesi Çerkez kızı Tiri Müjgan Kadınefendidir.
- Annesi ölünce babası onu Hasekilerinden Perestü Kadına emanet etti, bu kadın Abdülhamid'i oğlu gibi yetiştirdi.
- Küçük Hamid ağırbaşlı, utangaç, ürkek, ketum, hayalperest bir karakter sergilemeye başladı, kardeşleri babası tarafından şımartılırken kendisi dışlandı.
- 03:56Eğitim ve Gençlik Dönemi
- Tanzimat devriyle Osmanlı batılı etkisinde değişiyordu, ancak şehzadelerin eğitimi konusunda modernizasyon saraya tam manasıyla uğramamıştı.
- Abdülhamid klasik dönemdeki bir şehzadenin temel eğitimini aldı, Arapça, Farsça ve Fransızca dersleri aldı, matematiğe yeteneği vardı.
- Veliaht olmadığı için daha serbest bırakılmıştı, gençliğinde içki, aylaklık ve eğlenceye verdi, ancak özel hekimi Mavrayani Bey sayesinde toparlanıp daha makul ölçülerde yaşadı.
- 05:46Şehzadeliğindeki Faaliyetleri
- Abdülhamid şehzadeliğinde oldukça tutumluydu, kardeşleri saraydan aldıkları maaşlarla yaşarken o mülklerini yönetti.
- Tarım, hayvancılık ve tekstille uğraşıp para kazandı, özellikle koyun ticareti ile uğraştı ve Galata Borsasına girdi.
- Para biriktirmeyi sevdiğinden ve harcamaya çok gönlü olmadığından ailede "cimri Hamit" diye anılır oldu.
- 06:21Avrupa Seyahatleri
- Şehzade'nin dünyaya bakış açısını değiştiren en önemli şeylerden birisi amcası Sultan Abdülaziz'in seyahatleri oldu.
- 1863'te Mısır'a ziyaretinde yanında götürüldü, 1867'deki Avrupa seyahatinde de kafileye eklenmesi kararlaştırıldı.
- Fransa, İngiltere, Prusya ve Avusturya gibi ülkelerin gezildiği ve diplomatik temasların yapıldığı bu gezide şehzade Hamid bambaşka bir dünya ile tanıştı.
- 07:22Siyasi Kriz ve Şehzade Abdülhamid'in Siyasete Çekilmesi
- 1860'lı yıllar Tanzimat'ın altın yılları oldu ama 1870'ler için aynısı geçerli değildi, Tanzimat'ın kudretli paşalarının ölümü işleri değiştirdi.
- Siyasi yönetim krizleri doğdu, bir tarafta Tanzimatçılar, diğer tarafta sultanın yeniden etkin güç olmasını isteyen muhafazakar bir kitle mevcuttu.
- Şehzade Abdülhamid siyasetin içine çekildi, amcasına muhalefet edip onu ağır bir şekilde eleştirdi, ağabeyi Murat'ın sıkı ilişkiler kurduğu Yeni Osmanlılarla irtibata geçti.
- 08:55Osmanlı'nın Ekonomik Krizi ve Meşrutiyet Hareketi
- 1875'te başlayan Hersek isyanı ve 1876'da yayılan Bulgar isyanları Balkanları kasıp kavurdu, Anadolu'nun kıtlık içinde olması vergi gelirlerini dibe çekti.
- Devlet borçlarını ödeyemeyeceğini açıkladı, elinde devlet tahvilleri olan Avrupalı yatırımcılar feveran etti, Osmanlı iflasın eşiğindeydi.
- Sarayda veliaht Murat ve annesinin sultanın aleyhine olan faaliyetleri yanında Sultan Aziz'in veraset sistemini değiştireceği söylentileri ayyuka çıktı, Mithat Paşa ve Hüseyin Avni Paşa'nın başı çektiği bir grup sultanı tahttan indirmeye karar verdi.
- 09:55Sultan Abdülaziz'in Tahttan İndirilmesi ve Şehzade Murat'ın Durumu
- Mayıs 1876'da bir darbe ile Abdülaziz tahttan indirildi ve taht amcasının yerine gözü olan Şehzade Murat'a kaldı.
- Şehzade Hamid, amcasının tahttan indirilişinden ve ölümünden korktu, Osmanlı hanesinin eski travmaları canlandı.
- Şehzade Hamid son durumdan karlı çıktı çünkü tahta geçmesi imkansızken hem amcası Abdülaziz hem de onun başa geçirmek istediği oğlu Şehzade Yusuf İzzeddin oyun dışı kalmıştı.
- 11:10Sultan Murat'ın Bunalımı ve Balkan Savaşları
- Tahta oturan Beşinci Murat'ın durumu iyi değildi, amcası tarafından göz hapsine alınmış ve ağır stres altında alkole vermişti.
- Sultan delirmemişti fakat ağır bir bunalımdaydı ve tedaviye muhtaçtı.
- Abdülaziz'in tahttan indirilmesi ve Rus yanlısı politikalarıyla bilinen Mahmut Nedim Paşa'nın iktidardan uzaklaştırılması, Rusların panslavist arzularını diplomatik taviz yoluyla alamayacağı anlamına gelmekteydi.
- 12:30Mithat Paşa'nın Anayasa İstekleri ve Şehzade Abdülhamid'in Tahta Geçişi
- Mithat Paşa, eşitlikçi bir anayasanın ve halkın temsilcilerinin yer aldığı bir meclisin sorunları çözeceğine inanıyordu.
- Sadrazam, Mütercim Mehmet Rüştü Paşa ve bazı nazırlar, Beşinci Murat'ın sağlığının iyi olmamasından ve Balkanlarda savaş çıkmasından dolayı işi erteleme eğilimindeydiler.
- Mithat Paşa, Şehzade Abdülhamid'e naiplik teklif etti, Abdülhamid sağlamcı bir karakterdi ve hükümsüz bir mevkii elinin tersiyle itti, ancak ağabeyinin iyileşemeyeceği kesinleşirse tahtta oturacağını belirtti.
- 14:32Şehzade Abdülhamid'in Tahta Geçişi ve Meşrutiyet
- Ağustos 1876'nın sonunda Mithat Paşa, Şehzade Abdülhamid'i ziyaret etti ve ondan ağabeyinin durumu düzelene kadar padişahlık yapacağına dair söz aldı.
- 31 Ağustos 1876'da Şehzade Abdülhamid 33 yaşında ağabeyinin padişah olmasından üç ay sonra Topkapı'da tahta oturur, biat alır ve sultan ilan edilir.
- Sultan Hamid tahta oturur oturmaz bağımsız hareket etme eğilimi gösterdi, ancak liberal kanadın isteklerini şimdilik göz ardı etmemekten yanaydı.
- 16:15Anayasa Hazırlanması ve Tersane Konferansı
- Balkan meselesinin halli için bir konferans toplanmasına karar verildi, Osmanlılar bunu kendi iç işlerine karışma olarak algılayıp itiraz etseler de vakit kazanmak için konferansa onay verdiler.
- Ekim 1876'da toplanan komisyon anayasayı hazırlar, Abdülhamid kendi yetkilerinin çok kısıtlandığını görünce revize ister.
- 19 Aralık'ta Mithat Paşa sadrazam yapıldı ve 23 Aralık 1876'da Kanuni Esasiye ilan edildi.
- 17:18Tersane Konferansı ve Diplomatik Kriz
- Kanuni Esasi'nin ilan edildiği gün Tersane Konferansı başladı, büyük güçler anayasanın yürürlüğe girmesini istediler.
- Avrupalıların istekleri o kadar ağırdı ki adeta Balkanları Türklerden koparmaya çalıştılar, Osmanlı yetkilileri devletin toprak bütünlüğünü savununca diplomatik kriz çıktı.
- Sadrazam Mithat Paşa anayasaya dayanarak meclisi toplamak istedi, Sultan ise gerilimin sebebi olarak sadrazamı ön plana atmaya çalıştı.
- 18:20Mithat Paşa ve Sultan Abdülhamid Arasındaki Sürtüşme
- Mithat Paşa, Tanzimat'a sadık bir şekilde Osmanlıcılık politikası gütmekteydi, hedefi Türk, Rum, Ermeni, Bulgar ve benzeri zümreleri Osmanlılık üzerinde birleştirip Rusya'ya karşı tek bir vücut olmaktı.
- Mithat Paşa'nın bu tarzı padişahın yetki alanına girmesi ve giderek popülerleşmesi Abdülhamid'i rahatsız etti.
- Şubat 1877'de Sultan Abdülhamid bir oyunla paşayı saraya getirip elinden sadaret mührünü aldığı gibi onu hemen oracıkta sürgüne yollayıverdi.
- 20:11Tanzimat Devrinin Sonu ve Balkanlar'daki Gerilim
- Mithat Paşa'nın sürgünü Tanzimat devrinin sonu olarak görülür ve yetkili sadrazamlar dönemi kapanmıştır.
- Balkanlar üzerinden çıkan gerilim tırmanırken, Rusya Çarlığı savaş için kamuoyunu yoklarken, Avusturya ile Balkan devletleri arasında gizli bir anlaşma imzalanmıştır.
- Türkler tansiyonu düşürmeye çalışarak Sırbistan'la barış imzalayıp Karadağ'la barış müzakerelerine devam etmişlerdir.
- 20:51Meclisin Açılışı ve Avrupa'nın Ültimatomu
- İstanbul'da meclisin açılış heyecanı yaşanırken, Sultan Abdülhamid Kanuni Esasi'yi yürürlükte bırakarak meclisin toplanmasını istemiştir.
- Meclisin amacı Avrupalılara Osmanlı'nın kendi tebaasının oluşturduğu bir halk meclisi ile reformlar yaptığını göstermek ve dış müdahaleden kurtulmaktır.
- Avrupa'nın büyük devletleri 31 Mart'ta Londra'da toplanıp Osmanlı'ya Hıristiyan halklarının durumunu düzeltmesi için ültimatom vermiş, kabul edilmezse Rusya saldırmaya kararlıydı.
- 21:46Savaşın Yaklaşması ve Osmanlı'nın Tavrı
- Meclis toprak bütünlüğünden yanayken, savaş kapıyı çalmışa benziyordu ve Türk kamuoyu Rusya ile savaşa taraftardı.
- Sultan Abdülhamid, yönetimi tamamen ele geçiremese de danışmanlarının telkinleriyle savaştan yana tavır koydu.
- Osmanlılar İngiliz desteğinin yanlarında olduğunu zannetmekteydi ve Fransa ve İngiltere'nin Kırım Harbi'nde Ruslara karşı desteklerini Türklerden esirgemediklerini hatırlayarak aynı desteğin tekrarlanmasını umuyorlardı.
- 22:58Türk-Rus Savaşı'nın Başlangıcı
- Osmanlı'nın restine karşılık Rusya hazırladığı ordularını 24 Nisan 1877'de harekete geçirdi.
- Ordular Prut nehrini geçti ve Türk-Rus Savaşı resmen başladı.