Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından 2018 Mart ayında Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi'nde verilen "Psikofarmakolojideki Temel Kavramlar" atölyesinin YouTube formatında sunumudur.
- Video, psikofarmakolojinin tanımı ve tarihçesiyle başlayıp, ilaçların tanımı, tedavi şekilleri (ampirik, palyatif ve radikal tedavi), ilaçların adları (jenerik, kimyasal ve müstahzar adları), beyin yapısı ve işlevleri, doz, konsantrasyon, etki türleri ve uygulama yolları gibi temel kavramları kapsamaktadır. Ayrıca dopamin, serotonin, noradrenalin ve histamin gibi nörotransmitterlerin özellikleri ve etkileri, akılcı ilaç kullanımının ilkeleri ve günümüzdeki tedavi hataları hakkında bilgiler verilmektedir.
- 00:01Psikofarmakoloji Tanıtımı
- Konuşmacı, 2018 Mart tarihinde Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi'nde verdiği psikofarmakolojideki temel kavramlar atölyesinden kısa bir sunum yapacağını belirtiyor.
- Psikofarmakoloji, ilaçların sinir sistemi ve davranışlar üzerine etkilerinin çalışıldığı alan olup, farmakolojinin farmakon ve loji'den geldiği açıklanıyor.
- Modern psikofarmakoloji tarihinin 1952 yılında şizofreni tedavisinde kullanılan klorpromazin'in tedavi alanına girmesiyle bir devrim yarattığı, Türkiye'de ise 1954'te psikofarmakoloji ile ilgili ilk yayınların başladığı belirtiliyor.
- 01:34Türkiye'deki Psikofarmakoloji Kitapları
- Türkiye'deki ilk psikofarmakoloji kitabının Emekli Profesör Özcan Kökünel tarafından 1965'te yayınlandığı ve dünyadaki ilk on kitap arasında yer aldığı belirtiliyor.
- Özcan Kökünel'in revize ettiği klinik psikofarmakoloji kitabının 1981'de, Sunar Bir Söz ve Atilla Turgay'ın 1995'teki önemli kitabının Nevzat Yüksel tarafından revize edilip 2003'te yayınlandığı anlatılıyor.
- Tayfun Uzbay'ın "Psiko-Farmakoloji Temelleri ve Deneysel Araştırma Teknikleri" kitabından da bahsediliyor.
- 02:19Farmakoloji ve İlaç Tanımı
- Farmakoloji, ilaç bilimi olarak tanımlanıyor ve biyolojik sistemlerle etkileşimden oluştuğu belirtiliyor.
- Dünya Sağlık Örgütü'ne göre ilacın fizyolojik sistemleri veya patolojik durumları alanın yararları için değiştirmek veya incelemek amacıyla kullanabilen madde olduğu açıklanıyor.
- Tedavi şekilleri üç tip olarak tanımlanıyor: ampirik tedavi (ilkel tedavi), palyatif tedaviler (semptomatik tedavi) ve radikal tedavi (tedavi nedenini ortadan kaldıracak şekilde yapılması).
- 03:44İlaçların Özellikleri ve Adları
- İlaçların vücuttaki etkileri ve farmakolojinin alt bölümleri (farmakodinami, kemoterapi, toksikoloji, uygulamalı farmakoloji) tanımlanıyor.
- İlaçların jenerik adı, kimyasal adı ve müstahzar adı (ticari adı) açıklanıyor.
- Örneğin aspirin'in jenerik adı, kimyasal adı asetil salisilik asit, müstahzar adı ise coraspin olarak belirtiliyor.
- 04:46Beyin Yapısı ve İlaç Etkileri
- Beyin yapısı ve nöronnotomide beyin işlevleri, sağ beyin ve sol beyin üzerinden tanımlanıyor.
- Doz, konsantrasyon, endikasyon, günlük doz, maji ilacı ve ilacın etkinliği konuları ele alınıyor.
- Asıl etki, yan etki ve toksik etki üzerinde konuşuluyor.
- 05:25Davranış Biyokimyası
- Davranış biyokimyası, sinir hücresinin yapısı ve ilişkisi, haberleşme yöntemleri, dopaminin haz ve motivasyon üzerindeki etkisi ve aşırı uyarılması sonucu halüsinasyonlar ve hezeyanlar konuları ele alınıyor.
- Serotonin, bir aminoasitten sentezlendiği, antidepresanların özellikle serotonin üzerinde etkili olduğu belirtiliyor.
- Noradrenalin ve histamin konuları da ele alınıyor.
- 06:12Akıllı İlaç Kullanımı
- Akıllı ilaç kullanımının az sayıda ilacın önemli olduğu, polifarmasiden kaçınılması gerektiği ve daha önce kullanılan veya ailede kullanılan iyi gelen ilaçların tavsiye edilmesi gerektiği vurgulanıyor.
- Uzun süreli koruyucu kullanımının önemli olduğu, ilaçları erken kesmemenin ve ilaç değişikliği yapılacaksa bunun uzun sürede olması gerektiği belirtiliyor.
- Psikoterapi desteğinin ilaç tedavisi yanında sağlanması gerektiği ve hastayı ve yakınlarını ilaç konusunda ve hastalığı konusunda bilgilendirmenin öneminden bahsediliyor.
- 06:47Günümüzdeki İlaç Sorunları
- Günümüzdeki en önemli sorunların genel tıpta tedavi hataları, ilaçlara direnç gelişimi, yan etki, ilaç reaksiyonları, ilaç etkileşimleri ve uygun olmayan yollarda ilaç kullanımına bağlı komplikasyonlar olduğu belirtiliyor.
- Artan mali yüke, kontrolsüz reçeteler sonucu artan hasta taleplerine ve özellikle Türkiye'de artan psikiyatrik ilaçlar tüketilen antidepresanlara vurgu yapılıyor.
- Akılcı ilaç kullanımının klinik bulguları bireysel özelliklere göre uygun ilacın uygun süre ve dozda, en düşük fiyata kolayca sağlıklı bir ilaç olduğu vurgulanıyor.
- 07:48Akılcı İlaç Kullanımının Önemi
- Akılcı olmayan ilaç kullanımlarından bahsediliyor.
- Reçete sistemi ve ilaç sistemi, yeni hekimlerin eğitilmesi, aile hekimlerinin ve basamak hekimlerinin depresyon ve anksiyete bozukluklarında tekrar eğitilmesi ile bu konudaki hataların giderilebileceği belirtiliyor.