Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Sevr Antlaşması'nın 100. yıldönümü nedeniyle hazırlanmış bilgilendirici bir içeriktir. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "ters düz ettik" ifadesiyle bahsettiği Sevr Antlaşması'nın içeriği ve etkileri detaylı olarak anlatılmaktadır.
- Video, Sevr Antlaşması'nın Osmanlı Meclisi'ne gelmediği ve bir anlaşma olmadığını açıklayarak başlıyor. Ardından antlaşmanın 10 Ağustos 1920'de İtilaf Devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu arasında imzalandığı, içeriği ve tarihsel süreci kronolojik olarak anlatılıyor. Son bölümde ise antlaşmanın maddeleri detaylı şekilde aktarılıyor ve bu maddelerin Osmanlı Devleti'ne getirdiği toprak kayıpları, askeri kısıtlamalar ve azınlık hakları gibi konular ele alınıyor.
- 00:05Sevr Antlaşması'nın Gerçekleri
- Sevr Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin yaşam mücadelesi verdiği yıllarda dayatılan bir antlaşmadır.
- Sevr Antlaşması hiçbir zaman Osmanlı Meclisi'ne gelmemiş, bu nedenle bir anlaşma olarak kabul edilemez.
- "Sevr'i yırtıp attık, Cumhuriyeti kurduk" söylemi içi boş bir propagandadan başka bir şey değildir.
- 01:00Sevr Antlaşması'nın İmzalanması
- Birinci Dünya Savaşı sonunda imzalanan Sevr Antlaşması, Osmanlı Devleti'nin topraklarını işgal etme planlarını içeriyordu.
- Antlaşma 10 Ağustos 1920'de Britanya İmparatorluğu, Fransa, İtalya, Japonya, Ermenistan, Belçika, Yunanistan, Hicaz Krallığı, Polonya, Portekiz, Romanya, Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı, Çekoslovakya ile Osmanlı İmparatorluğu arasında imzalandı.
- İtilaf devletlerinin Osmanlı Devleti'ni kendi aralarında nasıl paylaşacakları konusunda anlaşamamaları, İzmir'in Yunanlılara verilmesi sebebiyle İngiltere ile İtalya arasında çıkan anlaşmazlık ve Türk milletinin işgal kuvvetlerine karşı gösterdiği tepki, Sevr Antlaşması'nın geciktiren önemli nedenlerdi.
- 02:28Sevr Antlaşması'nın Akıbeti
- İtilaf Devletleri Yüksek Konseyi'nin 7 Mayıs'ta aldığı karar gereğince 15 Mayıs'ta İzmir Yunanlılar tarafından işgal edildi ve bu olay ülke genelinde güçlü bir ulusal tepki yarattı.
- 4 Eylül'deki Sivas Kongresi'nden sonra İstanbul'daki Osmanlı Hükümeti ülke üzerindeki idari ve askeri denetimini yitirdi.
- İtilaf Devletleri 18 Nisan 1920 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'na uygulanacak barış antlaşması şartlarını hazırladılar ve 22 Nisan'da Osmanlı Hükümetini Paris'te toplanacak barış konferansına davet ettiler.
- 03:29Ankara'nın Direnişi
- 30 Nisan günü Ankara'da toplanan Büyük Millet Meclisi, taraf devletlerin dışişleri bakanlıklarına gönderdiği bir yazıyla İstanbul'dan ayrı bir hükümetin kurulduğunu bildirdi.
- Paris'te barış şartlarını öğrenen Ahmet Tevfik Paşa, İstanbul'a gönderdiği telgrafta barış şartlarının devlet kavramı ile uyumlu olmadığını bildirerek görüşmelerden çekildi.
- 21 Haziran'da İtilaf Devletleri, Türk mit'inin direnişini kırmak için İzmir'de bulunan Yunan kuvvetlerini Anadolu içlerine sürmeye karar verdi ve Balıkesir, Bursa, Uşak ve Trakya kısa sürede Yunan ordusu tarafından işgal edildi.
- 04:19Sevr Antlaşması'nın Maddeleri
- İstanbul Osmanlı Devleti'nin başkenti olarak kalacak, ancak Osmanlı Devleti'nin antlaşma maddelerine uymaması durumunda İstanbul Türklerden alınacaktır.
- Çanakkale ve İstanbul Boğazı her zaman tüm devletlerin gemilerine açık tutulacak, uluslararası bir komisyon boğazları yönetecek ancak bu komisyonda Türk üye bulunmayacaktır.
- Anadolu'nun doğusunda iki yeni devlet kurulacak, Ege bölgesinin büyük bir bölümüyle İzmir Yunanlılara verilecek, Midye-Büyükçekmece çizgisinin batısında bulunan Trakya bölümü de Yunanlıların olacaktır.
- 05:07Sevr Antlaşması'nın Diğer Maddeleri
- Arabistan ve Irak İngiltere'ye, Antep, Mardin, Urfa ve Suriye Fransa'ya, Adana'dan Kayseri ve Sivas'ın kuzeyine kadar uzanan bölge de Fransa'nın nüfusu altında bulunacaktır.
- İzmir bölgesi dışında bulunan tüm Batı Anadolu, Afyon'dan Kayseri'ye kadar olan bölümün güneyinde kalan topraklar İtalyan nüfus bölgesi olacaktır.
- Osmanlı Devleti'nin askeri gücünün sınırı 50.700 olacaktır, ordunun ağır silah ve uçakları bulunmayacak, deniz kuvveti de 13 savaş gemisi ile sınırlı olacaktır.
- 05:47Sevr Antlaşması'nın Son Maddeleri
- İngiliz, Fransız ve İtalyan temsilcilerinden oluşan bir komisyon, Fırat'ın doğusundaki Kürt vilayetlerinde bir yerel yönetim düzeni kuracak ve bir yıl sonra Kürtler dilerse Milletler Cemiyeti'ne bağımsızlık için başvurabilecek.
- Azınlıklara geniş haklar verilecektir, tehcir edilen gayrimüslimlerin malları iade edilecek, azınlıklar her seviyede okul ve dini kurumlar kurmakta serbest olacak.
- Osmanlı'nın 1914'te tek taraflı olarak feshettiği kapitülasyonlar, müttefik devletler vatandaşları lehine yeniden kurulacak, mali ve adli ayrıcalıklar en ağır şekilde müttefik devletlere açık olacaktır.