• Buradasın

    Osmanlı İmparatorluğu'nun Son Dönemi ve Kurtuluş Savaşı Öncesi Olaylar

    youtube.com/watch?v=8AAP6zHMk1w

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, Tarihine kanalından bir eğitimci tarafından sunulan tarih dersidir. Eğitimci, öğrencilere Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemini ve Kurtuluş Savaşı öncesi olayları anlatmaktadır.
    • Video, Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanması, İzmir'in işgali ve Paris Barış Konferansı'ndan başlayarak, Osmanlı İmparatorluğu'nun durumunu, manda ve himaye kavramını ele almaktadır. Ardından İzmir'in işgali, Yunanların sahte rapor hazırlaması ve İstanbul hükümetinin teslimiyetçi politikası anlatılmaktadır. Son bölümde ise işgallerden sonra kurulan cemiyetler (zararlı ve yaralı cemiyetler) detaylı şekilde incelenmektedir.
    • Video, ÖSYM sınavlarına hazırlanan öğrenciler için önemli bilgiler içermekte ve konuları örneklerle, hafıza kodlamasıyla açıklamaktadır. Ayrıca Kuvayi Milliye'nin kuruluşu, özellikleri ve neden kaldırıldığı da videoda ele alınan konular arasındadır.
    00:22Mondros Ateşkes Antlaşması
    • Mondros Ateşkes Antlaşması, 30 Ekim 1918 tarihinde Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'nı kaybetmesiyle imzalanan anlaşmadır.
    • Antlaşmayı Osmanlı Devleti adına Rauf Orbay, İngiliz Amiral Caltrop ile imzalamıştır.
    • Antlaşmayı imzalayan Osmanlı Devleti'nin başında Altıncı Mehmet Vahdettin padişah, Hürriyet ve İtilaf Partisi hükümeti ve Ahmet İzzet Paşa hükümeti bulunmaktaydı.
    01:24Mondros Ateşkes Antlaşması'nın Maddeleri
    • Antlaşmanın yedinci maddesi, İtilaf Devletleri'nin güvenliklerini tehdit eden herhangi bir bölgeyi işgal edebileceklerini belirtmektedir.
    • Yirmidörtüncü maddesi, Doğu Anadolu'daki Bitlis, Elazığ, Sivas, Erzurum ve Diyarbakır illerinde karışıklık çıkarsa İtilaf Devletleri'nin o bölgeyi işgal edip bağımsız bir Ermeni devleti kurmak istediğini göstermektedir.
    • Toros tüneleri ve boğazlar İtilaf Devletleri'nin denetimi altına girecek, Osmanlı Devleti elindeki esirleri serbest bırakacak ve ordusu 50 bin askere sınırlandırılacaktır.
    04:58Mondros Ateşkes Antlaşması'nın Sonuçları
    • Mondros Ateşkes Antlaşması ile Osmanlı Devleti fiilen sona ermiştir; hukuken Mudanya Ateşkes Antlaşması'yla, resmen 1 Kasım 1922'de saltanatın kaldırılmasıyla son nefesini vermiştir.
    • Mondros'tan sonra ilk işgal edilen Osmanlı toprağı Musul'dur, Anadolu'da işgal edilen ilk toprak ise Hatay'dır.
    • İşgallere karşı halkın tepkisi direniş cemiyetleri kurmak ve Kuvayi Milliye'yi kurarak milli mücadeleyi başlatmaktır.
    06:29Paris Barış Konferansı
    • Paris Barış Konferansı 18 Ocak 1919 tarihinde toplanmıştır ve Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra yenik çıkan devletler ile yapılacak barış antlaşmalarını görüşmek için düzenlenmiştir.
    • Osmanlı hariç diğer İttifak Devletleri ile yapılacak barış antlaşmalarının şartları belirlenmiş, ancak Osmanlı ile yapılacak barış antlaşması maddeleri belirlenememiştir çünkü Osmanlı'yı kendi aralarında paylaşamamışlardır.
    • Paris Barış Konferansı'nda dünya barışı korumak için Milletler Cemiyeti (Cemiyet-i Akvam) kurulmuştur.
    07:56İzmir ve Çevresi
    • İzmir ve çevresi İtalya yerine Yunanistan'a bırakılmıştır.
    • İngiltere, İtalya'nın Akdeniz'e inmesini ve güçlenmesini istemediği için İzmir ve çevresini Yunanistan'a vermiştir.
    • İtalya, İngiltere ve Fransa'ya karşı nefret gütmeye başlamış ve İkinci Dünya Savaşı'nda İngiltere ve Fransa'nın karşısında yer almıştır.
    10:26Manda ve Himaye Kavramı
    • Manda ve himaye, sömürgeciliğin yumuşatılmış ve sevimli gösterilmesidir.
    • Bu kavram, İngiltere'nin Osmanlı'ya "şefkatli kollarımın arasına gel, seni korurum" diyerek aslında madenlerini sömürmesi örneğiyle açıklanmıştır.
    • Manda ve himaye fikri Paris Barış Konferansı'nda kabul edilmiş ve "barışa son veren barış" olarak nitelendirilmiştir.
    12:00Paris Barış Konferansı ve Barış Antlaşmaları
    • Paris Barış Konferansı'nda yenilen devletlerle barış antlaşmaları yapılmış, sadece Osmanlı ile yapılamamıştır.
    • Barış antlaşmaları: Sert Bulgaristan ile Nevyi, Almanya ile Versay, Macaristan ile Trianon, Avusturya ile Saint-Germain anlaşmalarıdır.
    • Ateşkes antlaşmaları: Osmanlı ile Mondros, Bulgaristan ile Selanik, Almanya ile Redhanders, Avusturya-Macaristan ile Villa Gusti'dir.
    13:15Versay ve Sevr Antlaşmaları
    • Versay Antlaşması şartları en ağır olan antlaşmadır ve İkinci Dünya Savaşı'nın çıkış nedeni olmuştur.
    • Sevr Antlaşması yürürlüğe girmeyen tek anlaşma olup, Osmanlı bunu kabul etmeyip imzalamayıp Kurtuluş Savaşı yapmıştır.
    • Kurtuluş Savaşı kazanıldıktan sonra Sevr'in yerine Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır.
    14:37İzmir İşgali
    • Paris Barış Konferansı'nda İzmir ve çevresi Yunanistan'a bırakılmış, 15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir işgal edilmiştir.
    • Yunanlılar Wilson İlke'nin bir maddesinden korkarak sahte bir rapor hazırlayarak İzmir'de en çok Rumlar yaşamaktadır diyerek işgal etmişlerdir.
    • İşgallere karşı İstanbul Hükümeti Nasihat Heyetini göndermiş, ancak bu teslimiyetçi bir politikaydı.
    16:31İzmir İşgali ve Türk Halkının Tepkisi
    • İzmir'in işgalinde Rumlara karşı ilk kurşun sıkan Hukuk-u Beşer gazetesi yazarı Hasan Tahsin'dir (gerçek ismi Osman Recep Nevres).
    • Albay Süleyman Fethi Bey, Rumların "Yaşasın Yunanistan, Yaşasın Venizelos" demesini reddettiği için şehit edilmiştir.
    • Türk halkı bu işgaller karşısında birlik olup Kuvayi Milliye ruhu ortaya çıkmıştır.
    18:25İzmir İşgali Karşıtı Mücadele
    • İzmir işgale karşı Fatih, Kadıköy ve Sultanahmet'te mitingler düzenlenmiştir.
    • Amerika'ya heyet gönderilmiş ve Amiral Bristol heyeti İzmir'de incelemeler yaparak Türklerin haklı olduğunu ortaya koyan bir rapor hazırlamıştır.
    • Amiral Bristol raporu, İzmir'de en çok Türklerin yaşadığını ve Rumların yapmış olduğu işgallerin haksız olduğunu belirten ilk uluslararası belgedir.
    19:29Kuvayi Milliye
    • Kuvayi Milliye, dağınık ve düzensiz birlikler olarak geçer, İstanbul Hükümeti'nin işgallere karşı sessiz kalması üzerine Türk halkı birlik olmuştur.
    • Kadın, erkek, genç, ihtiyar, çoluk çocuk herkes mücadele etmiş, Yunan ordusunun ilerleyişini yavaşlatmışlardır.
    • Kuvayi Milliye zamanla çete haline gelecekleri için Mustafa Kemal tarafından kaldırılmış, Gediz Taarruzu'ndan sonra düzenli ordu kurulmuştur.
    21:05Zararlı Cemiyetler
    • İşgallerden sonra Anadolu halkı bölge bölge cemiyetler kurmuştur.
    • Zararlı cemiyetler iki gruba ayrılır: azınlıkların kurduğu ve Türklerin kurduğu zararlı cemiyetler.
    • Mavri Mira Cemiyeti (Karagül) İstanbul'da Bizans'ı yeniden canlandırmak (Megalo İdai) istemektedir.
    21:38Azınlıkların Kurduğu Zararlı Cemiyetler
    • Etnik Eterya Cemiyeti (ilk ismi Filiki Eterya) 1814 tarihinde Alexander If. Selanti öncülüğünde kurulmuş, Büyük Yunanistan'ı kurmak istemektedir.
    • Pontus Rum Cemiyeti Doğu Karadeniz'e bir Rum devleti kurmak istemektedir.
    • Hınçak Taşnak Cemiyeti (Taşla Sütunu Cemiyeti) Doğu Anadolu'da bağımsız bir Ermeni devleti kurmak istemekte ve Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 24. maddesini gerçekleştirmek istemektedir.
    • Makabi Alyans İsrail Cemiyeti Filistinli-Yahudi bir devlet kurmak istemekte ve başarılı olmuştur.
    23:06Türklerin Kurduğu Zararlı Cemiyetler
    • Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası İngiliz ajanlığı yapmış, kurtuluşun padişahın emirlerine uymakla olacağını söylemiştir.
    • İslam Talih Cemiyeti (İslamiyet) kurtuluşun saltanatın güçlendirilmesi ile olacağını söylemiş, İngiliz ajanlığı yapan ve milli mücadeleye karşı olan bir cemiyettir.
    • Kürt Talih Cemiyeti Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bir Kürt devleti kurmak istemiştir.
    • İngiliz Muhipleri Cemiyeti (İngilizleri Sevenler Cemiyeti) kurtuluşun İngilizlerin himayesi altına girmekle olacağını söylemiş, İngiliz mandasını savunmuştur.
    • Wilson Prensipleri Cemiyeti Amerikan mandasını savunmuştur.
    • Hürriyet ve İtilaf Fırkası İttihat ve Terakki Partisi'ne karşı kurulmuştur.
    • Nigehban Cemiyeti asker kaçaklarının oluşturduğu cemiyettir.
    25:10Yaralı Cemiyetler
    • Trakya Paşa Cemiyeti Edirne'de Cafert Tayyar Paşa tarafından kurulmuş, Osmanlı Devleti yıkılacak olursa Edirne'de Trakya Cumhuriyeti devleti kurulacağını söylemiştir.
    • İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Nurettin Paşa tarafından kurulmuş, İzmir'i ve çevresini Yunanlılara karşı korumak için çalışmalar yürütmüştür.
    • İzmir Reddi İlhak Cemiyeti İzmir'in işgalini önlemek adına Etnik Eterya Filiki Eterya Cemiyeti'ne karşı mücadele etmiştir.
    • Trabzon Muhafaza Hukuk Cemiyeti Doğu Karadeniz'de asla bir Rum devlet kurdurmayız diyerek Pontus Rum Devleti'ne karşı mücadele etmiştir.
    • Doğal Müdafaa Cemiyeti (Şark Vilayetleri Cemiyeti) Hınçak, Taşnak, Taşla Sütun cemiyetlerine karşı mücadele etmiştir.
    • Kilikyalılar Cemiyeti İstanbul'a kurulmuş, Fransız ve Ermeniler'e karşı mücadele eden, Adana ve çevresini Fransa'ya karşı koruyan bir cemiyettir.
    • Anadolu Kadınları Cemiyeti Sivas Valisi'nin eşi Melek Reşit Hanım tarafından kurulmuş, milli mücadele'ye kadınların da destek vermesi gerektiğini söylemiştir.
    • Milli Kongre Cemiyeti Dr. Esat İşık tarafından kurulmuş, bölgesel değil ulusal bir cemiyettir ve basın ve yayın yoluyla protestolar yapmıştır.
    • Gizli Karakol Cemiyeti (Mim Mim Grubu) İstanbul'dan Anadolu'ya silah sevkiyatı yapmış, istihbarat faaliyetlerde bulunmuştur.
    • Kars İslam Şurası ilk yaralı cemiyet olarak geçer ve Yakup Şevki Paşa tarafından kurulmuştur.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor