Buradasın

Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi ve İlk Dönemleri Tarih Dersi

youtube.com/watch?v=Jw17M0NS9FE

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan ve Nazım Yaşar adlı bir öğrencinin de yer aldığı Osmanlı tarihi dersidir. Eğitimci, KPSS sınavına hazırlık amacıyla Osmanlı Devleti'nin kuruluş dönemi ve ilk dönemlerini detaylı şekilde anlatmaktadır.
Video, Osmanlı Devleti'nin kuruluş dönemi (1299-1326) ile başlayıp, Osman Bey, Orhan Bey ve Birinci Murat dönemlerini kronolojik olarak ele almaktadır. Osmanlı'nın kısa sürede büyümesinin nedenleri, tımar sistemi, iskan politikaları, istimalet politikası ve önemli fetihler (Bursa, İznik, Edirne, Rumeli'deki toprak parçaları) detaylı şekilde anlatılmaktadır. Ayrıca, Osmanlı'nın Balkanlar'daki askeri zaferleri ve önemli savaşlar (Sırpsındığı, Kosova) da videoda yer almaktadır.
Videoda ayrıca Osmanlı'nın kuruluş döneminde destek veren gruplar (Gazian Rum, dervişler, ozanlar, bilim insanları, kadınlar, alperenler ve esnaf), kurulan ilk kurumlar (dershane, saray, medrese, cami, divan, imarethane, vakıf teşkilatı, sultan unvanı, tersane) ve sınavlarda çıkabilecek soru tipleri hakkında bilgiler verilmektedir. Eğitimci, tarih ezberlemek yerine olay örgüsünü öğrenmenin önemini vurgulamakta ve öğrencilerin kaynaklarını güncel tutmaları gerektiğini belirtmektedir.

00:07Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi: Osmanlı Devleti'nin kuruluş dönemine geldik ve bundan sonra kültür medeniyeti, kuruluş, yükselme, duraklama, gerileme ve dağılma üniteleri işlenecek.
MEB'de farklı ünite başlıkları kullanılsa da, en basit anlatım kuruluş, yükselme, duraklama, gerileme ve dağılma olup, bunları karıştırmanın gereği yok.
Osmanlı'nın kuruluş dönemi araştırmacısı Nazım Yaşar, bu dönemde birçok efsane, rivayet ve Bizans kaynaklarından elde edilmiş bilgiler olduğunu belirtiyor.
01:39Nazım Yaşar'ın Çalışmaları: Nazım Yaşar, on yıldan beri Osmanlı'nın kuruluş dönemi coğrafyasını geziyor ve Yunthisarlar, Lefkeler, Mekeceler gibi grupların izlerini sürüyor.
Nazım Yaşar, Osmanlı'nın ayak izlerini Kastamonu yöresinden Kocaeli-İzmit'e kadarki bölgede sürüyor.
Nazım Yaşar, Osmanlı'nın ordu hareketlerini araştırarak üç kitap yazmış: "Serdengeçti", "İki Sele Arası" ve "Kosova'ya Düşen Yıldırım".
02:23Osmanlı'nın Kuruluş Dönemi Kitapları: "İki Sele Arası" kitabı herkesin okuması tavsiye ediliyor.
"Kosova'ya Düşen Yıldırım" kitabı, adı üzerinde Kosova Savaşı'nı anlatıyor.
Nazım Yaşar'ın ilk kitabı Süleyman Paşa hakkında yazılmış ve onun yaşam sürecini anlatıyor.
03:05Osmanlı'nın Kuruluş Süreci: Devletin kurucu unsurları Ertuğrul Gazi, Osman Gazi ve Orhan Gazi'dir.
Kuruluş döneminde duymadığımız adamların isyanları ve inanılmaz hikayeler vardır.
Kuruluşun motivasyonu, ilk ordu ve divanın kurulması, İznik fethi ve Gelibolu karayolları gibi konular ilk kitapta anlatılmıştır.
03:58Yıldırım Beyazıt Dönemi: "İki Evlat, Bir Devlet" kitabında Yakup Çelebi ve Savcı Bey'in hikayeleri anlatılmaktadır.
Yakup Çelebi, Murat'ın ortanca oğludur ve Savcı Bey isyanı ile ilgili bilgiler vardır.
Frankkus Savaşı, Yıldırım Beyazıt'ın "Yıldırım" ünvanını aldığı savaş olup, Ermeni muhtarasını çok hızlı geçtiği için bu ünvan verilmiştir.
04:51Gelecek Çalışmalar: İnkılap tarihinden Türkiye'nin milli mücadelesinin başlamasıyla alakalı üç şehir üzerine seri kitaplar yazılacak.
Kahramanmaraş, Şanlıurfa ve Gaziantep için milli mücadele dönemine dair kitaplar hazırlanacak.
İzmir'in işgali ve Adana işgali gibi bilinmeyen olaylar da işlenecek.
06:33İzmir'in İşgal Günü ve Kitap Çekilişi: İzmir'in 48 saatte nasıl yandığı ve Türk mahallelerinin yok edildiği anlatılıyor.
14 Mayıs gecesinde Bahribaba Parkı'nda bir etkinlik yapılacak ve kitap hediye edilecek.
Kitap çekilişi için videonun sonunda bir soru sorulacak ve cevaplar Instagram hesabına gönderilecek.
07:44Kitap Hediye Etme Politikası: Konuşmacı, kitap hediye etme konusunda bazı izleyicilerin yanlış anlayışlarını eleştiriyor.
İnsanların kitaba ihtiyacı varsa doğrudan yazmaları gerektiğini, etkileşim kazanmaya çalışmanın gerekli olmadığını belirtiyor.
Konuşmacı, eski kafa öğretmenliğinin temel prensiplerine bağlı olduğunu ve insanların ihtiyacı varsa yardım edileceğini vurguluyor.
09:52Gelecek Kitap Projeleri: "Kosova'ya Düşen Yıldırım" kitabının güzel olduğu belirtiliyor.
İzmir, Maraş, Şanlıurfa, Antep ve Adana gibi şehirlerin işgal ve kurtuluş günlerini hikayeleştirecek kitaplar çıkacak.
Bu kitapların okunmasıyla tarih bilinci kazanılacağı ve İzmir'i gezenlerin eski hatıraları hatırlayacağı söyleniyor.
10:44Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi: Osmanlı Devleti'nin kuruluş dönemi ile ilgili çalışmaların devam ettiği belirtiliyor.
Osmanlı Bey ve Orhan Bey dönemlerinin çok az bilindiği, genellikle Bizans tarihçisi Aşıkpaşaoğlu tarihinden alınan bilgilerle anlatıldığı söyleniyor.
Osmanlı Devleti'nin kuruluş tarihi 1299 olarak kabul ediliyor ve bu dönemde Altınor, Memlük, Türkiye, Selçuklu, Bizans, Trabzon Rum İmparatorluğu, Sırp, Eflak, Boğdan, İngiliz ve Fransız gibi devletler var.
12:50Osmanlı Devleti'nin Çağdaş Devletleri: Osmanlı Devleti'nin kuruluş tarihi 1299 iken, 1157 yılında yıkılan Büyük Selçuklu Devleti ve 1250 yılında yıkılan Eyyubiler çağdaş olamaz.
İlhanlılar 1243'te Köse Dağ Savaşı'yla Anadolu'yu tahrip etmiş ve 1258'de Bağdat'a girerek Abbasileri yok etmiş.
Altınor, Karadeniz'in kuzeyinde Batuhan tarafından kurulmuş ve Timur saldırıları sonucunda parçalanmış, Kırım, Ejderhan, Astrahan ve Kazan gibi hanlıklar bu parçalanma sonucu oluşmuş.
16:15Altın Orda Devleti ve Memlükler: Altın Orda Devleti, Timur saldırısı sonucu parçalanınca hanlıklara ayrıldı ve Ruslar bu hanlıklara tek tek son verdi.
Memlükler, 1250'de Aybek tarafından kurulmuş ve 1517'de Yavuz Sultan Selim tarafından Ridaniye Savaşı sonunda yıkılmıştır.
Memlüklerde halife ve sultan ayrı kişilerdi, Osmanlı'da ise Yavuz Sultan Selim 1517'de Memlükler Devleti'ne son verince halifeden halifelik yetkisini kendi üzerine almıştır.
18:23Anadolu Selçuklu Devleti: Anadolu Selçuklu Devleti 1075'te Kutalmışoğlu Süleyman Şah tarafından İznik'te kurulmuş ve Anadolu'daki siyasi birliği sağlamıştır.
1243 Köse Dağ Savaşı'nda İlhanlilara tabi olan Anadolu Selçuklu Devleti, 1308'de Sultan III. Mesud'un ölümüyle yıkılmıştır.
Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılmasıyla Anadolu'da Türk siyasi birliği (ATSB) yok olmuştur.
21:15Bizans İmparatorluğu: Bizans tarihi, Anadolu'da bizden önce neredeyse bin sene yaşamış bir medeniyetten bahsedildiği için önemlidir.
Bizans İmparatorluğu'nda iki sülale (Kantakuzenler ve Pagoslar) arasında sürekli taht kavgaları yaşanmıştır.
Bizans valileri (tekfurlar) merkezi dinlememiş ve halka vergi konusunda zulüm yapmışlardır, bu nedenle Osmanlı'nın gelmesi halk tarafından sevinilmiştir.
25:301204 Dördüncü Ay Seferi ve İstanbul'un Yağmalanması: 1204 Dördüncü Ay Seferi'nde Latinler, Selahattin Eyyubi'nin geri aldığı Kudüs'ü tekrar almak için İstanbul'a gelmiş ve şehri yağmalamışlardır.
1450'lerde Grandük Notaras, İstanbul'un fethi sırasında "İstanbul'da Latin selfii görmektense Osmanlı sarıyı görmeyi tercih ederim" demiştir.
Yağma sırasında kaçabilenler iki yere gitmiş: biri İznik'e giderek 1204-1261 arasında İznik Rum İmparatorluğu'nu kurmuş, diğeri Trabzon'a giderek Trabzon Rum İmparatorluğu'nu kurmuştur.
27:13Osmanlı Devleti'nin Kuruluşu ve Gelişimi: Fatih Sultan Mehmet, Trabzon'a giderken Bayburt üzerinden gitmiş ve orduyu pusuya düşürülecek yerlerden korumak için sarp geçitlerden geçmemeye dikkat etmiştir.
Osmanlı Devleti kurulduğu coğrafya Söğüt ve Domaniç'tir; Söğüt Bilecik'in, Domaniç ise Kütahya'nın bir ilçesidir.
Ertuğrul Gazi, Türkiye Selçuklu Devleti'ne bağlı uç beyliklerden biri olarak Söğüt ve Domaniç'i yayla ve kışlak olarak kullanmıştır.
28:00Osmanlı Devleti'nin Gelişimi ve Diğer Devletler: Osmanlı Devleti'nin kuruluşuyla birlikte Sırp, Macar, İngiltere, Fransa, Venedik, Ceneviz, Eflak, Boğdan, Bulgarlar, Arnavutlar ve Erdeller gibi devletler de var olmuştur.
Beni Ahmer Devleti, İspanya'daki Endülüs Emevi Devleti'nin devamıdır ve birçok eseri yapan bir medeniyettir.
Osmanlı Devleti, kendisine rahatsızlık verenlere başlayarak yavaş yavaş topraklarını genişletmiştir.
30:26Osmanlı Devleti'nin Büyüme Nedenleri: Fatih Sultan Mehmet, İkinci Beyazıt, Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman, İkinci Selim ve Üçüncü Murat yükselme dönemi sonuna kadarki padişahlar arasında en fazla vasat iki padişah vardır.
Osmanlı Devleti kısa sürede büyümüştür çünkü coğrafi konumunun özelliği Bizans'a sınır olmasıdır.
Bizans tekfurları birbirleri arasında kavgalar yaşarken, Osmanlı bu durumdan faydalanmıştır.
31:19Osmanlı'nın Stratejik Avantajları: Harmankaya Tekfuru Mihail Koses 1313'te Müslüman olmuş ve Mihaloğulları akıncı birliklerinin kurucusu olmuştur.
Osmanlı müdarayı (görünüşte dostça geçinme) uygulamıştır.
Osmanlı, coğrafi konumunun özelliklerinden, Bizans'ın içindeki durumdan ve tekfurların birbirleri arasındaki kavgasından faydalanmıştır.
32:10Osmanlı'nın Fetih Ruhu: Osman Bey'in yanında Alpler, Alperenler, cihatçılar ve yiğitler bulunmaktaydı.
Avrupa'da 1337-1453 yılları arasında 116 yıl süren İngiltere-Fransa Savaşı (Yüz Yıl Savaşı) Osmanlı Devleti'nin ilerlemesini kolaylaştırmıştır.
Avrupa'nın dini ve siyasi açıdan bölünmüşlüğü Osmanlı Devleti'nin ilerlemesini kolaylaştırmıştır.
33:10Osmanlı'nın Beyliklerle İlişkileri: Osmanlı Devleti, Karamanoğulları, Karesioğulları ve Germiyanoğulları gibi güçlü beyliklerle başlangıçta iyi geçinmiştir.
Osmanlı, beyliklerle taht kavgalarından yararlanarak topraklarını kendine katmıştır.
Osmanlı, beyliklerle iyi geçinmek zorunda kalmıştır çünkü kardeş kanı dökülmesi ve onlara yetecek gücü yoktu.
34:35Osmanlı'nın Sistemler: Osmanlı Devleti üç sistem üzerine kurulmuştur: gidilen bölgelerde tımar dağıtılması.
Tımar, toprakların adamı anlamına gelir ve Osmanlı, Nazım Çavuş gibi kişilere toprak vermiştir.
Nazım Çavuş, Anadolu'dan kan davalı olan ailelerden birini veya iklim koşullarına uygun bir yere yerleştirmiştir.
35:29İskan Sistemi: Nazım ve ailesi vergiden muaf tutulmuş, pulluk ve öküz gibi çiftçilik araçları verilmiştir.
Nazım'a beş yıl boyunca vergi alma şartları getirilmiştir.
İskan, devletin ve Nazım'ın şartları arasında bir anlaşmadır ve yeni köylerin inşa edilmesiyle bölgenin şenlendirilmesidir.
37:17Osmanlı'nın Fethetme Politikası: Osmanlı Devleti bir yeri fethettiğinde, karışıklık olmaması için Müslümanlar ayrı bir köy kurmuştur.
Fethettiği yerde en büyük kiliseyi kılıç hakkından dolayı camiye çevirmiştir.
Türkiye'de bazı camilerde hala hutbelerde kılıçla çıkılır ve bu fethi hareketi anlamına gelir.
38:48Osmanlı'da Kılıçla Hutbe Anlatımı: Kastamonu'da Atabeygazi Camii, Gelibolu'da Süleymanpaşa Camii ve Ayasofya'da kılıçla hutbe anlatımı hala bazı yerlerde uygulanmaktadır.
Kılıçla hutbe anlatımı sırasında kılıç kından çıkarılıp yukarı kaldırılır, ancak günümüzde cemaat kaçması endişesiyle bu uygulama yapılmamaktadır.
Süleyman Paşa'nın orijinal kılıcı kaybolmuş, bu kültürel mirasın çalınması eleştirilmektedir.
39:50Osmanlı'nın İstimalet Politikası: Osmanlı, fethettiği yerlerde yerleştirme, tımar ve iskan politikaları uygulamıştır.
İstimalet politikası, Osmanlı'nın Balkanlar'da 400 sene kalabilmesinin temelidir; bugün hala Türkçe konuşulan mahalleler, Türk evleri ve yemekler bulunmaktadır.
Osmanlı, istimalet politikasında hoşgörü ve iki tarafın birbirine güvenmesi prensibini benimsemiştir.
41:30Osmanlı'nın İstimalet Politikasının Uygulanması: Osmanlı, kılıç hakkı olan camiler haricindeki kiliseleri camiye çevirmiş, köylerdeki kiliseleri ve camileri devam ettirmiştir.
Osmanlı'da Hristiyanlar hacca giderken evin anahtarlarını Müslümanlara, Müslümanlar hacca giderken Hristiyanlara bırakırlardı.
Osmanlı, zorla Müslüman yapmaya çalışmamış, dillerine, dinlerine, törelerine ve törenlerine karışmamıştır.
43:32Osmanlı'nın İstimalet Politikasının Sonuçları: Osmanlı, Hristiyan halkın özel günlerini (Noel, Paskalya) kabul etmiş ve bu gelenekleri Türkiye'ye yaymıştır.
Osmanlı, Hristiyanların Paskalya bayramında yumurta verme geleneğini benimsemiş, bu da karşılıklı bir yardımlaşma örneğidir.
Osmanlı'nın istimalet politikası, meylettirme, cezbettirme ve gönül alma anlamına gelir; İslamiyet'e geçiş, kişinin duruşu ve hareketleriyle gerçekleşir.
47:02Osmanlı'nın İskan Politikası: İskan, istimalet ve şenlendirme Osmanlı'nın dört önemli kavramından üçünü oluşturur.
İskanda vergi alınmaz, Türkmen aileleri yerleşik yaşama geçirilir ve kan davası olan aileler birbirinden ayrılır.
Osmanlı'nın kısa sürede büyümesinin nedenleri arasında Bizans'ın taht kavgaları, Türklerin gaza ruhu ve Avrupa'da İngiltere ve Fransa arasındaki yüz yıl savaşları bulunmaktadır.
48:46Osmanlı Devleti'nin Büyümesinin Nedenleri: Osmanlı Devleti'nde merkezi otorite güçlüdür ve yetenekli padişahların tahta çıkması devletin büyümesine katkı sağlamıştır.
Osmanlı Devleti'nin klasik döneminde farklı unsurları barış ve huzur içinde yaşattığı için Batıda "Osmanlı Barışı" olarak anılmıştır.
Osmanlı Devleti'nin kısa süre içinde büyümesinin nedenleri arasında Anadolu beylikleriyle iyi geçinilmesi, güçlü bir orduya sahip olunması, gaza ve cihat anlayışının devam etmesi, Balkanlar'ın siyasi ve dini açıdan bölünmüş olması ve Türklerin savaşçılık, yardımseverlik, konukseverlik gibi milli özelliklerinin bulunması bulunmaktadır.
53:18Osmanlı Devleti'nin Dış Politikası: Osmanlı Devleti kuruluş yıllarında Harmankaya Tekfuru Mihail Köse ile dostluğunu sürdürmüş, ancak Kestel Tekfuru, Kite Tekfuru ve Mekece Tekfuru ile görünüşte dostça geçinme anlamında "müdaayi" politikasını uygulamıştır.
Osmanlı Devleti kurulurken destek verenler arasında Anadolu gazileri, dervişler, ozanlar, fakihler, Anadolu kadınları, aileler, esnaf ve zanaatkarlar, Türk savaşçıları (alperenler) bulunmaktadır.
Osman Bey, Şeyh Edebali'nin kızı Rabia Bala Hatun ile evlenerek hem Bacıyan-ı Rum'dan hem de ailelerden destek almıştır.
59:43Osmanlı Devleti Hakkında Kaynaklar: Osmanlı Devleti hakkında ilk tarihi bilgiyi veren Yahşi Fakih'in "Menakıbname" adlı eseri günümüzde bulunmamaktadır.
Osmanlı Devleti hakkında günümüze ulaşan ilk eser Ahmedi'nin "İskendername" eseridir.
Osmanlı Devleti kuruluş dönemi ile ilgili tarih konusunda netlikte bulunmamakta, farklı tarihçilerin farklı tarihler belirtmektedir.
1:02:06Tarih Öğrenme Yöntemi ve Osmanlı Devleti: Tarih ezberlemek yerine olay örgüsünü öğrenmek önemlidir.
Osman Bey, Bursa'da Tophane'de mezarı bulunan ve Osmanlı'nın kurucusu olarak çok ziyaret edilen bir kişidir.
TRT'nin "Kuruluş Osman" dizisi, tarihi olayları daha popüler hale getirmiştir.
1:02:44Tarihi Diziler ve Belgeseller: Son 10-12 yıldır tarihi dizilere daha fazla dikkat edilmektedir.
1980'lerde TRT'nin çektiği "Kuruluş" belgeseli, o dönemdeki imkansızlıklar açısından çok doğru bir şekilde çekilmiştir.
Günümüzde çok imkan varken yanlış diziler çekilirken, TRT'nin "Kuruluş" belgeselini izlemek tavsiye edilmektedir.
1:04:21Osman Bey'in Fetihleri: Osman Bey, Bursa'nın küçük ilçelerini tek tek fethetmiştir.
1320'lerde kurulmuş Cumalıkızık köyü, Osmanlı'nın Bursa eteklerine kadar gelmiş olduğunu göstermektedir.
Osmanlı'nın genişleme siyaseti batıya doğru ilerlemiştir.
1:05:26Önemli Fetihler ve Savaşlar: Osman Bey, 1285'te Kulacahisar (bugünkü Odunpazarı semtine bağlı) kaleyi almıştır.
Karacahisar'da şehir yerleşkesi yapıldığı için oradan ilk vergi alınmıştır.
Osman Bey, Bafeus (Koyunhisar) savaşı'nda Bizans'a karşı kazanmıştır ve bu ilk Osmanlı-Bizans savaşıdır.
1:07:18Osman Bey Dönemi Bilgileri: Osman Bey'in lakabı Fahrettin'dir.
1288'de Karacahisar'ı, 1299-1300 yıllarında Bilecik, Yunhisar, Yenişehir ve İnegol'ü almıştır.
1302'de ilk Osmanlı-Bizans savaşı olan Bafeus (Koyunhisar) savaşı'nda Bizans'a karşı kazanmıştır.
1:11:42Osman Bey Dönemi Gelişmeleri: Bursa kuşatılmasına rağmen Orhan Bey'e nasip olmuştur.
İlk defa Karacahisar'a kadı ataması yapılmış, kadının adı Dursun Fakih'tir.
İlk defa bac vergisi alınmış ve ilk para bastırılmıştır (mangır/akçe).
1:13:05Osman Bey Dönemindeki Diğer Gelişmeler: Bilecik alınmış ve buradaki demir madeni işlenerek silah yapılmıştır.
Osman Bey'in yakın arkadaşlarına ilk defa tımar dağıtılmıştır.
Osman Bey Bursa kuşatması sırasında oğlu Orhan'a vermiş, Bursa'da vefat etmiş ve vasiyeti gereği Gümüşlü Gümüşlü'ye defnedilmiştir.
1:14:39ÖSYM Tarih Sınavları Hakkında Tavsiyeler: Son dönemlerde ÖSYM'deki tarih yazarların en çok sevdiği konu kuruluş dönemidir.
Bazı dershanelerde kuruluş anlatılmayıp Osmanlı Devleti'nden başlanmaktadır.
2013 yılına kadar 30 soru çıkıyordu, 22 tanesi inkılap tarihi, 20 tanesi Atatürk ilke inkılaplarıydı.
1:16:19Orhan Bey Dönemi ve Fetih Hareketleri: Orhan Bey döneminde fetih hareketlerine bakıldığında, Osmanlı kronikleri tanrı'nın yardımı olarak iki şey gözükmüştür: bir veba salgını Avrupa'yı kırmış geçirmiş ve 1354 Marmara-Gelibolu depremi.
Depremden kaçan herkes İstanbul'un yeditepe denilen sur içine girdiğinden dolayı Marmara sahilleri ve Gelibolu tarafları boşaldı, bu da bölgenin fethedilmesine yol açtı.
Orhan Bey 1324'ten sonra 1326'ya kadar olan son iki senesine kuşatmaya büyük ağırlık vermiş, Bursa'nın tüm ikmal yollarını kesti.
1:18:01Bursa Kuşatması ve Fethi: Osmanlı Devleti'nin en büyük yöntemi su mahrumiyeti yaparak halkı teslim olmaya zorlamaktır.
Bursa halkı büyük bir kuşatmanın içindeyken, 1326 Bursa fethedildikten sonra hemen merkez (başkent) ilan edilmiştir.
Bursa'nın alınmasıyla İstanbul'un dibinde olunmuş, 1337 senesinde İzmit'in alınımıyla her taraftan İstanbul'u kuşatmaya başlanmıştır.
1:20:38Bizans'taki Taht Kavgaları ve Osmanlı'nın Faydalanması: Bizans'ta sürekli taht kavgaları yaşanıyordu ve bu kavgalar Osmanlı Devleti'ne büyük fayda sağlıyordu.
Herkes kendi taktiğiyle kendisini vuruyor, Bizans'ta yapılanlar Osmanlı'da da aynısının yapıldığı görülüyordu.
1353'te Bizans'ta taht kavgası yaşanırken, Kantakuzen adlı imparator kızını Orhan Bey ile evlendirmişti.
1:21:56Çimpe Kalesi Hikayesi: Kantakuzen, Orhan Bey'e Çimpe (gerçek adı Çimpi) adlı kritik bir kale hediye etmişti.
Kantakuzen, Osmanlı'nın Rumeli'ye geçeceğini anlayınca kaleyi geri istemiş, ancak Osmanlı parayla geri almıştı.
1354'teki Marmara depreminden yararlanarak, sahillerin boşaldığı bölgede Süleymanpaşa, Tekirdağ, Bolayır, Malkara, Keşan ve Lüleburgaz gibi bölgeleri ele geçirmişlerdi.
1:24:04Rumeli'ye Geçiş ve Karesioğulları'nın Alınması: Rumeli'ye geçişle birlikte Osmanlı Devleti, Karesioğulları içinde yaşanan taht kavgasından faydalanarak topraklarını kendine katmıştı.
Karesioğulları'nın içinde Evrenos Gazisi, Gazi Fazıl ve Ece Halil gibi önemli denizciler bulunuyordu.
Karesioğulları'nın alınması, Anadolu-Türk siyasi birliğini sağlamaya yönelik ilk faaliyet olarak kabul ediliyordu.
1:26:12Bursa'nın Fethi ve Pele Kanton Savaşı: 1326'da Bursa fethedilmiş ve başkent ilan edilmişti.
Bursa'nın alınması üzerine Bizans İmparatorluğu, Pele Kanton (bazı kaynaklarda Palekanon veya Maltepe Savaşı) adlı savaşa girmişti.
Savaşta yaralanan Bizans İmparatoru III. Andronikos, İstanbul surlarının içine kaçmıştı.
1:27:47İstanbul'un Fethi: İstanbul kuşatılıyordu ve en sonunda 1331 tarihinde fethedilmişti.
İstanbul fethedildikten sonra başkent ilan edilmişti.
1:28:03Osmanlı İmparatorluğu'nun Fethi Süreci: Bursa ve İznik'in fethi sıralaması genellikle yanlış anlaşılmaktadır; Bursa İznik'ten sonra fethedilmiş ve başkent yapılmıştır.
1326'da Bursa fethedilmiş, 1331'de İznik fethedilmiş ve hemen başkent yapılmıştır.
1337'de İzmit (Kocaeli) fethedilmiş, bu tarihe denk gelen Avrupa'da 116 yıl sürecek ve 1453'te biten Yüzyıl Savaşları başlamıştır.
1:29:22Orhan Bey Dönemi Fethleri: 1345'te Karesioğulları'nın alınması, 1353'te Çimpe Kalesi'nin alınması ve 1354'te Marmara ve Gelibolu hattının fethinin tamamlanması gerçekleşmiştir.
1357'de Tekirdağ, Çorlu ve Malkara fethedilmiş, bu sayede İstanbul'un kuşatılması hızlanmıştır.
1329'da Bizans ile Pele Canon (Pale Canon) savaşı yapılmış ve kazanılmıştır, Kocaeli yarımadası Osmanlı kontrolüne geçmiştir.
1:31:16Orhan Bey Dönemi Önemli Olaylar: 1353'te Çimpe Kalesi'nin alınması, Kantakuze'nin kızı Teodora ile Orhan Bey'in evliliği ve doğan Halil'in Foça korsanları tarafından kaçırılması olayıdır.
Halil dört yıl Foça korsanlarında kalmış, sonra dedesi Kantakuze tarafından geri alınmış, ancak Murat tarafından Osmanlı Devleti'nin aleyhine kullanılabileceği düşünülerek boğdurulmuştur.
1354'te Gelibolu fethedilmiş, bu fetih Süleyman Paşa tarafından gerçekleştirilmiştir.
1:35:16Orhan Bey Dönemi İlkler: Orhan Bey döneminde ilk dershane Karamürsel'de, ilk saray Bursa'da Bey Sarayı, ilk medrese İznik'te İznik Orhaniyesi olarak açılmıştır.
İlk cami İznik'te Hacı Özbek Camii, ilk defa kul sistemi (devşirme) uygulanmış, ilk gümüş para (akçe) bastırılmış ve ilk divan (Divan-ı Hümayun) kurulmuştur.
İlk imarethane, imarethane aşevi, vakıf teşkilatı ve Osmanlı Devleti'nde ilk sultan unvanı Orhan Bey döneminde kurulmuştur.
1:37:44İskan Politikası: İskan adı verilen politika genellikle gönüllülük esasına göre yapılmıştır.
İskan tabi tutulanların tüm ihtiyaçları devlet tarafından karşılanmış ve halk iskana teşvik edilmiştir.
İskan tabi olanlara vergiden muaf toprak verilmiş, belli süre eski yurtlarına yasaklanmıştır.
1:40:05Osmanlı Devleti'nin İskan Politikası: Osmanlı Devleti, soğuk bölgelerdeki toprakları sıcak bölgelere iskan ettirerek tarım ürünlerinin farklı bölgelerde yetişmesini sağlıyordu.
Kan davalı aileler arasında sınır probleminden çıkan davaları çözmek için, bir aileyi Sofya, Hayrabolu gibi bölgelere yerleştiriyor ve onlara beş yıl boyunca vergi almıyordu.
İskan edilen ailelere pulluk, traktör, öküz, keçi ve et gibi destek sağlanıyordu ve onları Hristiyan köylerine değil, Müslüman köylerine yerleştiriyorlardı.
1:41:26İskan Politikasının Avantajları: İskan edilen aileler köylerde çeşme, okul, medrese, mezarlık ve geçit gibi yapılar inşa ederek köyleri şenlendiriyorlardı.
İskan edilen aileler vergisiz bir hayat sürdükleri için, öşür, avarız ve ispenç gibi vergilerden muaf oluyorlardı.
İskan politikası, toprakların boş kalmasını engelleyerek tarım üretimi sağlıyor, şehirleşme ve şenlendirme yaparak bölgeleri koruyor ve Anadolu'da güvenliği sağlıyordu.
1:43:57İskan Politikasının Amaçları: İskan politikasının ilk amacı, fethedilen bölgelerin Türkleşmesi ve İslamlaşması sağlanarak egemenliğin kalıcı hale getirmekti.
İkinci amaç, konar göçer Türkmenlerin yerleşik hayata geçmesini sağlamaktı.
Üçüncü amaç, gayrimüslim halkın ayaklanma ihtimalini ortadan kaldırmaktı.
Dördüncü amaç, aralarında kavga yaşayan aşiretleri ve aileleri birbirinden uzaklaştırarak huzur sağlamaktı.
Beşinci amaç, fethi hareketlerinin sürekliliğini sağlamaktı.
Altıncı amaç, bölgeyi imar faaliyetleriyle şenlendirmekti.
1:46:05İskan Politikasının Devamı ve Sonuçları: İskan politikası Osmanlı döneminde devam etmiş, Rumeli Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Cumhuriyet döneminde de muhacirlerin yerleştirilmesi için kullanılmıştır.
Osmanlı'nın yıkılmasının sebeplerinden biri, 1877-1878'den sonra başlayan iskan hareketlerini kontrol altına alamamasıydı.
İskan edilen fakir insanlar İstanbul'a akın edince hırsızlık, yankesicilik ve dolandırılma gibi suçlar artmaya başlamıştır.
1:47:23Birinci Murat Dönemi: Birinci Murat, Osmanlı Devleti'nin önemli padişahlarından biri olup, savaş meydanında şehit edilen tek Osmanlı padişahıydı.
Hamit Oğulları topraklarını 80 bin altın karşılığında satın alarak Karamanoğlu Hamit Oğulları'na karşı harekete geçti.
Germiyanoğlu Yakup Bey'in kızı Devlet Sultanı oğlu Bayezid'e nikahlanarak Germiyanoğulları'na Kütahya, Emet, Hisarcık ve Tavşanlı bölgelerini çeyiz olarak verdi.
Birinci Murat döneminde Bizans'ın üç merkezi (Bursa, Edirne ve İstanbul) arasında Edirne'nin alınmasıyla İstanbul'un fethedilmesi an meselesi haline geldi.
Ortodoks Bizans, Katolik dünyasından yardım istedi ve Papa önderliğinde ilk defa bir Haçlı ittifakı düzenlendi.
1:50:24Sırpsındığı Savaşı: Sırpsındığı Savaşı'nda Osmanlı ordusu, ani bir saldırı ile 800 kişilik bir akıncı kitlemiyle 70 bin kişilik Sırp ordusunu yendi.
Osmanlı Devleti, bu zaferle ilk defa Haçlı mücadelesini kazandı ve 1364'te Edirne'yi başkenti ilan etti.
Sırp milleti, eline güç geçirdiği an dünyanın en tehlikeli milletlerinden biri olarak nitelendirildi.
1:52:18İkinci Meriç Zaferi: Sırplar, 1371'de Meriç Nehri'ne geldi ve Lala Şahin Paşa'nın beklediği yerde ani bir saldırı düzenlediler.
Lala Şahin Paşa, 800 kişiyle 70 bin kişilik Sırp ordusunu yenerek İkinci Meriç Zaferi'ni kazandı.
Bu zaferle Osmanlı Devleti Balkanlar'da daha emniyetli hareket etmeye başladı ve Balkanlar'ı istediklerini belli etti.
1:54:38Kosova Savaşı: 1389 tarihinde Kosova'ya gelen Haçlı ordusu, ilk defa top kullanarak savaşa girdi.
Top sesleri ve gürültüsü, Sırp ordusunu bozarak Osmanlı ordusu Turan taktiğiyle zafer kazandı.
Savaş sırasında Milosobiliç prensi, birinci Murat'ın çadırına yaklaşıp onu hançerle öldürdü.
1:58:20Birinci Murat'ın Ölümü ve Tahta Çıkışı: Birinci Murat'ın şehit olmasıyla, iki oğlu Yıldırım ve Yakup tahta çıktı.
Yıldırım, babasının ölüm haberini aldıktan sonra hemen tahta oturdu.
Yakup, babasının çağırdığını duyunca geldiğinde, kement atılıp yay kirişi ile boğduruldu.
2:59:34Yakup Çelebi ve Birinci Murat Dönemi: Yakup Çelebi'nin son sözleri "insallah" ve "tahttan" olarak anlatılır, ancak 1402 Ankara Savaşı'ndan sonra esir edildi ve boğdurularak şehit edildi.
Birinci Murat'ın kendisinden sonra geçmesini istediği kişi Yıldırım değil, Yakup'tur, ancak Yakup'a saltanat nasip olmadı.
Birinci Murat döneminde kazaskerlik, defterdarlık ve sadrazamlık makamları kuruldu.
1:00:31Pençik Sistemi ve Kapıkulu Ocağı: Pençik sistemi, Pençek savaş esirlerinden elde edilen pençek kanunu ve Mevlana, Molla Rüstem ile Çandarlı Kara Halil Hayrettin Paşa'nın teşvikiyle kuruldu.
Edirne'de kapıkulu ocağı kuruldu ve kapıkulu ocağına bağlı acemi ocağı ve yeniçeri ocağı kuruldu.
Birinci Murat zamanında sistemli istikamet tımar yapılmıştır, başıbozukluk yapılmamıştır.
2:02:00Birinci Murat Dönemi Savaşları: 1363'te Bizans'la yapılan Sazlıdere Savaşı'yla Edirne fethedilmiştir.
1364'te ilk Osmanlı Haçlı Savaşı olan Sırp Sındığı Savaşı yapılmıştır ve savaştan sonra Edirne başkent ilan edilmiştir.
1371'de Sırplar Çirmen'de mağlup edildi, 1387'de Piloşnik'te Osmanlı öncü birlikleri bozguna uğratılmıştır.
2:04:33Birinci Kosova Savaşı ve Sonuçları: 1389'da ilk defa büyük bir Haçlı ordusu ile yapılan Birinci Kosova Savaşı kazanılmıştır.
Türk bayrağının şeklinin ilk defa şehit kanları üzerine ay ve yıldızın gelerek düştüğü ve Türk bayrağının şeklinin ilk defa olduğu 1363'te olmuştur.
Bu savaşta ilk defa top kullanılmış, Anadolu beylikleri asker göndermiş ve Osmanlı tarihinde ilk ve son olarak Milos Obiliç tarafından şehit edilmiştir.
2:06:51Birinci Murat Dönemi Yönetim Değişiklikleri: Birinci Murat zamanında ilk defa maliye teşkilatı kurulmuştur.
Kazaskerlik, defterdarlık ve sadrazamlık makamları kurulmuştur.
Veraset sisteminde değişiklik yapılmış, "ülke hükümdar ve ailesine aittir" anlayışı "hükümdar ve oğullarına aittir" anlayışına dönüşmüştür.
2:08:57İlk Şehzade İsyanı: Birinci Murat döneminde ilk defa bir şehzade isyanı yaşanmıştır.
Birinci Murat'ın oğlu Savcı Bey ile Bizans İmparatorluğu'nun oğlu Dördüncü Andronikos, tahta geçmek amacıyla anlaşıp babalarına karşı isyan etmişlerdir.
Savcı Bey'in gözlerine mil çektirilmiş, Andronikos'un gözlerine ise yalancı körlük uygulanmıştır ve daha sonra Savcı Bey idam edilmiştir.
2:11:44Osmanlı Devlet Kuruluşları Hakkında Genel Tekrar: Osmanlı devlet kuruluşları konusu sınavlarda kesinlikle bir adet soru gelecek ve beş sınavdan ikisine gelme ihtimali daha yüksek.
Sınav sorularından biri "hangisi çağdaştır veya hangisi çağdaş değil" şeklinde olabilir.
Osmanlı kısa süre içinde büyümesinin sebebi ve Osmanlı barışı kavramı önemli konulardır.
2:12:36Osmanlı Devleti Hakkında Önemli Bilgiler: Osmanlı Devleti'nde kurulurken destek verenlerden Gaziyan-ı Rum daha evvel sınava gelmiştir.
Abdal Pir Sultan Abdallık eli bugün Türkiye'de özellikle Kırşehir, Nevşehir ve Niğde gibi İç Anadolu bölgelerinde yoğun şekilde devam eden bir geleneğimizdir.
Osmanlı Devleti hakkında ilk defa bilgi vereni Yahşi Fakih Menakıbesi'dir, ancak günümüzde orijinali elimizde yoktur.
2:13:28İlk Osmanlı Dönemi Bilgileri: İlk Osmanlı-Bizans savaşı'nın bilinen ismi Koyunhisar'dır ve her zaman sınavda çıkar.
İlk defa verginin adı bağcı vergisidir.
Orhan Bey döneminde geçen senenin sınav sorusu Bursa ile ilgiliydi ve İbni Batuta'nın seyahatnamesi kullanılmıştır.
2:14:12Seyahatnameler ve Sınav Soruları: İbni Batuta ve İbni Bibi gibi Anadolu'yu gezmiş seyyahların seyahatnameleri sınavlarda soru olarak gelir.
Seyahatnamelerde şehirlerin tasviri yapılarak hangi dönemde alındığı da söylenerek sorular sorulabilir.
ÖSYM, seyahatnamelerden şehir tasvirlerini sorarak öğrencileri test eder.
2:16:02Osmanlı Tarihi Önemli Olaylar: Pelekanon'da üçüncü Andronikos'un yaralanıp kaçtığı ve İznik'in eski adının Nikah İznik (İzmit) olduğu bilinmelidir.
Rumeli'deki toprak parçamızın adı Çimpe'dir.
Kantakuze'nin kızı Teodora ile Orhan Bey'in evlenmesi siyasi bir evliliktir.
2:17:01Osmanlı Devleti Terimleri ve Çalışma Yöntemi: İskan terimi sınavda terim sorusu olarak gelecektir ve Osmanlı Devleti'nde öğreneceğiniz terim sayısı yüzün üzerindedir.
Tarih dersi ezber yönteminden çıkmanız gerekir, olay örgüsünü bilmek zorundasınız.
Beklediğiniz bir yer olamaz tarihte, her birinin sorusunun gelme ihtimali çok yüksektir.
2:19:05Osmanlı Savaşları ve Önemli Kişiler: 1364 Sırp Sındığı Savaşı'nda Macar Kralı Layoş komutanlık yapmıştır.
Sırp Sındığı Savaşı'ndan sonra büyük bir Haçlı ordusu Kosova Savaşı'nda mağlup edilmiştir.
Kosova Savaşı'ndan sonra Osmanlı tarihinde ilk defa ve son defa bir olay olarak Murat savaş meydanında şehit edilmiştir.
2:20:04Birinci Murat Dönemi: Birinci Murat döneminde kapıkulu ocağı kurulmuş ve pençik sistemi uygulanmıştır.
Birinci Murat ilk defa veraset sisteminde değişiklik yapmıştır.
Birinci Murat ve oğlu Savcı Bey'in ilk isyanı, ilk sistemli ve planlı isyan olarak nitelendirilmiştir.

Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi ve İlk Dönemleri Tarih Dersi

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir