• Buradasın

    Osmanlı İmparatorluğu'nun Taşra ve Askeri Teşkilatı Eğitim Videosu

    youtube.com/watch?v=aqqTpMiKcRY

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan Osmanlı kültür medeniyeti dersinin taşra teşkilatı ve askeri yapısı hakkında bilgi veren eğitim içeriğidir. ÖSYM sınavlarına hazırlık amacıyla önemli bilgiler aktarılmaktadır.
    • Video üç ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde Osmanlı'daki taşra teşkilatı (eyalet ve vilayet sistemleri) anlatılmakta, ikinci bölümde Osmanlı ordusunun yapısı (kapıkulu ordusu, eyalet ordusu ve bağlı birlikler) açıklanmakta, son bölümde ise Osmanlı donanmasının tarihi, önemli komutanları ve deniz savaşları ele alınmaktadır.
    • Videoda ayrıca Osmanlı ordusunun altı halkı (yeniçeri ocağı, cebeci ocağı, topçu ocağı, humbaracı ocağı, launcu ocağı ve aklı birlikler), eyalet ordusu içindeki tımarlı sipahiler (cebeliler), Osmanlı donanmasının dört zaferi ve dört hezimeti, Kanuni döneminde önemli denizciler olan Piri Reis ve Seyda Ali Reis ile 1912'de kurulan Türk Hava Kuvvetleri hakkında bilgiler verilmektedir.
    00:08Osmanlı Taşra Teşkilatı
    • Osmanlı taşra teşkilatı eyalet sistemidir ve 19. yüzyıldan itibaren eyaletten vilayet sistemine geçilmiştir.
    • İlk kurulan eyalet Rumeli Eyaleti'dir ve merkezi Manastır'dır; ikinci kurulan eyalet Anadolu Eyaleti'dir ve merkezi Kütahya'dır.
    • Eyaletlerin sayısının artması sınırların genişlemesiyle ilgilidir.
    01:31Taşra Teşkilatının Hierarşisi
    • Osmanlı'daki taşra teşkilatında en üst birim eyalet, ardından sancak, kaza ve köy sıralaması vardır.
    • Eyalette yönetici beylerbeyi, sancakta sancakbeyi, kazada kadı, köyde köy odasıdır.
    • Eyalet, sancak ve kazadaki güvenlik işlerine subaşı, köylerde ise yiğitbaşılar bakar.
    03:11Vilayet Sistemi ve Diğer Görevliler
    • Vilayet sisteminde eyaletin yerini vilayet alır, vilayetten sonra sancak, kaza ve bucak (bugünkü kasaba) gelir.
    • Taşrada muhtesipler, zabıta görevlileri, çarşı pazar denetçileri, gümrük emini, bahçe emini, kapan emini ve beytülmal emini gibi vergi memurları bulunur.
    • Beytülmal emini, devlet malını koruyan ve kamu çıkarlarını koruyan bir tür vergi memurudur.
    05:01Eyaletlerin Ayrımı
    • Osmanlı eyaletleri salyanesiz (yıllıksız), salyaneli (yıllıklı) ve özel statülü olarak ayrılır.
    • Salyanesiz eyaletler merkeze yakın, Anadolu ve Rumeli coğrafyasındadır; salyaneli eyaletler merkeze uzak, Kuzey Afrika ve Arap coğrafyasındadır.
    • Eyaletlerin ayrımının temelinde tımar (yakın) ve iltizam (uzak) uygulamaları vardır.
    08:36Özel Statülü Eyaletler
    • Özel statülü eyaletler içişlerinde serbest, dışişlerinde Osmanlı'ya bağlıdır ve kendi yerel yöneticileri tarafından yönetilir.
    • Kırım ve Hicaz vergi vermez, asker vermez; Eflak, Doğudan Erdel, Dağıstan, Gürcistan vergi verir.
    • Kırım'ı hanlar (Cengiz Han soyundan gelenler), Hicaz'ı Arap emirler, Eflak ve Boğdan'ı voyvodalar, Doğudan Erdel'i Macar prensler yönetir.
    10:27Özel Eyaletlerin Yöneticileri
    • 18. yüzyıldan sonra Garp Ocakları (Cezayir, Tunus, Trablusgarp) valilerine "dayı" denir ve bu dayılar yeniçeri soyundan gelir.
    • Mısır valilerine "hidiv" denir ve Mısır özel bir eyalettir.
    • Eflak ve Boğdan'a "memlekete iki memleket" denir, Bosna-Hersek eyaletlerinin hem coğrafyasına hem de halkına "Evladı Fatiha" denir.
    11:43Osmanlı'nın Hava Kuvvetleri
    • Osmanlı'nın ordusu kara ordusu, donanma ve hava kuvvetlerinden oluşur.
    • Osmanlı'nın hava kuvvetleri 1912'de II. Meşrutiyet döneminde oluşturulmuş ve Yeşilköy'de ilk havacılık okulu açılmıştır.
    • Günümüzde Türk Hava Kuvvetleri'nin kuruluşu 1912 olarak kabul edilir.
    12:19Osmanlı'nın Kara Ordusu
    • Osmanlı'nın ordusunun temelinde kara ordusu vardır ve bu ordu kapıkulu ordusu, eyalet ordusu ve bağlı birliklerden oluşur.
    • Kapıkulu ordusu merkezdeki kuvvetlerdir ve pençik ve devşirme yoluyla alınıp İslamlaştırılan gayrimüslimlerden oluşur.
    • Eyalet ordusu temelinde tımarlı sipahiler (cebeliler) ve bağlı birlik devlet beylik askerleri vardır.
    13:05Kapıkulu Ordusu
    • Kapıkulu ordusu maaşlı birliklerdir ve her üç ayda bir ulufe adı verilen maaş alırlar.
    • Kapıkulu sistemi içinde piyadeler (yayalar), süvariler (atlılar) olarak ayrılır.
    • Piyadeler arasında acemi ocağı, yeniçeri ocağı, cebeci ocağı, topçu ocağı, humbaracı ocağı ve launcu ocağı bulunur.
    14:40Altı Halkı
    • Altı halkı padişaha en yakın birliklerdir ve altı bölüktür: sipahiler, silahtarlar, sağ sol ulufeciler, sağ sol garipler.
    • Bu birlikler padişahı, sancağı, ordunun ağırlıklarını ve hazineyi korur.
    • Barış zamanında bu birlikler saray çevresinde bulunur ve özellikle birul kısmında görevliler vardır.
    15:57Eyalet Ordusu
    • Eyalet ordusu sayıca en yüksek olan tımarlı sipahilerdir ve diğer adı cebelidir.
    • Tımarlı sipahilerin tamamı Türklerden oluşur ve toprağa bağlı askerlerdir.
    • Savaş zamanı savaşa katılırlar, barış zamanı bölgelerinde güvenliği sağlarlar ve dirlik bölgelerinde bulunurlar.
    16:53Sınır Bölgelerindeki Askerler
    • Eyaletlerde sınırlarda akıncılar, beşliler (her beş aileden bir asker), deliler (cesaretlerinden dolayı) ve gönüllüler bulunur.
    • Azaplar, yeniçerilerin önünde hareket edip ordunun en önünde giden bekar, güçlü kuvvetli erkeklerden oluşur.
    • Derbentçiler (geçitleri koruyan), köprücüler (köprüleri koruyan ve yapan) ve sakalar (saka su) da sınır bölgelerinde bulunur.
    18:02Yaya ve Müsellemler
    • Yaya ve müsellemler Osmanlı'nın ilk düzenli ordusudur ve Orhan Gazi döneminde kurulmuştur.
    • Tımarlı sipahiler ve kapıkulu sistemi oluşturulduktan sonra yaya ve müsellemler yardımcı kuvvet konumuna düşmüştür.
    • Tatarlar ve turnalar ordunun haberleşmesini sağlar, yörükler de yardımcı kuvveti olarak eyaletlerde bulunur.
    20:03Osmanlı Donanması
    • Osmanlı donanma sahibi olmuştur ve ilk donanma komutanı için kullanılan isim kaptan-ı deryadır.
    • Osmanlı'nın ilk tersanesi Karamürsel'dir, merkez en büyük tersanesi Haliç'tir.
    • Osmanlı'nın birçok yerde tersanesi vardır: Gelibolu, Edincik, Tuna, Kızıldeniz ve Süveyş'te.
    21:19Önemli Denizciler
    • Karamürsel Paşa bilinen ilk Osmanlı kaptan paşasıdır.
    • Çalıbey, Osmanlı'da ilk deniz savaşı olan Venediklilerle yapılan savaşı kaybeden önemli bir denizcidir.
    • Baltacıoğlu Süleyman, İstanbul kuşatması sırasındaki donanma komutanıdır.
    21:53Önemli Denizciler (Devam)
    • Gedik Ahmet Paşa, Fatih döneminde Kırım'ın ve Oturanto'nun fethini yapan, Karadeniz'i Türk gölü haline getiren donanma komutanıdır.
    • Kemal Reis, İkinci Beyazıt döneminde İspanya Müslüman ve Yahudilerine yardım götüren önemli bir denizcidir.
    • Barbaros Hayrettin Paşa, Preveze deniz savaşı'nı yapan, divana katılan ilk kaptan-ı derya olan ve Osmanlı'nın Akdeniz'de egemen olmasını sağlayan önemli bir denizcidir.
    23:19Kanuni Dönemi Denizcileri
    • Kanuni döneminde Piri Reis ve Seyda Ali Reis önemli coğrafyacılar ve denizcilerdir.
    • Piri Reis, yaşlı olmasına rağmen Kahire'de idam edilmiştir.
    • Seyda Ali Reis, "Mira'ül-Memalik" adlı Osmanlı'nın ilk seyahatnamesini yazmıştır.
    24:07Osmanlı Donanmasının Önemli Komutanları
    • Piyale Paşa ve Turgut Reis donanmanın önemli komutanlarıdır.
    • Turgut Reis Malta'yı kuşattı fakat şehit olması üzerine Malta alınamadı.
    • Osmanlı, Hint deniz seferlerinde Portekiz ile mücadele etmiştir.
    25:03Osmanlı Donanmasının Zaferleri ve Yenilgileri
    • Osmanlı donanmasının dört zaferi vardır: Preveze (1538), Cermen (1560), Kıbrıs'ın fethi (1571) ve Çanakkale.
    • Dört hezimet vardır: İnebahtı (1571), Çeşme (1770), Navarin (1827) ve Sinop'ta Ruslar tarafından.
    • Sokullu Mehmet Paşa, "Siz bizim donanmamızı yapmakla sakalımızı tıraş ettiniz, biz ise Kıbrıs'ı almakla sizin kolunuzu kestik" sözünü söylemiştir.
    27:00Osmanlı'da Hava Kuvvetleri
    • Osmanlı'da hava kuvvetleri 1912'de kurulmuştur.
    • Havacılık alanında kurulan ilk ilkokul Yeşilköy Havacılık Okuludur.
    • İlk Türk-Osmanlı pilotu Vecihi Hürkuş'tur.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor