Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Süleymaniye Camii'nin tarihi, mimari özellikleri ve hat restorasyonu hakkında bilgi veren bir belgesel formatındadır. Videoda caminin imamı, bir restorasyon uzmanı ve hattat ile yapılan röportajlar yer almaktadır.
- Video, Süleymaniye Camii'nin 1550-1557 yılları arasında Kanuni Sultan Süleyman döneminde Mimar Sinan tarafından inşa edildiğini ve bir külliye olduğunu anlatarak başlıyor. Ardından caminin hat restorasyonu süreci, mihrabındaki pandantiflerdeki ayetlerin yanlış yerleştirilmesi ve bunların tespit edilmesi detaylı olarak ele alınıyor. Son bölümde ise caminin akustik özellikleri ve Mimar Sinan'ın kandillerden çıkan mürekkep üretimi için yaptığı is odası hakkında bilgiler veriliyor.
- Videoda ayrıca caminin kubbeden aşağıya kadar yaklaşık 100 hatın bulunduğu, bunların Ahmet Şemseddin Karahisari ve talebesi Hasan Çelebi tarafından yazıldığı, 1855-1856 yıllarında Sultan Abdülmecid döneminde Abdülfettah Efendi tarafından yapılan restorasyon sırasında ana kubbedeki Fatih Suresi'nin 41. ayetindeki eksik "H" harfinin nasıl bulunup yerine konulduğu gibi detaylar da paylaşılıyor.
- 03:09Süleymaniye Camii'nin Tarihi ve Özellikleri
- Süleymaniye Camii 1550-1557 yıllarında Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırılmıştır.
- Cami sadece bir cami değil, bir külliyeden oluşmaktadır ve hiçbir detayı boş değildir.
- Caminin dört minaresi Kanuni Sultan Süleyman'ı, on şerefe ise Osmanlı'nın kuruluşundan kendisine kadar olan on padişahı temsil etmektedir.
- 03:54Caminin Teknik Özellikleri
- Kubbe gibi fil ayaklarında mihrap gibi şekiller bulunmakta olup, bu şekiller hem hantallığı ortadan kaldırıyor hem de ses akışını optimize ediyor.
- Cami İstanbul'daki salahattin camilerin en büyüğüdür ve üst katlarıyla birlikte yaklaşık 10.000 kişi alabilir.
- Caminin dışındaki şadırvan avlusu, semtin su mizanı görevini üstlenerek suyu temizleyip dağıtmaktadır.
- 05:01Süleymaniye'de Hizmet
- Süleymaniye'de görev yapmak ayrı bir ayrıcalıktır ve imam olmak şereftir.
- Süleymaniye Camii içinde kandiller yanarken müminin kalbi ferahlar ve kubbenin aydınlığında yarınlara dalıp gider.
- Süleymaniye, İstanbul'un incisi olarak Kanuni Sultan Süleyman'ın hatırasıdır ve Mimar Sinan'ın sabrı, Ahmet Karahisari'nin gözünün nuru, Hasan Çelebi'nin el iziyle süslenmiştir.
- 07:06Süleymaniye'nin Yapılışı
- Süleymaniye'nin yapılışına 1550 yılında başlanılmış, yedi yıl sürmüş ve 1550'de tamamlanmıştır.
- Mimar Sinan'ın anılarında, Kanuni Sultan Süleyman'ın caminin yapılışı gecikiyor diye duyduğu dedikodular üzerine şantiyeye baskın yapması anlatılmaktadır.
- Kanuni, Mimar Sinan'a iki ay içinde camiyi bitirmesini ve anahtarlarını teslim etmesini emretmiş, aksi takdirde onunla söyleşeceğini söylemiştir.
- 10:18Caminin Açılışı
- Caminin açılışında protokol ve yabancı misyon şefleri hazır beklerken, Kanuni Sultan Süleyman beyaz atıyla uzaktan görünmüştür.
- Odabaşısı, camiyi açmaya en layık kişinin Mimar Sinan olduğunu söylemiş, Kanuni de bu şerefi ona vermiştir.
- Süleymaniye bittiğinde 1750 kişi çalışmış, dört medrese, sibyan mektebi, imaret, kervansaray ve haphane gibi 18 binadan oluşan bir külliyeden oluşmuştur.
- 12:17Süleymaniye'nin Önemi
- Süleymaniye Külliyesi, Osmanlı Devleti'nin dünyaya karşı gücünü göstermesi bakımından büyük anlam taşımaktadır.
- Cami, sadeliği ile ihtişamlı bir dönemin nişanesi olarak beklemektedir.
- Süleymaniye Camii'nin 2010 restorasyonunda hatların gözden geçirilmesi, korunması ve bozulmaların giderilmesi için altı aydan fazla çalışılmıştır.
- 13:58Süleymaniye Camii'nin Restorasyonu
- Konuşmacı, Süleymaniye Camii'nin restorasyonunda beş hattat arkadaşıyla birlikte çalıştığını ve bu görevin kendisi için bir onur olduğunu belirtiyor.
- Caminin yukarıdan aşağıya etüdünü yaparak ne kadar yazı olduğunu tespit ettiler ve bu sayı 100 civarında olduğu ortaya çıktı.
- Sinan'ın camide en ince detaylara kadar fikir sahibi olduğu düşünülüyor ve restorasyonda bu detaylar dikkate alındı.
- 15:41Camideki Yazıların Kaynakları
- Kubbe yazısını Ahmet Şemseddin Karahisari yazmış, talebesi ve evlatlığı Hasan Çelebi ise geri kalan yazıları kalem işi ve mermere oyma şeklinde gerçekleştirmiştir.
- Avlulardaki, duvar cephelerindeki oyma kabartma yazılar, taş taşa mahkum yazılar, mihrap üzerinde, minber kapısı üzerinde ve çinliler üzerindeki yazılar Hasan Çelebi'ye aittir.
- Evliya Çelebi'ye göre Nur ayeti (Allahu nurus semavati vel- ard) yazılıdır.
- 17:00Abdülfettah Efendi'nin Rolü
- 1855-1856 yıllarında Sultan Abdülmecid döneminde camiyi genel manada bir elden geçirmek için Bursa'daki deprem sebebiyle tahrip olan Ulu Cami yazılarını restore eden Şefik Bey ile beraber Abdülfettah Efendi görevlendirilmiş olmalıdır.
- Mahfil katlarındaki pencerelerin üzerinde daha önce ne yazısı vardı bilinmiyordu, ancak şu anda Esmaül Hüsna var ve Celi Sülüste gayet güzel yazılmıştır.
- Ana kubbedeki yazı bir miktar Karahisari üslubunu koruyor gibi görünse de Abdülfettah'ın eseridir ve orada Fatih Suresi'nin 41. ayeti yer almaktadır.
- 18:48Ayetteki Harf Eksikliği
- Ana kubbede "minbadihi" kelimesindeki "h" harfi eksik olduğu tespit edildi ve bu eksiklik Ayasofya kubbesindeki Reisül Ulema Kazasker Mustafa İzzet Efendi'nin bir elif'i unuttuğu söylentisine benzer bir durum olabilir.
- Abdülfettah Efendi'nin 1855-1856 yıllarında yazdığı jeli sülüs eserlerinde 30 kadar kompozisyon bulundu ve Süleymaniye Camii'ndeki yazıyı yazdığı zamana en yakın olan Bursa Ulu Camii'ndeki yazıdaki "h" harfi kullanıldı.
- Hattat'ın bildiği olamaz, ayeti kerime bu ve cami müze değil, ibadet devam ettiği için ayetteki bir harfi çıkarmak veya eklemek hiç kimsenin yetkisi dahilinde değildir.
- 21:58Süleymaniye Külliyesi'nin Önemi
- Süleymaniye Camii'nin minareleri İstanbul'un tarihinde ezanlar her vakit Allah adını zikrederek diyarları aydınlatır ve bir minareden bir minareye ulaşır.
- Kanuni Sultan Süleyman'ı, Hürrem Sultan'ı ve Mimar Sinan'ı sarıp sarmalamış külliye, sultanların, şehzadelerin ve hanedanın ebedi yolculuğunda dua beklediği türbelerle tamamlanmıştır.
- Yapının gövdesini kubbeye bağlayan üçgen boşluklar olan pandantiflerde (aslan göğsü) ayetler vardır ve caminin içinde ön tarafta "illa billah" ayeti bulunmaktadır.
- 23:34Süleymaniye Camii'ndeki Pandantif Yazısı
- Mimar Sinan, Süleymaniye Camii'nin mihrabı üzerindeki pandantifte "Başarım Allah'ın lütfu ve yardımıyladır" yazısını yazdırmıştır.
- Mihraba döndüğümüzde öndeki pandantifte Allah'ın yaratıcılığını ifade eden ayet, arka taraftaki kuzeye bakan pandantifte ise kişinin başarısını Allah'tan gelen ayet bulunmaktadır.
- Konuşmacı, bu durumun Süleymaniye gibi önemli bir camide olmaması gerektiğini düşünmüş ve eski fotoğrafları incelemiştir.
- 25:10Eski Fotoğrafların İncelenmesi
- Konuşmacı, Süleymaniye'nin 1900'lü yılların başlarından itibaren çekilmiş altı fotoğrafı ve bir kartpostalı incelemiştir.
- Fotoğraflara bakıldığında, Allah'ın yaratıcılığını atıfta bulunan ayetin önde, tevfiki ayetinin arkada olduğu görülmüştür.
- Bu durum, konuşmacının endişelerini doğrulamış ve Osmanlı'nın böyle bir hatayı yapmayacağını düşünmüştür.
- 26:17Pandantif Yazısının Düzeltilmesi
- Pandantif yazıları meydana çıkınca, beş buçuk metre çapında olan yazıların kalıpları çıkarılmıştır.
- Yazıların üzerine örtücü ile kapatılmış ve raspa yapılarak orijinal yazılar ortaya çıkarılmıştır.
- Kalıplar kullanılarak yazılar yerlerine konulmuş ve eksiklikler tamamlanmıştır.
- 27:07Süleymaniye Camii'nin Akustiği ve Diğer Özellikleri
- Süleymaniye Camii'nin öne çıkan en önemli özelliği akustiği oluşturmaktadır.
- Mimar Sinan, kubbelerin arasına künkler koyarak sesin künkler içine girmesini ve tekrar aşağı inmesini sağlayarak muhteşem bir akustiğe kavuşmasına zemin hazırlamıştır.
- Mimar Sinan, kandiller vasıtasıyla aydınlatmanın gerçekleştirildiği zamanda kandillerden çıkan isin toplandığı bir is odası yaptırmıştır.
- 27:57Bayram Kutlaması
- Konuşmacı, ruhumuzun yansıması olarak tarihe baktıklarını ve Aziz Tepeden bir şiir okuduklarını belirtmiştir.
- Yahya Kemal'in "Özünden Duyuldu" şiirini ve İstanbul'un bayram şiirini okumuşlardır.
- İstanbul'un yüksek tepesinde göz aydınlığıyla anamızın duası gibi şiiri okumuş ve ulu mabette vatanın birliğine karıştıklarını ifade etmişlerdir.