Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Osmanlı İmparatorluğu'nun son fethi olan Bakü'nün fethini anlatan tarihsel bir belgeseldir. Videoda Nuri Paşa ve Kafkas İslam Ordusu'nun rolü, Enver Paşa'nın emirleri ve dönemin önemli siyasi olayları ele alınmaktadır.
- Video, Birinci Dünya Savaşı'nın son aylarında gerçekleşen Bakü'nün fethini kronolojik olarak anlatmaktadır. Bolşevik ihtilali sonrası Rusya'nın çekilmesi, Türk ve Müslüman kesimlere yapılan zulüm, Nuri Paşa'nın Kafkas İslam Ordusu'nun başına getirilmesi ve Bakü'ye ilerleyişi detaylı şekilde aktarılmaktadır. Ayrıca, Osmanlı ile Almanya arasındaki gerilimler, silahlı çatışmalar ve 15 Eylül 1918'de Bakü'nün alınması olayı da videoda yer almaktadır.
- 00:12Osmanlı'nın Son Fethi
- Bakü'nün fethi, altı asırlık Osmanlı İmparatorluğu'nun son fethidir ve Azerbaycan'ın başkenti olması nedeniyle özel öneme sahiptir.
- Birinci Dünya Savaşı'nın son aylarında, Osmanlı on cephede savaş vermiş ve bitik durumdaydı.
- 1917 yılında Rusya'da Bolşevik ihtilali olmuş, Rusya Brest-Litowsk Antlaşması ile I. Dünya Savaşı'ndan çekilmişti.
- 00:45Kafkas İslam Ordusu'nun Kuruluşu
- Bakü'de oluşan otorite boşluğunda Türkler büyük zulme ve soykırıma uğramış, bölgeden Türk ve Müslüman kesimin yok edilmesi isteniyordu.
- Bölgedeki Müslümanlar ve Mehmet Emin Resulzade, Osmanlı'dan duruma müdahale etmesini istediler.
- Enver Paşa'nın emriyle Kafkas İslam Ordusu kuruldu ve ordunun başına Enver Paşa'nın kardeşi Nuri Paşa getirildi.
- 01:24Türk-Alman Çatışmaları
- Kafkasya ve Azerbaycan'ı kurtarmak isteyen Enver Paşa'nın bu teşebbüsüyle Türkler ve Almanya arasında büyük anlaşmazlıklar çıktı.
- Irak petrolleri İngilizlerin elindeydi ve Almanların petrole ihtiyacı vardı.
- Türk birliklerinin ilerlemesiyle Almanlar müttefiki olan Türkleri bırakıp Sovyetlerle yakınlaştı.
- 01:43Bakü'nün Fethi
- Enver Paşa'nın emriyle taarruza geçen üç ordu, 18 Şubat'ta Erzincan, Trabzon, Erzurum ve Sarıkamış'ı geri aldı.
- Nuri Paşa Gence'ye yerleşti ve burada Azerbaycan Türkleri tarafından büyük sevinçle karşılandı.
- Nuri Paşa, Alman birliklerine karşı ateş açma emri verildi ve adım adım ilerleyerek 15 Eylül'de Bakü'yi aldı.
- 03:14Fethin Sonuçları
- Enver Paşa, Bakü'nün fethi haberini büyük sevinçle karşılayarak Türk ve İslam tarihinin bu hizmeti unutmayacağını belirtti.
- Kafkas İslam Ordusu bu harekatta bin'in üzerinde şehit vermiştir.
- Nuri Paşa ve askerleri Bakü'de sadece bir buçuk ay kalabildi, 1918'de Mondros'un imzalanmasıyla Türk birlikleri Kafkasya'yı bırakmak zorunda kaldılar.