Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Sol Mimarlık ortaklarından Oral Göktaş'ın bir sunumunu içeriyor. Oral Göktaş, İstanbul Teknik Üniversitesi mezunu olup 2009'da resmileşen ofisinde Sevince Bayrak ile birlikte çalışmaktadır.
- Sunumda Sol Mimarlık'ın çeşitli projeleri ve tasarım yaklaşımları detaylı olarak anlatılıyor. Beylikdüzü Kültür Merkezi projesi, Erzincan'daki tavuk barınağı, Edirne sınırındaki modüler barınak, deprem sonrası acil barınma çözümleri, İstanbul'daki "Sudaki Umut" projesi, İstanbul Modern Müzesi için yapılan muvakkat gölgelik sistemi ve farklı şehirlerdeki kamusal alan projeleri ele alınıyor.
- Sunumda ayrıca "araştırma temelli tasarım" kavramı, modüler yapılar, deprem sonrası barınma çözümleri ve kamusal alan kullanımına yönelik farklı yaklaşımlar detaylandırılıyor. Projelerin teknik detayları, kullanılan malzemeler ve tasarım süreçleri hakkında bilgiler verilirken, mimarinin ekonomi, teknoloji ve ekoloji alanlarıyla ilişkisi de vurgulanıyor.
- 00:31Sunum ve Kurumsal Geçmiş
- Oral Göktaş, Sol Mimarlık'ın ortaklarından biri olarak kendini tanıtıyor ve diğer ortak Sevince Bayrak'ın gelemediğini belirtiyor.
- İki ortak 2005 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi'nden mezun olmuş, 2007 sonunda güney Amerika'da Santiago, Şili'de çalışmış ve 2009'da resmileşmişler.
- İki ortak üniversitede ders veriyor, Sevince tam zamanlı akademik çalışmalar yaparken, Oral MEF Üniversitesi'nde yarı zamanlı yüksek lisans stüdyosu yürütüyor.
- 02:31Beylikdüzü Kültür Merkezi Projesi
- Beylikdüzü Kültür Merkezi, 2010 yılında bitirilmiş ancak strüktürel problemler nedeniyle güçlendirme gerektiren bir bina dönüşüm projesiydi.
- Proje başlangıçta iç mekanda düzenlemelerle başlamış, sonradan iç ve dış tasarımı kapsayan, kolon, kiriş ve döşemeler dahil tam bir dönüşüm haline gelmiştir.
- Sevince'nin projeye başlamadan önce binada yarışma jüriliği yapması, tasarım sürecinde insanların binayı nasıl kullandığını birebir analiz etme imkanı sağlamıştır.
- 04:40Tasarım Yaklaşımı ve Tavuklar Evi
- Araştırmacı tasarım yaklaşımı benimseniyor ve mimarların kontrol dışında gelişen binaların önemli bir yüzdesi olduğu vurgulanıyor.
- Tavuklar Evi, 2009 yılında tamamlanan Erzincan'da yaklaşık 800 tavuk için tasarlanan bir kümes projesidir.
- Bu proje, genellikle insan için tasarlanan alanlara karşı farklı bir canlı için tasarım yapmanın zorluklarını içermektedir.
- 07:19Tavuk Çiftliği Projesi
- Erzincan'da yapılacak bir tavuk çiftliği için modüler bir yapı tasarlanmıştır, böylece kırılan parçaların kolayca değiştirilebilmesi sağlanmıştır.
- Tavuk çiftliğinde sirkülasyon (giriş-çıkış) ve temizlik kolaylığı için doğal havalandırma sistemi, kuluçkaya yatma koşulları ve sıcaklık düzenlemesi önemlidir.
- Tavuklar ayakta uyuyor ve tüneme barları kullanırlar; insanların içeri girmesi az olmalı çünkü enfeksiyon riski yüksektir.
- 09:42Yapının Tasarımı ve Uygulanması
- Yapının kesiti, kuluçkaya yatma ve uyku alanlarını gösterirken, gündüzleri tavuklar dışarıda gezinir.
- Maketler yapısal denemeler için kullanılmış, fabrikada bir ölçekte yapılmış ve numaralandırılarak alanda üç gün içinde kurulmuştur.
- Yapının hafif yapısı sayesinde minimum betonla bağlanarak rüzgara karşı dayanabilmiş ve sökülebilir yapıya sahiptir.
- 11:06Detaylar ve İç Mekan
- Açılır-kapanır sistemler fabrikada test edilmiş, özellikle tavukların kullanacağı detaylar bakım gerektirmeyen şekilde tasarlanmıştır.
- Merdiven hem tavuklar hem insanlar için tasarlanmış, hibrit bir ergonomik çözüm sunmaktadır.
- İçerideki kuluçkaya yattığı yerlerde tüneme barları bulunur ve tavuklar sosyal bir yapıda yaşar, kıdemli ve güçlü olanlar tepede uyur.
- 12:54Sınırdaki Barınak Projesi
- Edirne sınırına yakın, altyapısız bir tarlada yapılan barınak projesi fabrikada yapılmış, yerinde yapmanın pahalı olacağı düşünülmüştür.
- Yapının genişliği iki buçuk metreyi geçmemiştir, yağmur suyu toplanarak kullanılmış ve ısıtma için küçük bir soba kullanılmıştır.
- Gri su toprağa verilebilirken, siyah su bir tankta toplanır ve septik tank haline gelir; güneş enerjisi ile enerji ihtiyacının karşılanması sağlanmıştır.
- 14:55Barınak Yapısının Detayları
- Barınak basit bir strüktüre sahiptir, ortogonal kasalardan oluşur ve on'luk bir maketle strüktür test edilmiştir.
- Yapının altı kişilik kapasitesi vardır, alt katta oturma-uyuma alanı ve mutfak, üst katta ise uyuma alanı bulunmaktadır.
- Açılır-kapanır kapaklar iklim koşullarına göre kullanılır; kışın güneş ışığı içeriyi ısıtırken, yazın kapaklar kapatılarak gölge sağlanır.
- 16:59Tasarım ve Taşıma Zorlukları
- Tasarım yaparken nesnelerin nasıl taşınacağını, alana nasıl gideceğini ve nasıl kurulacağını öğrenmek zorunludur.
- Taşıma sırasında karayollarındaki regülasyonlar ve ağırlık sınırları dikkate alınmalıdır, aksi takdirde taşıma pahalılaşabilir veya mümkün olmayabilir.
- Tasarımın iç mekanı katlanabilir sistemlerle donatılmış olup, maliyeti her şey dahil yaklaşık 9000 Euro civarındaydı (o dönemde Euro 3,50 TL civarındaydı).
- 19:24İstanbul'daki Deprem Riski
- İstanbul'da deprem sonrası yaklaşık 530 bin kişiye acil barınma ihtiyacı olacak.
- İstanbul'daki toplanma alanları sayısı 1946'dan 1977'ye kadar azalmış, nüfusun artmasıyla bu oran ters orantılı olarak değişmiştir.
- Deprem sonrası karadaki erişilebilirlik azalacak, birçok yol kullanılamaz hale gelecektir.
- 20:53"Sudaki Umut" Projesi
- "Sudaki Umut" spekülatif bir proje olup, deprem sonrası çözüm önerileri sunmaktadır.
- Suda yerleşmenin avantajları arasında boş alanlar, lojistik olarak elverişli olması ve taşıma kapasitesinin yüksek olması bulunmaktadır.
- İstanbul'un zorlu topoğrafyasına rağmen su yüzeyi düz olduğundan, konteyner kentler gibi çözümler su üzerinde daha pratik uygulanabilir.
- 23:43Deprem Sonrası Acil Barınma Ünitesi Prototipi
- Araştırmada Haliç'te yaklaşık seksen bin kişinin barınabileceği bir yapılabilecek alan keşfedildi.
- Türkiye, deprem ülkesi olmasına rağmen deprem sonrası acil barınma ünitesi tasarımları çok az inceleniyor.
- Prototip olarak 80 cm kalınlığında bir strüktür geliştirildi, bu strüktür açıldığında üç metre genişliğinde bir eve dönüşüyor.
- 24:59Prototipin Teknik Özellikleri
- Sistemin açıldıktan sonra hiçbir ek yapısal müdahale gerektirmemesi hedeflendi, tuvalet, mutfağın ve diğer alanların sistemin içinde çözümlendiği bir yapı tasarlandı.
- Maket balsa ile yapıldı, metal strüktür hafif çelikle, merdiven, tuvalet duvarları ve diğer parçalar katlanabilir şekilde tasarlandı.
- Alaturka tuvalet kullanıldı çünkü alev alafranga tuvalet yaklaşık 60-70 cm yer kaplasa da, alaturka tuvalet sistemi kalınlatmıyor.
- 25:50Prototipin Kullanım Alanları
- Sistemin izometrik görüntüsünde mutfak, tuvalet, uyuma alanı ve yaşam alanı yer alıyor, denize açılan küçük bir terası var.
- Sistem suda kurulabilir, alttaki ponton yerine daha hafif bir strüktürle karada da kurulabilir.
- Önemli olan çok hızlı kurulabilen ve az yer kaplayan bir strüktür denemesi yapmaktı.
- 26:18Prototipin Uygulanması
- Metal Yapı ve Fibro Beton sponsor oldu, üstteki yapı metal yapı, altyapı ise fibro beton tarafından yapıldı.
- Sistemden iç perspektif gösterildi, mutfağın fleks boruyla bağlandığı ve altyapıdaki pis su, temiz su borularının betonun içinde bulunduğu belirtildi.
- Fibro Beton'un yaptığı lifli beton kullanıldı, donattı olmadığı için sadece 4 cm kalınlığında olabildi ve sistem yaklaşık 7,5 ton ağırlığında kaldı.
- 27:39İstanbul Modern Projesi
- Kariyerin ilk uygulanan projesi bir davetli yarışmaydı, İstanbul Modern'in yıkılmış bahçesinde oturulabilir, gölgelik bir alan yaratma isteği vardı.
- New York'taki Ma'nın yaptığı program Türkiye'ye getirilmiş, yarışma süreci çok zorlandıkları bir süreçti.
- Alanda mazgallar kullanılarak kesit çıkarıldı, müzenin verdiği kesit altında su olduğunu gösteren bir kesit elde edildi.
- 29:30Şemsiye Sisteminin Tasarımı ve Uygulanması
- Gölgelik alanı sağlamak için şemsiyeler tasarlandı, bunlar sabit değil, suya salınarak yüzebilir hale getirildi.
- Döşeme üzerinde tırların ve vinçlerin hareket ettiği, yükleri taşıyabilecek bir döşeme olduğu için delik açmak zor oldu.
- Şemsiyeler vinçle indirildi, dalgıçlar alttan dubaları getirerek delikli döşeme üzerine yerleştirildi.
- 31:46Sonuç
- Bitmiş haldeki şemsiyelerin nasıl sallandığını gösteren bir fotoğraf paylaşıldı.
- Şemsiyeler hem düşeyde alçalıp yükseliyor hem de kendi etraflarında dönüyorlardı.
- 32:01Geri Dönüşümlü Lastik Projeleri
- Proje bütçesi 75 bin dolar olup, bütçeyi aştığınızda kendi cebinizden ödemek zorundasınız.
- Türkiye'de araba endüstrisi nedeniyle fazla çıkıp geri dönüşüme uygun olmayan lastikler bedavaya veriliyor.
- Lastikleri balık avı ile birleştirip oturma elemanı olarak kullanmayı düşündüler, bu elemanın hafifliği sayesinde gölge oluşturabilme ve mobilyaya dönüştürme imkanı sağlıyor.
- 33:20Kabataş Projesi
- Kabataş'taki bir kahve dünyasına ait boşlukta davetli bir yarışmaya katıldılar.
- Alanın alt kısmı İş Bankası'nın otoparkı olduğu için zeminde çalışma yapılamıyor, sadece belirli bir sınırdan itibaren çalışılabiliyordu.
- Önceki çalışmalar insanlarla etkileşime geçen projelerken, bu kez sadece bakılan bir şey yapmak zorunda kaldılar.
- 34:42Yağmur Bağımlı Enstalasyon
- Dış mekanda enstalasyon yaparken rüzgar, yağmur gibi doğal olaylar genellikle engel oluyor.
- İstanbul'daki yaz aylarında ciddi yağmurlar ve dolular yaşanıyor, bu durumun yapısal yanlışlıklar nedeniyle olduğunu düşündüler.
- Proje, yağmur suyundan bağımlı olacak şekilde tasarlandı; yağmur yağdığında hareket edecek bir sistem oluşturduklarını hayal ettiler.
- 35:53Projenin Teknik Detayları
- Mevcut yağmur oluğundan suyu alıp tanka doldurarak, tank ağırlaştıkça sistemin hareket etmesini sağladıklarını tasarladılar.
- Projede güneş ve rüzgar gibi faktörlerle mücadele etmek zorunda kaldılar.
- Dış koşullara dayanıklı olması için kırmızı don lastiği kullanmayı tercih ettiler.
- 37:30Sistem Çalışma Prensibi
- Sistem raylar üzerinde hareket edebiliyor ve sürtünme, yerçekimi gibi fiziksel prensiplerle çalışıyor.
- Yağmur bittikten sonra suyun boşalması ve sistem yukarı çıkması sağlanıyor.
- Öngörülmemiş bir şekilde rüzgarla bile dinamik bir görüntü oluşuyor alanda.
- 38:44Londra Projesi
- Royal Academy of Arts'ın önünde, Berling'in Garden'a bakan bir alanda davetli bir yarışmaya katıldılar.
- Binayı görmeden bir enstalasyon yapmaları istendi, bu durum onlar için zor bir süreç oldu.
- Google Street View'larla binanın kullanımını fark ettiler ve insanların oturduğu ancak net bir sınırla ayrılan alanları gördüler.
- 40:00Kamusal Alan Projesi
- İçeride bir şey yapmak yerine, alanın sınırlarını kaldırmayı ve insanların zaman geçirmesine elveren bir alan oluşturmayı düşündüler.
- Proje seramikle yapıldı ve "Beklenmedik Tepe" adını aldı.
- Royal Academy'nin bulunduğu bölge, İstanbul'un Nişantaşı'na benzer şekilde pahalı galeriler ve kamusal alan eksikliğiyle biliniyor.
- 41:58Kamusal Alan Projesi ve Kullanımı
- Bir proje yaklaşık beş ay boyunca yerde kaldı ve fotoğrafçılardan ve Instagram'dan gelen fotoğraflarla ayak üstü kullanımının gerçekleştiğini gördüler.
- Projenin etrafında sokağı kapatıp "Mayfair Festivali" düzenlendi, bu kamusal kullanımın teşvik ettiği bir durum oldu.
- İstanbul'daki kamusal alanlara alışık olanlar, yurt dışında bir proje yapmanın ve insanların tepkisini öngöremeyecekleri konuda endişe duydular.
- 43:17Roma'daki Maxxi Müzesi Projesi
- Roma'daki Maxxi Müzesi'nde Zaid'in yaptığı İstanbul sergisi için müzenin içinde İstanbul'daki kamusal alanı anlatan bir restorasyon yapılması istendi.
- İstanbul'da polis bariyerleri ve inşaat bariyerleri arasında geçiş yapmak zorunda kalanlar, zamanla bu bariyerleri kent mobilyasına dönüştürmeye başladılar.
- "Kayıp Bariyer" adı verilen proje, kablo bağlarıyla tutturulmuş bir strüktür olarak tasarlandı ve müze tarafından kalıcı koleksiyonuna alındı.
- 46:10Yüksek Lisans Programı ve Mikro Barınma Kitabı
- Üniversitede bir yüksek lisans programı başlatıldı, bu programda öğrenciler, profesyoneller, akademik ve endüstri partnerleri aynı masada buluşuyor.
- Program üç-dört parçadan oluşuyor: iki araştırma, bir prototip ve tasarım, yaz döneminde uygulama ve tez yazma.
- Bu dönemde mikro barınma konusu inceleniyor ve tarihçe, strüktürel dayanım, teknoloji, ekoloji ve ergonomi başlıklarıyla üçyüzelli sayfalık bir kitap hazırlanıyor.
- 48:13Mikro Barınma Kitabının İçeriği
- Kitapta dünya genelindeki mikro barınma verileri yer alıyor, örneğin 50 bin dolarla Monaco'da 0,90 metrekare, İstanbul'da 12,70 metrekare alınabiliyor.
- Mikro barınma tasarımının daha sağlam temellendirilebileceği düşünülüyor.
- Yüksek lisans programında teorik bir başlangıçtan sonra tasarım ve uygulama aşaması geçiyor ve sonunda tez yazma işlemi yapılıyor.