Buradasın
Rusya'nın Demokratik Gelişimi ve Dış Politikası Üzerine Akademik Röportaj
youtube.com/watch?v=1zpeSWQLSVkYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Marşı" adlı programda sunucu Duygu ve konuk Prof. Dr. Erhan Büyük Akıncı arasında geçen bu akademik röportajda, Rusya'nın demokratik gelişimi ve dış politikası detaylı şekilde ele alınmaktadır.
- Röportaj, Kafkasya ve diaspora haberleriyle başlayıp, Rusya'nın tarihsel demokratik dinamiklerini kronolojik olarak incelemektedir. Çarlık dönemi, Sovyetler Birliği, Stalin dönemi ve sonrasında yaşanan değişimler ele alınırken, Rusya'nın kimlik sorunları, etnik çatışmalar ve yabancı düşmanlığı gibi iç politika konuları da tartışılmaktadır. Son bölümde ise Rusya'nın dış politikası, Arap Baharı'nın etkileri, nükleer caydırıcılık politikası ve Ortadoğu'daki varlığı analiz edilmektedir.
- Röportajda ayrıca Rusya'nın nüfus sorunları, doğurganlık oranları, Müslüman popülasyonların artışı, Gürcistan savaşı ve Amerika'nın Büyük Ortadoğu projesi gibi güncel konular da ele alınmaktadır. Putin'in Münih Konferansı'ndaki konuşması ve "kırmızı çizgiler" kavramı gibi dış politika konuları da detaylı olarak incelenmektedir.
- 00:49Programın Tanıtımı
- Bu hafta "Marşı" programında Rusya ve Rusya'da demokrasi konusu ele alınacak.
- Konuk Prof. Dr. Erhan Büyük Akıncı programda yer alacak.
- Program başlamadan önce Kafkasya ve diaspora'nın gündemini Duygu'dan alacaklar.
- 01:06Kafkasya ve Diaspora Gündemi
- Güney Osetya'da Gürcistan tarafından Zowski bölgesinde sınır karakoluna ateş açıldı.
- Tsin Valide'de anaokulu tadilatında çalışan işçiler ile Çeçenya'dan gelenler arasında çıkan anlaşmazlık kavgaya dönüştü.
- Moskova'da Çerkezler, Suriyeli Çerkezler için bir miting düzenledi ve "Suriye'de Çerkez katliamını durdurun" sloganları atıldı.
- 02:36Suriyeli Çerkezler
- Suriye'den Adıgey'e gelen 65 aileden 10'u köylere, 1'i Adıges'te, 54'ü Maykop'ta yerleştirildi.
- Suriyeli Çerkezler için en büyük sıkıntı iş bulma konusu.
- Maykop'ta yaşayan Geyaz Hunagov'a göre, gelenlerin Rusça bilmemeleri iş bulmalarına engel oluyor.
- 03:25Çeçenya'da Eylemler
- Çeçenya kadınları kaybolan yakınlarının bulunması için bir araya geldi.
- Sivil toplum örgütü başkanı Madina Magomedova, eylemin amacının askeri harekatların bitmiş olmasına rağmen çözülmemiş problemlere dikkat çekmek olduğunu söyledi.
- Magomedova, kaybolan yakınların cesetlerinin nerede olduğunu bile bilmediklerini belirtti.
- 04:08Diaspora'dan Haberler
- Çerkez çizer Aydan Çelik'in bisiklet yazı ve çizilerinden oluşan albümü yayınlandı.
- Çelik, insan ve bisiklet ilişkisini antikapitalist, eşitlikçi ve özgürlükçü olarak anlattığı eserinde modernizmi sorgularken, bisiklet çizileri ile sınırlara, klişelere ve yabancılaşmaya meydan okuyor.
- 1990'ların ortasından beri bağımsız bir çizer-yazar olarak devam eden Aydan Çelik, çiziyor, yazıyor ve bisiklet üstünde çocukluğunu arıyor.
- 04:55Rusya'nın Gürcistan Politikası
- Rusya Federasyonu Başbakanı Dimitri Medvedev, Rusya'nın Gürcistan'ın yeni yönetimiyle diyaloğa açık olduğunu ancak Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlığının tanınması kararının göz önünde bulundurulacağını açıkladı.
- Medvedev, savaş başlatarak ağır bir suç işlemiş olan Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Saaşvili ile masaya oturmaya hazır olmadığını ancak yeni Başbakan Vizna Ivanşvili'nin eylemlerinin değerlendirileceğini ifade etti.
- Medvedev, Rusya'nın her zaman Gürcistan'ın yeni yönetimiyle diyaloğa hazır olduğunu söyledi.
- 05:43Prof. Brain Georges Chavit'in Söyleşisi
- Londra Üniversitesi'nden ünlü dilbilimci Prof. Brain Georges Chavit, İstanbul Kafkas Kültür Derneği'nde bir söyleşiye katıldı.
- Söyleşi sırasında Abhazya ile ilişkilerinden, Gürcistan ile ilgili görüşlerinden ve akademik olarak Kafkas dilleri ile nasıl ilgilenmeye başladığından bahseden Prof. Chavit, sorulan soruların tamamına cevap verdi.
- Söyleşi sonrasında fotoğraf çektirmek isteyen herkesle aynı kaleyi paylaşan Chavit, İKKD Genç üyelerine teşekkürlerini iletti.
- 06:40Putin'in İstanbul Ziyareti ve Protestolar
- Yüksek düzeyli stratejik işbirliği konseyi toplantısı için İstanbul'a gelen Putin, Taksim Meydanı'nda toplanan Çerkezler tarafından protesto edildi.
- Geçtiğimiz pazar günü Putin'i temasıyla düzenlenen mitinge yaklaşık 150 kişi katıldı.
- Aralarında Suriyeli Çerkezlerin de yer aldığı grup, Rusya'nın Kafkasya politikasını eleştiren ve Soçi'de düzenlenmesi planlanan Olimpiyatlara karşı sloganlar attı.
- 07:41Çerkez Hakları İnisiyatifi Protestoları
- Geçtiğimiz pazartesi günü Türkiye'yi ziyaret eden Vladimir Putin'i Dolmabahçe'de Başbakanlık çalışma ofisi önünde protesto eden Çerkez Hakları İnisiyatifi sözcüleri Kenan Kaplan, Murat Özden ve Erol Karayel gözaltına alındı.
- "Soykırımcı Putin, Çerkezlere hesap ver" şeklinde slogan atan grup üyeleri, polis pankartı aldıktan sonra basın açıklaması okumaya başladılar.
- Çerkez Hakları İnisiyatifi daha önce Rusya Başkonsolosluğu Alexey Erkov tarafından Putin'in ziyareti sırasında bir protesto düzenlememeleri konusunda uyarı almışlardı.
- 09:43Çarlık Dönemi ve Demokratik Tartışmalar
- Çarlık'ın son dönemlerinde, özellikle Lenin'in akademik çalışmalarında "halklar hapishanesi" söylemiyle başlayan, 1890'lar-1900'lerin başlarında başlayan bir çarlık rejimini eleştirme eğilimi vardı.
- Lenin, Bolşevik devrimi yaparken 190'dan fazla var olan etnik grubu ezmeyeceğini belirtmiş, kapitalist anlamda savaşa karşıtlık ve emekçi bir toplum anlamında işçi ve köylüyü bir araya getiren bir yapı arayışıyla ilk defa demokratik tartışmaların Rusya'da 1890'lar-1900'lerin başlarında olduğunu görüyoruz.
- Napolyon sonrası Rusya'da vatandaşlık hakkını arama ve Rus olmayan halkların kimliklerini geliştirebilmesine dair tartışmalar, Çarlık Rusya'sına eleştiri şeklinde geliyordu.
- 11:07Ekim Devrimi ve Stalin Dönemi
- Demokratik değil, ekonomik bir paylaşıma yönelik bir arayışla Ekim Devrimi gerçekleşti ve sistemdeki monarşik iktidarın mülkiyet kavramına karşı bir bakış açısı dile getirildi.
- Ekim Devrimi ve iç savaş sonrası Stalin ile başlayan dönemde, Rusya hem iç savaşla uğraşıyor hem etnik gruplara kendi idari özelliklerini, sert determinasyonlarını sağlama arayışına girişiyordu.
- Bolşevik rejimi, Wilson self determinasyonundan önce Polonya ve Finlandiya'ya 1917 ve 1918 yıllarında bu haklar verildi ve etnik grupların kendi yönetimlerine karar verme eğilimi böylelikle başlamış oldu.
- 13:04Rus Tipi Demokrasi
- Stalin ve Hruşçev ile başlayan halk demokrasisi düşüncesi, merkezi demokrasi veya Rus tipi demokrasi olarak tanımlanabilir.
- Stalin ve Hruşçev dönemleri aynı zamanda Rus kimliğini bir üst kimliğe çıkarmak ve Rus kimliği ile Sovyet kimliğini aynı düzlemde tanımlama, kurumsallaştırma eğilimleri vardı.
- Akademik dili, ortak iletişim dili, bilim dili ve edebiyat dili olarak Rusça kullanılacak, Rus kültürü benimsenecekti.
- 15:01Gorbaçov ve Yeltsin Dönemi
- Gorbaçov ve Yeltsin dönemlerinde daha nüanslı ve liberal, özellikle Yeltsin'de daha naif özellikleri vardı.
- Yeltsin daha çoğulcu bir merkeziyetçi demokrasi değil, daha ademi merkeziyetçi, desantralize bir demokrasiden yanaydı.
- Sovyetlerin hemen arkasından böyle bir geçişi sağlamak Rusya'yı zayıflatacak ve ekonomik anlamda olgunlaşamamış bir ekonomiye yol açtı.
- 16:31Putin Dönemi ve Merkezi Demokrasi
- Kuzey Kafkaslarda ve Orta Asya'daki halklara sorduğunuzda, çoğu Yeltsin'e daha sempatik geliyor çünkü o dönem kimliklerini daha rahat yaşadıkları bir dönemdi.
- Çeçen konusu başta olmak üzere, ekonomik 1998 krizi başta olmak üzere, siyasal sistem ekonomiyle parçalanan bir yapıya girince, Putin'in toparlayıcılığı Rus devletinin güçlenmesi için olmazsa olmaz bir şart olarak görüldü.
- 2000'den sonra federal sistemin merkezileştirilmesi ile birlikte tekrar merkezi demokrasi konseptine, Rus demokrasisi konseptine geçiş oldu.
- 18:04Rusya'da Demokrasi ve Muhalefet
- Sovyetlerden beri gelen bastırılmışlık ve ekonomik refahın ülke sathında yaygınlaştırılmadığı, Moskova'nın refah merkezi olarak ortaya çıktığı bir durum var.
- Rusya'da kendisine biat eden belirli bölgelere yönelik ekonomik refah paylaşımı daha tercih edilen bir nokta oluyor.
- Birleşik Rusya Partisi'nin önceki seçimlerde %62 oyla, son seçimlerde %40-50 arasında bir oy oranıyla Duma'da ve Federasyon Konseyi'nde çoğunlukta olması, kendine paravan partiler kurup sanki muhalefetmiş gibi göstermesi, Rusya'da demokrasinin ve muhalefetin oluşamadığı bir dönemdeyiz.
- 22:15Rusya'da Yabancı Düşmanlığı ve Etnik Çekişmeler
- Yabancı düşmanlığı, vatandaş olmayan gruplara karşı bir düşmanlık duygusu olarak tanımlanmaktadır.
- 1985'ten itibaren Perestroyka ve Glasnost ile başlayan Sovyetler Birliği'nin içindeki etnik gruplar arası çekişmeler ve çatışmalar, özellikle Çeçenler, Orta Asya, Kafkaslar, Ermeniler ve Azerbaycan'da yaşanmıştır.
- Günümüzde Rus toplumunda özellikle Müslümanlara karşı yabancı düşmanlığı daha etkili olmaktadır.
- 23:34Nüfus Değişimi ve Doğurganlık
- Sovyetler Birliği dağıldığında Hür Rusya'nın nüfusu 150 milyon iken, şu anda 135 milyona düşmüş ve 2050'lerde 100 milyona doğru gidecektir.
- Üç çocuk politikası Putin'in de desteklediği bir politika olmasına rağmen, Rusların ekonomik verimliliği düşürülmüş ve doğurganlıkla beraber oranı azalmıştır.
- Tatarlar, Başkurtlar, Dağıstan bölgesindeki ve Kuzey Kafkaslardaki Müslümanlar, İslam gelenekleri, aile merkezli toplum görüşleri ve geleneksel yaşam biçimleriyle modernize olmayan bir süreçte oldukları için toplumsal çoğalmalarını doğal koşullarda dile getirmektedir.
- 25:04Komünist Sistem Sonrası Toplumsal Sorunlar
- Komünist sistem yıkıldıktan sonra iş güvencesi ve sosyal güvencelerin kaybolmasıyla aile içi şiddet ve alkolün yaygınlaşması yaşanmıştır.
- 1990'ların sonları ve 2000'lerde Rus hanımların yavaş yavaş Orta Asyalı Müslüman kökenli kişilerle evlenmeleri, karma evliliklerle gelen bir realite olmuştur.
- Yabancı düşmanlığı sadece Kuzey Kafkaslara değil, yabancılara karşı da yapılmaktadır ve Rus metrosunda kimlik kontrolü gibi durumlar yaşanabilmektedir.
- 27:03Çeçen Sorunu ve Putin'in İktidarı
- Çeçen konusu Putin'in meşruluğunu arttıran, güçlendiren ve cumhurbaşkanı olmasını iki dönem sağlayan önemli bir konudur.
- Çeçen konusu o kadar önemli olmasa da, terörizm ve İslam kaynaklarından gelecek terörizm gibi konular hala Rusya'da topluma korku kaynaklarıyla hükümete biat etme aracı olarak kullanılmaktadır.
- Kafkasya'da devamlı çatışma ortamı, ülkeyi koruyoruz mantığıyla merkezileştirmeyi ve Putin'in iktidarını kolaylaştıran bir süreç oluşturmuştur.
- 28:37Renkli Devrimler ve Rusya'nın Tepkisi
- 11 Eylül sonrası Amerika'nın çevreleme politikalarıyla Büyük Ortadoğu Projesi başlatılmış ve NATO'nun genişlemesine karşı Rus tepkisi yaşanmıştır.
- Gürcistan, Ukrayna, Kırgızistan gibi ülkelerde yaşanan renkli devrimlerde, Batı'dan beklenen taahhütler alınamamış ve Putin'in sert tepkisiyle bu hareketler engellenmiştir.
- 2008'deki Gürcistan Savaşı, Putin'in kendi ülkesine doğru gelen renkli devrimleri kesen en önemli olay olmuştur.
- 30:37Renkli Devrimlerin Özellikleri ve Sonuçları
- Renkli devrimler, siyasal muhalefet yaratıp Amerika ve sivil toplum kuruluşları tarafından desteklenen, internetin kullanılmasıyla yaygınlaştırılmış bir hareket olarak geçmiştir.
- Gürcistan'da Saakashvili'nin iktidardan düşmesi ve 2018'de Rus yanlısı ancak daha dengeli bir yönetim olan Rüyamız Gürcistan Partisi'nin iktidara gelmesi, Putin için bir şok olmuştur.
- 2008'de Obama'nın gelmesi ve Büyük Ortadoğu Projesi'nin askeri değil, sivil toplum ve demokrasinin araç olarak kullanıldığı bir aşamaya geçmesi, Rusya'nın tepkisini artırmıştır.
- 34:25Arap Baharı ve Rusya'nın Tepkisi
- Arap Baharı, Tunus, Mısır, Libya ve Suriye'de yaşanan olaylar gibi etrafa yayılan bir kontekst olarak tanımlanıyor.
- Çeçen konusu, Tataristan'a bir gözdağı olarak 2004'ten itibaren Kadirov'un gelişiyle beraber yapılan bir taktik olarak değerlendiriliyor.
- Putin'in 2007 Münih Konferansı konuşmasında nükleer caydırıcılık koymaya başladığı ve "Putin doktrini" olarak adlandırılan bir yaklaşım benimsediği belirtiliyor.
- 36:06Rusya'nın Dış Politikası ve Avrupa Birliği
- Obama yönetimi, Rusya'yı kaybetmemek ve diyaloğu kesmemek adına Rusya'nın işlerine karışmamaya çalışıyor.
- Avrupa Birliği'nin ekonomik çöküşü, Rusya'yı eleştirme taleplerini dile getirme sürekliliğini kırdı.
- Eski dönemde AB, insan hakları konusunda sınırdaş bölgelerdeki federal hakların ve refah statülerinin iyileştirilmesi için girişimde bulunurken, 2008-2009'dan sonra bu durum değişti.
- 37:31Rusya'nın Ortadoğu'daki Varlığı ve Askeri Gücü
- Rusya, Ortadoğu'daki varlığını sürdürebilmek için İran'lı nükleer işbirliği ve Suriye'deki Esad rejimini ayakta tutma gayretleri gibi politikalar uyguluyor.
- Arap Baharı'nda yaşanan gerginliklerin arkasından en çok kazanan ülkelerden biri Rusya olarak belirtiliyor.
- Rusya, kaotik bir dönemde kendi iç politikasındaki dengelerini devam ettirebilmek adına ekonomik refaha ağırlık veriyor.
- 38:59Rusya'nın Oligark Sistemi
- Rusya'da kronikler dönemi kapandıktan sonra yeni bir oligark dönemi başladı, ancak bu dönem Yeltsin dönemiyle benzer.
- Yeltsin dönemindeki oligarklar daha bağımsız ve Amerika'yla birlikte çalışanken, şimdiki oligarklar Rus kurumlarının ekonomik kurumlarını yöneten, istihbaratçı veya asker kökenli güvenlikçiler.
- Medvedev döneminde sistem devletle uyumlu çalışan ve Rusya içinden çıkan oligarklara doğru trend döndü, bu oligarklar kapital toplamalarından sonra valilik veya üst yönetici gibi görevlere getiriliyor.