Buradasın
Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyeti'ne Seçim Tarihi
- Tarih
- Osmanlı İmparatorluğu
- Seçimler
- Kadın Hakları
- Birinci Dünya Savaşı
- Türkiye Cumhuriyeti
- Türkiye Büyük Millet Meclisi
Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Osmanlı İmparatorluğu'nun ekonomik sorunlarından başlayarak Türkiye Cumhuriyeti'ne kadar olan seçim tarihini anlatan bir eğitim içeriğidir.
- Video, Osmanlı İmparatorluğu'nun ekonomik ve siyasi zorluklarını, 1876'da ilan edilen Kanuni Esasi (Birinci Meşrutiyet) ve 1908'de yeniden ilan edilen İkinci Meşrutiyet dönemlerini kronolojik olarak anlatmaktadır. Ayrıca İttihat ve Terakki'nin yükselişi, Balkan Savaşları, Birinci Dünya Savaşı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kuruluşu gibi önemli tarihsel olaylar ele alınmaktadır. Video, Türkiye'nin ilk genel seçimleri ve kadınların siyasi hayatta seçme ve seçilme haklarının tanınması gibi konularla sonlanmaktadır.
- 00:09Osmanlı İmparatorluğu'nun Ekonomik ve Siyasi Sorunları
- Osmanlı İmparatorluğu'nun ekonomik sorunları 17. yüzyıldan itibaren toprak kaybetmesi ve sürekli bütçe açığı vermesiyle başlamıştır.
- Avrupa devletleri ile imzalanan serbest ticaret anlaşmalarıyla ülkeye giren mallardan düşük gümrük vergileri alınması, devletin gelirlerini azaltmış ve yerli sanayinin gerilemesine yol açmıştır.
- 1789 Fransız Devrimi'nin etkisiyle yayılan özgürlükçü düşünceler ve milliyetçilik akımı Osmanlı İmparatorluğu'nu da sarstı.
- 00:57Birinci Meşrutiyet Dönemi
- Abdülhamid 31 Ağustos 1876'da tahta çıktığında Balkanlar'da ayaklanmalar başlamış, Rus İmparatorluğu Osmanlı'ya bir ültimatom vermişti.
- 23 Aralık 1876'da ilan edilen Kanuni Esasi (1876 Anayasası), padişahın egemenlik haklarına kısıtlama getirmemiş, yürütme yetkisini tümüyle elinde tutmasına izin vermiştir.
- Kanuni Esasi uyarınca iki kanatlı bir parlamento oluşturuldu: seçim yoluyla belirlenen Meclis-i Mebusan ve atama yoluyla belirlenen Ayan Meclisi.
- 02:31Birinci Meşrutiyet'in Sonu ve İkinci Meşrutiyet
- Birinci Meşrutiyet, II. Abdülhamid'in 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda yenilgiyi bahane ederek Meclis-i Mebusan'ı 1878'de son bulmasıyla sona ermiştir.
- İkinci Meşrutiyet, 24 Temmuz 1908'de yeniden ilan edilmesiyle başlayan ve Mebuslar Meclisi'nin Mehmet Vahdettin tarafından 11 Nisan 1920'de tasfiyesi ile sona eren dönemdir.
- Bu dönemde parlamenter demokrasi, seçim, siyasi parti, askeri darbe ve diktatörlük olgularıyla tanıştırılmış, Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı yaşanmış ve imparatorluğun dağılmasıyla tanık olmuştur.
- 03:20İttihat ve Terakki Dönemi
- İkinci Meşrutiyet'in ilanından sonra derhal seçimlere gidildi ve seçimlerin başlıca iki partisi İttihat ve Terakki Ahrar Fırkasıydı.
- İttihat ve Terakki, birlik ve ilerleme anlamına gelip ideoloji olarak Türkçülüğü benimseyip 1889 yılında kurulmuş bir siyasal cemiyettir.
- 1912'de gerçekleşen seçimlerde İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin iktidarı altına gerçekleşti ve Ahmet Muhtar Paşa başkanlığında partiler üstü hükümet kuruldu.
- 04:07Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı
- 8 Ekim 1912'de başlayan Balkan Savaşı kısa sürede bir felakete dönüştü ve Arnavutluk, Makedonya, Selanik ve Batı Trakya kaybedildi.
- Birinci Dünya Savaşındaki yenilgiden sonra İkinci Meşrutiyetinin altı yıl sürmüş olan Üçüncü Meclis-i Mebusan'ı 21 Aralık 1918'de feshedildi.
- 12 Ocak 1920'de dördüncü kez toplanan meclis, Anadolu Kurtuluş Hareketinden yana tavır aldı ve 16 Şubat'ta Misak-ı Milli Beyannamesini oy birliği ile kabul etti.
- 04:47Cumhuriyet Dönemi ve Seçim Tarihi
- 23 Nisan 1920'de kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1 Kasım 1922'de aldığı kararla Osmanlı Devleti'ne son vermiştir.
- Cumhuriyetin ilanı 29 Ekim 1923'te İkinci Meclis tarafından ilan edilmiştir.
- Türkiye'nin ilk genel seçimleri 28 Haziran 1923 tarihinde gerçekleşmiş ve mebusların büyük kısmını Birinci Grup olarak adlandırılan Müdafaa-i Hukuk Grubu elde etmiştir.
- 05:27Kadınların Siyasi Hayatta Hakları
- Kadınların siyasi hayatta seçme ve seçilme hakkı elde etmesi toplumsal hayatta gerçekleşen Atatürk terimlerinden birisidir.
- 1930 yılından itibaren çıkarılan bir dizi yasa ile önce belediye seçimlerine katılma, sonra köylerde muhtar olma, ihtiyar meclislerine seçilme hakkı tanınan kadınların milletvekili seçme ve seçilme hakları 5 Aralık 1934'te Anayasa ve Seçim Kanunu'nda yapılan yasa değişikliği ile tanındı.
- Kadınların katıldığı ilk genel seçimleri 8 Şubat 1935 yılında yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin beşinci dönem seçimleridir ve bu seçimlerde 17 kadın milletvekili Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne girdi.