Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İstanbul'daki Pertevniyal Valide Sultan Camii'nin tarihi ve mimari özelliklerini anlatan bir belgesel formatındadır. Videoda caminin hafızı, müezzini ve bir mimar olarak caminin tarihini ve mimari özelliklerini anlatan kişiler yer almaktadır.
- Video, 1869-1871 yılları arasında Sultan II. Mahmud'un eşi ve Sultan Abdülaziz'in annesi Pertevniyal Valide Sultan tarafından yaptırılan caminin mimari özellikleri, tarihi önemi ve eğitim merkezi olarak işlevi üzerine odaklanmaktadır. Caminin neogotik mimariye sahip olduğu, İstanbul'daki cami mimarisinin beşinci kuşak örneklerinden biri olduğu ve müezzin eğitim merkezi olarak bilindiği anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca caminin iç mekanı, minareleri, kütüphanesi ve türbesi hakkında bilgiler verilmekte, caminin İstanbul'un silüetindeki konumu ve mimari özellikleri açıklanmaktadır. Caminin tarihi boyunca yaşadığı değişimler, tramvay yolunun yapımı ve şehir düzenlemeleriyle yaşadığı tahribatlar da ele alınmaktadır.
- 02:01İnsanın Varlığı ve İstanbul
- İnsan gökyüzüne bakarak sonsuzluğun içindeki yerini anlamaya başlar ve kendi varlığından haberdar olur.
- Gerçek insanın kendisi gerçek, yaşadığımızın farkında olmak önemlidir.
- İstanbul, şehirlerin başkenti, gözümüzün ışığı, kutlu şehrimiz ve peygamber muştusu müminlere.
- 03:28Valide Sultan Camii'nde Görev
- Konuşmacı 1990-1994 yılları arasında Bayburt Ulucami'de, 2001'de ise Valide Sultan Camii'nde görev yapmaya başlamıştır.
- Camide 1968-2003 yılları arasında görev yapan Muharrem Aslantürk, Diyanet'in köşe taşlarından biriydi.
- Konuşmacı, Muharrem Aslantürk ile aynı camide görev yapma şerefine nail olmuş ve 2010 yılında emekli olan hocasını 22 yıldır bu camide görev yapmaktadır.
- 05:26Valide Sultan Camii'nin Zenginliği
- Valide Sultan Camii, İstanbul'un en zengin camilerinden biridir ve civardaki dükkanların bir kısmı, Sirkeci'deki Valide Han ve Edremit'teki binlerce dönüm zeytinlik arazisi caminin aittir.
- Yakın tarihe kadar Valide Sultan'ın vakfiyesinde, zeytinlerden ve zeytinyağlarından her yıl cami çalışanlarına teneke zeytin ve zeytinyağı dağıtım verilirdi.
- Günümüzde caminin yakınındaki zeytinlikler tarumar olmuş durumdadır.
- 06:26Pertevniyal Valide Sultan Camii'nin Mimari Özellikleri
- Tarihi yarımada içinde bulunan Pertevniyal Valide Sultan Camii, yenilik mefhumunu sanatla birleştiren bir anlayışın imbiğinden süzülerek meydana gelmiştir.
- Neogotik mimariye sahip olan caminin dış yüzeyindeki bezemeler, camiye ayrı bir güzellik katmıştır.
- 19. yüzyıl mimarisinin bir örneği olarak Sultan II. Mahmud'un eşi ve Sultan Abdülaziz'in annesi Pertevniyal Valide Sultan tarafından yaptırılmıştır.
- 07:12Valide Sultan'ın Hayatı ve Hayrı
- Valide Sultan'ın hayatını, Yusuf Paşa'daki Mahmudiye İlkokulu'nda ve Konya Aziziye Camisi'nde adını dualarla andığımız hanım sultan'ın katkılarını okumak önemlidir.
- İnsan bıraktığı eserleriyle yüzlerce yıl yaşar ve Pertevniyal Sultan'ın hayrını, milyonlarca insana okul, cami, çeşme ve kütüphane hizmeti sunduğu anladığımızda daha iyi anlayabiliriz.
- Yapandan, yaptırandan, ihya edenden, Allah'ın rızasını isteyen insanın duasına dahil olan isim olmak büyük bir bahtiyarlıktır.
- 08:34Caminin Tarihi ve Yapısı
- Aksaray'daki Valide Sultan Camii, Sultan Abdülaziz'in annesi Pertevniyal Valide Sultan tarafından 1869'da başlayan inşaatla 1871'de bitirilmiştir.
- Cami yanındaki Mekteb-i Mahmudiye daha sonra genişletilerek Pertevniyal Lisesi haline getirilmiştir.
- Cami, Muvakkithane, Sebili, Türbesi ve Haziresindeki mezarlarla bir bütün halindedir.
- 09:25Caminin Mimari Özellikleri ve Tarihi
- Pertevniyal Sultan, caminin yapımı sırasında Ortaköy Camii'ne benzesin ama daha büyük bir avlusu olsun demiştir.
- Cami iç mekanı 10x10 köşelerde dört ayakla yapılmış ve bu ayaklara doğru yapılmış kemerlerle her iki tarafa doğru kıble, güney-kuzey ve doğu-batı istikametinde birer buçuk metre büyütülerek daha geniş bir mekan elde edilmiştir.
- İstanbul'daki cami mimarisinin beşinci kuşak örneklerinden biri olarak düşünülmektedir.
- 10:34İstanbul'daki Cami Mimarisi Tarihi
- İstanbul'daki cami mimarisinin ilk dönemleri Bursa'daki Kızaviyeli cami tipleri, Rum Mehmet Paşa, Murat Paşa ve Üsküdar'daki Kara Davut Paşa camileridir.
- İkinci dönemde Beyazıt Camii ile başlayan merkezi planlı bir cami tipi ortaya çıkmış, Süleymaniye bu tipin en ileri örneğidir.
- Üçüncü dönemde Nuruosmaniye Camii ile başlayan, III. Mustafa döneminde Ayazma Camii ve Laleli Camii ile devam eden barok tarzda, motiflerin kullanıldığı, cephelerin süslü olduğu bir cami tipi görülmüştür.
- 11:18Caminin Tarihi Değişiklikleri
- 19. yüzyılın başlarında Nusretiye Camii, Dolmabahçe Camii ve Ortaköy Camii ile daha farklı bir plan anlayışı ortaya çıkmıştır.
- Bu cami mekanında ana mekanın ve kıblenin tersinde giriş mekanı, iki katlı köşk tarzı yapılar ve avlunun hemen iç avludan camiye girişin olduğu yeni bir plan anlayışı vardır.
- Cami, cami mekanı hariç şehrin hışmına uğramış bir yapıdır.
- 12:09Caminin İstimlakları ve Değişiklikleri
- 1880'lerde tramvay yolunun düzenlenmesi sebebiyle haziretin bir kısmı ve türbe yıkılmıştır.
- 1956-57 yıllarında Aksaray Meydanı'nın yeniden düzenlenmesi ve Vatan ve Millet Caddelerinin yapımı sebebiyle hazire olduğu gibi yola gider ve mezar taşları arka tarafa alınmıştır.
- 1970'li yılların ortalarına doğru Aksaray Meydanı yeniden düzenlenir, üst geçit ve altına çarşı yapılır, yol yükseldiği için cami biraz gömük kalır.
- 14:35Pertevniyal Valide Sultan Camii'nin Önemi
- Pertevniyal Valide Sultan Camii, çeşmesi, kütüphanesi, türbesi ve camisi ile İstanbul'a kazandırılmış önemli bir külliye olup, kapıları, çeşmesi ve şehrin ortasındaki göz güzelliği ile sanat zevkini ve tarih bilincini aşıyor.
- Bu cami, tarihin içinden süzülüp günümüzü anlamlandıran eserlerle geçmişin köklü ve geleceğin parlak olduğunu gösteriyor.
- 15:29Caminin Müezzin Eğitim Merkezi Olarak Önemi
- Pertevniyal Valide Sultan Camii, müezzin eğitim merkezi olarak ön plana çıkıyor ve en güzel ezan okuyanlar bu camiden dağılıyor.
- 1950'lerde Aksaraylı Cemal Efendi (Hafız Sami) gibi ünlü müezzinler bu camiden mezun olmuş, Hafız Sami'nin ezan okuduğu zaman Aksaray'da hayat durmuş.
- Kerim Özbakır, Fatih Camii'ne, Köse Şerif ve Şerif Duman ise Fatih Camii'ne müezzin olmuş, bu cami müezzin dağıtım merkezi olarak hizmet vermiş.
- 17:14Valide Sultan'ın Camideki Hayatı
- Valide Sultan, üç ayları burada geçirmiş ve son Ramazan'ın son on günü itikafla geçirip bayramdan sonra çevreye çıkmış.
- Valide Sultan kendisi yaptırmamış, daha önceden Valide Sultan Türbesi'nde bulunuyordu, Menderes döneminde yol düzenlemesi yapılırken türbeyi buraya nakletmişler.
- Türbede Valide Sultan'ın çocukları ve hazine bulunuyor, hazinede din alimleri, ileri gelenler ve ülkeye hizmet edenler için kabirler var.
- 19:38Caminin Mimari Özellikleri
- Caminin içi çok fazla süslüdür ve gölgeli barok kalemi adı verilen bir süsleme tarzı ile süslenmiştir.
- 16. yüzyılda elde edilen sade çinilerle iç mekan özellikleri bu camilerde çok fazla rastlanmıyor.
- Caminin giriş mekanları içeri doğruyken, bu camide merdivenler dışarı doğru çıkıyor ve zeminden yükseltilmiştir.
- 20:36İstanbul'un Silüetindeki Yeri
- İstanbul'un silüetinde fazla etkisi olmayan bir yapıdır, İstanbul'un silüetinde etkili yapılar genellikle Sultanahmet Camii hariç.
- Galata'dan bakıldığında Süleymaniye, Fatih Sultan Mehmet, Edirnekapı ve Ayasofya etkili silüetler oluştururken, Valide Camii'nin konumu nedeniyle şehir silüetine pek fazla etkili değildir.
- Bayezid'den aşağı indiğimizde sağda çok eski bir meydan bulunuyor, Konstantin döneminden itibaren meşhur Divan Yolu buradan Cerrahpaşa'ya ayrılıyor.
- 22:25Caminin Mimari Detayları
- Caminin minareleri ince, uzun ve yüksek, kaşna dıştan doğrusu çok şeydir.
- İki minarenin üstündeki alemler genellikle yıldızla bitiyor ama burada ince uzun farklı bir alem yapılmış.
- İhata duvarı (avluyu çeviren duvarın üzerindeki taşbabalarda) barok, rokoko ve eklektik bir mimarisi var.
- 23:08Kütüphane ve Eğitim
- Girişin sağındaki kanadın en ucundaki hacim kütüphane olarak yapılmış ve uzun bir dönem kütüphane olarak kullanılmış.
- Kütüphanedeki yazmalar ve kitaplar bugünkü Süleymaniye Kütüphanesine devredilmiş.
- Pertevniyal Valide Sultan yalnız bir cami yaptırmakla kalmıyor, aynı zamanda eğitime de önem verdiğini, hem okul hem de kütüphane oluşturduğunu ve önemli eserler olduğunu bilmekteyiz.
- 24:16Camilerin Anlamı
- Bir camiye bakarken insan anasını, babasını, kardeşini görüyor ve bu dünyadaki cenneti ailesi olarak görüyor.
- Camiler, insanın akıl ve ruhtan mülhem gizemi büyük bir canlı olarak ruh ve akıl hazinemizin yansıması olarak sığındığımız yer.
- Bu toprağın insanı büyük bir ailenin parçası olarak camiye baktığında en çok kendisini görebilir.