Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir rehber eşliğinde Safranbolu'nun tarihi hakkında bilgi veren bir gezi anlatımıdır. Rehber, izleyicilere Safranbolu'nun kuruluşundan günümüze kadar olan tarihsel süreci anlatmaktadır.
- Video, Safranbolu'nun Doğu Roma döneminde bir kale olarak kuruluşundan başlayarak, Selçukluların 1194 yılında fethetmesi, Kıranköy'deki kilisenin camiye dönüştürülmesi ve 1924 yılında Lozan Antlaşması kapsamında gerçekleşen mübadele sürecini kronolojik olarak ele almaktadır. Rehber, mübadele sürecinin aslında İngiliz projesi olduğunu ve Selanik'teki Türk nüfusunun Anadolu'ya gönderilmesiyle ilgili stratejik bir plan olduğunu vurgulamaktadır.
- Safranbolu'nun Tarihi Kökenleri
- Safranbolu'nun ilk kuruluşu Doğu Roma döneminde, 16 dönümlük plato üzerinde bir kale olarak başlamıştır.
- 1194 yılında Selçuklular tarafından fethedilen Safranbolu'da bulunan gayrimüslimler ve Hıristiyan Türkler, Kıranköy tepesine yerleştirilmiştir.
- Kıranköy'deki Ulu Cami, aslında bir kilise olarak yapılmış ve 1956 yılında kiliseden camiye çevrilmiştir.
- 01:06Kiliseden Camiye Dönüşüm
- Kilisenin iki şerefeli minare, kilisenin duvarından 10 santim ileride inşa edilmiş ve kilisenin duvarına yapıştırılmamıştır.
- Ulu Camiye girerken kapının üstünde, kiliseyi anlatan Grek ve Latin alfabesiyle yazılmış iki büyük kitabe bulunmaktadır.
- Ecdat, kilisenin kitabelerini ellememiş, bu tarihe saygılı olmak uygarlık ve medeniyet meselesidir.
- 02:14Lozan Antlaşması ve Mübadele
- 1924 yılında Cumhuriyet'in ilk kurulduğu yıllarda Lozan Antlaşması'nın birinci maddesi mübadele ile birlikte, buradaki Hıristiyan Türkleri ve Rumlar Batı Trakya'ya, Batı Trakya'daki Müslümanlar da Anadolu'ya gönderilecek şekilde bir madde çıkarılmıştır.
- Burada yaşayan Hristiyan Türkleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne dilekçe ile müracaat etmiş ve "biz Türk'üz ama Hristiyanız, biz buradan gitmek istemiyoruz" demişlerdir.
- Kurtuluş Savaşı'nda Safranbolu'da yaşayan Rumlar ve Hristiyan Türklerin fontçulukla bir ilgisinin olmadığı, mevcut yönetime başkaldırmadıkları ve yardımcı oldukları bilinmektedir.
- 03:18Mübadele Projesinin Gerçek Amacı
- Mübadele projesi bir İngiliz projesidir ve Genç Cumhuriyete dayatma ile Lozan Antlaşması'nda gündeme getirilmiştir.
- İngilizlerin amacı, Yunanistan'da ikamet etmekte olan ve sayıları 1,5 milyona yaklaşan Selanik'in nüfusunun %82'sinin Türk olduğunu ve bu nüfusun bir tehdit olarak algılandığını düşünerek, Anadolu'ya göndermek ve Anadolu'daki Rum ve Hıristiyan Türk tebayı Batı Trakya bölgesine taşıyarak oradaki Türkleşmenin önüne geçmektir.
- Genç Türkiye Cumhuriyeti, özellikle Doğu Karadeniz tarafındaki Pontusçuların etkisini kırabilmek için bu mübadele projesini kabul etmek durumunda kalmıştır.