Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, uluslararası ilişkiler, siyaset bilimi ve siyasi tarih alanlarında bilgi veren bir eğitimci tarafından sunulan tarih dersi formatındadır.
- Video, 1945-1990 yılları arasında gerçekleşen Soğuk Savaş'ın genel tanıtımıyla başlayıp, özellikle Soğuk Savaş'ın ilk beş yılına odaklanmaktadır. Konuşmacı, ABD ve Batı müttefikleri ile SSCB ve uydu devletleri arasındaki askeri, siyasi ve sosyokültürel çatışmaları anlatmakta, bu süreçte kurulan uluslararası kurumları (Birleşmiş Milletler, IMF, Dünya Bankası, NATO, Avrupa Konseyi vb.) detaylı şekilde açıklamaktadır.
- Videoda ayrıca demir perde, Berlin buhranı gibi önemli olaylar örneklerle ele alınmakta ve 1948 Berlin buhranı sırasında Sovyet Rusya'nın Batı Berlin'i ablukaya alması ve Amerika'nın bu ablukayı kırması olayı detaylı şekilde incelenmektedir. Konuşmacı, bu dönemdeki olayları incelemelerini ve Soğuk Savaş'ın ilk beş yılını okumalarını izleyicilere tavsiye etmektedir.
- Soğuk Savaşın Tanımı ve Süreci
- Soğuk savaş (Cold War), 1945-1990 yılları arasında cereyan etmiş, uluslararası ilişkiler, siyaset bilimi ve siyasi tarihin en ilgi çekici konularından biridir.
- Soğuk savaş, ABD ve Batı müttefikleri ile SSCB ve uydu devletleri arasında, komünist blokla Batı kapitalist blok arasında askeri, siyasi, sosyokültürel her alanda gerçekleşmiştir.
- Soğuk savaş, 1945'te başlamış, 1945-1949 yılları arasında sıcak çatışma evresi yaşanmış, 1945 Eylül'de II. Dünya Savaşı sona ermiştir.
- 02:42Soğuk Savaşın Özellikleri
- Soğuk savaş terimi, önceki altı yıllık sıcak çatışma sonrası, iki blok arasında sıcak çatışma olmamasına rağmen gerçekleşen bir süreç için kullanılmıştır.
- Soğuk savaş sırasında, Sovyetler ve ABD tepinirken, Yunanistan, Lübnan, Türkiye, Kore, Vietnam, Latin Amerika ve Afrika gibi ülkeler "altta kalan çimler" olarak ezilmiştir.
- 1946'da İngiltere Başbakanı Winston Churchill, "demir perde" terimini kullanarak Avrupa ile Rusya arasındaki sınırın açılıp açılmayacağını sorunsal olarak belirtmiştir.
- 04:49Soğuk Savaşın İlk Beş Yılı
- 1945 Nisan'ında San Francisco Konferansı'nda Birleşmiş Milletler kurulmuştur.
- 1946'da Bretton Woods kasabasında IMF ve Dünya Bankası (World Bank) kurulmuştur.
- 1947'de Truman Yardımları, 1948'de Marshall Yardımları gerçekleşmiştir; Yunanistan'a Türkiye'den daha fazla yardım verilmiştir.
- 07:02Soğuk Savaş Döneminde Kurulan Kurumlar
- 1948'de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kurulmuş ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ilan edilmiştir.
- 1949'da Avrupa Konseyi kurulmuş, Türkiye nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan tek ülke olarak bu konseyi kuran on bir ülkeden biridir.
- 1949'da NATO kurulmuş, 1951'de Robert Schuman'ın adıyla Shuman Planı ile Avrupa Kömür-Çelik Topluluğu (ECTC) Batı Almanya, Fransa, İtalya ve Benelüks ülkeleri arasında kurulmuştur.
- 09:21Soğuk Savaşın Önemi
- Soğuk savaş, 45 yıllık süreçte çatışmalar, savaşlar, anlaşmazlıklar, siyasal aktörler, yeni ülkelerin doğması ve çökmesi gibi çok derin ve zengin konuları içermektedir.
- Soğuk savaş, bugünkü dünya sistemini anlayabilmek için çok iyi okunması gereken bir süreçtir.
- Soğuk savaşın ilk beş yılında neler olup bitmiş, hangi kurum ve kuruluşlar ortaya çıkmış, 1945-1950'de neler yaşanmış bunlar uluslararası ilişkiler öğrencileri için önemli konulardır.
- 10:50Soğuk Savaşın İlk Beş Yılı
- Soğuk savaşı iyi anlamak ve uluslararası ilişkilerde hakim olabilmek için soğuk savaşın ilk beş yılını iyi okumak gerekiyor.
- Soğuk savaşın ilk beş yılında yaşanan önemli olaylar, 1950'den 1990'a kadarki kırk yılın nasıl geçeceğini ve hangi seviyede seyredeceğini öngörebilir.
- Demir perde deyimi boşuna söylenmedi çünkü komünizm tehlikesiyle Sovyet Rusya saldırgan ve yayılmacı hale gelmiş, Polonya'yı geçerek Orta Avrupa'ya kadar nüfuz etme istiyordu.
- 11:44Berlin Buhranı
- Berlin Buhranı, Soğuk Savaş'ın ilk beş yılında yaşanan önemli olaylardan biridir.
- Sovyet Rusya Doğu Berlin'i yuttuğu için Batı Berlin'i de yutmak istemiş, Batı Berlin'deki iki milyonu aşkın insanı abluka altına almıştı.
- Amerika, hava gücü sayesinde yüzlerce savaş uçağıyla Batı Berlin'e yiyecek ve tıbbi yardım sağlamış, Sovyet ablukasını birkaç ay içerisinde kırmıştı.