Buradasın
Sağlık Sigortacılığı Dersi: Piyasa, Piyasa Başarısızlıkları ve Sağlık
youtube.com/watch?v=dZFCcoaGiE4Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, sağlık sigortacılığı dersinin ikinci ünitesini içeren bir eğitim içeriğidir. Konuşmacı, piyasa, piyasa başarısızlıkları, sağlık ve sağlık sigortacılığı konularını detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, piyasa kavramının tanımıyla başlayıp, tam rekabet piyasası koşullarını açıklamaktadır. Ardından sağlık hizmetlerinin diğer piyasalardan farklılaştıran özellikler (bilgi asimetrisi, piyasanın şeffaflığı, risk ve belirsizlik, dışsallıklar, tüketici rasyonalitesi ve egemenliği, rekabet ve piyasaya giriş-çıkış serbestliği, ölçek ekonomisi ve tekelcilik) ele alınmaktadır. Son bölümde ise sağlık hizmetleri piyasasına devlet müdahalesinin neden ve nasıl olduğu anlatılmaktadır.
- 00:13Piyasa ve Piyasa Başarısızlıkları
- Sağlık sigortacılığı dersinin bu bölümünde piyasa, tam rekabet piyasası koşulları ve sağlıkla piyasa başarısızlıkları ele alınacaktır.
- Piyasa, tüketiciler ve üreticiler arasında mal ve hizmetlerin değişimine fiyat aracını kullanarak izin veren bir mekanizmadır.
- Fiyat mekanizması, toplumun ne istediği, ne kadar istediği ve bu isteklerin alternatif maliyetleri açısından değerinin ne olduğu konusunda bilgi vererek tahsisat verimliliğini sağlar.
- 01:31Tam Rekabet Piyasası Koşulları
- Fiyat mekanizmasının tam olarak işleyebilmesi için çok sayıda alıcı ve satıcının olması, dışsallıkların bulunmaması, piyasaya giriş çıkış serbestinin olması, simetrik bilginin varlığı ve tekelciliğin söz konusu olmaması gibi idealize edilen koşullar gereklidir.
- Bu koşullardan birisi yerine gelmediği takdirde serbest piyasa koşullarının işlemesi mümkün olmaz ve piyasa başarısızlıkları meydana gelir.
- Piyasa başarısızlığı, ekonomistler tarafından piyasanın düzgün bir şekilde işlenmesi ile ilgili sınırların olduğu koşulları tanımlamak için kullanılan bir terimdir.
- 02:24Sağlık Alanına İlişkin Bakış Açları
- Sağlık alanına ilişkin temelde iki ana bakış açısı vardır: birinci bakış açısına göre sağlık piyasa dinamiklerine göre muamele görür ve piyasa koşullarına alınıp satılabilir.
- İkinci bakış açısına göre sağlık doğuştan kazanılmış bir haktır ve piyasa koşullarında alınıp satılamaz.
- Piyasa aracılığıyla tahsisin her zaman verimliliği sağlanamayacağı ve bir toplumun tek amacının verimlilik olmadığı, hakkaniyetin de en az verimlilik kadar önemli bir amaç olabileceği vurgulanmaktadır.
- 03:35Sağlık Piyasalarının Özellikleri
- Sağlık hizmetleri piyasalarının nitelik bakımından rekabet piyasalarına göre farklılaşması bazen kendine has özelliklerden dolayı kaçınılmazdır.
- Sağlık piyasalarını diğer piyasalardan ayırt eden başlıca özellikler: bilgi asimetrisi, piyasanın şeffaflığı, risk ve belirsizlik, dışsallıklar ve kamu malları, tüketici rasyonalitesi ve egemenliği, rekabet ve piyasaya giriş-çıkış serbestliği, ölçek ekonomisi ve tekelciliktir.
- Bilgi asimetrisi, alıcıların ve satıcıların mal ve hizmetlerle ilgili aynı bilgiye sahip olmadığında veya bir kısmı diğerlerine göre bilgi avantajına sahip olduğunda meydana gelir ve piyasalar verimli ve hakkaniyetli sonuçlar üretmede başarısız olabilir.
- 04:53Sağlık Hizmetlerinde Bilgi Asimetrisi ve Şeffaflık
- Sağlık hizmetlerinde tüketicinin hastalığı, kendisine uygulanan işlemlerin uygunluğu ve kalitesi konusunda çok az bilgisi vardır ve tüketici hekime neredeyse tam anlamı ile bağımlıdır.
- Piyasanın şeffaflığı, risk ve belirsizlik konusunda tüketicinin sağlık hizmetlerine ne zaman, nerede, ne miktarda, nasıl ihtiyaç duyacağını ve tıbbi tedavinin etkilerini önceden kestiremediğini gösterir.
- Sağlık hizmetleri piyasasının şeffaf olmaması, risk ve belirsizlik içermesi nedeniyle bireyler ödeme güçlerini aşan harcamalarla karşılaşabilir.
- 06:09Dışsallıklar ve Kamu Malları
- Dışsallıklar, birey ve grubun aralarında bir anlaşma ya da ticari ilişki olmaksızın bir başka birey ya da grubun eyleminden dolayı fayda ya da maliyetle karşılaşmalarıdır.
- Sağlık hizmetleri alanında insanların mal ve hizmet tüketiminden diğer insanların yararlanması sonucu belirli pozitif ve negatif dışsallıklar olabilmektedir.
- Koruyucu sağlık hizmetleri, yarattığı toplumsal fayda ve maliyetler açısından kamu malıdır ve serbest piyasa koşullarında üretilmesi ve tüketilmesi mümkün olmamakta, piyasaya müdahale edilmesi gerekmektedir.
- 07:09Tüketici Rasyonalitesi ve Rekabet
- Sağlık hizmetlerinde bazı durumlarda rasyonalite işlemez, örneğin bazı hastalar tedaviyi reddederler.
- Sağlık alanında tüketicinin egemenliğinin önünde duran birçok engel vardır; özellikle iyi organize olan ve önemli ekonomik-politik kaynağa sahip olan sağlık hizmetleri sunucuları tüketicinin egemen kılınması konusunda büyük bir engel teşkil ederler.
- Sağlık hizmeti piyasasına girişin engellenmesi için çeşitli kontrol mekanizmaları bulunmaktadır; mesleğin icrasına ilişkin standartların korunması, mesleki yeterlilikle ilgili belirsizliğin azaltılması, ilaçların ve eczanelerin ruhsatlandırılması gibi.
- 08:26Devlet Müdahalesi
- Piyasa başarısızlıkları verimsizliğe ve hakkaniyetsizliğe neden olur ve bu problemleri önlemek için genelde sağlık hizmetleri, özelde ise sağlık sigortacılığı piyasasına devletin müdahalesi kaçınılmazdır.
- Devlet, sağlık hizmeti piyasasına sunucu, finansör veya düzenleyici olarak müdahale edebilir; mal ve hizmet sunucusu olarak üretimi yapar, teşvik eder veya vergi indirimi sağlar.
- Devlet ayrıca gerekli sağlık politikalarını oluşturarak düzenleyici rol oynar; bu düzenlemeler teşvik mekanizmaları gibi yumuşak önlemleri içerebilirken, kanunlarla yasaklama gibi sert önlemleri de kapsayabilir.