Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan Osmanlı tarihi dersidir. Eğitimci, Osmanlı dönemi ve sonrasında çok fazla soru geldiği için bu konuları detaylı bir şekilde anlatmaktadır.
- Video, Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş döneminden yükseliş dönemine kadar olan dönemleri kronolojik olarak ele almaktadır. Osman Bey, Orhan Bey, Birinci Murat, Birinci Bayezid, Çelebi Mehmet, II. Murat ve II. Mehmet (Fatih Sultan Mehmet) dönemlerindeki önemli olaylar, savaşlar, fethedilen topraklar, kurulan kurumlar ve uygulanan politikalar detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- Konu anlatımı sonrası, Osmanlı kuruluş dönemi ile ilgili çeşitli sorular çözülerek konunun pekiştirilmesi sağlanmaktadır. Eğitimci, bu bilgilerin sınavlarda soru adayı olduğunu ve not alarak çalışmanın önemini vurgulamaktadır.
- 00:00Osmanlı Dönemi ve Tarih Çalışma Yöntemi
- Osmanlı dönemine başlanıyor ve tarih dersinde Osmanlı öncesi ve sonrası olarak ikiye ayrılır, Osmanlı sonrası konularında daha fazla soru gelmektedir.
- Tarihi tersine not alarak çalışmak önemlidir, böylece tüm konular bittiğinde kendi notlarınızla hazırladığınız bir kaynağınız olur.
- Osmanlı kuruluş dönemi ve sonrasında çok fazla soru geldiği için her bilgi birer soru adayıdır.
- 00:52Osmanlı'nın Kısa Sürede Büyümesinin Sebepleri
- Osmanlı'nın kısa sürede büyümesinin başlıca sebepleri: Bizans'ta yaşanan taht kavgaları, Osmanlı Devleti'nin merkezi otoritesinin güçlü olması ve iskn istimalat ve tımar sistemi politikalarını uygulamasıdır.
- Balkanlar'da birlik olmaması, Osmanlı'nın Bizans tekfurları ile iyi geçinmesi ve İngiltere-Fransa arasında yüz yıl savaşlarının yapılması da Osmanlı'nın büyümesinin önemli faktörleridir.
- 01:28Osman Bey Dönemi
- Osman Bey, Osmanlı Devleti'nin kurucusu olup lakabı Fahridindir ve döneminde Karacahisar ve Bilecik alınıyor, özellikle Bilecik'in alınması önemlidir çünkü demir madenleri silah yapımında kullanılır.
- İlk Osmanlı vergisi olan Bacı Vergisi (pazaryeri ürünlerinden alınan vergi) ve ilk Osmanlı kadısı Dursun Fakih bu dönemde atanıyor.
- Osmanlı Devleti'nin ilk parası olan bakır para basılıyor ve ilk tımarlar dağıtılıyor, ancak sistemli bir şekilde tımar uygulaması Birinci Murat zamanında yapılıyor.
- 02:28Orhan Bey Dönemi
- Orhan Bey'in lakabı İhtiyar Bütündür ve döneminde Bursa fethediliyor, Maltepe (Paleon) Savaşı sonucunda İznik alınıyor ve Osmanlı Devleti'nin başkenti yapılıyor.
- İznik birkaç sene başkent olarak kaldıktan sonra başkentlik Bursa'ya taşınıyor ve Osmanlı Devleti'nin Rumeli'deki ilk toprakları olan Çimpe Kalesi alınıyor.
- Osmanlı Devleti'nin ilk gümüş parası basılıyor, ilk divan teşkilatı kuruluyor, ilk vezir ve müderesi ataması yapılıyor, ilk cami, saray ve medrese yapılıyor, ilk tersane açılıyor ve ilk düzenli ordusu (yaya ve müsellem ordusu) kuruluyor.
- 04:18Birinci Murat Dönemi
- Birinci Murat'ın lakabı Hüdavendigardır ve döneminde Osmanlı Devleti Bizans ile Sazlıdere Savaşı'nı kazanıyor, Edirne'yi alıyor ve daha sonra Haçlı birlikleri ile Sırp Sığındığı Savaşı'nı kazanıyor.
- Sırp Sığındığı Savaşı'ndan sonra Edirne başkent yapılıyor, Osmanlı Devleti Platin'de ağır bir mağlubiyet alıyor ve Haçlılarla Birinci Kosova Savaşı gerçekleşiyor.
- Birinci Kosova Savaşı'nda Osmanlı Devleti kazanıyor, bu savaşta ilk kez top kullanılmış ve Birinci Murat savaş meydanında şehit olmuştur.
- 05:40Birinci Murat Döneminin Diğer Önemli Olayları
- Rumeli Beylerbeyliği kurulmuş, Yeniçeri, Acemi Oğlanlar ve Topçu Ocağı kurulmuş, ilk kez pençik sistemi uygulanmıştır.
- Sistemli bir şekilde tımar ve iskan politikası Birinci Murat zamanında gerçekleşmiştir.
- Çeyiz yoluyla Osmanlı'ya katılan Germiyanoğulları ile para karşılığında alınan Hamitoğulları birinci Murat zamanında Osmanlı Devleti'ne katılmış ve ilk kez verase sisteminde değişiklik yapılmıştır.
- 06:25Birinci Bayezid Dönemi
- Birinci Bayezid'in lakabı Yıldırım'dır ve döneminde Haçlı birliklerine karşı Niğbolu Savaşı yapılıyor ve bu savaşı kazanılıyor.
- Zafer üzerine Abbasi Halifesi tarafından Yıldırım Beyazıt'e Sultan-ı İklim-i Rumi (Anadolu Sultanı) unvanı veriliyor.
- Yıldırım Beyazıt İstanbul'u kuşatmak için Anadolu Hisarı'nı yaptırıyor ve İstanbul'u dört kez kuşatıyor fakat başarılı olamıyor, İstanbul'u kuşatan ilk Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid'tir.
- 07:09Yıldırım Bayezid Döneminin Son Yılları
- Birinci Murat döneminde Rumeli Beylerbeyliği kurulmuş, Yıldırım Bayezid döneminde ise Anadolu Beylerbeyliği kuruluyor ve ilk cülus bahşişi dağıtılıyor.
- 1402'de Timur'la yapılan Ankara Savaşı kaybediliyor, Yıldırım Bayezid esir düşüyor ve Timur'un esareti altındayken hayatını kaybediyor.
- Yıldırım Bayezid esir düşen ilk ve tek Osmanlı padişahıdır ve bu durum üzerine Osmanlı Devleti Fetret Devrine giriyor, yıkılma süreciyle karşı karşıya kalıyor ve Çelebi Mehmet tahtı ele geçirip Osmanlı yıkılmaktan kurtarıyor.
- 07:50Osmanlı Kuruluş Dönemi Padişahları
- Çelebi Mehmet, Osmanlı Devleti'nin ikinci kurucusu olup Venediklilerle ilk deniz savaşı yapılmış ve Osmanlı tarihinin ilk dini ve toplumsal ayaklanması olan Şeyh Bedrettin İsyanı bu dönemde çıkmıştır.
- İkinci Murat, Osmanlı Devleti'nde hayri işlerini maddi ve manevi çok destek verdiği için "Hayır Babası" olarak bilinir ve Balkanlar'da üst üste yenilgiler olunca Haçlı birlikleriyle Edirne-Segedin Antlaşması imzalanmıştır.
- İkinci Murat tahtı kendi isteğiyle on iki yaşındaki çocuğu Fatih Sultan Mehmet'e bırakmış, ancak yeniçeriler isyan ederek tarihteki ilk yeniçeri isyanı olan Buçuktepe İsyanı çıkmıştır.
- 08:44Fatih Sultan Mehmet Dönemi
- Çocuk yaştaki bir hükümdarın başa geçmesi Haçlıların iştahını kabartmış, antlaşmayı bozup Osmanlı Devleti'ne savaş açmışlardır.
- İkinci Murat tahtı tekrar oğlundan devralmış, Varna Savaşı'nda Haçlı birliklerini mağlup etmiş ve daha sonra İkinci Kosova Savaşı'nda da Haçlıları yenilgiye uğratmıştır.
- İkinci Murat, kendi isteğiyle tahttan çekilen ilk ve tek Osmanlı padişahı olup, tahta ikinci defa çıkan da ilk Osmanlı padişahıdır.
- 09:38Osmanlı Kuruluş Dönemi Soruları
- Orhan Bey döneminde yaşanmamış gelişmelerden biri ilk Osmanlı kadısı'nın atanmasıdır, bu Osman Bey zamanında gerçekleşmiştir.
- Edirne, "Balkanlara açılan kapı" olarak adlandırılan şehir, Sazlıdere Savaşı sonunda ele geçirilmiştir.
- Osmanlı kuruluş döneminde Anadolu-Türk siyasi birliği sağlamaya yönelik olmayan gelişmeler arasında Niğbolu Savaşı'nın kazanılması ve Çimpe Kalesi'nin ele geçirilmesi bulunmaktadır.
- 11:11Osmanlı Kuruluş Dönemi Nedenleri
- Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde görülen gelişmelerin nedeni olarak Rumeli'de kalıcılığı sağlamak söylenebilir.
- 13. yüzyılda Bizans için önemli sorunlardan biri batıdan gelecek tehlikelerdi, bu nedenle Bizans güçlerinin çoğunu Avrupa yakasına yerleştirmiştir.
- Bizans'ın bu tutumu, Osmanlı Beyliği'nin sınırlarını genişletmesini kolaylaştırmıştır.
- 12:33Osmanlı'nın Büyümesi ve Son Dönem
- Osmanlı Beyliği'nin kısa sürede büyümesi ve önce devlet sonra da imparatorluk niteliği kazanması iç ve dıştaki etkenlere bağlı olarak gerçekleşmiştir.
- Edirne-Segedin Antlaşması ile Osmanlı Devleti'nin batıda barış ortamı sağlaması, İkinci Murat'ın tahtı oğlu İkinci Mehmet'e bırakmasına neden olmuştur.
- Savaş meydanında esir düşen ilk ve tek Osmanlı padişahı Birinci Bayezid'tir, Ankara Savaşı'nda tümü esir düşmüş ve Serhat Alken hayatını kaybetmiştir.