Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Selçuklu Devleti'nin tarihsel gelişimini anlatan bir tarih anlatımıdır. Melikşah, Berkyaruk, Terken Hatun, Mahmud, Tutuş gibi önemli Selçuklu hükümdarları ve devlet adamları hakkında bilgiler sunulmaktadır.
- Video, Melikşah'ın ölümünden sonra Selçuklu Devleti'nin nasıl bölündüğünü kronolojik olarak anlatmaktadır. Melikşah'ın ölümü sonrası yaşanan siyasi karışıklıklar, Terken Hatun'un oğlu Mahmud'u sultan ilan etmesi, Berkyaruk'un tahta geçmesi ve devletin üç ayrı devlete (Anadolu Selçuklu Devleti, Şam Selçuklu Melikliği ve Halep Selçuklu Melikliği) bölünmesi detaylı şekilde ele alınmaktadır. Ayrıca, Berkyaruk döneminde yaşanan iç savaşlar ve toprakların yeniden birleştirilmesi süreci de anlatılmaktadır.
- 00:19Melikşah'ın Saltanatı ve Ölümü
- Melikşah, Selçuklu devleti ve İslam'ın istikbali için savaşmış, saltanatının son yıllarında Batiniler ile mücadele etmiş ve 1092 yılında 38 yaşında zehirlenerek ölmüştür.
- Melikşah'ın ölümünden kısa süre sonra veziri Nizamülmülk de Batiniler tarafından öldürülmüş, ardından vezir Tacülmülk Ebu Ga Naim olmuştur.
- Melikşah'ın ölümünden sonra 13 yaşında olan meşru varisi Ebu Muzaffer Berk Yaruk büyük Selçuklu devleti tahtına geçmiştir.
- 01:16Terken Hatun ve Selçuklu Devleti'ndeki Karışıklık
- Melikşah'ın eşi Terken Hatun, kendi oğlu Mahmud'un sultan olmasını istemiş ve vezir Tacülmülk Ebu Ga Naim tarafından desteklenmiştir.
- Terken Hatun, Abbasiler halifesi Muktadayı haberdar ederek 25 Kasım 1092'de 5 yaşındaki oğlu Mahmud'u sultan ilan ettirmiş ve oğlu adına hutbe okutmıştır.
- Selçuklu Devleti'nde karışıklık başlamış, çeşitli bölgelerde valilik ve yönetimcilik yapan Selçuklu ileri gelenleri kendi bağımsızlıklarını ilan etmeye başlamıştır.
- 02:08Tutuş ve Berkyaruk Dönemi
- Melikşah'ın kardeşi Tutuş, kendini Şam'da Suriye Meliki ilan etmiş ve Terken Hatun'un teklifini kabul etmiştir.
- Terken Hatun'un vefatından sonra Berkyaruk ile Tutuş arasında 1094 yılında bir savaş olmuş, Berkyaruk kaybederek İsfahan'a sığınmıştır.
- 26 Şubat 1095'te Rey yakınlarında yapılan muharebede Tutuş savaşı kaybetti ve öldü, ardından oğulları Dukak ve Rıdvan Suriye'de bağımsız meliklikler kurmuştur.
- 03:21Büyük Selçuklu Devleti'nin Bölünmesi
- Anadolu'da Bir Kılıçarslan, babası Kutalmışoğlu Süleyman Şah melik Tutuşa yenilmesinden sonra İsfahan'a gönderilmiş, Melikşah'ın ölümünden sonra Anadolu Selçuklu Devleti'nin sultanı olmuştur.
- Berkyaruk döneminde Büyük Selçuklu Devleti üç ayrı devlete bölünmüş, İsfahan'da Berkyaruk, Horasan'da Sancar Sultan, Şam'da Dukak ve Halep'te Rıdvan hüküm sürmüştür.
- Berkyaruk, ülkede birliği sağlamak için mücadelelerini sürdürmüş ve 1097'de topraklarında yeniden hakimiyet kurmayı başarmıştır.
- 04:32Berkyaruk'ın Son Yılları ve Mirası
- Berkyaruk'un mücadelesi sonunda kardeşleri ve diğer melikler onu Büyük Selçuklu Sultanı olarak tanımış ve itaat etmişlerdir.
- Kardeşi Gence Meliki Muhammed Tapar, 1099 yılında ağabeyine karşı isyan ederek kendi sultanlığını ilan etmiştir.
- Uzun yıllar süren savaşlar sonucunda 1104 yılında antlaşma sağlanmış, Berkyaruk 22 Aralık 1104'te veremden vefat etmiştir.