Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir akademik sunum formatında olup, konuşmacı Türkiye'den Somali'ye gönderilen bir eğitimci olarak çalışmaktadır.
- Video, Somali'deki Türk Tıp Fakültesi'nin eğitim çalışmaları ve radyoloji teknikerlerinin radyasyon bilgisi üzerine yapılan bir araştırma çalışmasını ele almaktadır. İlk bölümde 2016 yılında açılan meslek yüksekokulunun eğitim süreci ve 2018 yılında yapılan kesitsel anket çalışmasının sonuçları anlatılırken, ikinci bölümde Somali'deki eğitim müfredatı ve ülkenin sağlık sistemi hakkında bilgiler verilmektedir.
- Konuşmacı, Somali'deki radyoloji teknikerlerinin radyasyon bilgisi konusundaki yetersizliklerini vurgulamakta ve Türkiye'de binlerce meslektaşının iş bulamadığı için bu tür eğitim çalışmalarının önemini belirtmektedir. Ayrıca Somali hükümetinin talebi üzerine tıbbi cihaz teknikerliği bölümünün kapatılması ve tıbbi görüntüleme ile anestezi teknikerliği bölümlerinin devam ettirilmesi gibi kararlar da açıklanmaktadır.
- 00:15Radyasyon Güvenliği Çalışmaları
- Avrupa Birliği radyasyondan korunma kriterleri hakkında kılavuzlar oluşturmuş ve radyasyon ile çalışan personel ve hasta güvenlik standartları belirlenmiştir.
- Yapılan çalışmalarda, tüm dünyada radyasyon güvenliği konusunda hekimlerin ve teknikerlerin bilgilerinin yetersiz olduğu ve bazı kurallara uyulmadığı gösterilmiştir.
- Literatürde radyoloji teknikerlerinin veya hekimlerin bu konudaki bilgi düzeylerini araştıran çalışma sayısı çok azdır.
- 01:52Somali'deki Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Somali, Orta Afrika'da, Doğu'da dünyanın en geri kalmış ülkeleri arasında bir ülke olup 16 milyon nüfusu vardır.
- Sağlık Bilimleri Üniversitesi 2015 yılında eğitim hayatına başladığında 2016 yılında Somali'de meslek yüksekokulu açmıştır.
- Tıp fakültesi bünyesinde meslek yüksekokulu üç bölüm açmış ve bunlardan biri olan tıbbi görüntüleme teknikleri 2016 yılında eğitime başlamıştır.
- 02:53Eğitim Programı ve Uygulama
- Program sorumlusu, Türkiye'deki müfredat şeklinde eğitim düzenlemiş ve yerel derslerine adapte etmiştir.
- Birinci yılın sonunda Türkçe öğrendikten sonra, birkaç radyolog İstanbul'a getirilip üç-dört ay boyunca birebir derse tabi tutulmuş ve Somali'ye gönderilmişlerdir.
- Tıp fakültesi ve meslek yüksekokulu 18 öğrenciyle ilk sene Somali tarihinde ilk eğitimi alan öğrenciler olarak eğitime başlamıştır.
- 05:00Araştırma Çalışması
- Okul açıldıktan sonra diğer hastanedeki pek çok radyoloji teknikerinin bilgi düzeyini merak ederek, devlet ve özel hastaneler içerisindeki radyoloji teknikerlerinin radyasyon ve radyasyondan korunma ile ilgili bilgi düzeylerini araştırmayı amaçlamışlardır.
- Nisan-18 Mayıs 2018 tarihleri arasında tanımlayıcı nitelikte kesitsel bir anket çalışması yapılmıştır.
- Veriler yüz yüze anket yoluyla Mogadişu'daki on adet devlet ve özel hastanede çalışan radyoloji teknikerlerinden gönüllü olan kişilere yapılmıştır.
- 06:19Anket Detayları
- Ankette 14 soru vardı ve çalışmaya katılan gönüllülerin kişisel bilgileri, çalıştığı hastane, yaş aralığı, cinsiyet, eğitim durumu ve meslekteki çalışma yılı alınmıştır.
- Çalışmaya katılan teknikerler genellikle alaylı (eğitim görmemiş) veya aplikasyonla veya birbirlerinden öğrenerek cihazları kullanan kişilerdi.
- Sorular radyasyon türleri, kullanıldığı görüntüleme cihazları, çekim bilgileri, iyonize radyasyona duyarlı dokular, dirençli dokular ve türlerin sembolleri hakkında basit sorulardı.
- 07:39İstatistiksel Analiz Sonuçları
- Çalışmaya katılan 61 kişiden 7'si bayan, 54'ü erkek olup yaş aralığı genellikle 30'lu yaşlarda, eğitim durumu lise ve üniversite dengi kişiler yaklaşık eşit seviyedeydi.
- Çalışma süreleri beş yıldan az olarak değerlendirilmiştir.
- Katılımcıların duyarlı ve duyarsız dokulara verdiği cevaplar istatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte pek çok soruyu doğru bilmediklerini göstermektedir.
- 09:42Radyasyon Bilgisi Düzeyleri
- Radyasyon içeren ve içermeyen cihazlar sorulduğunda özellikle ultrason ve MR'ın pek çok katılımcı tarafından radyasyon içerdiği söylendi.
- Radyasyon güvenliği ve radyasyondan korunma bilgisine sahip olmayanların yüzdesi %18, iyonize X-ışını ve gama türleri hakkında bilgiye sahip olmadığını düşünen kişilerin sayısı %30'a yakın.
- Tüm katılımcılardan iyonize radyasyon türlerinin sembolünü bilmeyen kişi %39, iyonize olmayan radyasyon sembolünü bilmeyen %52, hamilelik ve hamilelik şüphesi olanlar giremez radyasyon sembolünü bilmeyen %42, dozimetre bilmeyen %85 olarak bulundu.
- 11:44Çalışmanın Sonuçları ve Öneriler
- Radyasyon tüm hayatımızda tanı ve tedavide çok önemli bir yer alıyor ve potansiyel zararlarının bilinmesi ve bundan korunma çok önemlidir.
- Gelişmiş ülkelerde ve Türkiye'de bu konuda oturmuş bir sistem olsa da, bazı dünya ülkelerinde radyasyonun adını dahi ilk defa duyan insanların varlığı üzücüdür.
- Çalışma, mezuniyet öncesi ve sonrası radyoloji eğitiminin yenilenmesi ve iyileştirilmesi gerektiğine ve daha geniş tavanlara yayılması gerektiğine inanmaktadır.
- 13:38Somali'deki Eğitim Durumu
- İkinci yılda 20 öğrenci daha alınarak toplam 40 öğrenci meslek yüksekokulu tıbbi görüntüleme teknikleri bölümünde eğitim almaktadır.
- 40 öğrenciyi mezun ettikten sonra birkaç yıl ara verilecek çünkü ülkeye 40 tane radyoloji teknikeri kadro yok ve çalışacakları yer yoktur.
- İki yıl sonra eğitime tekrar başlama kararı alınmış ve öğrencilerin iş hayatlarında daha iyi başarılı olup farkındalık açısından fark yaratması beklenmektedir.
- 14:45Somali Üniversitesi Eğitim Programı
- Somali Üniversitesi'nde diploma denkliği yoktur, ancak müfredat açısından Türkiye'deki eğitimle aynıdır.
- Tıp fakültesi, uygulamalar ve meslek yüksekokulu eğitimleri Türkiye'deki müfredatın aynısıdır.
- Nükleer tıpla ilgili hiçbir cihaz olmayan ülkede, öğrenciler ikinci sınıfta nükleer stajı yaparak teorik bilgi edinmişlerdir.
- 16:02Eğitim Programının Durdurulması
- İki yıl araya stop koyulmuş ve kırk öğrenci yetiştirildikten sonra iki yıl daha devam edilecektir.
- Bu durum Somali hükümetinin önerisi değil, Türk Tıp Fakültesi'nin önerisidir.
- Savaşın hızlanması, personelin azalması ve bir patlama sonucu eğitim programı yavaşlatılmıştır.
- 17:37Bölümlerin Durumu
- Meslek yüksekokulunda tıbbi cihaz teknolojisi, tıbbi görüntüleme ve anestezi teknikerliği bölümleri açılmıştır.
- Tıbbi cihaz teknikerliği bölümü birinci yılın sonunda kapanmak zorunda kalmıştır.
- Tıbbi görüntüleme üç yıl devam etmiş, anestezi de devam etmiştir.
- 18:22Eğitim Programının Önemi
- Türkiye'de binlerce meslektaş iş bulamıyor, özel üniversiteler ve devlet üniversiteleri sürekli mezun veriyor.
- Somali'de radyoloji teknikerliği prestijli bir meslek olmasına rağmen cihaz ve çalışacak yer yoktur.
- Öğrenciler MR gibi cihazları uygulamalı olarak öğrenmişlerdir.