Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Şangay İşbirliği Örgütü'nün tarihçesi, yapısı ve üyeleri hakkında bilgi veren eğitici bir içeriktir.
- Video, Şangay Beşlisi'nin 1996 yılında Çin'in Şangay kentinde kurulmasından başlayarak, 2001 yılında Şangay İşbirliği Örgütü adını almasını, 2005'te ABD'ye Orta Asya'dan çekilmesi çağrısını ve 2015'te Hindistan ve Pakistan'ı tam üye olarak kabul etmesini anlatmaktadır. Ayrıca Türkiye'nin 2012'de diyalog ortağı olarak katılımını ve 2017'de Enerji Kulübü'nün başkanlığını üstlenmesini de içermektedir. Video, örgütün dünya petrol üretim ve kullanım pazarının yarısından fazlasını elinde bulundurduğunu ve altı üye ülkenin toplam nüfusunun dünya nüfusunun dörtte birini oluşturduğunu belirterek, Türkiye'nin AB ile olan sorunları nedeniyle Şangay İşbirliği Örgütü'ne katılımının önemini vurgulamaktadır.
- 00:04Şangay Beşlisi'nin Kuruluşu ve Gelişimi
- Şangay Beşlisi, Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996 yılında bir araya gelerek oluşturdukları birliğin adıdır.
- Taraf devletleri arasında imzalanan antlaşma Çin'in Şangay kentinde gerçekleştiği için birliğin adı Şangay Beşlisi olarak anılmıştır.
- Anlaşmanın ana nedeni dağılan Sovyetler Birliği sonrasında bölge sınırlarının güvenliği ve terörizmle mücadeledir.
- 00:31Şangay İşbirliği Örgütü'nün Gelişimi
- 2001 yılına gelindiğinde güvenlik amaçlı kurulan birlik, ortak hedeflerine ekonomik ve kültürel birlikteliği de ekleyerek Şangay İşbirliği Örgütü adını almıştır.
- Aynı yıl Özbekistan'ın da birliğe katılımıyla üye sayısı altıya çıkmıştır.
- Şangay İşbirliği Örgütü 2005 yılında ABD'ye Orta Asya'dan çekilmesi yönünde çağrıda bulunmuştur ve bu çağrı üzerine ABD Özbekistan'daki askerlerini ülkeden çekmiştir.
- 01:01Şangay İşbirliği Örgütü'nün Üyelik Süreci
- Şangay İşbirliği Örgütü 10 Temmuz 2015'te Hindistan ve Pakistan'ı tam üye olarak kabul etmeye karar vermiştir.
- 24 Haziran 2016 tarihinde imzalanan antlaşmayla Hindistan ve Pakistan'ın tam üyelik süreçleri başlamış bulunmaktadır.
- Türkiye 2012 yılında birliğe diyalog ortağı olarak katılmıştır ve bu hareketi Rusya ve Çin tarafından devrim olarak nitelendirilmiştir.
- 01:57Şangay İşbirliği Örgütü'nün Ekonomik ve Coğrafi Önemi
- Şangay İşbirliği Örgütü, dünya petrol üretim ve kullanım pazarının yarısından fazlasını elinde bulundurmaktadır.
- Altı üye ülkenin toplam nüfusu yaklaşık olarak dünya nüfusunun dörtte birini oluşturmaktadır.
- 30 milyon metrekare toprağa sahip üye devletler dünya kara yüzeyinin beşte birine sahiptir.
- 02:29Türkiye'nin Şangay İşbirliği Örgütü'ndeki Rolü
- Geçtiğimiz günlerde Türkiye'nin Avrupa Birliği ile arasındaki sorunlar devam ederken Cumhurbaşkanı ülkemizin Şangay İşbirliği Örgütü'ne katılması gerektiğine dair açıklamalarda bulunmuştur.
- Şangay İşbirliği Örgütü Türkiye'ye Enerji Kulübü'nün 2017 yılı başkanlığı görevini vermiştir.
- Böylece Şangay İşbirliği Örgütünde ilk kez ana üye olmayan bir devlete başkanlık verilmiştir.