Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye'de İslamcı siyasi düşüncenin önde gelen isimlerinden Prof. Dr. Necmettin Erbakan'ın hayatını ve siyasi düşüncesini anlatan biyografik bir eğitim içeriğidir.
- Video, Erbakan'ın 1926'da Sinop'ta doğumundan başlayarak eğitim hayatı, akademik kariyeri, siyasi faaliyetleri ve "milli görüş" anlayışını kronolojik olarak ele almaktadır. İçerik, Erbakan'ın İstanbul Teknik Üniversitesi ve Almanya'daki eğitiminden başlayarak siyasete adım atışı, Refah Partisi'nin kuruluşu ve başbakanlığı, 1997'deki görevden uzaklaştırılması ve 2011'deki vefatına kadar olan süreci kapsamaktadır.
- Videoda ayrıca Erbakan'ın "milli görüş" anlayışının İslam'a dayandığı, hidayet, feraset, dirayet, sebat ve sabır gibi beş temel kavramla temellendirildiği ve maneviyatçı, hakkı üstün tutan bir kimyası olduğu açıklanmaktadır. Erbakan'ın cihat anlayışının temel özelliği, insanlığın en hayırlısı olma prensibi ve "kimse kendisi için yaşamaz, kardeşi için yaşar" düsturu olarak vurgulanmaktadır.
- 00:05Necmettin Erbakan'ın Hayatı ve Ailesi
- Necmettin Erbakan, Türkiye'de İslamcı siyasi düşüncenin önde gelen isimlerinden, siyasetçi ve Milli Görüş hareketinin kurucusu olup 29 Ekim 1926 yılında Sinop'ta dünyaya gelmiştir.
- Babası Adana'nın Kozan bölgesinde hüküm sürmüş Selçuklu Kozanoğulları boyundan Ağır Ceza Reisi Mehmet Sabri Bey, annesi ise Sinop'un tanınmış bir ailesine mensup olan Kamer Hanım'dır.
- Rahmetli ninesi Şeyh Şamil'in hem akrabası hem de Kurmay Başkanı Feyzi Bey'in kızıdır.
- 00:48Eğitim Hayatı
- Erbakan, ilkokula Kayseri Cumhuriyet Okulu'nda başlamış, babasının tayin olup Trabzon'a gitmesi üzerine ilkokul öğrenimini burada okul birincisi olarak tamamlamıştır.
- 1937 yılında ilkokulu bitirdikten sonra İstanbul Erkek Lisesi'nde orta tahsiline bir ay gecikmeli başlamış, okula geç başlamasına rağmen derslerde gerçekleşen müzakerelerden dolayı hocaları hemen ilk günlerden itibaren sınıfın en çalışkanı unvanını takmışlardır.
- Ortaokulun ikinci sınıfında diş tabibi olan tabiat bilgisi ve fizik hocası çok meşgul olduğu ve giremediği dersleri Erbakan'a hazırlattırıp anlattırırdı.
- 01:47Lise ve Üniversite Dönemi
- Lise birinci sınıfında sıfırcı Avni olarak bilinen fizik hocasından ilk defa on alan öğrenci Erbakan'dır.
- Orta ve lisede bütün sınıfları iftiharla geçen Erbakan, İstanbul Erkek Lisesi'ni 1943 yılında birincilikle bitirecektir.
- O tarihlerde lise birincileri üniversitelere imtihansız alınıyordu, fakat Erbakan bu imtiyazı kabul etmeyerek girdiği imtihanda 2000 kişi arasından ilk ona girme başarısını gösterince İstanbul Teknik Üniversitesi'nin ikinci sınıfından yüksek öğrenimine başlar.
- 02:42İstanbul Teknik Üniversitesi'nde
- Erbakan'ın birinci sınıfı okumadan ikinci sınıfa başlaması ve ikinci, üçüncü sınıflarla birlikte aldığı derslerde en yüksek notları alması ilkokul ve lisede olduğu gibi burada da dikkatleri üzerine çekmiştir.
- İstanbul Teknik Üniversitesi'nde lakabı "Kuş" olmuştur; Kuş orada çok çalışkanlara, koşarak değil uçarak iş yapanlara verilen isimdir.
- İstanbul Teknik Üniversitesi yıllığında Necmettin Erbakan dindardır, çalışkandır, hayatının yarısını namaz, yarısını da projeleri işgal eder, sınıfının yarısını kendisi, yarısını da arkadaşları işgal eder, proje ve raporları geniş izahlıdır, herkesin bir sayfada bitirdiği konuyu o kırk sayfada hülasa eder şeklinde tanıtılmaktadır.
- 04:00Gençlik Dönemi ve Üniversite Çalışmaları
- Geleceğinde büyük işler yapacak insanların çocukluklarında da büyük işler yaptıkları gözlemlenmektedir.
- Trabzon'da henüz ilkokul yıllarındayken bile temsili devlet kurmak, buna uygun mesai saatleri ayarlamak, arkadaşları arasında hak ölçüsü olduğu için değeri değişmeyen ve enflasyonla erimeyen özel paralar çıkarıp kullanmak gibi olağanüstü oyunlar sergileyen Erbakan, üniversite yıllarında da okuldaki talebelerin namaz kılmaları için mescit açılması konusunda büyük gayret göstermiş ve açılan mescitte hem ibadetlerini yapmışlar hem de ilmi ve dini sohbetler başlatarak manevi bir halka oluşturmuştur.
- 1 Temmuz 1948'de İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi'nden üstün başarıyla mezun olur olmaz yani imtihanların hemen hemen bittiği gün Makine Fakültesi Motorlar Kürsüsünde asistan olarak göreve başlar.
- 05:07Almanya'daki Akademik Çalışmaları
- 1948-1951 yılları arasındaki üç yıllık asistanlık döneminde o zaman doktora tezi karşılığındaki yeterlilik tezini hazırlar.
- Sınıflarda ders vermek sadece doçent ve profesörlerin yetkisinde olmasına rağmen, asistan olduğu halde ders anlatmasına ve hocalık yapmasına özel izin çıkartılır.
- Yeterlilik tezindeki yüksek başarısından dolayı üniversite tarafından 1951 yılında Ahen Teknik Üniversitesi'nde ilmi araştırmalar yapmak üzere Almanya'ya gönderilen Erbakan, Alman ordusu için teknolojik araştırma yapan DVL Araştırma Merkezinde Prof. Schmidt ile birlikte çok başarılı çalışmalar gerçekleştirir.
- 06:00Almanya'daki Başarıları
- Ahen Teknik Üniversitesi'nde çalıştığı 1,5 yıl süre içerisinde bir tanesi doktora tezi olmak üzere üç tez hazırlayan Erbakan, Alman üniversitelerinde geçerli olan ve çok zor kazanılan doktor unvanını alır.
- Tezin önemli dergilerde yayınlanması üzerine o tarihte Almanya'nın en büyük motor fabrikası olan Davuts firmasının genel müdürü Prof. Dr. Flats tarafından Leopar tanklarının motorları ile ilgili araştırmalar yapmak üzere fabrikaya davet edilir.
- İkinci Dünya Harbinden sonra Alman üniversitelerinde en genç doktorasını yapan ilk Türk bilim adamı olan Erbakan, 1953 yılında doçentlik imtihanını vermek üzere İstanbul'a döner.
- 07:14Türkiye'ye Dönüş ve Sanayi Hamlesi
- İmtihan sonucunda 27 yaşında Türkiye'nin en genç doçenti olma başarısını gösteren Erbakan, araştırmalar yapmak üzere tekrar Almanya'nın Davuts fabrikalarına çağırılır.
- Burada altı ay süreyle motor araştırmaları başmühendisi olarak Alman ordusu için yapılan araştırmalara katılır.
- 1953'ün Kasım ayında İstanbul Teknik Üniversitesi'ne dönen Erbakan, 1955 yılında askerlik görevini İstanbul'da makinelerin bakım ve tamiratları kısmında tamamlar.
- 07:51Gümüş Motor Fabrikası
- Askerlik görevinden sonra tekrar üniversiteye dönen Erbakan, 1956 yılında Türkiye'de ilk yerli motoru imal edecek olan 200 ortaklı Gümüş Motor A.Ş.'yi kurup faaliyete geçirmiş ve Türkiye'nin ilk büyük sanayi hamlesini gerçekleştirmiştir.
- Almanya dönüşü Türkiye'nin kendi otomobilini üreten bir fabrikasının kurulması yolunda hemen hazırlıklara girişmiş ve bugün Pancar Motor adı altında çalışan fabrikanın temelini 1956'da atmıştır.
- Gümüş Motor Fabrikası 1960 tarihinde seri üretime başlamıştır.
- 08:36Başbakan Adnan Menderes'in Tepkisi
- Dönemin başbakanı Adnan Menderes 1960 yılı başlarında fabrikayı gezerken "Ben de çiftçiyim, bu motorları kendim kullandım, bunun ne kadar büyük bir adım olduğunu çok iyi biliyorum" diyerek duygularını dile getirmiştir.
- "Keşke ben bu fabrikayı 1960'da değil de 1950'de görseydim, o takdirde Sümerbank'ın birçok fabrikalarını özel sektöre satar, oradan aldığım para ile Türkiye'de ağır sanayi fabrikalarını kurardım" diyerek Erbakan'a tebrik ve takdirlerini iletmiştir.
- Ayrıca fabrikanın ihtiyacı olan bir milyon üç yüz bin dolarlık dövizi de hiç bekletmeden bir gün içinde tahsis ettirmiştir.
- 09:27Yerli Otomobil Projesi
- 1960 yılında Ankara'da yapılan sanayi kongresinde Gümüş Motorun ürettiği makineleri ve parçaları tanıtan Erbakan, yeni hedefimiz Türkiye'mizde artık yerli otomobillerin de yapılmasıdır fikrini dile getirmiştir.
- O zaman yönetimde olan askerlerce kabul gören bu fikir üzerine Eskişehir Demiryolları Cer Atölyesinde Devrim Otomobili adıyla ilk yerli otomobili imal etmiştir.
- 1965 yılında profesör olan Erbakan, 1969'da Odalar Birliği Genel Başkanlığına seçilmiştir.
- 10:04Siyasete Giriş
- O zamanki Demirel hükümeti her türlü kanuni hükümleri hiçe sayarak Erbakan'ı polis zoruyla görevinden uzaklaştırma yoluna gitmiştir.
- Bunun üzerine siyasete atılmaya karar vermiş ve milletvekili adayı olmak için Adalet Partisi'ne müracaat etmiştir.
- Buradan veto edilen Erbakan, 1969 seçimlerinde Konya'dan bağımsız olarak adaylığını koyup seçilerek meclise girmiştir.
- 10:34Milli Görüş Partisi ve Siyasi Kariyeri
- 1970 tarihinde Milli Görüşün ilk partisi olarak kurulan Milli Nizam Partisi, 1971 Nisan'ında ihtilal yönetiminin de baskısıyla anti-demokratik bir biçimde kapatılır.
- Daha sonra 1972 yılında kurulan Milli Selamet Partisi, Süleyman Arif Emre'nin resmi riyasetinde, Erbakan'ın da tabii liderliğinde girdiği 1973 seçimlerinde meclise girip grup kurar.
- 1974 yılında kurulan MSP-CHP koalisyonunda başbakan yardımcılığı ve ekonomik kurul başkanlığı görevlerini üstlenen Erbakan, böylece Türkiye'nin maddi ve manevi kalkınması yolundaki ağır sanayi hamlesini de fiilen başlatmış olur.
- 11:23Kıbrıs Barış Harekatı ve Siyasi Yasağı
- 1974 Kıbrıs Barış Harekatı'nın gerçekleşmesinde ve adada zulüm gören soydaşlarımızın refaha ulaştırılmasının ana mimarı olmuştur.
- Erbakan siyasi hayatını büyük bir azimle sürdürmüş, ülke, millet, ümmet ve insanlık için yoğun bir siyasi maratona tutuşmuştur.
- Ancak 12 Eylül İhtilali'nin getirdiği anti-demokratik uygulamalarla partisi kapatılan Erbakan, 1987 yılına kadar siyaset yasağı cezası alarak politikadan resmen uzak kalır.
- 12:03Refah Partisi ve Başbakanlık
- Eylül 1987'deki referandumla yeniden siyasi haklarını elde eden Erbakan, 1983 yılında kurulmuş olan Refah Partisi'nin kongresinde tekrar genel başkanlık makamına oturur.
- 1991 seçimlerinde milletvekili seçilir ve daha sonra belediyeler devrimini gerçekleştirir.
- 1995 genel seçimlerinde büyük bir başarı kazanarak Refah Partisi'ni bir parti konumuna yükseltir ve Konya'dan milletvekili seçilerek meclise girer ve Türkiye'nin başbakanı olur.
- 12:44Başbakanlık Dönemi ve Başarıları
- Koalisyon hükümeti sırasında halkın desteğini alan, devletin bütçesinde gelir-gider denkliğini hedefleyen denk bütçe ve havuz sistemi, Edirne'den Kars'a ağır sanayi hamlesi gibi birçok önemli başarının yanında uluslararası alanda gelişmekte olan sekiz ülkenin işbirliğine öncülük yaparak büyük bir gayretle altı ay gibi kısa bir sürede D-8'i
- 13:12Necmettin Erbakan'ın Siyasi Hayatı
- 28 Şubat 1997'de Prof. Dr. Necmettin Erbakan, is dünyasından sivil toplum kuruluşlarına, medyadan siyasete birçok yapının anti-demokratik şekilde dış destekli ilişkileriyle başbakanlık görevini bırakmak zorunda bırakılmıştır.
- 1998 Şubat ayında Refah Partisi'nin kapanmasıyla beş yıl siyasi yasaklı hale gelen Erbakan, 2003'te Saadet Partisi'nin genel başkanlığına seçilir ve 2011 tarihinde tekrar genel başkan seçilir.
- Milli görüş lideri Erbakan, kalp yetmezliği nedeniyle 27 Şubat 2011 günü öğle saatlerinde yaşamını yitirir ve devlet töreni yapılmamasını vasiyet ederek Fatih Camii'nde cenaze namazı kılınarak İstanbul Merkez Efendi'deki aile kabristanlığına defnedilir.
- 14:26Milli Görüşün Temel Özellikleri
- Necmettin Erbakan'ın öğretisi sadedinde zikredeceğimiz en önemli kıymet milli görüştür ve bu düşüncenin ufkunu tayin eden en muharrik amil İslam'ın kendisidir.
- Erbakan'a göre İslam peygamberleri, insanları tevhid ve adalete davet ederek insanların hak ve adalet bilincini geliştirmişlerdir ve İslam dini yeryüzünü imar ve ıslah etmenin yol haritası hükmündedir.
- Milli görüş, bu toprakların kendi içerisinden çıkarmış olduğu bir hareket olup, başlangıç tarihi Hz. Adem'e kadar uzanmaktadır ve hem yerliliği hem de diniliği ihtiva etmektedir.
- 20:22Milli Görüşün Kimyası
- Erbakan, milli görüşün fiziği olarak hidayet, feraset, dirayet, sebat ve sabır kavramlarını zikretmektedir.
- Hidayet, Allah'ın insana bahşettiği en büyük lütuftur ve insan bu sayede ilimde doğru ile yanlışı, ahlakta iyi ile kötüyü ve güzel ile çirkini ayırt etme bilincine sahip olur.
- Milli görüşün kimyası ise maneviyatçılık, hakkı üstün tutma ve nefis terbiyesini esas almaktır.
- 23:51Ahlak ve Siyaset Düşüncesi
- Necmettin Erbakan'ın ahlak ve siyaset düşüncesinin merkezinde İslam bulunmaktadır ve ona göre İslam bir hayat nizamıdır, Allah yapısı olduğu için mükemmeldir ve tamdır.
- İslam dini bir bütündür, ona bir şey katılamaz ve ondan bir şey çıkarılamaz, baştan sona haktır, hayırdır ve hepsi herkes için ve her yerde lazımdır.
- Erbakan'ın siyaset düşüncesinde İslam dininin bütün unsurlarını bir arada hayata uygulama hususunda bir nizamı siyaset arenasında hayata geçirmek hedeflenmiştir ve cihat anlayışının siyasetin merkezinde olduğu vurgulanmıştır.
- 26:57Erbakan'ın Cihat Anlayışı
- Erbakan, cihadın en önemli ibadet olmasının sebeplerinden birinin "insanlığın en hayırlısı, insanlığa en faydalı olandır" prensibinin olduğunu hatırlatmıştır.
- "Kimse kendisi için yaşamaz, kardeşi için yaşar" düsturu ile iki Müslüman birbirine giderken, birbirlerine nasıl faydalı olabileceklerini düşünmeleri gerektiği vurgulanmıştır.
- Erbakan'ın cihat anlayışının temel özelliği, Müslümanların birbirlerine giderken menfaat değil fayda düşünmeleridir.
- 27:41Erbakan'ın Siyaset Düşüncesi
- Erbakan'ın siyaset düşüncesinde ahlak önemli bir yer teşkil etmektedir.
- "Önce ahlak ve maneviyat" sloganı, siyaset düşüncesinin merkezinde ahlak ve maneviyatın olduğunu ifade etmektedir.
- Erbakan'ın siyaset düşüncesinin temelinde ahlakla topluma yararlı insan yetiştirmek, insanların irfan sahibi olarak yetişmesini sağlamak ve manevi terbiyeye öncelik vermek bulunmaktadır.