Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan muhasebe ve bilanço konulu eğitim dersidir. Ders sırasında Rüstem adında bir öğrenci de yer almaktadır.
- Video, bilançonun pasif kısmının incelenmesiyle başlayıp, yabancı kaynaklar ve banka kredileri konularına odaklanmaktadır. Daha sonra borçlar türleri (banka kredileri, ticari borçlar, devlete borçlar, avanslar, garantiler), muhasebe kayıtları ve kod numaraları detaylı olarak anlatılmaktadır. Son bölümde ise dönem sonu işlemleri, vergi hesaplamaları ve dönemsellik kavramı örneklerle açıklanmaktadır.
- Videoda banka kredilerinin türleri (nakit krediler, açık krediler, teminatlı krediler), faiz işlemleri, bonoların ödenmesi, ortaklara borçlar, bağlı ortaklıklara borçlar, personelle borçlar gibi konular ele alınmaktadır. Ayrıca peşin olarak alınan kira gelirlerinin ve ödenmemiş kira giderlerinin muhasebe kayıtları, 380 ve 381 kod numaralı hesapların kullanımı gibi pratik bilgiler de sunulmaktadır.
- Bilançonun Pasif Kısmı
- Bilançonun pasif kısmına bakıyoruz, bu kısımda yabancı kaynaklar ve özkaynaklar yer alıyor.
- Yabancı kaynaklar, işletmenin sahipleri dışında üçüncü taraflardan finanse edilen varlıkları gösteren borçlardır.
- Yabancı kaynaklar ikiye ayrılır: kısa vadeli yabancı kaynaklar ve uzun vadeli yabancı kaynaklar.
- 02:42Yabancı Kaynakların Türleri
- İşletmenin borçları: bankalara borç, ticari borçlar (mal veya hizmet satın almaktan kaynaklanan), ticari faaliyet dışındaki borçlar (personel, ortak, devlet kurumlarına borcu).
- Avanslar: örneğin bir iş için önceden alınan avanslar, bu bir borç olarak değerlendirilir.
- Şartlı borçlar: garantiler, kıdem tazminatları, peşin ödenmiş gelirler ve gelecek aylara ait gelirler.
- 07:27Mali Borçlar
- Mali borçlar, işletmelerin kredi kuruluşlarından veya para piyasalarından aldığı borçları ifade eder.
- Kısa vadeli yabancı kaynaklar (300 kod numarası) içinde banka kredileri (300 kod numarası) bulunur.
- Banka kredileri, borçlu cari hesap olarak da adlandırılır ve alacaklı cari hesap (102 kod numarası) ile karıştırılmamalıdır.
- 09:45Banka Kredilerinin Muhasebe İşleyişi
- Banka kredileri, çıkış vadesi bir yılın altında olan kredileri ve işlenen faizleri ifade eder.
- Bir yılın altında vadeye sahip krediler 300 kod numaralı banka kredileri hesabında, bir yıldan uzun vadeli krediler 400 kod numaralı banka kredileri hesabında muhasebeleşir.
- Uzun vadeli kredilerin ilk bir yıla düşen kısmı 303 kod numaralı "uzun vadeli kredilerin anapara, taksit ve faizleri" hesabına dönüştürülür.
- 13:59Banka Kredileri Hesabının Özellikleri
- Banka kredileri hesabı bilançonun pasif kısmında olduğundan artışlar hesabın alacak tarafında, azalışlar ise borç tarafında gösterilir.
- Artış yaratan işlemler: kredinin çekilmesi ve işlenen faizlerdir.
- Azalışa yol açan işlemler belirtilmemiş, ancak video bu konuda devam etmektedir.
- 14:37Banka Kredileri Hesabı ve Kredi Türleri
- Banka kredileri hesabında kredinin ödenmesi veya düzeltme işlemleri borcun azalmaya yol açar.
- Kredilerin farklı türleri vardır; nakit krediler ve işletme hesabına açılan krediler, bankalar hesabında (102 kod numaralı) yılda dört çeyreklik dönem itibariyle faiz işletilir.
- Banka kredileri bir borç olduğu için işletilen faizler borcu daha da artırır, kredi kartı borcunun faizle artması gibi düşünülebilir.
- 16:03Açık Krediler ve Örnekler
- Açık krediler, işletme ile bankaların uzun yıllardır çalıştığı ve karşılıklı güven yüksek olduğu durumlarda, bankanın işletme için sanki kendi hesabıymış gibi açtığı kredi hesaplarıdır.
- İşletme, belirli bir limit içinde (örneğin 100 milyon lira) kendi parasıymış gibi para çekebilir, yatırabilir ve kullanabilir.
- Bazı bankalar, kredi kullanımı için teminat olarak getirilen varlıklara istinaden kredi verebilir, örneğin 100 milyon lira limiti içinde 40 milyon liralık senet teminatı karşılığında kredi verebilir.
- 18:04Banka Kredileri Hesabı Kayıtları
- İşletme A Bankası'ndan 5 milyon liralık kredi alıp, bu krediyi aynı bankadaki alacaklı cari hesabına (102 kod numaralı bankalar hesabı) yatırdığında, 305 banka kredileri hesabı borçlandırılır.
- İşletme, müşteri işletmesinden 2 milyon liralık borcu banka kredisi hesabına havale ederek ödünce, banka kredileri hesabı borçlandırılır ve alıcılar hesabı alacaklandırılır.
- Bankalar, üç aylık dönemler itibariyle faiz işletirler; örneğin 150 bin lira faiz işletildiğinde, banka kredileri hesabı borçlandırılır ve 780 finansman giderleri hesabı alacaklandırılır.
- 23:52Teminatlı Krediler
- Teminatlı kredilerde, banka işletme tarafından getirilen teminatların belirli bir marjına kadar (örneğin %90) kredi verebilir.
- İşletme, 60 milyon liralık bira nominal değerli alacak senetlerini teminat olarak verince, banka 50 milyon lira kredi verir.
- Teminatlı kredilerde, 121 alacak senetleri hesabı alt hesap 121101'den 121102 teminattaki senetler alt hesabına geçiş yapılır, ancak senetlerin mülkiyeti değişmez, sadece durdukları yer değişir.
- 28:51Nakit Olmayan Krediler
- Nakit olmayan krediler, bankanın kendi itibarını ortaya koyarak ve taahhüt vererek diğer taraflara güvence sağlamasıdır.
- İşletmeler, ihalelere girmek için bankadan hatır mektubu (teminat mektubu) isteyebilir ve banka bu mektubu bir ücret karşılığında verir.
- Teminat mektubu muhasebede 901 kod numarasıyla "Teminat Mektubundan Borçlar" ve 901 kod numarasıyla "Teminat Mektubundan Alacaklar" hesapları kullanılarak gösterilir.
- 33:04Tahviller ve Bono
- Tahviller ve bono borçlanma kağıtlarıdır; bono 12 aya kadar olan kısa vadeli, tahviller ise 12 aydan daha uzun vadeli borçlanma kağıtlarıdır.
- Hazine bonoları kısa vadeli, devlet tahvilleri ise uzun vadeli borçlanma kağıtlarıdır.
- Tahvil ihraç edildiğinde muhasebede 305 "Çıkarılmış Bono" veya 405 "Çıkarılmış Tahviller" hesabına kayıt yapılır.
- 37:36Ticari Borçlar
- Ticari borçlar, bir işletme açısından alacak olanın karşı tarafı olan borçlardır.
- Satıcılar hesabı, senetsiz borçlar için kullanılırken, borç senetleri hesabı ise senetli borçlar için kullanılır.
- Borç senetleri hesabı, mevcut bir senetsiz borcu senetli bir borçla değiştirme durumunda da kullanılır ve aradaki fark finansman gideri olarak kaydedilir.
- 43:35Alınan Depozitolar
- Alınan depozitolar, ihalelere katılmak için işletmelerin yatırdığı paralardır.
- İhale açıldığında işletmelerin yatırdığı depozitolar, muhasebede 326 "Alınan Depozitolar ve Teminatlar" hesabına kaydedilir.
- 46:41Finansman Giderleri ve Borçlar
- Para elde etmek için alınan borçlar, karşılığında faiz ödemesi yapılacağından finansman gideri olarak kaydedilir.
- Borç ödemeleri yapılırken, örneğin bankalar hesabı üzerinden ödeme yapılarak borç hesapları kapatılır.
- Diğer borçlar, işletmenin ticari faaliyeti dışında kalan borçlarını ifade eder ve bunlar arasında ortaklara borçlar, bağlı ortaklara borçlar ve personele borçlar bulunur.
- 49:25Ortaklara Borçlar
- Ortaklardan borç alınması durumunda, kasa hesabından borç miktarı kaydedilir ve ödeme yapılırken ortaklara borçlar hesabı ters çevrilerek kapatılır.
- Faiz ödemesi de ortaklara borçlar hesabına dahil edilir ve ödeme yapılırken finansman giderleri hesabından kaydedilir.
- 50:17Personel Borçları
- Personel borçları özellikle işletmenin personel ücret borcu ile ilişkilidir.
- İşletmeler sigortalı personel çalıştırmaya yanaşmıyor çünkü sigortalamak ekstra maliyet yükler.
- Sosyal güvenlik kanunu, primlerin bir kısmını işveren, bir kısmını ise işçi karşılaması gerektiğini belirtir.
- 53:06Çalışan Maliyetleri
- Bir çalışanın maliyeti brüt ücret ve işveren paylarıdır.
- İşletme, çalışanın elde ettiği gelir vergisini tahakkuk ettirir ve vergi dairesine yatırır.
- Örnek olarak brüt ücret 100.000 TL, Sosyal Güvenlik primi işçi payı 5.000 TL, işveren payı 10.000 TL, gelir vergisi 15.000 TL ve damga vergisi 1.500 TL olsun.
- 55:38Muhasebe Kayıtları
- Ay sonunda genel yönetim giderleri hesabı altına brüt ücret (100.000 TL) ve Sosyal Güvenlik primi işveren payı (10.000 TL) kaydedilir.
- Ödenecek vergi ve fonlar hesabı altına gelir vergisi (15.000 TL) ve damga vergisi (1.500 TL) kaydedilir.
- Ödenecek Sosyal Güvenlik kesintileri hesabı altına işveren ve işçi payları (15.000 TL) kaydedilir.
- Sonuç olarak personele borçlar hesabı 78.500 TL olarak gerçekleşir ve bu miktar personelin banka hesabına yatırılır.
- 59:42Diğer Borçlar
- Alınan avanslar, örneğin banka hesabından alınan 5 milyon liralık bir avans için 102 bankalar hesabı ve 340 alınan sipariş avansları hesabı kullanılır.
- Ödenecek vergi ve yükümlülükler, vergi hesaplaması kısmında karşımıza çıkan ödenmiş ve ödenecek vergiler, fonlar ve Sosyal Güvenlik kesintileri hesaplarını içerir.
- Dönem karı, vergi ve yasal yükümlülükler karşılığı konusu da muhasebe kayıtlarına dahildir.
- 1:02:27Dönem Sonu Kar Hesaplaması ve Kaydı
- İşletme dönem sonunda mali kar hesaplanır ve vergi üzerinden hesaplanır.
- Örnek olarak bir milyon lira ticari kar üzerinden yüzde yirmi vergi oranı uygulanırsa, ikiyüz bin lira vergi karşılığı hesaplanır.
- Dönem net karı, ticari kar (bir milyon dörtyüz bin lira) eksi vergi karşılığı (ikiyüz bin lira) olup bir milyon ikiyüz bin lira olur.
- 1:03:47Dönem Sonu Kayıt İşlemi
- Dönem sonunda 31 Aralık tarihinde "Dönem kar veya zararı" hesabı üzerinden ticari kar (bir milyon dörtyüz bin lira) kapatılır.
- Net kar hesabı (591) ile dönem net karı (bir milyon ikiyüz bin lira) ve vergi karşılığı (691) hesapları yapılır.
- Vergi karşılığı hesabı (691) kapatılıp 370 numaralı "Dönem karı, vergi ve yasal yükümlülükler karşılığı" hesabına aktarılır.
- 1:06:32Peşin Ödenen Vergi Hesabı
- Dönem içinde peşin ödenen vergi fonu (193) ve faiz gelirleri (642) gibi işlemler olabilir.
- Peşin ödenen vergi fonu, dönem sonundaki vergiden düşmek adına 371 kod numaralı hesap kullanılır.
- 371 hesabına "Dönem karının peşin ödenen vergi ve diğer yasal yükümlülükler karşılığı" kaydı yapılır ve 193 hesabını kapatır.
- 1:09:21Gelecek Aylara Ait Gelirler
- Gelecek aylara ait gelirler, örneğin bir yıl önceden alınan kira gelirlerini doğru muhasebeleştirmek için önemlidir.
- Eğer bir Kasım 2021 tarihinde bir yıl için 120 bin lira kira peşin olarak alınmışsa, bu tutarı doğrudan kira geliri olarak kaydetmek yanlıştır.
- Dönemsellik kavramına göre, 2021'e ait kira geliri (20 bin lira) ve 2022'ye ait gelecek aylara ait gelirler (100 bin lira) ayrı olarak hesaplanmalıdır.
- 1:15:45Gelecek Aylara Ait Giderler
- Gelecek aylara ait giderler, örneğin bir yıl önceden ödenmesi gereken kira giderlerini doğru muhasebeleştirmek için önemlidir.
- Eğer bir Kasım 2021 tarihinde bir yıl için 120 bin lira kira ödenmesi gerekiyorsa, 31 Aralık 2021 tarihinde iki aylık kira (20 bin lira) tahakkuk etmiş olur.
- Tahakkuk eden kira gideri (20 bin lira) "Gelecek aylara ait giderler" (381) hesabı üzerinden kaydedilir, çünkü henüz ödenebilir durumda değildir.