Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Osmanlı İmparatorluğu'nun Birinci Dünya Savaşı sonrası yaşadığı işgal ve kurtuluş mücadelesini anlatan bir tarih belgeselidir. Videoda Mustafa Kemal Atatürk, Sultan Vahdettin, Damat Ferit Paşa, Kazım Karabekir Paşa gibi dönemin önemli siyasi ve askeri figürleri yer almaktadır.
- Video, Osmanlı'nın Birinci Dünya Savaşı'ndaki durumu ve Mütareke'nin imzalanmasıyla başlayan işgal sürecini anlatmaktadır. İtilaf devletlerinin Anadolu'yu işgal etmesi, Mustafa Kemal'in İstanbul'dan Anadolu'ya geçmesi, Samsun'a ayak basması ve Erzurum ile Sivas Kongreleri'nin toplanması gibi önemli tarihsel olaylar kronolojik olarak sunulmaktadır. Ayrıca Misak-ı Milliye'nin kabulü ve Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcı da videoda ele alınan konular arasındadır.
- Osmanlı'nın Birinci Dünya Savaşı Sonrası Durumu
- 1914'te Almanya'nın yanında savaşa giren Osmanlı, 1918'de müttefiki Almanya'nın yenilgisiyle birlikte kendisi de yenik sayıldı.
- Çanakkale Savaşı ve birçok cephede destan yazan Osmanlılar, güneydeki cephelerde tarumar edildi ve Enver Paşa ile İttihatçıların bir kısmı ülkeyi terk etti.
- Osmanlı, İtilaf Devletleri'nin bağımsızlığına ve işgal edilmiş topraklarının alınmayacağı teminatına inanarak ateşkesi imzaladı, ancak İtilaf Devletleri mütareke hükümlerini istedikleri şekilde yorumladı.
- 01:20İşgalin Yayılması ve Mustafa Kemal'in İstanbul'a Dönüşü
- İngilizler 5 Kasım'da Musul'u, Fransızlar Trakya'ya girdi ve Çanakkale Boğazı işgal edildikten sonra İstanbul'a gelen müttefik donanması Osmanlı yönetimini kontrol altına aldı.
- İngilizler ve Fransızlar Güneydoğu Anadolu ve Çukurova'yı ele geçirirken, İtalyanlar Antalya'ya girdi.
- 11 Aralık 1918'de Dört Yoldan gelen Fransız ordusundaki Ermenilerin tecavüzü Karakese köyü halkının silahlı direnişiyle karşılandı.
- 01:56Mustafa Kemal'in İstanbul'daki Faaliyetleri
- Mustafa Kemal Paşa Adana'daki Yıldırım Orduları Karargahından ayrılarak İstanbul'a geldi ve halkın işgallere karşı bilinçlendirmek için gizlice gazete çıkardı.
- İstanbul'da kaldığı süreçte durum analizleri yaparak eylem planı hazırlamayı düşündü ve arkadaşlarıyla gizlice toplanıp ülkenin geleceği hakkında konuştu.
- Sultan Vahdeddin Wilson İlkelerine güvenerek ülkede sükuneti sağladığı taktirde olası işgalden kurtulacağına inanırken, herkesin farklı kurtuluş fikirleri vardı.
- 03:54Anadolu'ya Yolculuk Hazırlıkları
- İtilaf Devletleri Anadolu'yu işgal etmek için geldiğini anlamış olan Mustafa Kemal, Anadolu'ya geçme kararı verdi.
- Osmanlı Genelkurmay'ı Anadolu'ya yollayacağı olağanüstü yetkili komutanı Mustafa Kemal olarak seçti çünkü birinci Dünya Savaşı'nda en çok öne çıkmış komutandı.
- Mustafa Kemal, Sultan Vahdeddin ile sekiz kez görüştü, Genelkurmay'ın araya girmesiyle Sadrazam Damat Ferit'ten izin çıktı ve İngilizleri ikna etmek zor olmadı.
- 05:10Mustafa Kemal'in Anadolu'ya Yolculuğu
- 15 Mayıs'ta Yunanlıların İzmir işgali sırasında ve öncesinde düşmanın kalıcı olduğunu anlayan halk Kuvayi Milliye'yi oluşturmuştu.
- İzmir'in işgali bir gün sonra Mustafa Kemal Bandırma Vapuru'ndan resmi törenle Anadolu'ya yola çıktı.
- Bir İngiliz istihbarat yüzbaşı çıkıp "Ülkenin en iyi komutanını, kahramanını üst düzey yetkilerle Anadolu'ya yolladılar" dedi.
- 06:19Mustafa Kemal'in Anadolu'daki Faaliyetleri
- Mustafa Kemal Samsun'a ayak bastığı sırada İzmir'in işgali karşısında yerel kongrelerle örgütlenen halk Kuvayi Milliye etrafında toplanmıştı.
- Mustafa Kemal Samsun'dan Havza'ya geçince "Vatanın işgali karşısında tepkinizi gösterin" bildirisi yayınladı.
- Amasya'ya geçen Mustafa Kemal 22 Haziran'da "Padişah ve hükümet İstanbul'da baskı altında, doğru karar verememekte, halk ancak halkın azmi kurtaracaktır" bildirisi yayınladı.
- 07:06Ulusal Mücadele ve Kongreler
- Durum üzerine Mustafa Kemal geri çağrıldı ve bir ara idamı dahi istendi, Erzurum'a geçtiğinde kendisi ve Rauf Bey için tutuklama emri çıkarılmıştı.
- Temmuz 1919'da Erzurum'da bir kongre yapıldı ve Mustafa Kemal geçici hükümet olan Temsil Heyetini kurdu.
- Eylül 1919'da Sivas Kongresi toplayan Mustafa Kemal, direnişi tüm yurtta yaymayı planladı.
- 08:18Meclisin Yeniden Açılması ve Misak-ı Milliye
- Bahriye Nazırı Amasya'ya Mustafa Kemal ile görüşmeye yollanarak istanbulda kapalı olan meclisin yeniden açılması sağlandı.
- 21 Ocak 1920'de son Osmanlı Mebusan Meclisi toplandı.
- Mecliste Misak-ı Milliye kabul edildi ve kurtuluşa giden yolun hazırlıkları yapılmaya başladı.