Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Sukolik kanalında yayınlanan bir tarih dersidir. İki öğretmen arasında geçen diyalog şeklinde sunulmaktadır.
- Video, 17. yüzyılda Osmanlı-Avusturya ilişkilerini kronolojik olarak ele almaktadır. Kanuni döneminde başlayan Osmanlı-Avusturya savaşları, Zitvatoruk Antlaşması, İkinci Viyana Kuşatması, Kutsal İttifak'ın kurulması, Karlofça Antlaşması ve İstanbul Antlaşması gibi önemli tarihsel olaylar detaylı şekilde anlatılmaktadır. Özellikle Karlofça Antlaşması'nın Osmanlı Devleti'nin gerileme dönemine girmesine ve büyük toprak kaybına neden olduğu vurgulanmaktadır.
- 00:29Osmanlı-Avusturya İlişkileri
- Osmanlı Devleti, Kanuni döneminde Macaristan'ı alarak Avusturya ile sınır komşusu olmuş ve ilişkiler başlamıştır.
- 1593-1666 Osmanlı-Avusturya Savaşları, Avusturya'nın Osmanlı vergisini ödememesi ve sınırında olaylar çıkarması üzerine başlamıştır.
- Savaşın ilk yıllarında Osmanlı başarılı olamamış, ancak III. Mehmet zamanında Eğri Kalesi alınmış ve Haçova dolaylarında Avusturya bozguna uğratılmıştır.
- 01:50Titvatoruk Antlaşması
- Titvatoruk Antlaşması'na göre Eğri, Estergon ve Kanije kaleleri Osmanlı'ya kalacak, Avusturyalılar yüklü bir savaş tazminatı ödeyecek ve Avusturya hükümdarı Osmanlı hükümdarına denk sayılacak.
- Bu antlaşmayla Osmanlı Devleti'nin Avusturya karşısındaki üstünlüğü sona ermiş ve devlet siyasi prestij kaybına uğramıştır.
- 02:451662-1666:64 Osmanlı-Avusturya Savaşları
- Avusturya, Erdel Beyliği'nin iç işlerine karışması üzerine Köprülü Fazıl Ahmet Paşa Avusturya kuvvetlerini yenerek Uyvar Kalesi'ni ele geçirmiştir.
- Masvar Antlaşması'na göre Avusturya'nın yüklü bir savaş tazminatı ödemesine, Erdel'in Osmanlılara bağlı olduğunu kabul etmesine ve Uyvar Kalesi'nin Osmanlı devresinde kalmasına karar verilmiş.
- 03:33İkinci Viyana Kuşatması
- İkinci Viyana Kuşatması, Habsburg hanedanlarının Macar halkını zorla Katolik yapmak istemesi üzerine Macar soylularının Osmanlı Devleti'nden yardım istemesiyle başlamıştır.
- IV. Mehmet, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'yı büyük bir orduyla Viyana'ya göndermiş, ancak Viyana'yı 60 gün kadar kuşatan Merzifonlu Viyana'yı ele geçirememiştir.
- Kuşatmanın başarısız olmasının nedenleri arasında yeterli mühimmat ve teçhizatın götürülmemesi, geride kalan Avusturya kalelerinin alınmaması ve Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın şehrin kendiliğinden teslim olmasını beklemesi bulunmaktadır.
- 05:14Kutsal İttifak ve Osmanlı'nın Gerileme Dönemi
- Viyana Bozgunundan bir yıl sonra Papa'nın girişimleriyle Kutsal İttifak kurulmuş, bu ittifaka Avusturya, Lehistan, Malta, Venedik ve Rusya katılmıştır.
- İkinci Viyana Bozgunu, Osmanlı Devleti'nin tarihteki en büyük yenilgilerinden biri olup, bundan sonra Osmanlı kuvvetleri batı topraklarından hızla geri çekilmeye ve büyük topraklar kaybetmeye başlamıştır.
- Osmanlı Devleti, Sakarya Savaşı'na kadar savunma stratejisi izleyerek mevcut topraklarını korumaya çalışmıştır.
- 06:50Karlofça Antlaşması
- İngiltere ve Hollanda'nın araya girmesiyle Karlofça Antlaşması imzalanmış, bir yıl sonra Rusya ile İstanbul Antlaşması imzalanmıştır.
- Karlofça Antlaşması'na göre Temeşvar Vilayeti dışında Erdel ve Macaristan Avusturya'ya, Mora ve Dalmaçya kıyıları Venedik'e, Phodolya ve Ukrayna Lehistan'a verilmiştir.
- Bu anlaşma ile Osmanlı Devleti duraklama dönemi sona ermiş, gerileme dönemi başlamış ve batıda ilk kez toprak kaybına uğramıştır.
- 09:40İstanbul Antlaşması
- İstanbul Antlaşması'na göre Ruslar İstanbul'da elçi bulundurabilecek, Azak Kalesi ve çevresi Rusya'ya bırakılacak ve Ruslar Kudüs'ü serbestçe ziyaret edebileceklerdir.
- Bu anlaşma, Osmanlı Devleti'ni paylaşmayı hedef alan devletler arası ilk antlaşma olup, Rusların İstanbul'da elçi bulundurması Osmanlı Devleti'nin iç işlerine müdahale edebilme hakkını tanımaktadır.
- Rusya'nın tarihi emeli olan sıcak denizlere inmek için Azak Kalesi'nin verilmesi ve Kudüs'ü serbestçe ziyaret edebilmeleri önemli maddelerdir.