Buradasın
Rusya-Ukrayna Krizi ve Tarihsel Arka Plan Üzerine Bir Sohbet
youtube.com/watch?v=8gbqQI-TIzkYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Teke Tek Bilime" adlı programda, Sakarya Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Yücel Öztürk, Prof. Dr. Hakan Kırımlı ve diğer tarih uzmanları yer almaktadır. Program, Rusya-Ukrayna krizi ve tarihsel bağlamını ele almaktadır.
- Video, Putin'in Rusya'daki hedefleri, Rusya'nın emperyalist eğilimleri ve Ukrayna ile ilişkilerini tarihsel perspektiften incelemektedir. Konuşmacılar, Putin'in Sovyetler Birliği'nin dağılmasını "yirminci yüzyıldaki en büyük felaket" olarak gördüğü ve Rus İmparatorluğu ile Sovyetler Birliği'nin birleşimini hedeflediğini, bu bağlamda Ukrayna'yı nasıl hedeflediğini ve NATO'ya karşı stratejilerini tartışmaktadır.
- Sohbet ayrıca Ortodoks Kilisesi'nin tarihi, İstanbul Patrikhanesi, Kiev ve Moskova metropolitlikleri arasındaki ilişkiler, Kırım meselesi, Ukrayna'nın tarihsel bölgeleri ve Türkiye'nin bu krizdeki konumu gibi konuları da kapsamaktadır. Konuşmacılar, Rusya'nın modernleşme sürecinde yaşadığı zorlukları, Ukrayna'nın bağımsızlığını koruma mücadelesini ve bu krizin dünya düzenine etkilerini analiz etmektedir.
- 00:18Programın Tanıtımı
- Teke Tek Bilime programında Rusya-Ukrayna geriliminin tarihi geçmişine son kez değinilecek.
- Programda Sakarya Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Yücel Öztürk ve Ankara'dan Prof. Dr. Hakan Kırımlı konuk olarak yer alıyor.
- 01:40Putin'in Hedefleri
- Putin'in söylemlerine göre 20. yüzyılın en büyük felaketi Sovyetler Birliği'nin dağılmasıdır.
- Putin, Sovyetler Birliği'nin dağılmasını yazık sayarak bunu bir şekilde ihya etme ihtiyacı duymaktadır.
- Putin, eski Sovyet ülkelerinin ve Rusya İmparatorluğu ülkelerinin bir çatı altında toplanması gerektiğini vurgulamaktadır.
- 02:59Rusya'nın İmparyal Kimliği
- Putin için hem Rusya İmparatorluğu hem de Sovyetler Birliği kıymetlidir ve her ikisinin de emperyal şahsiyeti vardır.
- Putin rejiminde Korkunç İvan, Büyük Petro, Büyük İkinci Ekaterina, İkinci Nikolay, Lenin ve Stalin gibi emperyal figürler yüceltilmiştir.
- Putin'in taraftarları mitinglerinde hem Sovyet bayrağı hem de modern Rusya bayrağı hem de Çarlık bayrağı görülür.
- 05:16Askeri Kutlamalar ve Semboller
- Putin'in çok büyük önem verdiği kutlamaların çoğu askeri zafer kutlamalarıdır.
- 23 Şubat'ta Troçki'nin Kızıl Ordu'yu kurmasının yıldönümü kutlanır.
- Hem Kızıl Ordu'nun hem de Kızıl Ordu'ya karşı savaşan Beyaz Ordu'nun sembolleri aynı anda kutlanır.
- 07:08Rusya'nın Milliyetçiliği ve İmparyalizmi
- Rusya'da "Slavlar tek millettir, Ruslar büyük Ruslardır, Rusya'daki tabi velisidir" şeklinde bir söylem vardır.
- Putin, Ukraynalıların ve Belarus'ların başka millet bile olmadığını, devlet olmaya hakkı olmadığını söyler.
- Sovyetler'deki "homo sovyeticus" fikri de muhafaza edilir; her etnik unsurdan olursa olalım, tek devletin, tek dilin kabul edildiği bir kitle olarak görülür.
- 08:53Emperyalizm ve Milliyetçilik Çelişkisi
- Emperyal söylemde farklı uluslar, etnisler, dinler tek çatı altında empoze olmadan bir arada olur.
- Putin'in söyleminde milliyetçilik çok öne çıkmakta ve diğer unsurlara sömürge mantığıyla bakılmaktadır.
- Sovyetler Birliği ve Çarlık da birer imparatorluktu, ancak buradaki çelişen bir şey yoktur.
- 10:43Putin'in Stratejisi ve Hedefleri
- Putin, 1999'da iş başına geldiği andan itibaren Rusya'nın genişleme fikrini saklamadı, bu fikir Putin öncesine de dayanıyordu.
- Çeçenistan'da kanlı bir savaş yürüttükten sonra Putin'in bu tür eylemleri yapacağı biliniyordu, çünkü mendebur bir adam olduğu belliydi.
- Putin'in hedefi sadece Çarlık Rusyası'nı yeniden kurmak değil, aynı zamanda Sovyetler Birliği döneminde oluşmuş ve II. Dünya Savaşı sonrası Sovyet bloğuna eklemlenmiş Orta Avrupa ülkelerini de almak istiyor.
- 12:00Putin'in Stratejik Yaklaşımları
- Putin durmaz ancak durdurulabilir, çünkü hem Çarlık İmparatorluğu hem Varşova Paktı ülkeleri arasında kesişen birçok nokta bulunmaktadır.
- Putin hem iç siyasette hem dış siyasette iki şeyi oynamaktadır: Kendisinin bir superman olarak gösterilmesi ve Rusya ordusunun ve Rusya'nın gücünün hiçbir şeye karşı durdurulamayacağı fikri.
- Putin'in dış politikasında öncelikle eski Sovyet ülkelerinin hiçbir şekilde Rusya'nın bulunmadığı parklara girmemesini istemesi önemli bir strateji olarak görülüyor.
- 14:51Ukrayna'nın Önemi
- Ukrayna, eski Sovyet ülkeleri içinde coğrafi olarak Kazakistan'dan sonra en büyük olanı ve Rusya Federasyonu'nun batısında bulunan güçlü bir ülke.
- Ukrayna'nın boyuna indirilmesi demek, geri kalan herkesin hizaya getirilmesi manasına gelecektir.
- Putin, eski Sovyet ülkelerinde ne pahasına olursa olsun tercihen eski komünist partisi tezgahından geçmiş, Moskova'yı kıble tanıyan insanların başta bulunması için büyük özen gösterdi.
- 18:32Putin'in Ekonomik ve Siyasi Stratejileri
- Putin, eski Sovyet topraklarındaki ülkelerin kaynaklarının (gaz, petrol) Rusya'dan geçmeksizin dış ülkelere bağlanmaması için her şeyi yaptı.
- Avrupa'da Putin, Rusya'nın en önemli satış varlığı olan gaz ve petrolün, Rusya dışı ülkelerde ekonomik bağımlılığı sağlanması için her şeyi yaptı.
- Putin, Avrupa'da her biri çok önemli siyasi şahsiyetleri satın alarak göbekten bağladı ve Rus şirketlerinde önemli yerler verdi.
- 20:32Batıda Oluşturulan Altyapı
- Putin, Avrupa'daki daha evvel Sovyet zamanında Moskova'nın taraftarı olan siyasi unsurları, komünist partileri besledi.
- Batı düşmanlığını ve kapitalizm düşmanlığını oynayarak, komünist partileri, yabancı düşmanı partileri, İslamofobik partileri, ırkçı partileri ve faşist partileri Moskova'dan beslenir hale getirdi.
- Putin, yirmi yıl boyunca dezenformasyon ve propaganda örgütü kurarak sosyal medya dünyasına son derece etkili bir şekilde girdi ve batı düşmanlığını, demokrasi düşmanlığı ve istikrarsızlık yaratabilecek fikirlere destek oldu.
- 23:33Rusya'nın İmparatorluk Tavsiyesi
- Hakan Hoca'nın söyledikleri doğru olsa da, Rusya'nın bu imparatorluğu ayakta tutabilecek güce sahip olup olmadığı sorgulanıyor.
- Rusya ekonomik nedenlerle dağılmıştı, artık bu yükü taşıyamıyordu.
- Hakan Hoca'nın çizdiği Rus despotizmi resmi, tarihi kökleri olan bir sorunu yansıtır.
- 25:05Rusya Krizi ve Modernleşme Sorunu
- Ukrayna krizinden ziyade Rusya krizi var, modernleşemeyen bir Rusya söz konusu.
- Batı Avrupa kapitalizme geçerken, Doğu Avrupa bu geçişte zorlandı.
- 1648'de Vestfalya Antlaşmasıyla Avrupa'da ulus-devlet sistemi ortaya çıktı, imparatorluklar sınırlarına çekildi.
- 26:40Batı ve Doğu Avrupa'nın Farklılık
- Batı Avrupa'da Protestanlık reformu, Papa'yı politikadan uzaklaştırdı ve modern Avrupa'ya yol açtı.
- Rusya, feodal bir Doğu Avrupa-Asya devleti olarak kaldı, modern alemin özelliklerini taşıyan küçük bir elit sınıftan ibaret kaldı.
- Rusya'da kitlesel bir aydınlanma ve modernleşme olmadı, reform da başaramadı.
- 30:18Rusya'nın Ekonomik ve Demografik Sorunları
- Rusya dev bir arazide 140-150 milyonluk nüfusu yetersiz kalıyor.
- Toplumsal gelir yeni yeni 10 bin doları aştı, ancak gerçek bir sanayi toplumuna dönüşemedi.
- Rusya, 1991'de Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra üretemedi ve devlet yükünü kaldıramadı.
- 32:40Putin Dönemi ve Rusya'nın Yeni Yaklaşımları
- Putin, komünizmden farklı bir milliyetçi-emperyalist yöntem geliştirmeye çalışıyor.
- Komünizm döneminde Rusya, Doğu Avrupa'da jandarmalık yapıyordu ancak insanlara iş ve ekmek sağlıyordu.
- Rusya'nın kendiliğinden yıkılması durumunda, Doğu Avrupa'yı da alsa fazla götüremeyecektir.
- 33:09Rusya'nın Sömürgecilik Politikası
- Rusya, emperyalist bir devlet olarak doğrudan sömürgecilik politikası uygulamaktadır; egemenlik altına aldığı alanların kaynaklarına hükmeder ancak oraya refah getirmeye yönelik çaba sarf etmez.
- Sovyetler döneminde, Putin dönemindeki gibi olmasa da, yükün eşit olarak dağıtılması gibi bir durum vardı ve insanlar aç kalmayacak şekilde bir hayat seviyesi sürdürebiliyordu.
- Rusya daha ağır bir emperyalist anlayışa yöneliyor ve bu durum tehlike yaratıyor.
- 34:31Putin'in Hedefleri ve Dünyanın Tepkisi
- Putin'in hedeflediği noktaya ulaşabileceğine dair olasılık düşünülmemektedir; hür dünya bu duruma müsaade etmeyecektir.
- NATO artık savunma gardını aldı ve Polonya sınırında bir olaya karşı cevap verdi, bu durumun hesabının sorulacağı belirtiliyor.
- Amerika'nın aldığı yeni tedbirler ve Avrupa'nın taş gibi birleşmesiyle Rusya'ya karşı direnilebileceği düşünülüyor.
- 36:02Dünyada Rusya'nın Algılanışı
- Rusya şu anda Ukrayna'yı yakıp yıkıyor ve ilerliyormuş gibi görünse de, dünyada nefret objesi haline gelmiş ve Ruslar dünyanın baş belası olarak algılanıyor.
- Bu ülkenin dünyada daha fazla şey yapabilmesi veya ilerleyebilmesi mümkün değil.
- Sporcuların Rusya aleyhine konuşmalarına izin verilirken, dünyadaki diğer acılarla ilgili konuşulamaması eleştiriliyor.
- 37:29Tek Taraflı Propaganda ve Düzenin Bozulması
- Avrupa'da Rusya oligarklarının mallarına el konulması (örneğin Abramoviç'in Chelsea'yi satmasını engelleme) normal olmayan bir durum olarak değerlendiriliyor.
- Ukrayna-Rusya sorunu diğer sorunlardan ayrı değerlendirilmeli, Filistin, Yemen, Suriye, Irak, Libya ve Afganistan gibi ülkelerin de haksızlığa uğradığı ve emperyalist bir tahakkümün kurbanları olduğu vurgulanıyor.
- Rusya'nın bu duruma Amerika'nın dünya düzenini temsil ettiğine inanılan, büyük devlet olma vasfını yitirmesinden kaynaklanan cesareti olduğu belirtiliyor.
- 39:17Amerika'nın Rolü ve Türkiye'nin İlişkisi
- Amerika, kuvvet yoluyla bir ülkenin işgal edilmemesi ve ulusların kendi kaderini tayin etme hakkı gibi Birleşmiş Milletler'in temel ilkelerini kendisi ihlal etti.
- Türkiye'nin tarihsel çıkarları açısından Ukrayna milli bir mesele olarak değerlendiriliyor ve "Ukrayna diye bir millet devlet olmasa biz onu yaratmamız gerekirdi" ifadesi önem taşımaktadır.
- 1918-1921 yılları arasında bağımsız Ukrayna dönemi, Osmanlı Türkiye tarafından sevinçle karşılanmış ve ilk tanıyanlar arasında bulunmuştu.
- 42:22Kırım Sorunu
- Kırım'ın durumu ve Kırım Tatarlarının durumu diplomatik olarak "Türkiye'de yirmi yıldır, otuz yıldır, doksanlırdan beri Kırım Tatarları Ukrayna ile Türkiye arasında dostluk köprüsüdür" şeklinde ifade ediliyor.
- Kırım'ın Rusya tarafından işgali ne Ukrayna tarafından ne de medeni dünya tarafından tanınmadı.
- Kırım'ın Rusya hakimiyetinden çıkması önümüzdeki gelişmelerle son derece bağlı olarak değerlendiriliyor.
- 45:15Ukrayna'nın Kırım Hakkındaki Gerçekler
- Son günlerde Rusya kaynaklı ve Türkiye'de açıkça Rusya propagandasını sürdüren kaynaklarda Zelensky'nin Kırım'ı feda etmeye hazır olduğu gibi yanlış haberler yayılmıştır.
- Zelensky'nin beyanatlarında Kırım ve Donbas'tan vazgeçmeyeceğini belirttiği açıkça görülüyor.
- Ukrayna'nın Kırım'daki en büyük destekçisi olan Kırım Tatarları, Mustafa Kırımoğlu'nun Antalya Forumu'nda Ukrayna'yı temsil etmesi ve Zelensky'nin onu tebrik etmesi gibi olaylar, Ukrayna'nın Kırım hakkındaki tutumunun değişmeyeceğini gösteriyor.
- 47:30Putin'in Savaşı Kazanması Olası Değil
- Putin'in bu savaşı kazanması pratik olarak mümkün değil çünkü askeri olarak da çıkmazda bulunuyor.
- Savaş, Rusya'ya karşı en çok nefret edilen ülke haline gelen Ukrayna'yı daha da Rusya düşmanı ve bağımsızlık taraftarı hale getirmiş.
- Her sonda yapılan referandumlarda halk, elinde Ukrayna bayrağıyla sokağa çıkıyor ve "Rusya defol" diye bağırıyor.
- 50:35Putin'in Mantığı ve Rusya'nın İç Durumu
- Putin'in mantığı 19. yüzyıl değil, antik çağ mantığıdır; "Ben senin yok olmanı istiyorum, ben güçlüyüm ve seni yok edeceğim" mantığı.
- Rusya sadece despotların ülkesi değil, Tolstoy, Saharof ve Alexander Hertz gibi büyük aydınların ve demokratların da ülkesidir.
- Bu despot gelenek, 19., 20. ve 21. yüzyılda insanlığın ortak serveti olan bu geleneği ezen bir sistem haline gelmiştir.
- 52:32Ukrayna'nın Gerçek Yapısı
- Bu savaş, basından propaganda oluşturulan "Ukrayna ordusu, Rus asıllıları etnik temizlik yapıyor" algısını altüst etti.
- Harkiv, Mariupol ve diğer Rusça konuşan halkların çoğunlukta olduğu doğu sınır bölgelerinde Rusya'ya karşı en sert direnişler oluyor.
- Bu durum, Ukrayna hakkındaki "neo-nazi" veya "banderacılık" gibi yanlış algıları ortadan kaldırdı.
- 54:04Ukrayna'nın Tarihi Arka Planı
- Ukrayna üç ana bölgeye ayrılabilir: batıdaki Lviv, Galitsya, Volia bölgeleri, merkezdeki Kiev ve doğuda Donbas.
- Bu bölgelerin arka planında Rus emperyalizminin tarihsel gelişimi yatıyor.
- 1683-1699 yıllarında Osmanlı-Türk İmparatorluğu ile Habsburg İmparatorluğu'nun ölüm kalım mücadelesinde Rusya kutsal ittifaka girmedi, bekleyip durdu ve 1686'da Kiev dahil Dinyeper'in doğu yakasına hakim olma hakkı kazandı.
- 58:01Ukrayna'nın Bağımsızlığı ve Doğu Avrupa
- 1991'de Ukrayna'nın bağımsızlığına kavuşması ve tüm Doğu Avrupa ülkelerinin bağımsız olması, Rusya'yı tarihsel bir yok oluş endişesine sürükledi.
- Doğu Ukrayna'da Rusya sistemi geçerken, Batı Ukrayna'da (Lviv, Galitsya ve Volyn bölgelerinde) Polonya sistemi etkili oldu.
- Batı Ukrayna'da Polonya Katolik Reformasyonu'na uğramış Uniyat Kilisesi var ve bu kilise hem Ortodoks hem de Katolik unsurları temsil ediyor.
- 59:24Polonya ve Modernleşme
- Doğu Avrupa'da modernleşme zorlaşıyorken, Polonya'da modernleşme gerçekleşti ve Polonya artık Batı Avrupa sistemine entegre oldu.
- Polonya'da kapitalizm, reform ruhu ve demokrasi var, ancak otorik bir durum da mevcut.
- Polonya'da Rus emperyal sistemi ve komünist dönemin etkisi, tarihsel bir talihsizlik olarak görülüyor.
- 1:01:38Ukrayna Kilisesi'nin Önemi
- Ukrayna'da iki ana kilise vardır: Batı Ukrayna'da kurulan Uniyat Kilisesi ve bağımsız Ukrayna döneminde kurulan Otodokal Kilisesi.
- Uniyat Kilisesi, Polonya'nın Ortodoks nüfusu katolikleştirmek için kurulmuş olmasına rağmen, tarihin paradokslarından biri olarak Ukrayna milliyetçiliğinin ana unsurunu oluşturdu.
- Batı Ukrayna, Birinci Dünya Savaşı'nın sonuna kadar Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun parçasıydı, sonrasında Polonya'ya katıldı.
- 1:03:18Ukrayna Kilisesi'nin Bağımsızlığı
- Ukrayna bağımsızlığının ilk döneminde (1917-1928) Moskova'nın etkisinden kurtulmak için Otodokal Kilisesi kuruldu.
- Bağımsız Ukrayna Cumhuriyeti, Fener Patrikhanesi'nin otokefal sıfatını tanımalarını istese de, bağımsızlığını koruyamadı ve defalarca işgal edildi.
- 1991'deki ikinci bağımsızlıktan sonra, özellikle 2000'li yıllarda Moskova'nın Kırım'ı ve Donbas'ı ele geçirmesi neticesinde Ukrayna Kilisesi'nin otokefallik tanınmasına büyük önem verildi.
- 1:05:22Trump ve Putin İlişkisi
- Trump'ın orada bulunduğu beş sene içinde Putin aleyhinde tek bir konuşma yapılmamıştır.
- Trump'ın ailesi ve çevresiyle Moskova arasında doğrudan bağlantılar vardı.
- Trump'ın orada olmasının Putin için büyük bir avantaj olduğu, bu durumun Amerika'daki Trump taraftarlarının ve Rusya'daki propagandaların boş lafı olduğu belirtiliyor.
- 1:07:49Putin'in Stratejisi
- Putin, 2014'te Kırım'ı ele geçirdi, ardından Gürcistan'ı ve Kazakistan'da müdahale etti.
- Zelensky'nin NATO'ya girmesi isteği önemliydi ancak gerçekleşmedi.
- Putin'in stratejisi, kendi ajandasını dış etkenlere bakmadan kendi gücüne göre uygulamaya devam etmektir ve bu durum Amerika ve Avrupa'nın varlığını tehlikeye sokabilir.
- 1:09:08Putin ve Avrupa İlişkileri
- Putin'in Avrupa'yı tehdit ettiği yeni bir aşamaya geçildiği belirtiliyor.
- Putin'in ilerleyebileceği yere kadar ilerlediği ve artık daha fazlasına izin verilmeyeceği ifade ediliyor.
- Putin durdurulmuş olsa da, durdurulmazsa ilerleyeceğini savunanlar var.
- 1:09:47NATO ve Ukrayna Konflikti
- NATO'nun Ukrayna'ya ciddi bir tahkimat yaptığını ve Ukrayna'nın tek başına olmadığını belirtiyorlar.
- Amerika'nın "sıcak savaşa girmeyeceğini" söylemesine rağmen, orada sıcak savaşın bir boyutu yaşanıyor.
- NATO'nun orada mühimmat ve belki de askerlerle müdahalede bulunduğu, ancak Amerika'nın asker göndermeyeceğini söylemesinin "makyajlama" olduğu düşünülüyor.
- 1:10:39Putin ve Rusya Mantalitesi
- Sorunun Putin mi yoksa Rus mantalitesi mi olduğu tartışılıyor.
- Putin'in kendi aklıyla değil, Rus devlet aklıyla hareket ettiği ve Rus devletinde tarihte görülmeyen bir süreklilik olduğu belirtiliyor.
- Putin olmasa başka birisi olacağını, Medvedev'in pasif olduğu ve olmaz olabileceği düşünülüyor.
- 1:11:43Putin'in İktidara Gelişi ve Yaklaşımları
- Putin'in KGB'ci olduğu ve iktidara kendisiyle KGB'cilerden oluşan bir kadroyla geldiği belirtiliyor.
- Putin'in eski oligarkları dümdüz ettiğini, yeni oligarkları getirdiğini ve Türkiye'yi "aldı götürdü" diye ifade ediyorlar.
- Putin'in şahsının zamanla bu zihniyette tamamen sivrildiği ve Medvedev'in sadece Putin'in kuklası olduğu düşünülüyor.
- 1:13:52Ukrayna ve Rusya İlişkileri
- 2014 öncesinde Rusya'nın Ukrayna üzerinde Kırım'daki Sebastopol'deki (Akyar) Rus Karadeniz filosunun orada durmasını sağlamak konusunda büyük önem verdiği belirtiliyor.
- Yanukoviç zamanında Kırım'da 40 bin Rus asker bulunduğundan ve Yanukoviç'in Ukrayna tarihinin en yolsuz idaresi olduğu söyleniyor.
- Ukrayna ordusunun muharip unsuru 5 bin kişiye düşürüldüğü ve Ukrayna'nın fiilen ordusu ortadan kaldırıldığı, istihbarat servisinin boşaltıldığı belirtiliyor.
- 1:16:15Yanukoviç Dönemi ve Ukrayna'nın Rusya'ya Yakınlığı
- Yanukoviç iktidarı döneminde Ukrayna ordusu, istihbarat servisi ve özel kuvvetleri Rusya'nın kontrolü altına alındı.
- Yanukoviç döneminde Ukrayna, Belarus'tan bile daha fazla Rusya'ya bağlı hale geldi, Avrupa Birliği ve NATO ile ilişkilerini kopardı.
- Yanukoviç'e karşı başlayan halk ayaklanması, Putin'e büyük panik yarattı çünkü Ukrayna'nın Batı'ya yanaşması imkanı ortadan kalkıyordu.
- 1:17:37Kırım İşgali ve Hazırlıklar
- Kırım'ı işgale geçmek için Putin'in çok daha önce planları ve hazırlıkları vardı.
- Kırım'daki yerel yönetim, Ukrayna döneminde bile tamamen Ruslardan oluşuyordu ve Moskova'ya bağlıydı.
- Kırım'da 90'lı ve 2000'li yıllarda her türlü paramiliter grup besleniyordu, özellikle "Kırım Kazakları" gibi silahlı gruplar oluşturulmuştu.
- 1:19:02Kırım İşgali Süreci ve Batı'nın Tepkisi
- Yanukoviç'in düşürülmesi sonrasında Putin harekete geçti, Akyar'daki Rus birlikleri Kırım'ı işgal etti.
- Batı'nın tepkisizliği, özellikle Obama'nın tepkisizliği Putin'e cesaret verdi.
- Batı'nın sadece protesto düzeyinde tepkisi, Kırım'ın referandumla Rusya'ya bağlanması durumunda hiçbir şey yapmayacağını gösterdi.
- 1:20:50Donbas Meselesi ve Putin'in Planları
- Donbas'ı başlangıçta Kırım'a karşı pazarlık olarak kullandılar, Kırım'ı yuttuklarını kabul edin ama Donbas'ı yutmayalım mantığıyla hareket ettiler.
- Putin'in planında, Kırım'ı işgal ettikten sonra Ukrayna'nın doğusuna da girecek, Kief'e iki günde girilecek ve Yanukoviç tipi bir liderle Ukrayna'yı yok gösterecek anlaşmalar imzalanacaktı.
- Ancak beklenen gibi olmadı, Ukrayna'da kimsenin beklemediği büyük bir direniş çıktı ve Kief gibi önemli şehirlerin ele geçirilmesi çok zorlaştı.
- 1:23:10Savaş Durumu ve Gelecek
- Askeri olarak bir başarısızlık var, birkaç gün içinde olacak harekat neredeyse yirmi günde bile tamamlanamadı.
- Putin, direnişi kırmak için insafsız bir bombardımana girişti, ancak Kief gibi şehirlere girdiğinizde nasıl hakim olacağınıza karar vermeniz gerekiyor.
- Batı'nın sınırlı desteğiyle bile Putin'in Ukrayna'ya hakim olmasını imkansız görüyorum, Kief'i Berlin gibi ele geçirdiğinizde bile ikinci dünya savaşındaki gibi hakim olamazsınız.
- 1:26:16Ortodoks Kilisesi ve Rusya'nın Edebiyeti
- Rus Kilisesi'nin anası Kiev Kilisesi'dir, ilk otonom olma hakkı Konstantinopol'den almıştır.
- 1453'te İstanbul'un fethedilmesiyle Ortodoks Kilisesi'nin devamı için Moskova'nın ön plana geçmesi gerekiyordu.
- 1589'da Moskova Metropolitliği otonom statüsünü aldı, 1686'da ise Kiev Metropolitliği doğrudan Moskova Metropolitliğine bağlandı.
- 1:29:08Rusya ve Ortodoks Kilisesi
- 1686'da Moskova ile Polonya arasında yapılan anlaşma, Polonya'nın sonunu hazırlayan ve Büyük Rusya'nın ortaya çıkışını sağlayan temel anlaşmadır.
- Metropolit Moskova, Rusların temel kilisesi haline gelmiş ve Kiev doğrudan Moskova'ya bağlanmıştır, bu tarihsel bir kırılmadır.
- Tüm Rusların lideri Büyük Petro döneminde, Moskova Ortodoks Kilisesi Rusya devlet ideolojisinin beyni haline gelmiştir.
- 1:31:14İstanbul Patrikhanesi ve Rusya İlişkileri
- İstanbul Ortodoks Patrikhanesi ekümenik güce sahip olan kilise olup, Moskova Kilisesi'ne hükmeder.
- 1991'de İstanbul Patrikhanesi, Kiev Patrikhanesi'nin kendisine bağlı olmasını ve otonom bir karakter statü taşıdığını ilan etmiştir.
- Bu durum, Büyük Rusya'nın ve Büyük Rus Kilisesi'nin Moskova egemenliğinden çıkması anlamına gelmiştir.
- 1:33:24İstanbul Patrikhanesi'nin Türkiye'deki Durumu
- İstanbul Patrikhanesi Türkiye açısından tehlikeli bir durumda olup, bir patlamaya hazır bomba olarak görülmektedir.
- Fatih Sultan Mehmet döneminde Osmanlı-Türk İmparatorluğu bu kilisenin ekümenik gücünü kullanabilirdi, ancak bugün bu durum devlet yapısını darmadağın eder.
- İstanbul Patrikhanesi'nin şu anda sahibi Amerika'dır ve en büyük düşmanı Rusya'dır.
- 1:35:38Doğu-Batı Çatışması
- Asıl çatışma tarihsel devinim olarak cereyan eden bir doğu-batı meselesidir.
- Sanayi devrimi'nin dünyaya yeni bir yaşama biçimi getirmesinden itibaren, bu yeni toplum noktasına henüz gelmeyen Doğu ile Batı arasında bir ayrışma vardır.
- Türkiye, Tanzimat ve Meşrutiyet tecrübeleriyle modernleşme deneyimine sahiptir ve 1656'dan itibaren parlamenter bir hükümet sistemine yakın uygulamaya geçmiştir.
- 1:37:38Modernleşme ve Rusya
- Tanzimat modernleşmesiyle birlikte Batı tarzı modernleşme başlamış, bu hastalanılacak bir şey değildir.
- Rusya'da da modernleşme olmuş ancak Rus modernleşmesi ulus devlet noktasına evrilememiş, eski imparatorluk kökleri despotik bir karakterde devam etmiştir.
- Türk sosyal yapısı modernleştirmeye uygunken, Rusya'daki sosyal yapı buna uygundu.
- 1:38:31Rus edebiyatı ve despotizm
- Rusya'da Tolstoy, Dostoyevski, Gorki gibi büyük hümanistler var ancak bu büyük insanların eserlerinde Rus despotizminin trajedileri dile getirilmiştir.
- Dostoyevski'nin "Suç ve Ceza" adlı eserinde cinneti gösteren, bir adam öldürmeyi meşru hale getiren bir bakış açısı vardır.
- Tolstoy, Kafkasya halklarının trajedilerine ortak olmuş büyük bir hümanist olarak görülmektedir.
- 1:40:26Rusya'nın işgali ve doğu-batı ilişkileri
- Konuşmacı, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini "Rusya ile Batının satranç tahtası" gibi ifadelerle tanımlamanın rahatsız edici olduğunu belirtiyor.
- Ukrayna'nın bağımsız olabileceğini ve bağımsızlığını korumak için savaşabileceğini kabul etmeyenlerin olduğunu vurguluyor.
- Rusya'nın, Ukrayna'yı yok etmek istemesi ve Ukrayna'nın bu durumda savaşmak zorunda kalması durumunu açıklıyor.
- 1:42:24Bağımsızlık ve savunma hakkı
- Konuşmacı, Mustafa Kemal ve arkadaşlarının Mütareke ve Sevr Antlaşması'na kabul etmemelerinin, bağımsızlık için savaşmalarının gerekli olduğunu örnek vererek açıklıyor.
- Herhangi bir ülke bağımsız kalmak ve hür kalmak istemesinin, bunun için savaşmak hakkının olduğunu vurguluyor.
- Ukrayna'nın NATO'ya katılmak istediği sebebin bağımsızlığını korumak için olduğunu belirtiyor.
- 1:44:39Programın kapanışı
- Konuşmacılar birbirlerine teşekkür ederek programı sonlandırıyorlar.
- İzleyicilere gece geç saatte yayınlanan program için izlerlerse başka bir zamanda izleyebileceklerini hatırlatıyor.
- Programın her alanda doğru bilgileri uzmanlarıyla konuşarak izleyicilere ulaştırmayı hedeflediğini belirtiyor.