Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Deniz Hüseyin Alkan tarafından sunulan "Otomatik Kontrol Sistemleri" dersinin ilk bölümüdür. Meslek dersi formatında yüz yüze ve uygulamalı eğitim sunulmakta olup, imkansızlıklardan dolayı uzaktan işlenmektedir.
- Videoda öncelikle ders hakkında genel bilgiler verilmekte, ardından hidrolik sistemlerin tanımı, çalışma prensibi, silindirler, yön kontrol valfleri ve pompalar gibi devre elemanları detaylı olarak anlatılmaktadır. Ayrıca hidrolik sistemlerin pnömatik ve elektrik sistemlerine göre karşılaştırması yapılmakta, kullanılan akışkanlar (su, organik yağlar ve madeni yağlar) ve bunların özellikleri açıklanmaktadır.
- Video, hidrolik sistemlerin avantajları (yüksek güç iletimi, kademesiz kontrol, titreşimsiz hareket) ve dezavantajları (yağ kaçakları, iş kazası riski, gürültü) hakkında bilgiler içermektedir. Bir sonraki eğitim filminde hidrolik devre elemanları ve temel prensiplerin ele alınacağı belirtilmektedir.
- Otomatik Kontrol Sistemleri Dersi Genel Bilgileri
- Otomatik kontrol sistemleri dersi, ön koşul gerektirmeyen, altı saatlik bir meslek dersidir.
- Dersin amacı, öğrencilerin iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri alarak TS EN ISO standartlarına göre hidrolik ve pnömatik devre elemanlarını hazırlama, bakım ve onarımlarını yapma becerilerini kazanmasıdır.
- Ders, hidrolik ve pnömatik sistemlerin kurulduğu, bakımların yapıldığı, bilgisayar ortamında devre şemalarının kurulduğu mekanik atölyede işlenmektedir.
- 01:25Dersin Kazandırılacak Yeterlilikler
- Ders sonunda öğrenciler standartlara uygun hidrolik ve pnömatik devre şemalarını çizebilecek, devre elemanlarını montaj edebilecek ve bakım planları hazırlayabileceklerdir.
- İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak hidrolik ve pnömatik sistemlerde arıza arama ve bakım onarım yapma yeterlilikleri kazanılacaktır.
- Ders modülleri hidrolik ve pnömatik devre elemanları, bakım planı hazırlama ve sistemlerin bakım ve onarımı konularını içermektedir.
- 03:01Dersin Kaynakları ve Değerlendirme
- Dersin temel kaynakları MEGEV'in ders modülleri, özel öğretim videoları, akıllı tahta, yazılımlar ve AutoCAD programıdır.
- Ders için gerekli araç gereçler plastik dosya, şeffaf dosya, flash bellek, kareli defter, cetvel, silgi, pergel ve şablonlardır.
- Öğrencilerin performansı, sınıf içi uygulama notları, modül değerlendirme ve sınav notlarının ortalamasıyla ölçülecektir.
- 04:18Hidrolik Sistemlerin Tanımı ve Çalışma Prensibi
- Hidrolik, Yunanca "hidrolikos" sözcüğünden gelmekte olup, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketin iletimi anlamına gelmektedir.
- Hidrolik sistemlerde çift etkili silindir, hem ileri hem de geri hareketi akışkan aracılığıyla gerçekleştirebilen bir elemandır.
- Hidrolik sistemlerde basınç hattı (P) ve tahliye hattı (T) olarak adlandırılan borular, yön kontrol valfleri, basınç ölçerleri (manometre), basınç kontrol valfleri, pompalar ve filtreler gibi devre elemanları bulunmaktadır.
- 07:26Hidrolik Sistemlerin Kullanım Alanları
- Hidrolik sistemler, kullanım alanlarına bağlı olarak sabit sistemler ve hareketli sistemler olarak ikiye ayrılır.
- Sabit hidrolik sistemler demir çelik endüstrisinde, potanın boşaltılması, vincin hareketi, kapıların açılması/kapatılması, takım tezgahları, presler, vinçler, gemiler, barajlar ve asansörlerde kullanılmaktadır.
- Hareketli hidrolik sistemler loderler, yükleyiciler, mobil vinçler, ekskavatörler, grayderler, mobil beton mikserleri, beton pompaları, forkliftler, otomobiller, uçaklar ve tarım makinalarında kullanılmaktadır.
- 10:07Pnömatik ve Hidrolik Sistemlerin Kıyaslanması
- Pnömatik sistemlerde enerji üretimi kompresörlerle, hidrolik sistemlerde ise pompa ile gerçekleşmektedir.
- Pnömatik sistemlerde enerji kompresörlerde ve tanklarda büyük miktarlarda, hidrolik sistemlerde ise akümülatörlerde düşük miktarlarda depolanabilmektedir.
- Pnömatik sistemler bin metre basınç kaybı ile, hidrolik sistemler yüz metre basınç kaybı ile enerji taşıyabilirken, elektrik sistemleri sınırsız taşıma yeteneğine sahiptir.
- 11:54Hidrolik, Pnömatik ve Elektrik Sistemlerinin Karşılaştırması
- Enerji maliyeti pnömatikte yüksek, hidrolikte orta, elektrik üretiminde ise düşüktür.
- Çalışma hızları elektrikli sistemlerde en hızlı (5 metre/saniye), ardından pnömatik sistemler (2 milisaniye), en sonunda hidrolik sistemler (5 metre/saniye) gelir.
- Pnömatik sistemler basit ve yüksek devirlerde çalışabilir ancak güçlü değildir, hidrolik sistemler basit ve güçlüdür ancak düşük devirdedir.
- 12:32Konumlandırma Hassasiyeti ve Basınç Değerleri
- Konumlandırma hassasiyetinde pnömatik sistemlerde havada çok hassas değil, hidrolikte ve elektrikte binde bir hassasiyetinde (mikron hassasiyetinde) konumlama yapılabilir.
- Basınç değerleri pnömatikte 10 bar, hidrolikte 600 bar olarak elde edilebilir.
- Gürültü açısından pnömatikte egzoz gürültüsü vardır ve bu durum susturucuyla azaltılabilir, hidrolikte yüksek basınçlarda pompa gürültüsü vardır, elektrikte ise selenoidlerin ve kontaktörlerin açıp kapatma gürültüsü vardır.
- 13:41Hidrolik Sistemlerde Kullanılan Akışkanlar
- Hidrolik sistemlerde kullanılan akışkanlar üç gruba ayrılır: su, organik yağlar ve madeni yağlar.
- Su endüstri gelişmeden önce kullanılabilecek en iyi akışkan olmasına rağmen, metal ile etkileşime girdiğinde korozyona sebep olur.
- Madeni yağlar petrolden üretilir ve hidrolik sistemlerde kuvvet ve hareket iletimi için kullanılır.
- 15:09Madeni Yağların Görevleri
- Madeni yağlar enerji taşımak, hareketli parçaları yağlamak, soğutma meydana gelen ısının dışarı atılmasını sağlamak ve titreşimi önlemek için kullanılır.
- Yağlar metal parçaları korozyondan ve kavitasyondan korur, aşınma sonucu oluşan parçacıkların dışarı atılmasını sağlar ve sinyal iletmeye yardımcı olur.
- 15:40Hidrolik Sistemlerin Avantajları ve Dezavantajları
- Hidrolik sistemler yüksek güç iletir, yüke göre kuvvet değişiminin kendiliğinden olması ve tam yük altında hareket başlatabilmesi avantajlıdır.
- Kumanda için az güç sarfiyatı gerekir, uzaktan ve otomatik olarak kontrol edilebilir, titreşimsiz hareket elde edilebilir ve ters yönde ani hareketler yapılabilir.
- Dezavantajları arasında yağ kaçaklarının oluşturduğu kirlilik, iş kazası riski, gürültü oluşumu ve yağ sıcaklığı dengesizliği yüzünden yaşanan olumsuzluklar bulunmaktadır.