• Buradasın

    Rusya'nın Çok Kutupluluk Politikası ve Jeopolitik Stratejileri

    youtube.com/watch?v=8eJgFp3R-j4

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir eğitim içeriği formatında konuşmacının Rusya'nın jeopolitik stratejileri ve çok kutupluluk politikası hakkında bilgi verdiği bir sunumdur.
    • Video, Rusya'nın Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı jeopolitik mücadelesini ve çok kutupluluğu esas alan dış politikasını ele almaktadır. İçerik, Şangay İşbirliği Örgütü'nün kuruluşu ve gelişimi ile başlayıp, Rusya'nın Çin ile ilişkilerini geliştirme, BRICS ve BRIKS gibi ekonomik birliklerin kuruluşu ve NATO'ya karşı siyasi hamlelerini kronolojik olarak anlatmaktadır.
    • Videoda ayrıca Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün kuruluş antlaşmasının dördüncü maddesi, Rusya'nın Brix-Şangay İşbirliği Örgütü, Bağımsız Devletler Topluluğu, Paris ve Berlin'deki diplomatik ilişkileri gibi çeşitli hamleleri ve Vladimir Putin'in Münih konuşmasıyla dünyaya deklare edilen çok kutupluluk politikası detaylı olarak açıklanmaktadır.
    00:15Şangay İşbirliği Örgütü ve Washington'un Tepkisi
    • Şangay İşbirliği Örgütü'nün 6 Temmuz 2005 tarihinde Astana'da düzenlenen liderler zirvesinde yapılan ortak açıklama, Washington'da soğuk duş etkisi yaratmıştı.
    • Açıklamada Avrasya'dan elinizi çekin, Afganistan'da işiniz bitti, çekip gidin mesajı verilmiş, Washington'un ilk yanıtı Çinliler ve Ruslar bize mesaj veriyor, Orta Asya'daki varlığımızın azaltılmasını ve geri çekilmesini talep ediyorlar olmuştu.
    00:46Rusya-Ukrayna Mücadelesinin Jeopolitik Boyutu
    • Ukrayna ile Rusya arasındaki mücadeleyi, savaşı bir Rusya'nın işgal harekatı olarak görmek eksik bir bakış açısı olur; işgal, bir ülkenin başka bir ülkenin sınırları içine askeri bir harekat düzenlemesidir.
    • Rusya ile Ukrayna arasındaki mücadele, askeri mücadele bunun çok ötesinde, Ukrayna sahasında Rusya ile Amerika Birleşik Devletleri'nin pilot koltuğunda oturduğu NATO'nun bir bilek güreşi, jeopolitik bir bilek güreşi olarak tanımlanabilir.
    • Esas mücadele Rusya ile Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere'nin başat olduğu bir kutup, NATO içindeki pilot koltuğundaki güç.
    01:59Rusya'nın Jeopolitik Stratejisi
    • Rusya'nın bu mücadeleye bakış açısını anlamak için Amerika'nın genişleme politikalarına karşı gerçekleştirdiği hamleleri de görmek gerekiyor.
    • NATO genişlemesi, eski Sovyet cumhuriyetlerindeki hareketlilik, Rusya'nın bazı politik hamleleri nedeniyle Amerika ile Rusya arasında soğuk savaş yıllarını aratmayacak bir mücadelenin yaklaştığı gözlemlenmekteydi.
    • Rusya bu çevreleme politikalarına karşı hamle yapmak için fırsat kolluyordu ve Moskova, Sovyetler döneminde çekişme içinde olduğu Pekin yönetimi ile ikili ilişkilerini geliştirmeye başlamıştı.
    02:38Çin ile İlişkiler ve Çok Kutupluluk
    • ABD, Sovyetler çöktükten sonra gözünü potansiyel ekonomik rakip olan Çin'e de çevirmişti, Çin ile mücadele uzun vadeliydi ama eninde sonunda bu mücadele verilecekti.
    • Sovyetlerin mirasçısı Rusya ile Çin arasında ilişki gelişmeye başlamıştı ve Prima Kov'un geliştirdiği doktrinde de Çin ile ilişkiler önemli bir yer tutuyordu.
    • İki ülkenin de ortak çalışmada temel aldığı politika çok kutupluluğun yeniden inşasıydı ve bu çerçevede iki ülkenin öncülüğünde Şangay İşbirliği Örgütü oluşturuldu.
    04:15Şangay İşbirliği Örgütü'nün Kuruluşu ve Gelişimi
    • 1996 yılında devletler arasında güvenlik alanında işbirliği çalışmalarının gündeme gelmesiyle oluşturulmaya başlanan ancak 1997 yılından itibaren aktif olan, şimdiki adıyla Şangay İşbirliği Örgütü, Avrasya'daki uluslararası örgütlerin en önemlilerinden biriydi.
    • Kurulduğu dönemde Şangay Beşlisi olarak adlandırılan ve Çin, Rusya, Kazakistan, Tacikistan ve Kırgızistan'dan oluşan bu örgüt, Özbekistan'ın da katılımıyla 7 Haziran 2001'de önce Şangay Altılısı, sonra da bugünkü Şangay İşbirliği Örgütü adını aldı.
    • 9 Haziran 2007'de Nursultan'da gerçekleştirilen zirvede Hindistan ve Pakistan'ın örgüte katılmasıyla üye sayısı sekiz'e yükseldi, gözlemci statüsünde olan İran'in 17 Eylül 2021'de Şangay İşbirliği Örgütü'ne tam üye olarak kabul edilmesiyle birlikte üye sayısı dokuz'a çıktı.
    06:12BRICS Ülkeleri ve Küresel Ekonomik Güç
    • 2001 yılında ünlü yatırım bankası Goldman Sachs'ın iktisatçılarından Jim Oneil'ın yükselen ekonomiler olarak tanımladığı bir dörtlü vardı: Amerika kıtasından Brezilya, Asya kıtasından Rusya, Hindistan ve Çin.
    • Bu yapıya Afrika kıtasından Güney Afrika'da eklenlendi ve en sonunda da o eklenince üç kıtada beş ülkenin (Asya'dan üç ülke, Afrika kıtasından bir ülke, Amerika kıtasından bir ülke) oluşturulduğu BRICS ülkeleri oluştu.
    • BRICS ülkelerinin güçten yükselen ekonomiler olduğunu ünlü Batılı satıcılar da vurguluyordu ve bu ülkeler küresel ekonomide özellikle Atlantik'in güçlü ekonomik kurumları IMF ve Dünya Bankası'na da daha fazla söz sahibi olmak istemişlerdi.
    07:49BRICS Ülkelerinin Ekonomik Başarıları
    • BRICS ülkelerinin ekonomik başarıları 2007'deki Amerikan ekonomisinin krize girdiği, özellikle 2008 sonrasında 2007-2018'e kadar ekonomik veriler bize bu beş ülkenin Amerika ve Amerika'nın ortağı olan Avrupa Birliği'nin ekonomilerini geçtiğini gösteriyor.
    • 2008-2017 arasında BRICS ülkelerinin büyüme oranları satın alma paritesine göre bakıldığında %5,40 olarak gerçekleşti, aynı tarihler arasında Amerika için %0,70, Avrupa Birliği içinse %0,60 kaldı.
    • Dünya ortalamasının %1,70 olduğu hesaplanırsa, BRICS ülkelerin küresel ekonomide ana motor güç haline gelmeye başladığını hatta geldiğini görüyoruz ve bu da küresel ekonomideki dengelerin ciddi bir şekilde değiştiğini gösteriyor.
    08:51Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü
    • Rusya, nüfuz alanı olarak gördüğü eski Sovyet cumhuriyetlerini kendisine bağlı tutmak istedi ve Sovyetler Birliği yıkıldıktan sonra 1991 yılında kurulan Bağımsız Devletler Topluluğunun haricinde daha sıkı bir yapılanma oluşturulacaktı.
    • Bu çerçevede 2002 yılında Azerbaycan'ın Karabağ Vatan Savaşı ve Kazakistan olaylarında gündeme gelen Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü kuruldu.
    • Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü, Rusya başta olmak üzere Bağımsız Devletler Topluluğu'na üye toplam altı devlet tarafından kuruldu: Rusya, Kırgızistan, Tacikistan, Kazakistan, Belarus ve Ermenistan.
    09:28Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü ve NATO İlişkisi
    • Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün kuruluş antlaşmasının dördüncü maddesi, bir üyeye yapılan saldırı bütün üyelere yapılmış saldırı olarak kabul edilmesini hedefliyordu.
    • Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün dördüncü maddesi, NATO'nun meşhur beşinci maddesiyle neredeyse aynıydı, bu da örgütün NATO'ya alternatif olarak kurulduğunu gösteriyor.
    • Rusya'nın öncülüğünde kurulan bu örgüt, NATO'ya karşı şekillendi ve üye devletlerden birine yapılan saldırıyı bütün örgüte yapılan saldırı olarak kabul ederek ortak askeri yanıt vermeyi hedefledi.
    10:15Rusya'nın Stratejik Hamleleri
    • Rusya'nın 1990'ların başında bağımsız devletler topluluğu, BRIKS, Şangay İşbirliği Örgütü ve Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü gibi birçok bölgesel ittifak ve anlaşma kurma hamlesi yapıldı.
    • Rusya, Paris ve Berlin'de Almanya ve Fransa ile enerji merkezli diplomasi ile geliştirilen ilişkiler ve Türkiye ile bölgedeki tehdide yönelik ortaklıklar da oluşturdu.
    • Bu hamleler, tek kutupluluk esasına dayanan Amerikan politikalarına karşı çok kutupluluğu esas alan politik hamlelerdi ve en üst perdeden açıklaması Vladimir Putin'in Münih konuşması olarak tarihe geçti.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor