Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği ve SGS tarafından düzenlenen, bir eğitmen tarafından sunulan sera gazı karbon ayak izi hesaplama ve raporlama eğitimidir.
- Eğitim, sera gazı emisyonlarının hesaplanması ve raporlanması konusunda kapsamlı bilgiler sunmaktadır. İçerikte iklim değişikliği, sera gazı etkisinin mekanizması, ISO 14064 standartları, doğrudan ve dolaylı emisyon kategorileri (Kapsam 1, 2 ve 3), emisyon hesaplama yöntemleri, raporlama prensipleri ve karbon dengeleme stratejileri ele alınmaktadır.
- Eğitimde ayrıca karbon ayak izinin hesaplanması, ölç-azalt-izle-denkleştir döngüsü, gönüllü karbon piyasası, karbon sertifikaları ve sera gazı raporlaması konuları detaylı olarak anlatılmaktadır. IPCC ve GTG Protokolü gibi uluslararası kabul görmüş modeller, Türkiye'deki örnekler ve sektörlerin kendi emisyon faktörlerini oluşturması gibi pratik uygulamalar da paylaşılmaktadır.
- 00:04Sera Gazı Karbona İkizi Hesaplama Eğitimine Giriş
- Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği ve SGS'nin düzenlediği sera gazı karbona ikizi hesaplama eğitimine hoş geldiniz.
- Kurs sırasında iklim değişikliği, sera gazı emisyonları ve sera gazı karbona ikizi ile ilgili bilgilendirme yapılacaktır.
- Kurs sonunda katılımcılar sera gazı emisyonlarının hesaplanmasının faydaları, standartların genel yapısı ve ISO 14064 standardının gereklilikleri hakkında bilgi sahibi olacaklardır.
- 00:56İklim Değişikliği ve Sera Gazı Etkisi
- Sera gazı karbon ayak izi hesaplamanın ön planda olması iklim değişikliği ile mücadele için önemlidir.
- Dünyaya düşen güneş ışınlarının yansıması atmosferdeki karbondioksit, metan ve su buharı gibi gazlar tarafından tutulur, bu da dünya daha fazla ısınmasına neden olur.
- Sanayi devrimi sonrası sera gazı emisyonları %40'lık bir artış göstermiş, bu artışın öncelikle fosil yakıt kullanımından kaynaklandığı ortaya konmuştur.
- 02:32Sera Gazları ve Karbon Ayak İzini
- Sera gazları arasında su buharı, karbondioksit, metan, nitrozoksit, ozon, kloroflorokarbonlar ve hidroflorokarbonlar bulunmaktadır.
- Sera gazları sadece karbondioksit olarak eşdeğer olarak ifade edilir, ancak her gazın küresel ısınma katsayısı farklıdır (metan gazı karbondioksitle kıyaslandığında 28 kat daha fazla ısınma etkisi yaratır).
- Karbon ayak izi hesaplamalarında öncelikle etkinin ölçülmesi, ardından azaltılması, verimlilik artışından kaynaklanan azaltımın tespit edilmesi ve azaltılamayan kısım karbon azaltım sertifikalarıyla denkleştirilmesi döngüsü benimsenir.
- 04:49Gönüllü Karbon Piyasası
- Gönüllü karbon piyasası, iklim değişikliği ile mücadele araçlarından biri olarak geliştirilmiş, zorlamaya tabi olmayan tesislerin karbon ayak izini hesaplaması ve denkleştirme yapması için bir mekanizmadır.
- Gönüllü karbon piyasasında sertifikaları geliştirme ve satın alma sürecinde yenilenebilir enerji yatırımcıları, enerji verimliliği yatırımcıları ve ağaçlandırma projesi yatırımcıları bulunur.
- Firmalar karbon dengeleme yapmanın nedenleri arasında iklim değişikliğine karşı sorumluluk, kurumsal sosyal sorumluluk, markalaşma, risk yönetimi ve ürün satış modeli bulunmaktadır.
- 07:53Karbon Sertifikasyon Standartları
- Gönüllü karbon piyasasında farklı ülkelerde farklı standartlar bulunmaktadır.
- Verra (Carbon Standard), Gold Standard ve Climate Action Reserve gibi uluslararası standartlar, Türkiye'deki yenilenebilir enerji projelerinin sertifikalandırılmasına katkıda bulunmaktadır.
- Sera gazı raporlaması, iklim değişikliğinin etkilerinin fark edilmesiyle birlikte hükümetler ve kuruluşların işlemlerin etkisini azaltmaya yönelik global faaliyetlerde bulunması sonucu oluşturulmuştur.
- 09:49ISO 14064 Standartları ve Karbon Nötr Olma
- Kuruluş envanterinin oluşması için öncelikle kuruluşun kendisini ve faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını ve kaynaklarını tespit etmek önemlidir.
- ISO 14064 standartları sera gazı emisyonlarının hesaplanmasına, izlenmesine ve rapor edilmesine dair kılavuz özellikleri içerir.
- ISO 14064-1 sera gazı emisyonlarının kuruluş seviyesinde hesaplanmasına ve rapor edilmesine dair kılavuz özellikleri içerir.
- 11:12Karbon Nötr Olma Amacı ve Kullanım Alanları
- Raporlama için etken, tüketiciye hitap eden şirketlerin sosyal sorumluluk projeleri kapsamında müşterilerin ve yatırımcıların ilgisini çekmek amacıyla kullanılır.
- Karbon Disclosure Project (CDP) kapsamında borsaya kota olan birçok firma karbon ayak izlerini şeffaf bir şekilde beyan ediyor.
- Karbon nötr ürünler pazarlamasında kullanmak isteyen firmalar öncelikle karbon ayak izini hesaplaması yapmalıdır.
- 12:43ISO 14064-1'in Güncellemesi ve Önemi
- ISO 14064-1 2018 yılında güncelleme geçirmiş ve Birleşmiş Milletler'in sürdürülebilir kalkınma hedeflerine atıfta bulunmuştur.
- 13. hedef (iklim değişikliği) ve 9. hedef (endüstri ve yeniden yapılaşma) ile ilgili sera gazı envanterinin kuruluş seviyesinde tanımlanması, geliştirilmesi, yönetilmesi ve raporlanması için ilkeleri ve şartlar verilmektedir.
- 2018 versiyonu 2021 yılı itibariyle uygulanması gereken en son versiyondur.
- 15:17Sera Gazı Terimleri ve Hesaplama Yöntemleri
- Sera gazı emisyonu, belirli bir sürede atmosfere salınan sera gazlarından birisinin toplam kütlesini içerir.
- Sera gazı yutak, sera gazlarını atmosferden uzaklaştıran fiziksel birim veya proses olarak değerlendirilir.
- Küresel ısınmaya etki potansiyeli (GWP), karbondioksit ile kıyaslandığında göreceli etkiyi ifade eder.
- 17:37Sera Gazı Raporlaması İçin Prensipler
- ISO 14064'te uygunluk, tamlık, tutarlılık, doğruluk ve şeffaflık beş prensip bulunmaktadır.
- Uygunluk prensibi, hedef kullanıcının ihtiyaçlarına uygun sera gazı kaynaklarının ve verilerinin seçilmesini gerektirir.
- Tamlık prensibi, seçilen kapsam dahilinde tüm faaliyetlerin ve sera gazı emisyonlarının hesaba katılması gerektiğini belirtir.
- 19:33Tutarlılık, Doğruluk ve Şeffaflık Prensipleri
- Tutarlılık prensibi, sera gazı bilgilerinin anlamlı karşılaştırmasına olanak sağlayan bir prensiptir.
- Doğruluk prensibi, doğru verilerin kullanılması ve raporlama sonucunda kullanıcıların doğru bilgi edinmesini sağlaması gerektiğini belirtir.
- Şeffaflık prensibi, üçüncü tarafların da erişebileceği verilerin raporlamada kullanılmasını gerektirir.
- 21:58Kuruluş Sınırları ve Sera Gazı Raporlaması
- Sera gazı raporlamasının öncesinde sera gazı envanter tasarımının ve geliştirmesinin yapılması önemlidir.
- Kuruluş sınırı, hangi verilerin hesaplanacağı ve hangi kaynakların dikkate alınacağı konusunda belirlenmelidir.
- Birden fazla tesis olan kuruluşlar, tesislerin sera gazı emisyonlarını birleştirmeli ve toplu raporlaması yapmalıdır.
- 22:54Sera Gazı Emisyonlarının Birleştirilmesi
- Kuruluş, tesis seviyesindeki sera gazı emisyonlarını ve uzaklaştırmalarını birleştirebilir.
- Kontrol yaklaşımında kuruluş, kendi mali ve idari kontrolünde olan tesislerin tüm sera gazı emisyonlarından sorumludur.
- Eşit paylaşım yaklaşımında kuruluş, tesislerdeki hissesi oranında sera gazı emisyonlarından sorumludur.
- 23:31Birleştirme Yöntemleri
- Belirli düzenlemelerin sera gazı programı veya yasal sözleşme ile tanımladığı durumlarda farklı bir birleştirme metodolojisi kullanılabilir.
- Kontrol veya eşit paylaşım tercih edilmeli ve kuruluş uyguladığı birleştirme yöntemini belgelemelidir.
- Eşit paylaşım yöntemiyle ilerlerken, kuruluştaki veya tesisteki hisse oranının belgelenmesi gerekir.
- 24:24Organizasyonel ve Operasyonel Sınırlar
- Organizasyonel sınırlar, şirketlerin hiyerarşik yapısını gösterirken, operasyonel sınırlar binalar, fabrikalar ve otomobil filosu gibi fiziksel alanları kapsar.
- Kuruluş bazında raporlama yapmak isteyen, her bir şirketin operasyonel emisyonlarını hesaplayıp toplamından sorumlu olmalıdır.
- Kontrol ve eşit paylaşım yaklaşımlarında farklı sorumluluk dağılımları oluşur.
- 25:42Kontrol ve Eşit Paylaşım Örnekleri
- Eşit paylaşım yaklaşımında, kuruluşun hisse oranına göre sera gazı emisyonlarından sorumlu olduğu hesaplanır.
- Kontrol yaklaşımında, operasyonel sorumluluk sahibi olan kuruluş tüm emisyonlardan sorumludur.
- Raporlama yaparken hangi yaklaşımın seçildiği raporda ifade edilmelidir.
- 28:22Operasyonel ve Finansal Kontrol
- Operasyonel kontrol, bir kuruluşun veya bağlı şirketlerinin işletme politikalarını geliştirmek ve uygulamak için tam yetkili olmasıdır.
- Finansal kontrol, kuruluşun kendi faaliyetlerinden finansal kazanç sağlaması amacıyla finans ve işletme politikalarını yürütme kabiliyetine sahip olmasıdır.
- Yüzde elli nazar ortaklığı olmasına rağmen finansal kontrol sahibi olabilir.
- 30:28Raporlama Yaklaşımları
- Gönüllü raporlama standardında, sorumlu kuruluş kendi belirlediği kuruluş seviyesinde karar verme hakkına sahiptir.
- Kontrol yaklaşımı ve eşit paylaşım yaklaşımı, tesis seviyesinde hesaplanan sera gazı emisyonlarının kuruluş seviyesinde birleştirilmesi amacıyla kullanılır.
- Doğrulayıcı, sera gazı emisyonlarındaki yanlış anlaşılmaları önlemek için kuruluş ve tesisler seviyesinde isimlerini açık şekilde listelemelidir.
- 32:37Faaliyet Sınırları
- Kuruluş kendi faaliyet sınırlarını belirlerken bunu dökümente etmelidir.
- Faaliyet sınırlarının belirlenmesi, sera gazı emisyonlarını ve uzaklaştırmalarını tespit etmeyi, doğrudan emisyonlar ve dolaylı emisyonlar olarak sınıflandırmayı içerir.
- Kuruluş, faaliyet sınırlarını belirledikten sonra herhangi bir değişiklik yaparsa, bu değişikliği raporda açıklamalıdır.
- 33:41Sera Gazı Emisyonları
- Doğrudan emisyonlar, kuruluşların sahip olduğu veya kontrol ettiği kaynaklardan salınan sera gazı emisyonlarıdır.
- Doğrudan emisyonlar arasında yakıtların yakıldığı sabit ekipmanlar, taşıma araçları ve fiziksel/kimyasal proseslerden kaynaklanan emisyonlar bulunur.
- Sera gazı emisyonları doğrudan ve dolaylı emisyonlar olarak ikiye ayrılmaktadır.
- 35:43Sera Gazı Emisyonları ve Kapsamları
- Dolaylı emisyonlar, kuruluşların faaliyetlerinden kaynaklanan ancak emisyon kaynaklarının başka bir kuruluşa ait veya kontrol edilmekten kaynaklanan seri gaz emisyonlarıdır.
- Kapsam iki, şebekeden çekilen elektrik emisyonlarını kapsamakta, diğer dolaylı emisyonlar ise kapsamı altına giriyor.
- Kapsam bir ve kapsam iki altında raporlanmayan emisyonlar, kuruluşun kendisine ait olmayan araçların sebep olduğu emisyonlar gibi kapsamı altına giriyor.
- 36:56ISO 14064 Standardı ve Emisyon Kategorileri
- ISO 14064-2008 versiyonundan sonra emisyon raporlaması değişti; doğrudan emisyonlar, dolaylı emisyonlar ve önemli dolaylı emisyonlar olarak ayrıldı.
- Önemli dolaylı emisyonlar standart için yeni bir kavram olup, kuruluşların neyin önemli kabul edileceğini belirlemek için bir önem politikası geliştirmesi gerekiyor.
- Doğrudan sera gazı emisyonları, kuruluş sınırları içerisindeki tesislerden kaynaklanan emisyonları içerir ve biyokütle yanması ile ortaya çıkan karbondioksit emisyonları ayrı hesaplanmalıdır.
- 39:11Emisyon Kategorileri ve Raporlama
- Kategori iki, dışarıdan satın alınan elektrik, ısı veya buharın üretilmesinde oluşan sera gazı emisyonlarını kapsar ve elektrik faturaları gibi güvenilir veriler kullanılır.
- Taşımacılıktan kaynaklanan dolaylı sera gazı emisyonları, kuruluş sınırları dışında gerçekleşen hareketli kaynakları ve çoğunlukla nakliye ekipmanında yanan yakıttan kaynaklanan emisyonları içerir.
- Nakliye ekipmanı kuruluşa ait veya kontrol ediliyorsa, emisyonlar doğrudan emisyon olarak kategori birde dikkate alınmalıdır.
- 41:25Ürün ve Hammadde Emisyonları
- Kuruluş tarafından kullanılan ürünlerden kaynaklanan dolaylı sera gazı emisyonları, sabit veya hareketli kaynaklar ve satın alınan tüm hammadde türleri ile ilişkilendirilir.
- ISO 14064-2008 versiyonu, tedarik zincirinin yönetiminde emisyon kaçaklarından kaçınmak için tüm tarafların atmosfere sağlanan emisyon salımlarından sorumlu olmasını gerektiriyor.
- Global firmalar, hammadde üretiminden sorumlu olmasalar bile, kullandıkları hammaddenin üretimi ve işlenmesi sırasında ortaya çıkan sera gazı emisyonlarının hesaplamasını ve raporlamasını yapmak istiyor.
- 44:16Ürün Kullanımı ve Diğer Kategoriler
- Ürün yönü ve ürünün son kullanımı kategorisi, kuruluşun satmış olduğu ürünlerinin kullanımından kaynaklı dolaylı sera gaz emisyonlarını kapsar.
- Ürünün kullanımından kaynaklanan emisyonlar, ürünün nakliye ve dağıtımı, işlenmesi, kullanımı ve bertarafı süreçlerini içerir.
- Diğer kategorilerde herhangi bir kategori altına girmeyen kaynaklar bu kategori altında raporlanır ve kuruluş sahibinin belirleyebileceği bir kategori olabilir.
- 48:02Emisyon Raporlama Amacı
- Sera gazı raporlamasında ISO 14064 kullanılsın ya da kullanılmaz, raporlama metodolojisinde kullanım amacı önemlidir.
- Raporlama amacının emisyon azaltımı yapabilmek, sera gazı programına dahil olmak, ihale gereklilikleri veya marka değerini arttırmak olabilir.
- Raporlama amacına göre hangi kategorilere vurgu yapılacağı belirlenir.
- 49:28Sera Gazı Emisyonları ve Veri Erişimi
- Emisyon azaltımı veya sera gazı programları için veriye erişim çok önemlidir.
- Şeffaf, doğru ve izlenebilir veri, kanıtlanabilir veri raporlama kategorisinde belirlenir ve marka değerini arttırmada paydaşların ilgisini kazanır.
- Paydaşların ilgisini kazanmak için hangi kategoriye hedeflediğiniz paydaşlar önemlidir.
- 50:40Sera Gazı Emisyonlarının Hesaplanması
- Sera gazı emisyonlarının hesaplanmasında kaynakların ve yutakların belirlenmesi, hesaplama metodolojisinin seçilmesi, raporlama verilerinin seçilmesi ve toplanması, emisyon faktörlerinin seçilmesi ve uzaklaştırılmaları adımları izlenir.
- Raporlama verilerinin seçilirken ve toplanması sağlanırken, yıllara dair raporlanacağı için bir sistemin kurulması önemlidir.
- Sera gazı emisyonları, faaliyet verisi ile sera gazı emisyon faktörünün çarpılarak hesaplanır ve ton karbondioksit olarak ifade edilir.
- 52:30Uluslararası Hesaplama Modelleri
- GTG protokol ve IPCC (Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli) gibi uluslararası kabul görmüş modeller kullanılır.
- Eğer tesis bazında veya ülke bazında emisyon faktörleri erişilemiyorsa, IPCC'nin GTG protokolü, Uluslararası Enerji Ajansı veya DEFRA'nın verileri kullanılabilir.
- Tesise özgü korelasyonlar da kullanılabilir; örneğin, benzer tesislerin emisyon faktörleri kullanılabilir.
- 53:28Emisyon Faktörlerinin Seçimi
- Emisyon faktörlerinin bilinen bir kaynaktan türetilmiş olması, ilgili sera gazı kaynak ve yutağına uygun olması ve sera gazı envanterinin hedeflenen kullanımına tutarlı olması gerekir.
- Seçilen emisyon faktörünün nedeni ve kaynağı açıklanmalıdır.
- Ulusal veri yoksa, tesis veya bölgesel veri kullanılmalı, bunlar da yoksa uluslararası veriler tercih edilmelidir.
- 55:45Uluslararası İklim Değişikliği Paneli (IPCC)
- IPCC, Birleşmiş Milletler'in iki örgütü tarafından 1988 yılında kurulmuş, iklim değişikliğinin risklerini değerlendirmek için oluşturulmuştur.
- IPCC 2006 yılında "Ulusal Sera Gazı Envanterleri Rehberi" yayınlamış olup, bu rehberin beş bölümü vardır: genel rehber, enerji, endüstriyel süreçler ve ürün kullanımı, tarım, ağaçlandırma, arazi kullanımı ve atık.
- IPCC'nin emisyon faktörleri, ulusal veya kuruluş seviyesinde doğrudan kullanılabilir.
- 57:14GTG Protokolü ve Diğer Kaynaklar
- GTG protokolü, Dünya Kaynakları Enstitüsü ve Dünya Sürdürülebilir Kalkınma İş Konseyi tarafından oluşturulmuştur.
- GTG protokolü, hesaplama araçlarını kendi web sayfalarında yayınlamaktadır.
- ISO 14064-1 gibi standartlar da organizasyonel ve operasyonel sınırlar, emisyon kaynaklarının belirlenmesi için kategoriler, islem verileri ve emisyon faktörleri içerir.
- 58:37Sektörel ve Düzenlemeye Özel Kaynaklar
- Sanayi dernekleri, sektör özel emisyon faktörleri oluşturabilir; örneğin Çimento Müstahsilleri Birliği, üye şirketlerin verilerini toplayıp emisyon hesaplaması ortaya koymuştur.
- Avrupa Birliği Emisyon Ticaret Sistemi (EU-ETS), emisyon sınırlamasına ve ticaretine uygulayabilecek kurumları belirleyen bir sistemdir.
- Sera gazı emisyonlarının hesaplanmasında veya uzaklaştırılması ile ilgili raporlamalarda, maliyete etki yapmayan veya hesaplaması teknik açıdan uygun olmayan kaynaklar hesaptan hariç tutulabilir.
- 59:54Kuruluşun Sorumlulukları
- Kuruluş, doğrudan sera gazı emisyonlarına katkı sağlayan sera gazı kaynaklarını belirlemeli ve dökümant etmelidir.
- İthal ederek tükettiği elektriğin, ısının veya buharın tedarikçilerine ayrı ayrı dökümant etmelidir.
- Diğer doğal dolaylı sera gazı emisyonlarını hesaplayarak, sera gazı kaynaklarını ayrı ayrı belirlemeli ve sınıflandırmalıdır.
- 1:01:59Sera Gazı Hesaplama Metodolojileri
- Sera gazı programları tarafından tarif edilen hesaplama metodolojileri, hesaplama, ölçme ve bunların birleşimi şeklinde sınıflandırılır.
- Metodolojide yapılan değişiklikler raporlamalarda açıklanmalıdır.
- Kapsam bir, iki ve üç olarak bilinen farklı emisyon kategorileri vardır: kapsam bir doğrudan sera gazı emisyonları, kapsam iki enerji dolaylı sera gazı emisyonları, kapsam üç ise diğer dolaylı sera gazı emisyonları.
- 1:03:17Emisyon Faktörleri ve Raporlama
- Hesaplamalar yapılırken IPCC veya uluslararası enerji ajansı gibi bilinen kaynaklardan emisyon faktörleri kullanılır, ancak başka bir kuruluşun faktörü kullanılıyorsa gerekçelendirilmelidir.
- Spesifik endüstriler için güncel ve doğru emisyon faktörleri kullanılmalıdır.
- Raporlama gönüllüdür ve amaçlanan kullanıcıların gerekliliklerine göre yapılır.
- 1:05:24Sera Gazı Envanter Raporu İçeriği
- Envanter raporunda sera gazı emisyonları ve uzaklaştırıcılar, temel yıl sera gazı envanteri ve belirsizliğin hesaplanması yer alır.
- Hesaplanan emisyonlar tesis ve kuruluş seviyesinde ayrı ayrı dökümante edilmelidir.
- Her sera gazı için doğrudan ve dolaylı emisyonlar küresel ısınma potansiyeli katsayısı kullanılarak karbondioksit eşdeğer tona toplu olarak ifade edilmelidir.
- 1:06:29Sera Gazı Raporlamasının Doğruluğu ve Tamlığı
- Sera gazı raporlamasının doğruluğu ve tamlığını sağlamak için sürekli ve uygun kontroller yapılması gerekir.
- Hatalar ve ihmaller belirlenmeli ve düzeltilmelidir.
- Bilgi yönetimi faaliyetleri kapsamında envanter kayıtlarının dökümante edilmesi ve arşivlenmesi önemlidir.
- 1:07:27Envanter Geliştirme ve Veri Toplama
- Envanter geliştirilmesinden sonra yetki ve sorumlulukların belirlenmesi ve gözden geçirilmesi gerekir.
- Envanter geliştirme takımının üyeleri için uygun eğitimin belirlenmesi ve uygulanması önemlidir.
- Verinin toplanması için tüm ilgili departmanların katılımına ihtiyaç vardır, özellikle üretim departmanları en doğru veriyi iletebilir.
- 1:09:19Karbon Nötr Olma ve Verimsizlik
- Karbon nötr olma sürecinde farklı kuruluşların aynı emisyonları hesaplaması ve sertifikalar alması verimsizliğe yol açabilir.
- Nakliye şirketi gibi hizmet veren kuruluşların emisyonlarını hesaplaması ve bunu diğer kuruluşların emisyonlarıyla çakışması sorun yaratabilir.
- Şirkette herkesin farkındalığının arttırılması, böyle verimsizliklerden kaçınmak için önemlidir.
- 1:11:51Sera Gazı Raporlamasının Kalitesi
- Sera gazı raporlamasında kalite yönetimine önem verilmelidir, hesaplama metodolojilerinin seçimi ve gözden geçirilmesi gerekir.
- Ölçme donanımının kullanımı, bakımı ve kalibrasyonu önemlidir.
- Sağlam bir veri toplama sisteminin kullanılması ve prosedürlerin oluşturulması ve sürdürülmeleri gerekir.
- 1:13:51Sera Gazı Raporlarının Prensibi
- Sera gazı raporları tam, tutarlı, doğru ve şeffaf olmalıdır.
- Kamuya açık raporlama yapılacaksa şeffaflık üzerinde durulmalıdır.
- Doğrulanmış raporlar, müşterilere, tedarikçilere ve paydaşlara açık bir şekilde yayınlanmalıdır.
- 1:15:26Sera Gazı Raporlama İçeriği
- Rapor hazırlayan kuruluşla ilgili bilgiler, sorumlu kişi, rapor periyodu ve kuruluş sınırlarının dökümantasyonu içermelidir.
- Karbondioksit eşdeğer ton cinsinden her sera gazı için ayrı ayrı hesaplanan doğrudan sera gazı emisyonları raporda yer almalıdır.
- Biyokütlenin yanmasıyla ortaya çıkan karbondioksit emisyonlarının sera gazı envanterinde nasıl değerlendirildiği açıklanmalıdır.
- 1:15:56Raporlama Gereklilikleri
- Hesaplanmış karbondioksit eşdeğer ton cinsinden sera gazı uzaklaştırmaları raporda belirtilmelidir.
- Hesaplamaya dahil edilmeyen sera gazı kaynakları veya yutakları için nedenlerin açıklanması önemlidir.
- Dışarıdan tedarik edilen elektriğin, ısının veya buharın üretiminden kaynaklanan enerji dolaylı sera gazı emisyonları raporda yer almalıdır.
- 1:16:49Hesaplama Yöntemleri
- Temel yıl sera gazı envanteri ve geçmiş verilerdeki değişikliklerin açıklaması raporda bulunmalıdır.
- Hesaplama metodolojilerinin seçimine ve yapılan değişikliklere atıflar yapılmalıdır.
- Kullanılan sera gazı emisyon veya uzaklaştırma faktörlerine yapılan atıflar ve bunların dökümantasyonu raporda yer almalıdır.
- 1:17:34Emisyon Hesaplama Örnekleri
- Doğalgaz tüketiminden kaynaklanan yakıt yanmasına sebep olan emisyon hesaplaması için faaliyet verisi, emisyon faktörü ve net kalorifik değer kullanılır.
- IPCC (Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli) rehberinden emisyon faktörleri alınabilir.
- Motorin yakıt tüketimi örneğinde, faaliyet verisi, emisyon faktörü ve net kalorifik değeri kullanılarak sera gazı emisyonu hesaplanabilir.
- 1:19:59Karbon Sertifikasyonu ve Dengeleme
- Karbon dengeleme, emisyon azaltılamadığında veya vicdani sorumluluk nedeniyle yapılmaktadır.
- Azaltılamayan emisyonlar, uluslararası sertifika standartları altında kayıt altına alınmış yenilenebilir enerji veya ağaçlandırma projeleriyle dengeleme yapılabilir.
- Firma, emisyonlarını azalttıktan sonra kalan emisyonları dengeleyerek "karbon nötr" ifadesini kullanabilir.
- 1:21:36Karbon Sertifikasyonu İçin Değerlendirme Kriterleri
- Karbon sertifikasyonu için Gold Standard, VCS ve Refight Karbon Standard sertifikaları tercih edilmektedir.
- Sertifikaların fiyatı önemli bir kriterdir ve her sertifika ton başına bir birim fiyatı vardır.
- Proje sahibinin itibarı, çevresel ve sosyal etkiler de sertifikasyon sırasında değerlendirilir.