Buradasın
Saldırganlık ve Toplumsal Etkileri Üzerine Psikolojik Analiz
youtube.com/watch?v=4eSa8XjoRuoYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Semih Dikkatli'nin 3 Ekim 2022 tarihli köşe yazısını içeren ve bir konuşmacının saldırganlık davranışları hakkında psikolojik analiz sunduğu eğitim içeriğidir.
- Video, saldırganlığın tanımı ve türleri ile başlayıp, doğuştan mı yoksa öğrenilir mi olduğu tartışmasını sunmaktadır. Ardından saldırganlığı etkileyen sosyal etmenler (kanunlar, din, toplumsal değerler, kişiler arası ilişkiler, empati) incelenmekte ve medyanın saldırganlığa etkisi ele alınmaktadır. Son bölümde ise saldırganlığın nasıl kolaylaştırıldığı, bilişsel çelişki kuramı ve medyanın saldırganları kahramanlaştıran tutumunun toplumsal sonuçları analiz edilmektedir.
- Video, Onur Şener cinayeti örneği üzerinden Türkiye'de artan şiddet olaylarının nedenleri ve bunların toplumsal sonuçları üzerine kapsamlı bir inceleme sunmaktadır. Ayrıca, saldırganların kendilerini aklama yöntemleri ve medyanın saldırganlığa haklı sebep arayan tutumunun özellikle din ve ideoloji adına işlenen suçlarda şiddetin artmasına nasıl katkıda bulunduğu eleştirilmektedir.
- 00:01Saldırganlık ve Nedenleri
- 2 Ekim 2022'de yaşanan Onur Şener cinayeti, şiddet sarmalının bitip bitmeyeceği sorusunu gündeme getirmiştir.
- Son yıllarda artan saldırgan eylemler ve bunların sebepleri hakkında daha önce de yazılar ve konuşmalar yapılmıştır.
- Saldırganlık, bireyin kendi düşüncelerini ve davranışlarını dıştaki direnmelere karşın zorla karşısındakine benimsetme çabası olarak tanımlanmaktadır.
- 01:47Saldırganlığın Doğası
- Bazı düşünürlere göre saldırganlık insan doğasının bir parçasıdır ve Freud bu duyguyu "tantos" tanımıyla ele almıştır.
- Kendi varlığından hoşnut olmayan, özgüven sorunları olan ve değersizlik hisleriyle boğuşan insanlar için şiddet, kendilerini ifade etme yolu olabilir.
- Evrimsel yaklaşımı savunan bilim insanları şiddetin genlerde kodlu olduğunu iddia ederken, Türkiye'de genetik nedenlerle saldırgan nitelik taşıyan kişilik bozuklukları yaygındır.
- 05:19Saldırganlığın Sosyal Etkenleri
- Kanunlar, din, toplumsal ve ahlaki değerler öğrenilmiş engelleyici tepkilere neden olur, ancak bu engelleyici normların gevşemesine sebep olan mazeretler bulunabilir.
- Kişilerarası ilişkilerde gözlenen bozukluklar, olumsuzluklar ve çatışmalar saldırgan duygu ve davranışlarını tetikler.
- Yapıcı-onarıcı ilişkiler olumlu özellikler içerirken, yıkıcı engelleyici ilişkiler zorlama, yönetme isteği ve baskı içerir.
- 07:04Empati ve Saldırganlık
- Empati, bireyin kendini diğer bireyin yerine koyarak onu anlaması ve bunu ona hissettirmesi sürecidir.
- Empati yoksunu insanlar acımasız biçimlerde saldırgan olabilirler.
- Belirli kültürlerde değişen sosyal koşullar saldırgan davranışlarda gözle görülür değişikliklere yol açar.
- 07:49Saldırganlığın Yayılması
- Saldırganlık bulaşır ve yaygınlaşır, saldırgan eylemlerin sonraki saldırgan eylemler üzerinde hem bireysel hem de toplumsal etkileri vardır.
- Bireyin gerçekleştirdiği ilk saldırgan eylem, diğer eylemlerin önündeki engelleri kaldırabilir.
- Saldırganlık meşrulaştırılır ve bu da benzer saldırılar gerçekleştirmeyi kolaylaştırır.
- 08:10Saldırganlığın Yayılması ve Desteklenmesi
- Saldırganlık, saldırganın saldırganlığını kolaylaştırırken, diğer saldırganların da ilk saldırgan tavırlarını sergilemesini kolaylaştırır.
- Saldırgan eyleme yüklenen anlamlarla saldırganın kahramanlaştırılması, iş ve para açısından desteklenmesi, manşetlere çıkması hem o saldırganın yeni eylemlerinin yolunu açar hem de diğerleri için olumlu bir örnek oluşturur.
- 08:36Bilişsel Çelişki Kuramı ve Saldırganlık
- Bilişsel çelişki kuramı, saldırganlığın suçunu kurbana ya da başka birine atmayı içerir.
- Saldırgan kişi, kendi davranışını legalize etmek için "şeytana uydum", "bu kişi meczup şort yerine pantolon giyseydi" gibi ifadeler kullanır.
- Birey başka birinin canını yaktığında bilişsel çelişki yaşayabilir ve bu çelişki gerçekleştirildiği eylemin vicdani sorumluluğundan kişiyi korur.
- 09:08Saldırganların Kendini Aklama Çabaları
- Saldırganlar "kadına tecavüz ettim, adamı öldürdüm ama ben dindar, iyi ve makul bir insanım" diyerek eylemlerini kendileri için legalize etmeye çalışırlar.
- Bu tip ifadeler genellikle "benim psikolojik sorunlarım var, alkollüydüm" şeklinde başlar, ardından "onun yaptıkları buna neden oldu" ve "aslında benim aklımda böyle bir saldırgan eylem yoktuyla" devam eder.
- Saldırganlar karşıdakini suçlamak ve indirgemekle eylemi kişinin zihninde doğru kılar ve çelişkiyi azaltır, ancak bu düzeltme ilerideki şiddetin önünü açar.
- 10:05Medya ve Saldırganlık
- Medya içinde saldırganlığa haklı sebep arayan, saldırganı "bizden değil" diye ayıran bazı görevliler de saldırganlığın artmasına sebep olur.
- Özellikle din ve ideoloji adına işlenen suçlarda, cinayetlerde, taciz ve tecavüzlerde sanık için koruyucu cümleler kuran gazeteciler ve siyasiler hem o olayın hem de gelecekte yaşanacak olanların baş sorumlusudur.
- Türkiye'de saldırganlığa haklı gerekçeler yaratmaya çalışan yazarlar ve siyasetçiler, şiddeti haklı göstermeye çalışan siyasetçilerle birlikte daha çok şiddet eylemi, tecavüz ve taciz olur ve saldırganlar için durum kahramanlığa dönüşür.