Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan nörogelişimsel bozukluklar hakkında kapsamlı bir eğitim dersidir. Eğitmen, tahtada notlar alarak konuyu detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, DSM-5 sınıflandırmasındaki nörogelişimsel bozuklukları sistematik olarak ele almaktadır. İlk bölümde anlıksal entelektüel yetersizlik, iletişim bozuklukları, otizm kapsamında bozukluklar ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu anlatılırken, ikinci bölümde özgül öğrenme bozuklukları, devinimsel bozukluklar ve somatoform bozukluklar konuları işlenmektedir.
- Her bir bozukluk türü için DSM-5 kriterlerine göre belirtiler, başlangıç yaşları ve özellikleri açıklanmakta, sınavlarda soru olarak çıkabileceğini belirterek öğrencilere önemli bilgiler sunulmaktadır.
- 00:03Nörogelişimsel Bozukluklar Sınıflandırması
- DSM-5 sınıflandırmasında nörogelişimsel bozukluklar, anlıksal entelektüel yetersizlik, iletişim bozuklukları, otizm kapsamında bozukluklar, devinimsel motor bozukluklar ve diğer nörogelişimsel bozukluklar olarak sınıflandırılır.
- Anlıksal entelektüel yetersizlik, öğrenme, muhakeme ve problem çözme gibi yaşantılarda ortaya çıkan anlıksal eksiklikleri kapsar ve kabul gören bir zeka ölçümüyle doğrulanır.
- Genel gelişimsel gecikme, kişinin beklenen gelişimsel düzeyinin geride kalmasıdır ve nörolojik veya kalıtımsal süreçlerden kaynaklanabilir.
- 02:38İletişim Bozuklukları
- Dil bozukluğu, dili kavrama veya kullanmada ortaya çıkan güçlüklerdir; sözcük dağarcığı sınırlı, cümle kurma ve yapı oluşturma zorluğudur.
- Konuşma sesi bozukluğu, konuşmanın anlaşılmasını engelleyen konuşma sesini çıkartmakta zorluktur; söylem bozuklukları ve eklemleme bozuklukları içerir.
- Kekemelik, nörogelişimsel bir bozukluktur ve ses ya da hece tekrarı, ünlü ve ünsüz uzatmaları, kırık sözcükler ve tek heceli sözcük iğnelemeleri içerir.
- Toplumsal iletişim bozukluğu, dilin kullanımında toplumsal platformdaki anlaşılırlığı bozmaktır; konuşmanın kurallarına uymakta ve mecaz ifadeleri anlamakta zorluk yaşanır.
- 05:43Otizm ve Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu
- Otizmin tam olarak sebebi dünyada hala bulunabilmiş değildir; eskiden soğuk anne görüşü vardı ancak bu çürütülmüştür.
- Otizm bozukluğu olan insanlar basmakalıp davranışlar ortaya koyar, ilgi ve duygu paylaşmama durumları baskındır, göz temasından kaçınır ve duygusal yakınlık kurmakta problem yaşar.
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, belirtilerin 12 yaşından önce başlamış olması ve en az 6 ay sürmesi gereken bir durumdur; dikkatsizlik ve aşırı hareketlilik/dürtüsellik olmak üzere iki yapı içerir.
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunu tespit etmek kolay değildir; sadece bir alanda değil, farklı ortamlarda da aynı davranışları gösterenlerde tanı konulabilir.
- 10:21Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
- Bu bozuklukta çocuklar zihinsel çaba gerektiren eylemlerden kaçınma davranışı gösterir ve odaklanamazlar.
- Çocuklarda yüksek düzeyde unutkanlık vardır, dış uyaranlarla kolay dağılırlar ve günlük etkinliklere odaklanamazlar.
- Aşırı hareketlilik ve dürtüsellik kontrol edilemez bir biçimde kıpırdanma davranışı oluşturur, çocuklar sürekli hareket halindedir ve sessiz oyun oynayamazlar.
- 13:41Özgül Öğrenme Bozukluğu
- Özgül öğrenme bozukluğunda zihinsel yetersizlik veya zeka retardasyonu yoktur, ancak okuma ve sayılarla işlem yapma konusunda sıkıntılar yaşanır.
- DSM-5 kriterlerine göre sözcük okuma yavaştır, yanlış okumalar çok fazla ve okunan metni anlama konusunda sıkıntılar vardır.
- Harf harf söyleme ve yazma güçlükleri, dilbilgisi ve yazım hataları, tek rakamlı sayılarda parmak hesabı yapma ve sayısal akıl yürütme güçlükleri ortaya çıkar.
- 16:10Devinimsel Bozukluklar
- Gelişimsel eşgüdüm bozukluğu, motor faaliyetlerde beceriksizlik, yavaşlık ve organize edememe gibi sorunları içerir.
- Basmakalıp devinim bozukluğu, görünüşte amaca yöneliktir ama anlamsız eylemlerden oluşur (ayak yere vurma, masaya dokunma gibi).
- Tik bozuklukları üç gruba ayrılır: Tourette sendromu, süregiden devinimsel bozukluk ve geçici istenç dışı devinimsel bozukluk.
- 18:07Tourette Sendromu
- Tourette sendromu hem motor faaliyetlerde hem de dilsel olarak ses çıkarma ile alakalı bir tik oluşumudur.
- Bu durum bir yıldan fazla sürer ve 18 yaşından önce başlar, genellikle ilköğretime başladığımız yıllarda ortaya çıkar.
- Tourette sendromunun temelinde genetik faktörler ve çevresel faktörler (değersizlik duygusu, sıkışmışlık, okula başlama gerginliği) vardır.