Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, paratoner tesisatı hakkında bilgilendirici bir eğitim içeriğidir.
- Video, yıldırım ve şimşek kavramlarıyla başlayıp paratoner tesisatının ne olduğunu açıklamaktadır. Ardından paratoner tesisatının donanımı, montaj aşamaları ve farklı paratoner çeşitleri (paraday kafesi, franklin çubuğu, aktif paratonerler) detaylı olarak anlatılmaktadır. Son bölümde ise paratoner tesisatı kurulurken dikkat edilmesi gereken hususlar ve TS 13709 standardına uygun montaj adımları gösterilmektedir.
- 00:04Yıldırım ve Paratoner Tesisatı
- Yeryüzü ile bulutlar arasında gerçekleşen elektrik yükü akışına yıldırım, bulutlar arasında gerçekleşen elektrik yükü akışına şimşek denir.
- Yıldırım'ı çevresine zarar vermeden toprağa ileten tesisatlara paratoner tesisatı denir.
- Yıldırım düşmesine sebep olan önemli etkenler yeryüzündeki sivri uçlar, direkler ve binalar gibi yükseltilerdir.
- 00:37Paratoner Tesisatı Donanımı
- Paratoner tesisatı donanımı paratoner başlığı, paratoner tabanı, paratoner iletken kelepçesi ve topraklama iletkeni'den oluşur.
- Paratoner tesisatı bina dışına yapılır ve paratoner başlığı binanın en yüksek kısmına monte edilir.
- Paratoner başlıkları yıldırımın elektriksel ve mekanik darbe etkisine dayanıklı çelik alaşımından yapılmıştır ve hava şartlarında yıllarca korozyona uğramadan görev yapar.
- 01:10Paratoner Tesisatı Montajı
- Topraklama iletkeni, başlık altındaki paratoner tabanı ve iletken kelepçesine monte edilir, iletken kroşelerle dış duvarlara monte edilerek aşağı indirilir.
- Topraklama iletkeni en son topraklama çubuğuna bağlanır.
- Paratoner tesisatları önceden hazırlanmış projelere göre yapılır ve paratoner çeşitlerinden biri tercih edilir.
- 01:36Paratoner Çeşitleri
- Paratoner çeşitleri paraday kafesi, Franklin çubuğu ve aktif paratonerlerdir.
- Paraday kafesi paratoner tesisinde korunması istenen bina veya tesis yatay ve dikey iletkenlerle kafes halinde sarılır, dikey iletkenler topraklanarak yıldırımın deşarjını çevreye zarar vermeden toprağa iletilmesi sağlanır.
- Franklin çubuğu paratoner tesisinde korunması istenen bina veya tesisin en yüksek yerine monte edilir, ortada sivri bir çubuk ve etrafında onu destekleyen diğer çubuklar bulunur.
- 02:37Aktif Paratonerler
- Aktif paratonerler yıldırımı daha kolay yakalayabilen ve içerisindeki düzeneklerle yıldırımın oluşturduğu deşarj akımını hızlı ve güvenli bir şekilde toprağa aktaran paratonerlerdir.
- Aktif paratonerler üç gruba ayrılır: Zoelektrik kristalli Franklin aktif paratoner, elektrostatik aktif paratoner ve radyoaktif paratoner.
- Radyoaktif paratoner, icerisinde bulundurduğu radyoaktif elementler sayesinde daha çabuk iyonize olarak yıldırımın deşarj akımını hızlı bir şekilde toprağa aktarır, ancak taşıma, sökme ve atılması özel şartlar gerektirdiğinden günümüzde fazla tercih edilmemektedir.
- 03:55Paratoner Tesisatı Kurulumu
- Paratoner tesisatları TS 13709 yıldırımdan korunma standardına uygun olarak yapılmalıdır.
- Paratoner tesisatı hazırlanan projeye uygun yapılmalıdır ve kurulacak tesis binanın en yüksek yerine monte edilerek başlanmalıdır.
- Yıldırım yakalama çubuğu paslanmaz çelikten en az 16 kare kesitli ve en az 50 cm boyunda olmalıdır, bir kaide üzerine monte edilmelidir.
- 04:50Paratoner Kurulumu İçin Dikkat Edilecek Hususlar
- İnis topraklama iletkeni tek damarlı, içi dolu, 2x32 veya 2x52 olmalıdır ve paratoner inis iletkeni %99,50 saflıkta bakır iletken olmalıdır.
- Topraklama iletkeni kroşeler ile duvara sabitlenmelidir ve bağlantı aparatları korozyona dayanıklı malzemelerden olmalıdır.
- Paratoner iniş iletkeni sinyal taşıyan iletkenlerden uzakta çekilmelidir ve topraklayıcının topraklama direnci 10 ohm değerinden küçük olmalıdır.
- 05:42Paratoner Başlığı Montajı
- Paratoner başlığı ile tabanını birleştirip vidayı sıkılır.
- Paratoner iletken kelepçesi ile topraklama iletkeni birleştirip somunları sıkılır.
- İletkeni kroşe dış duvara monte ederek aşağı indirip, topraklama iletken topraklama çubuğuna bağlanır.