Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan muhasebe dersinin kaydıdır. Eğitmen, mali borçlar konusunu detaylı bir şekilde anlatmaktadır.
- Ders, mali borçların tanımı ve türleriyle başlayıp, banka kredileri, nakit ve nakit olmayan krediler, bonolar, senetler ve tahviller gibi finansal borçların muhasebedeki gösterimlerini kapsamaktadır. Video boyunca çeşitli borç türlerinin hesap kodları, muhasebe kayıtları ve örnek işlemler üzerinden anlatılmaktadır. Dersin sonunda tahvil çıkartarak borç alma süreci adım adım gösterilmekte ve bir sonraki derste ticari borçlar konusunun işleneceği belirtilmektedir.
- Videoda ayrıca nazım hesapları, teminat işlemleri, faiz takibi ve borç taksitlerinin muhasebedeki gösterimi gibi konular da ele alınmaktadır. 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler, 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkları, 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri, 304 Tahvil Anapara, Borç Taksit ve Faizleri gibi hesapların kullanımı detaylı olarak açıklanmaktadır.
- 00:01Dersin Amacı ve İçeriği
- Ünite, mali borçların tanımı, türleri ve muhasebe işlemlerini öğrenmeye yönelik bir ders içermektedir.
- Ders kapsamında banka kredileri, para piyasası araçları olan borsa ve sermaye piyasası araçları olan tahvilin tanımı ve muhasebe işlemlerinin nasıl gerçekleştirileceği öğreneceksiniz.
- Dersin konu başlıkları mali borçların tanımı, önemi, banka kredileri, çıkarmış senetler ve çıkarmış tahviller olmak üzere dört başlıkta ilerleyecektir.
- 01:14Bilançonun Yapısı
- Ders, geçen dönemde dönen varlıklar hesaplarını tanıdıktan sonra duran varlıklar hesaplarını tamamlamak ve bilançonun pasif tarafına geçmek üzere başlamaktadır.
- Bilançoda varlıklar ve kaynaklar yer alır; varlıklar işletmenin neye sahip olduğu, kaynaklar ise varlıkları nasıl finanse ettiği gösterir.
- Kaynaklar iki gruba ayrılır: yabancı kaynaklar (işletmenin üçüncü kişiden aldığı borçlar) ve özkaynaklar (işletme sahiplerinin işletmeye verdiği değerler ve işletmenin kendi değerleri).
- 03:20Yabancı Kaynaklar Hesap Sınıfları
- Yabancı kaynaklar, işletmenin borçlarını iki gruba ayırarak gösterir: kısa vadeli yabancı kaynaklar (bir yıl içinde ödenecek borçlar) ve uzun vadeli yabancı kaynaklar (bir yıldan uzun süreli ödenecek borçlar).
- Bilançonun aktif tarafında likidite esasına göre, en hızlı paraya dönüşen varlıklar en üstte yer alırken, pasif tarafta ise borçların geri ödenme süresine göre, en erken ödenecek borçlar en üstte yer alır.
- Bilançoda varlıklar dönen varlıklar ve duran varlıklar olarak iki grupta, kaynaklar ise kısa vadeli yabancı kaynaklar, uzun vadeli yabancı kaynaklar ve özkaynaklar olarak üç grupta gösterilir.
- 05:11Hesap Sınıfları ve Kodları
- Uzun vadeli yabancı kaynaklar (4) ve kısa vadeli yabancı kaynaklar (3) arasında akrabalık ilişkisi vardır ve aynı adı taşıyan hesap alt grupları bulunmaktadır.
- Her iki hesap sınıfında da mali borçlar, ticari borçlar, diğer borçlar, alınamazlar ve borç ve gider karşılıklı gibi benzer hesap grupları bulunur.
- Hesap kodlarında ilk rakam hesap sınıfını, ikinci rakam alt hesap grubunu, üçüncü rakam ise hesabın adını gösterir.
- 09:39Mali Borç ve Finansman Gideri
- Mali borç, işletmeye nakit para girişi sağlayan ve geri ödemelerde nakit yapılacak olan işletme dışından sağlanan borçların genel adıdır.
- İşletmenin bir yıldan uzun süreli borç alabileceği piyasa sermaye piyasası, bir yıla kadar borç alabileceği piyasa ise para piyasası olarak adlandırılır.
- Borç alınırken anapara ve vade sonunda ödenen faiz (kullanım bedeli) finansman gideri olarak muhasebede gösterilir.
- 11:08Banka Kredileri ve Finansman Süreçleri
- Bankalar, arz edenlerle fon talep edenleri karşılaştıran ve buluşturan köprü vazifesi gören kuruluşlardır.
- Bankalar, tasarruf sahiplerinin fazla parasını ihtiyaç duyulanlara yönlendirerek finansman süreçlerinde yardımcı olurlar.
- Banka kredileri iki ana kategoriye ayrılır: nakit krediler ve nakit olmayan (gayri nakdi) krediler.
- 12:19Nakit Krediler
- Nakit krediler, bankaların müşterilerine ödünç para vermek suretiyle kullandıkları kredilerdir.
- Bankadan kredi çekildiğinde gerçek hayatta bir borç ortaya çıkar ve muhasebede bu borç gösterilmelidir.
- Borç bir yıl içinde ödenecekse 300 Banka Kredileri hesabına, bir yıldan uzun sürede ödenecekse 400 Banka Kredileri hesabına kaydedilir.
- 13:50Nakit Kredilerin Türleri
- Nakit krediler ikiye ayrılır: avans şeklinde krediler ve borçluca hesap şeklinde krediler.
- Avans şeklinde kredilerde işletme, belirli bir maddi değerini rehin olarak bankaya göstererek teminat olarak sunar.
- İşletme, bankaya teminat olarak malını, varlığını, altınını, gümüşünü veya kıymetli evraklarını göstererek kredi alabilir.
- 14:44Avans Şeklinde Kredi Örneği
- İşletme, 14 Ağustos 2021 tarihinde maliyeti 1750 TL olan ticari malını rehin vererek ve senedi karşılığında bankasından 1500 TL tutarında 4 ay vadeli avans şeklinde kredi almıştır.
- Vade sonunda işletme, bankaya olan borcunu (1500 TL) ve 100 TL faizi ödemiştir.
- Bu işlemde toplam 1600 TL vade sonunda bankaya ödenecektir.
- 16:00Kredi Alma İşlemi ve Muhasebe Kaydı
- 14 Ağustos 2021 tarihinde 1.500 TL kredi alınmış, bu durumda nakit para hesabı (varlık) artış kaydedilirken, borçların hesabı (kaynak) artış kaydedilir.
- Kredi alabilmek için 1.750 TL değerinde ticari mal rehin olarak verilmiş, bu işlem mali değişim yaratmaz çünkü işletmenin varlık büyüklüğü değişmez.
- Rehin işlemi için nazım hesapları kullanılır; borç tarafına çift sayı (916) kodlu "kıymetlerimizi teminat alanlar" hesabı, alacak tarafına tek sayı (917) kodlu "teminattaki kıymetlerimiz" hesabı açılır.
- 21:20Kredi Ödeme İşlemi ve Muhasebe Kaydı
- Vade tarihinde kredi borcu (300 Banka Kredileri) 1.500 TL azalış kaydedilir, borç hesaplarında azalışlar borç tarafında yazılır.
- 100 TL faiz gideri (780 Finansman Giderleri) hesabına borç tarafında artış kaydedilir.
- Kasa hesabına 1.600 TL azalış kaydedilir, varlıkların azaldığında ilgili varlık hesabı alacak tarafında yazılır.
- 23:13Nazım Hesaplarının Kapanışı
- Kredi ödendiğinde malların üzerindeki rehine kalkar ve nazım hesapları kapatılır.
- Nazım hesaplarını kapatmak için hesap kaydını ters çevirip kaydetmek gerekir, yani her iki tarafını birbirine işler hale getirmek gerekir.
- Nazım hesapları kapatılırken, önce açılışta borç tarafında yazılan hesap alacak tarafında, alacak tarafında yazılan hesap borç tarafında yazılır.
- 24:34Borçlu Hesap Şeklinde Krediler
- Borçlu hesap şeklinde kredilerde banka bir limit açar ve işletme istediği zaman bu limit dahilinde kredi çekebilir.
- Bankalar farklı türde kredi verebilir: açık kredi (güvenilir işletmelere teminat gözetmeden), kefalet karşılığı kredi (kefil göstermesi gerekir) ve maddi teminat karşılığı kredi.
- Borçlu hesap şeklinde kredilerde işletme limit dahilinde istediği zaman kredi kullanabilir ve kredi borcunu parça parça ödeyebilir.
- 26:21Banka Kredilerinin Muhasebe Kaydı
- Banka kredileri, muhasebe işletmesinden bir hesabı değil, banka açısından söylenen bir ifadedir ve borçlu hesap şeklinde kredi verilir.
- İşletme, A Bankası'ndan 35.000 TL limitli borç hesap şeklinde kredi sağlamış ve aynı gün bu hesaptan 10.000 TL çekmiştir.
- Kredi çekildiğinde muhasebede 10.000 TL kasaya kaydedilir ve 300 Banka Kredileri hesabına alacak tarafına 10.000 TL yazarak borç kaydedilir.
- 29:05Kredi İşlemlerinin Muhasebe Kayıtları
- İşletme 21 Aralık 2021 tarihinde A Bankası'ndaki hesaptan 5.000 TL daha çektiğinde, kasaya 5.000 TL kaydedilir ve Banka Kredileri hesabına alacak tarafına 5.000 TL yazılır.
- İşletme 19 Kasım 2021 tarihinde A Bankası'ndaki borçlu cari hesaba 7.000 TL yatırdığında, kasaya 7.000 TL azalış kaydedilir ve Banka Kredileri hesabına borç tarafına 7.000 TL yazılır.
- İşletme 15 Aralık 2021 tarihinde satıcı olan 4.000 TL borcunu A Bankası'ndan kredi hesabından ödemiştir, bu durumda Satıcılar hesabına 4.000 TL azalış, Banka Kredileri hesabına ise 4.000 TL artış kaydedilir.
- 33:20Faiz İşlemleri ve Kredi Hesabının Durumu
- İşletme 31 Aralık 2021 tarihinde A Bankası'na kredi hesabına 1.200 TL faiz takip etmiştir, bu durumda Finansman Giderleri hesabına 1.200 TL gider kaydedilir ve Banka Kredileri hesabına alacak tarafına 1.200 TL yazılır.
- 31 Aralık itibariyle Banka Kredileri hesabında borç tarafında 20.000 TL, alacak tarafında 21.200 TL tutar birikmiş olup, alacak kalanı 13.200 TL olarak hesaplanmıştır.
- Nakit olmayan kredilerde (örneğin teminat mektubu) işletmelerin ile para geçmiyor, sadece banka işletmeye güvence veriyor ve bu durum mali teklife etki yaratmaz.
- 37:50Bono Tahvilleri ve Borç Alma
- Bono tahvil almak borç vermek demektir, bono satın aldığınızda borç vermiş olursunuz.
- Bono çıkartıp satmak (ihraç etmek) borç almak demektir ve bu kısa vadeli borç almak anlamına gelir çünkü bononun vadesi bir yılın üzerinde olamaz.
- Bono çıkartıp borç aldığınızda, bu borç muhasebede 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler adını taşıyan hesaba kaydedilir.
- 38:46İskontolu Bono Satışı
- İşletme bonoyu iskontolu olarak satabilir, örneğin 100.000 TL değerindeki bonoyu 80.000 TL'ye satabilir.
- İşletme açısından iskontolu satışı üzücü bir durumdur çünkü finansman ihtiyacını karşılamak adına katlandığı bir giderdir.
- İskonto tutarı (nominal değerle satış tutarı arasındaki fark) 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkları adlı hesapta izlenir ve vade sonunda finansman gideri olarak aktarılır.
- 40:42Bono Satışının Muhasebe Kayıtları
- Bono satışı (borç alma) işlemi menkul kıymet alım satım işlemlerini bankadaki hesaplar üzerinden yapılır.
- Bono satışında 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler hesabına 100.000 TL artış kaydedilir, 102 Bankalar hesabına 80.000 TL artış kaydedilir.
- İskonto tutarı (20.000 TL) 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkları hesabına kaydedilir ve bu düzenleyici hesap, 30 Mali Borçlar grubunun net değerini göstermek için kullanılır.
- 44:20Vade Sonu İşlemleri
- Vade sonunda borç ödenirken 102 Bankalar hesabına 100.000 TL azalış kaydedilir.
- 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler hesabından 100.000 TL azalış kaydedilerek hesap kapatılır.
- 308 Menkul Kıymetler İhraç Farkları hesabından 20.000 TL azalış kaydedilerek hesap kapatılır ve bu tutar 708 Finansman Giderleri hesabına aktarılır.
- 45:49Uzun Vadeli Borçlar Hesapları
- Mali Borçlar grubunda 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri hesabı bulunur.
- Aynı grupta 304 Tahvil Anapara, Borç Taksit ve Faizleri hesabı da yer alır.
- Uzun vadeli borçların vadesi bir yılın altına düştüğünde, 400 Banka Kredileri hesabından 303 Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri hesabına aktarılır.
- 46:36Banka Kredileri ve Tahvil Hesaplamaları
- 300 banka kredileri hesabı yerine 303 hesabı kullanılmalıdır çünkü 303 hesabı, uzun vadeli kredilerin vadesi bir yılın altına inen kısımlarını gösterir.
- Tahvil çıkartarak borç almak, bir yıldan uzun süreli borç almak için ihraç edilen ve satılan bir borçlanma belgesidir.
- Tahvil borçları muhasebede 405 çıkarılmış tahviller hesabı altında tutulur ve vadesi bir yılın altına inen kısımları 304 tahvil anapara, borç, taksit ve faiz hesabı altına aktarılır.
- 49:19Tahvil Örnek Hesaplama
- C anonim şirketi 1.7.2020 tarihinde beş yıl vadeli, %10 faizli yıllık faiz ödemeli 500 bin lira tutarında tahvil çıkarmış ve satmıştır.
- Tahvillerin anaparası ve faizi vade süresince her yıl eşit taksitlerle ödenecektir.
- Tahvilleri daha kolay satabilmek için işletme, borç verenlere her yıl anaparayı eşit taksitlerle geri ödeyeceğini ve her yıl faizi de ödeyeceğini belirtir.
- 50:22Tahvil Çıkartarak Borç Alma İşlemi
- İşletme, tahvilleri satarak 1.70 birim borç almış ve bunu bankalar üzerinden menkul kıymet alım satımları olarak kaydetmiştir.
- Tahvil çıkartarak borç alındığında, bankadaki para artışı ve borçlanma kaydedilir.
- Borçlanma işlemi için 405 Çıkarılmış Tahviller hesabına artış kaydedilir.
- 51:19Tahvil Borcunun Gerilemesi
- Tahvillerin anaparası ve faizi vade süresince her yıl eşit taksitlerle ödenecektir.
- 5 yıl vadeli 500 bin liralık tahvil borcunun 1/5'i (100 bin lira) kısa vadeli borç niteliği kazanır ve 301/12/2020 itibariyle 304 Tahvil Anapara, Borç Taksit ve Faizleri hesabına aktarılır.
- Geçen altı aylık sürede (17/2020-30/12/2020) 500 bin liralık borca %10 faiz oranı uygulanarak 25 bin lira faiz işlemiş ve bu tutar 780 Finansman Giderleri hesabına kaydedilmiştir.
- 55:03Tahvil Borcunun Ödemesi
- 17/2021 tarihinde ilk anapara taksiti (100 bin lira) ve ilk yıl faizi (25 bin lira) toplam 125 bin lira ödeme yapılmıştır.
- 17/2021-30/12/2021 tarihleri arasında da 25 bin lira faiz işlemiş ve bu tutar 780 Finansman Giderleri hesabına kaydedilmiştir.
- Toplam 150 bin lira ödeme yapıldıktan sonra 304 Tahvil Anapara, Borç Taksit ve Faizleri hesabından azalış kaydedilmiştir.
- 56:51Dersin Özeti
- Bu derste mali borçlar tanıtılmış, banka kredileri ve tahvil çıkartarak borç alma işlemlerinin muhasebe kayıtları gösterilmiştir.
- Banka kredileri için 305 Çıkarılmış Bonolar ve Senetler hesabından, tahvil çıkartarak borçlanma için 405 Çıkarılmış Tahviller hesabından yararlanılır.
- Tahvil çıkartarak borçlanma, bir yıldan uzun süreli bir borçlanma yolu olduğu için 405 Çıkarılmış Tahviller hesabında gösterilir.