- Tanım ve Tarihsel Gelişim
- Hattı Hümayun, padişahların bizzat yazdığı ferman veya elyazılarıdır
- XVI. yüzyıla kadar padişahlar çoğunlukla sözlü emir verirdi
- Murat III 1574'te sadrazamlara güvensizliğinden doğrudan hattı hümayun kullanmaya başladı
- Hattı Hümayun Çeşitleri
- Enderun atamaları ve dış hizmetlere geçiş yazıları
- Sadrazamların arz tezkirelerine yazılan mütalaa
- Padişahın kendi yazdığı beyaz üzerine hattı hümayun
- Tuğralı fermanın üzerine padişahın elyazısıyla yazdığı not
- Sistemin Değişimi
- 1832'den sonra yerini "irade" sistemine bıraktı
- Mahmut II'den itibaren sadece "rika" ile yazılması yaygınlaştı
- Tanzimat'a kadar hattı hümayunlar mühürlenerek arşivde saklanırdı
- Özel Durumlar
- Sadrazam azledildiğinde yeni sadrazama talimat niteliğinde hattı hümayun gönderilirdi
- Padişahın elyazısıyla onayladığı fermanlar vezirler arasında rekabet yaratırdı