Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "En İlginçler" kanalından bir tarih anlatımıdır. Sunucu, Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti'nin tarihinde önemli yer tutan on bir farklı para türünü anlatmaktadır.
- Video, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk kağıt paraları olan el yazması kaimelerden başlayarak, Osmanlı Bankası'nın basmış olduğu bir lira, para pul, İngilizlerin Çanakkale'de kullandığı paralar, sahte yüz lira, gökten para, ekmek parası, bozuk para, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk banknotları, batan geminin paraları ve fındık toplayan kızlar temalı beş lira gibi çeşitli para türlerini kronolojik olarak ele almaktadır. Her para türü için tarihsel arka plan, özellikleri ve ilginç anekdotlar sunulmaktadır.
- 00:21Osmanlı İmparatorluğu'nun İlk Kağıt Paraları
- Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk kağıt paraları olan onbir para, en küçüğü elli kuruş, en büyüğü beşbin kuruş olan el yazması kaimelerdir.
- Bu paralar 1839-1840'lı yıllarda Abdülmecid döneminde bastırılmış, üzerlerine padişahın mührü basılmıştır.
- Paraların üzerinde "bu paranın karşılığı gümrük gelirlerinden ödenir" yazısı ve faiz oranları dönemin maliye nazırının mührü ile yazılmıştır.
- 01:23Osmanlı'da Para Pulları ve İngiliz Paraları
- Osmanlı'da bozuk para ihtiyacını karşılamak için damga pulların arkasına karton yapıştırılıp bozuk para olarak piyasaya sürülmüştür.
- İngilizlerin Gelibolu'da kendi paralarının üzerine eski Türkçe ibareler basarak tedavül ettikleri paralar vardır.
- İngilizler bu paraları fethedeceklerine kesin gözüyle baktıkları Osmanlı topraklarında kullanmak için hazırlamış ve kasalarla Çanakkale'ye getirmişlerdi.
- 02:05Sahte Para ve Gökten Para
- Bir Türk subayı Çanakkale Savaşı zamanı araç lastiği almak için sahte yüz lira hazırlamış ve Yahudi tüccardan satın almıştır.
- Mehmet Muzaffer bu sahte parayı yeniden hazırlayıp üzerine "bedeli Osmanlı Bankası'nda altın olarak ödenecektir" yerine "bedeli Çanakkale'de kanlarımızla ödenecektir" yazmıştır.
- Vahdettin döneminde İngiliz uçakları tarafından gökyüzünden halka dağıtılan on liralık paralar, Osmanlı'da aşırı enflasyon ve ekonomik krize neden olmuştur.
- 03:18Ekmek Parası ve Bozuk Para Sıkıntısı
- 1902 senesinde valilik ve belediyeler bir ve iki kuruşluk vesikalar bastırarak halkın ekmek alımını kolaylaştırmaya çalışmıştır.
- Bu yöntem halkın hayatında kolaylık sağlamakla birlikte Osmanlı'daki bozuk para sıkıntısını karşılamaya çalışmıştır.
- Osmanlı'da bozuk para sıkıntısı o kadar had safhaya çıkmıştı ki, daha önce toplatılmış olan ayarı bozuk sikkeler tekrar piyasaya sürülmüştü.
- 04:17Türkiye Cumhuriyeti'nin İlk Banknotları ve Batan Geminin Paraları
- Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk banknotları bir liradan bin liraya kadar olan bir emisyon olarak basılmıştır.
- Bu banknotlar altın karşılığı değerlenmiş olup, bin lira bin Cumhuriyet altını ile aynı değerde kabul edilirdi.
- Batan geminin paraları, İngiltere'de basılan elli kuruşları ve Thomas de la Rue tarafından basılan yüz liraları taşıyan City of Robbix gemisi, 6 Nisan 1941 günü Yunanistan'ın Pire limanına uğrarken Alman savaş uçakları tarafından vurulmuş ve batmıştır.
- 05:18Fındık Toplayan Kızlar
- 1952 yılında tedavül eden beş emisyon beş liranın arkasında Giresun'da çekilmiş fındık toplayan kızların fotoğrafı basılmıştır.
- Kızlardan biri resmin kendilerinden izinsiz basıldığını ileri sürerek paranın kaldırılması için dava açmıştır.
- Bir kız 2010'da ölmeden önce "fındık toplarken çekilen ve beş liranın arkasına konulan fotoğraf beni çok gururlandırmıştı" demiştir.