Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir tarih anlatımı formatında olup, konuşmacı Şah İsmail ve Yavuz Sultan Selim dönemlerini detaylı şekilde aktarmaktadır. Konuşmacı, Şah İsmail'in tarihçilerinden okuduğu bilgileri paylaşarak, Şah İsmail'in zulüm dolu kişiliğini ve Anadolu'daki etkilerini anlatmaktadır.
- Video, Şah İsmail'in 1501-1502 yıllarında Erdebil'de devletini ilan etmesi ve Akkoyunlu hükümdarını yenmesiyle başlayıp, Tebriz'i ele geçirmesi ve Sünnileri öldürmesi gibi olayları anlatmaktadır. Ardından Şah İsmail'in Anadolu'ya girişi, Şah Kulu Baba Tekeli ve Nur Ali Halife isyanları, Yavuz Sultan Selim'in Anadolu'dan gelen askerlerle Şah İsmail'e karşı seferini ve Selim'in Anadolu'da yeniden bir şahlanışı uyandırmasını konu almaktadır. Konuşmacı, resmi tarih kaynaklarından alıntılar yaparak, Şah İsmail'in kendi tarihçilerinden okuduğu bilgileri paylaşmaktadır.
- Şah İsmail'in Zulümleri
- Şah İsmail 1501-1502 yıllarında Erdebil'de devletini ilan edip Akkoyunlu hükümdarını yenerek Tebriz'i ele geçirdi.
- Tebriz'de "Ben Sünniyim" diyen herkesi öldürürken, "Ben Şiiyim" diyenler kurtulabiliyordu.
- Şah İsmail, Kera hakimini öldürüp çocuklarını canlı canlı kebap yaparak yedirmiş, Kazvin'de Halid bin Velid'in soyundan gelen 5000 halide'yi öldürttürmüş ve Dulkadir ülkesine girerek Maraş ve Elbistan Dulkadiroğlu Bey'in iki çocuğunu kebap yaptırıp yedirttirmiş.
- 01:16Şah İsmail'in Diğer Zulümleri
- Horasan ülkesine girerek Şeybani Han'ı öldürttürmüş, kafatasını altınla kaplatıp şarap yapmış, derisini yüzdürüp içine saman doldurup Osmanlı Sultanı Bayezid Han'a göndermiş.
- Bu zulümleri Şah İsmail'in kendi tarihçilerinden satır satır okunmuş ve övünerek anlatılmış.
- Şah İsmail'in annesi Uzun Hasan'ın kızıydı ve "Bu kadar zulüm yapma iyi gelmez" dediğinde ölümden kurtulamamış.
- 03:42Anadolu'daki İsyanlar
- Şah İsmail Anadolu'ya geldiğinde "Şah Kulu Baba Tekeli" isyanı çıkmış, Osmanlı'nın sadrazamı Hadım Ali Paşa şehit düşmüş.
- İsyanda Karagöz Ahmet Paşa diri diri kazığa oturtturulmuş ve 50 bin kişi ölmüş.
- Nur Ali Halife isyanı çıkmış, Şehzade Korkut Antalya'dan Manisa'ya gelirken baskına uğramış, canını son anda kurtarmış ve hazineleri onların eline geçmiş.
- 05:10Yavuz Sultan Selim'in Anadolu'ya Çağrısı
- Trabzon'dan Şah İsmail'in hadiselerini izleyen biri, Şehzade Selim'e "Anadolu'da kılıç tutan, ehl-i sünnetin müdafii, cesur, savaştan kaçmayan, yiğit, mert ruhlu adamlara ihtiyacım var" demiş.
- Selim bir anda 8-10 bin kişi Trabzon'a çağırmış ve kendi adamlarını da alarak Erzincan yöresine doğru ilerlemiş.
- Selim, Şah İsmail'i yendiği seferde Gürcistan'da hiç o güne kadar girilemeyen yerlere akın yapmış ve görülmemiş ganimetlerle dönmüş.
- 06:12Selim'in Anadolu'ya Dönüşü
- Selim'in ganimetin beşte biri kendisine, bir kısmı kendi askerlerine, bir kısmı da Anadolu kuvvetlerine düşmüş.
- Selim, Anadolu'dan gelenlere ganimeti tamamen vermiş ve "Bir mülhidi lain Anadolu'yu kasıp kavuruyor, Resulullah Efendimizin temiz itikatlı ashabımızın düşmanları bunlar" demiş.
- Selim, Anadolu'ya döndüğünde "Ben buraya geldiğim zaman buna asla fırsat vermeyeceğim, en önemli görevler sizin olacak" demiş.
- 07:04Selim'in Anadolu'da Etkisi
- Selim'in Anadolu'ya geldiği 10 bin kişi dağılmış ve her yerde Selim'in hikayesi nakledilmiş.
- Selim'in dağları nasıl aştığı, Gürcistan'da gerilemeyen ormanlara nasıl girdiği, nasıl baskınlar verdiği ve kazandığı anlatılmış.
- Anadolu'da yeniden bir şahlanışı uyandıran Yavuz Sultan Selim'dir ve meclislerde ozanlar "Yürü Sultan Selim, devran senindir" diye türküler çıkarmaya başlamışlar.