Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının Q Anon komplo teorisi grubu ve genel komplo teorilerinin kökenleri, yapısı ve toplumsal etkileri hakkında bilgi verdiği eğitim içeriğidir.
- Video, Q Anon'un 2017'den beri sosyal medyada faaliyet gösteren, "Q" lakaplı bir kullanıcı tarafından başlatılan ve zamanla bir harekete dönüşen komplo teorisi grubunu ele alıyor. İçerikte Pizza Gate, Wayfair ve Joe Biden'in fotoğrafları üzerinden yapılan pedofili iddiaları gibi meşhur komplo teorileri anlatılırken, aynı zamanda komplo teorilerinin nasıl oluştuğu, nasıl yayıldığı ve toplumsal etkileri de inceleniyor.
- Videoda ayrıca Q Anon'un "dünyayı karanlık güçler yönetiyor" ve "Trump bu güçlerle savaşıyor" gibi temel inançları, antisemitizm ve antisatanizm gibi eğilimleri ve bu teorilerin neden bazı insanlar tarafından desteklendiği açıklanıyor. Konuşmacı, komplo teorilerinin tarihsel örnekleri üzerinden, bu teorilerin nasıl toplumsal sorunlara yol açabileceğini ve gerçeklerden uzaklaştırdığını vurgulamaktadır.
- 00:08Q Anon ve Amerikan Kongresi Baskını
- 6 Ocak'ta Amerikan Kongresi'ni basan ekipte boynuzlu ve kürklü başlığı ile dikkat çeken adamın lakabı Q Anon'du.
- 33 yaşındaki Jake Angeli, eski bir ordu mensubu ve "Canon" ismi verilen komplo teorisi grubunun üyesiydi.
- Q Anon, Amerikan istihbaratı ile ilişkili olduğunu iddia eden bir internet figürü olup 2017'den beri sosyal medyada aktifti.
- 01:05Canon Komplo Teorisi Grubunun Oluşumu
- Canon, önceleri Ford Chan isimli bir web sitesinde, sonra Aid Chan ismine alacak canı sıkılan bir grup aşırı sağcı, ırkçı, radikal ve antisemit insanın başlattığı hikayeleri bir araya getirdi.
- Q ismi verilen kullanıcı, bu hikayeleri gizli istihbari bilgiler gibi gizemli bir dille ve sloganlarla yeniden anlatmaya başladı.
- Zamanla bu Q adından başlayarak Q Anon (Canon) ismini aldı ve bir çeşit harekete dönüştü.
- 01:45Canon'un Etkisi ve Pizza Gate Teorisi
- Amerika'da araştırma şirketlerinin raporlarına göre Amerikan halkının %10'u Canon'un yaydığı komplo teorilerine inanıyor.
- En meşhur komplo teorilerinden biri Pizza Gate teorisiydi; Hillary Clinton kampanya sorumlusu John Podesta'nın e-postalarından alınan kelimelerle Demokrat Parti'nin önde gelen isimlerinin pedofili zinciri kurduğu iddia edildi.
- Pizza Gate teorisi yalanlandı ancak bütün dünyada yayıldı ve Canoncuların efsanesi buradan doğdu.
- 03:09Wayfair Komplo Teorisi
- 2020'nin ortalarında Wayfair isimli bir mobilya online satış mağazası üzerinden kaybolan çocukları pedofililere pazarladığı iddia edildi.
- Bu iddia kısa sürede medya tarafından çürütüldü, kaybolan çocukların önemli bir kısmının bulunduğu ortaya çıktı.
- Amerika'da Trump taraftarlarının %50'sinin Demokrat Parti'nin pedofili ticareti yaptığına, çocuk alıp sattığına, seks köleliği alışverişi yaptığına inanıyorlar.
- 04:54Canon'un Komplo Teorisi Örgüsü
- Canon'un Q-Anon yapısının komploları genellikle "dünyayı karanlık güçler yönetiyor" örgüsüne sahip.
- Amerika için bu derin devlet olarak adlandırılan karanlık güçlerle Trump ve etrafındakiler savaşıyor ve kurtuluşta yakın.
- Demokrat Parti içerisindeki karanlık güçlere "Kabal" ismi veriliyor ve bu isim Yahudi dininden geliyor.
- 06:06Canon'un Diğer Komplo Teorileri
- Canon teorilerinde sadece derin devlet değil, satanizm, Illuminati ve George Soros gibi karakterler de yer alıyor.
- Canon teorilerinin kurşun geçirmez bir tarafı var: iddiaları çürüttüğünüzde "dezenformasyon gereklidir" sloganı kullanıyorlar.
- Sıradan hayatları olan ve olağanüstü bir amaç arayan gençlere veya orta yaşlılara bu hikayeler ilaç gibi geliyor.
- 07:50Canon'un Son Kehanetleri ve Sonuçları
- En son kehanetlerden biri Trump'un 2020'de yeniden başkan olacağını ve başkan yardımcılığını Mike Pence yerine John F. Kennedy alacağını iddia etti.
- Son komplo teorisi Joe Biden'ın yemin töreninin gerçekleşmeyeceği ve Trump'ın başkanlık koltuğuna oturmaya devam edeceği şeklindeydi.
- Bu kehanetler gerçekleşmeyince Canon üyelerinin önemli bir kısmının hareketten ayrıldığı ya da hayal kırıklığına uğradığına dair haberler dolaşmaya başladı.
- 08:54Canon'un Siyasi Etkisi
- Amerikan medyası özellikle Kongre baskınından sonra bu işin bir çocuk oyuncağı olmadığını anladı.
- Temsilciler Meclisi seçiminde, Kongre seçimlerinde, ara seçimlerde Cumhuriyetçi Parti'den çoğu 50 kadar aday bu Canon komplolarına destek veren isimlerdi.
- Uzmanlara göre Canon'un ortaya attığı komplolar, özellikle Amerika'daki Trump taraftarı olan ve aşırı sağcı diyebileceğimiz bir medyanın kendi içinde ürettiği şeylerin arasından çıkıyor.
- 10:10Komplo Teorilerinin Kaynağı ve Yayılması
- Ana akım medyadaki isimler koronavirüs ile ilgili şüphe uyandırmaya başlıyor ve bu şüpheler Kamon gibi oluşumlar tarafından komplolara dönüştürülüyor.
- Son birkaç senedir Türkçe sosyal medyada görülen komploların büyük kısmı bu şekilde kaynaklanıyor.
- Komplo teorileri, şüpheleri beslemek, büyütmek ve tohumları filizlendirmek kolay hale getiriyor.
- 10:49Komplo Teorilerinin Yapısı ve Etkileri
- Bir kez şüphe varsa onu manipüle etmek kolay; alakasız fotoğraflar aşırı anlamlarla yüklenebiliyor veya birbiriyle ilgisiz olaylar yan yana getirilebiliyor.
- Komplo teorileri birkaç adımda çözülse de, doğrulayacak vakti olmayanlar veya tüm gün bunları dinleyerek geçirenler girdaba kapılabilir.
- Komploların içerisinde mutlaka doğru bir şeyler var, bu doğruların arasına karıştırılan büyük yalanlar var ve bu şekilde sunulduğu için insanların ilgisini çekiyor.
- 11:43Komplo Teorilerine İnananlar
- Komplo teorileri sadece cahil insanlar tarafından yayılmıyor, her gruptan, her yaş grubundan, her eğitim durumunda insan komplo teorilerine inanabilir.
- Geçen yılın en çok Amerika'da okunan makalelerinden biri "Komplolara inanan insanlarla nasıl konuşabiliriz" başlıklı bir makaleydi.
- İnsanların komplolara inanabileceği, bunun şoke edici değil, düşünmeden insanlarla yavaş yavaş, sakin sakin, mantıki bir zeminde konuşarak komplolardan vazgeçilebileceği anlatılıyordu.
- 12:19Komplo Teorilerinin Retorik Yapısı
- Canon tarzı komplo teorilerini çizdiği dünyanın bir tarafı mutlak iyiler var, mutlak kötüler var ve bunlar arasında bir savaştan bahsediyor.
- Popülist politikacılar da elitler ve halk arasında bir ayrım yapıyor, kendilerine halkın temsilcisi olarak gösteriyorlar ve elitlerle savaştıklarını iddia ediyorlar.
- Trump'ın retoru ile Canon'un retorinin örtüşmesi ve bunların büyük kısmının Trump destekçisi olmasının sebebi bu.
- 13:00Canon'un Yayılması ve Etkileri
- Canoncuların izlediği yöntemler bir çeşit din gibi yayılıyor ve Canon hızlı büyüyen bir cemaate dönüşmüş durumda.
- Canon insanlardan bağış topluyor, kilise vari yapılar kuruyor ve pedofili komploları ile alakalı çocukları rehabilite edeceklerini söyleyerek para topluyor.
- Kendi içinde kapalı, dışarıdaki herkesten ve her şeyden şüphe duyan bir grup ya da cemaat kurduğunuzda, zaman içinde bunlar kolaylıkla yalanlara inandırılabilir ve son noktaya kadar radikalleştirilebilir hale geliyorlar.
- 13:46Komplo Teorilerinin Tehlikeleri
- Amerikalı güvenlik uzmanları Canoncular arasından şiddete meyyal olabilecek, şiddet eylemleri yapabilecek isimler olduğunu öngörüyorlardı.
- Avrupa'da ve Amerika'da aşırı sağcı militanlaşma diye bir fenomen var ve bu isimler ırkçı ve radikal isimler gruplar halinde Ukrayna'ya gidiyorlar.
- Bu gruplar yakın savaş eğitimi alıyor ve daha sonra kendi başlarına ya da gruplar halinde terör eylemleri yapıyor, örneğin Yeni Zelanda'daki Christ Church baskını.
- 14:41Komplo Teorilerinin Toplumsal Etkileri
- Komplo çürütüldüğünde bu insanlar vazgeçip hayatlarına kaldıkları yerden devam etmiyorlar çünkü komplo çok eski tarihlerden beri toplumun bir parçası.
- Özellikle büyük dönüşümlerin yaşandığı dönemlerde insanlar olup bitenlere bir anlam veremiyor ve bu anlam veremeyince komplolara açık hale geliyor.
- Güç sahibi insanların da işine geliyor; 18. yüzyılda Fransız ihtilali yaşandığı zaman İngiltere'de muhafazakar politikacılar bu ihtilali Illuminati adındaki sapkın bir grubun ortaya çıkardığını yaymışlar.
- 15:33Komplo Teorilerinin Tehlikeleri ve Gerçekler
- Koronavirüs ile ilgili komplo teorilerinin dolaşması sebebi, bu olayın çok büyük ve her gün değişen bir olay olması.
- Absürt hikayeler, "bu gruplar şöyleymiş, dünyayı bunlar yönetiyormuş" gibi şeyler çok tehlikeli kapılar açabiliyor.
- Avrupa'da yüzyıllar süren bir antisemitist anlatı var ve Adolf Hitler bu hikayeleri bir araya getirip bir Yahudi mit'i ortaya koyarak altı milyon Yahudiyi öldürmüş.
- 16:42Komplo Teorilerinin Gerçekleri Perdeleme Etkisi
- Dünyada olup biten ve olacak olan her şeyi ultra zengin, süper güçlü bir grup elit'in planladığını düşünmek, onları tanrı yerine koymak anlamına geliyor.
- Çoğu komplo teorisi gerçekte olup bitenleri perdeliyor ve olaylar arasındaki basit sebep-sonuç zincirini kırıyor.
- Komplocu bir zihin satır arasında okuduğunu iddia ederek aslında herkese aşikar olan bilgileri alıyor ve bununla tamamen alakasız bir hikaye yazıyor.
- 17:37Komplo Bağımlılığının Etkileri
- Komplo bağımlısı bir zihin sebep-sonuç zincirini bozduğunda artık dünyayı kavrayamaz hale geliyor ve komplo bağımlısına dönüşüyor.
- Komplo bağımlısı kişi sürekli komploları okumak zorunda kalıyor çünkü sebep-sonuç ilişkilerini kendi başına artık göremez hale geliyor.
- Komplo bağımlısı kişi dünyadaki gidişat gerçek hayattan kopuyor, büyülü, sürprizli şeyler aramaya başlıyor ve gerçek hayat için çok sıkıcı hale geliyor.