Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Ulusal Ahşap Birliği'nin Taksim ofisinde gerçekleştirilen, hem online hem offline olarak sunulan bir etkinlikte Taha İşleyen'in Rotoblas firmasının Türkiye koordinatörü olarak yaptığı teknik bir sunumdur. Sunumda Furkan Bey ve yangın yönetmeliği komitesinde yer alan bir kişi de bulunmaktadır.
- Sunum, modern ahşap yapıların bağlantı elemanlarını, teknik özelliklerini ve kullanım alanlarını detaylı şekilde ele almaktadır. İçerikte ahşap yapıların beton temelinden çatıya kadar olan tüm bağlantı elemanları, vidalar, pimler, plakalar gibi bağlantı teknikleri, yangın güvenliği, deprem dayanıklılığı ve yüksek katlı ahşap yapı tasarımları (örneğin "Spider ve Pillar" sistemi) hakkında bilgiler sunulmaktadır.
- Sunumda ayrıca ahşap yapıların çevresel avantajları, enerji tasarrufu, tasarım özgürlüğü, inşaat süresinin kısa olması gibi faydaları vurgulanırken, Norveç'teki 18 katlı ahşap yapı örneği üzerinden ahşap yapıların potansiyeli gösterilmektedir. Türkiye'de ahşap yapıların konfor açısından karşılaştığı sorunlar ve hibrit yaklaşımın (ahşap, beton, çelik gibi farklı malzemelerin bir arada kullanımı) gerekliliği de tartışılmaktadır.
- 00:25Sunumun Tanıtımı
- Ulusal Ahşap Birliği'nin Taksim ofisinde gerçekleştirilen etkinlikte, Rotoblas firmasının Türkiye koordinatörü Taha İşleyen'in sunumu online olarak yayınlanacak.
- Etkinlik, modern ahşap yapılardaki bağlantı elemanları, çeşitleri ve detayları hakkında bilgi verecek.
- Sunumun sonunda yangın ve akustik konuları da ele alınacak.
- 01:26Rotoblas Hakkında
- Taha İşleyen, Rotoblas'ın Türkiye temsilciliğini yürütüyor ve şirketin Kuzey İtalya'daki merkezi tamamen ahşap yapıda.
- Rotoblas, ahşap özelinden doğmuş ancak genel olarak modern yapı çözümleri olarak kendini tanımlıyor.
- Şirket, daha az enerji ile ısıtılabilen, soğutulabilen ve daha az çevreye zarar veren yapı malzemeleri geliştiriyor.
- 02:46Şirketin Tarihi ve Yapısı
- Rotoblas, İtalya'nın Kuzeyinde, Avusturya-İsviçre sınırında yaklaşık 70 kilometre mesafede, Alp dağlarının arasında bulunan bir bölgede faaliyet gösteriyor.
- Bu bölgede ahşabın yoğun kullanıldığı ve ahşap teknolojisinin ilerletildiği bir kültür var.
- Şirket, 30-32 yıl önce burada doğmuş ve büyümeye devam ediyor.
- 03:22Şirketin Yeni Depo Projesi
- Şirketin yeni binası, 40 metre yüksekliğinde tam otomatik dünyadaki tek depo olarak inşa ediliyor.
- Depo içinde tamamen robot sistemler çalışıyor ve raflardan alınan ürünler paketlemeye sunuluyor.
- Proje yüzde 30-40 kapasitelerinde çalışmaya başlamış ve yıl sonuna kadar yüzde 100 kapasiteyle çalışacak.
- 04:20Modern Ahşap Yapılar
- Modern ahşap yapılar konusunda durulması, sektör dışında kalanların ahşap yapıları eski çiftlik evi veya avcı kulübesi olarak algılamasından kaynaklanıyor.
- İnsanların kafasında ahşapla yüksek katlı yapılar, geniş açıklıklı köprüler veya kuleler yapılabileceğine dair algı hala yetersiz.
- Avrupa'da ahşap yapılarda oturum amaçlı kullanılan evlerin oranı yaklaşık %5, Kuzey Amerika'da %90, Japonya'da ise %45 civarında.
- 06:30Ahşapın Avantajları
- Her bir metreküp ahşap toplamda iki ton karbondioksit soğuruyor ve bu işlem ahşabın ömrü boyunca devam ediyor.
- Ahşap yapılar yıkıldığında, malzeme geri dönüştürülebilir veya yakılabilir, hiçbir zaman israf olmuyor.
- Ahşap yapıların inşaat süresi kısa, bu da iş kazalarını azaltıyor.
- 09:10Enerji Verimliliği ve Deprem Güvenliği
- Ahşap yapılar daha az enerji, taşıma ve vinç ihtiyaçları gideriyor, daha az elektrikli alet ve işgücü kullanılıyor.
- Bir metreküp ağaç, bir arabanın ortalama 16.700 kilometre yol gittiğinde saldığı zehirli gazı soğuruyor.
- Ahşap yapılarda hafif malzeme kullanımı, daha az yapı ağırlığı ve deprem kuvveti sağlıyor.
- 11:52Siyasi ve Bağlantı Elemanları
- Siyasi, çapraz şekilde lamine edilmiş ahşap, kereste demek ve bu yapısal bir eleman elde ediyor.
- Şantiye örneğinde kullanılan XRP adlı bağlantı elemanı fabrikada uygulanıyor ve hızlı bir şekilde monte ediliyor.
- Modern bağlantı elemanlarıyla özel işçilik gerekmeden, herhangi biri bile uygulayabiliyor.
- 15:10Ahşap Yapıların Temel Özellikleri
- Ahşap yapıların montajı hızlı bir yöntem olup, bağlantı elemanları şanti süresini ekstra kısaltıyor.
- Ahşap yapıda beton başlangıcında su ve nem iletimini kesmek gerekiyor çünkü doğal malzemeler zaman içinde yukarıya nem iletiyor ve ahşapta şekil değiştirmeleri, böceklenme ve bozulmalara sebep oluyor.
- Modern ahşap yapılar aslında hibrit yapılar olup, bazı dikmeler ve ürünler çelik, zemin temelde beton kullanılıyor.
- 18:20Deprem Anında Ahşap Panelin Davranışı
- Deprem anında siyasi panelde aşağı ve yukarı yönlü iki kenarından dönme hareketi ve yanal kesme hareketi oluşuyor.
- Bu kuvvetler sağ ve sol köşelerde ince uzun braketlerle, orta noktalarda kısa yayvan braketlerle karşılanıyor.
- Geleneksel braket yöntemi dışında modern yöntemler olan ALSART ve X sistemleri de mevcut.
- 20:17Montaj Süreleri ve Bağlantı Elemanları
- Modern bağlantı sistemleri (ALSART) sadece zemin katta uygulanabiliyor, ara katlarda köşe braket sistemi kullanılıyor.
- Modern bağlantı sistemleri ortalama 5 dakika montaj süresi varken, klasik bağlantılarla aynı bağlantı 30-40 dakika sürüyor.
- Ahşap içine devasa delik açmak istenmeden, ahşabın liflerini parçalamadan küçük çiviler veya vidalarla müdahale ediliyor.
- 22:02Bağlantı Elemanlarının Dayanımı
- Bağlantı elemanlarının dayanımı iki farklı değer olarak değerlendiriliyor: metalin kesildiği değer ve ahşaptan ötürü oluşan kesilme.
- Genelde metal yapı limite gelmeden ahşapta çoktan deformasyon alıp kesilme oluyor.
- Yüksek yüklerde sadece kalınlığını artırarak değil, tasarımın değiştirilmesi gerekiyor.
- 25:39Yangın Dayanıklılık
- Bağlantı elemanları açık ve kapalı olmak üzere iki farklı türde ele alınıyor.
- Euro Code 1'in yangın ekine göre, lamine edilmiş ahşap içine 2,5 cm de yüzeyden içeri alınan metal eleman, 45 dakika ısıya karşı koruma sağlıyor.
- Açık bağlantılar 15 dakikada metal elemanın dayanımını kaybetmesine neden olurken, kapalı bağlantılar ve yangın durdurucu malzemeler (köpükler, silikonlar, bantlar) kullanılarak yapı yangına dayanıklı hale getiriliyor.
- 28:12Yangın Dayanımı ve Yapı Yönetmeliği
- Aşağıda açık bağlantı tekniği ürününde 15 dakika sonra reaksiyon var, ancak 15 dakika sonra yangına dayanamıyor.
- Avrupa'da kamuya açık binalarda 90 dakika yangın dayanımı istenirken, normal odalarda 60 dakika yangın dayanımı gereklidir.
- Türkiye'de henüz yürürlükte bir yangın yönetmeliği yok ancak İmsat ile birlikte bakanlığa sunulan ve kısa sürede yayınlanacak bir yönetmelik hazırlandı.
- 31:51Gizli Bağlantı Ürünleri
- Gizli bağlantı ürünler kolon-kiriş bağlantıları için kullanılır ve tüm eksenlerde yük alabilirler, ancak en kuvvetli oldukları eksen dikey eksendir.
- Ali Braket alüminyum alaşımından imal edilmiş, hafif malzemeden yapılmış ve tüm eksenlerde yük alabilen bir üründür.
- Hesap programı (My Project) internet sitesinden indirilebilir ve ahşaptaki ebat ve kaçıklık kontrollerini yapar.
- 34:03Bağlantı Ürünlerinin Özellikleri
- Gizli bağlantı ürünlerinin işçiliği zor olabilir, bu da ahşap müteahhitlerini açık bağlantıya itebilir.
- Alüminyum ürünlerin avantajlarından biri koroz (paslanma) karşı uzun yıllar yaşam döngüsü sağlamasıdır.
- Kilit Lotti Loksi ürünler de alüminyum alaşımından üretilmiş, büyük ebatlı olanı 65 kilo tona kadar tek noktada çekiyor.
- 37:22Döşeme Bağlantı Ürünleri
- Döşeme için özel üründen direkt alüminyum alaşım malzemesi ile döşeme duvara, betona veya taşa asılabilir.
- Bu ürünler gizli bağlantı olarak kullanılabiliyor ve gömülerek de kullanılabilir.
- Yangın güvenliği konusunda döşeme üzeri kapandığı için esas sorun olan yanlar ve alt taraf güvenli hale getirilir.
- 39:38Modern Ahşap Yapılar ve Malzeme Kullanımı
- Modern ahşap yapılar için hibrit düşünmek gerekiyor; beton yapıya ekleme, katta geçiş veya iki beton yapının arasında ahşap kullanılabilir.
- Ahşap sadece ahşaptan değil, diğer malzemelerle de bağlanabilir; tamamen izole olmak yapı kültürünün dışında kalır.
- Ahşap yapıların modern görünümü için geleneksel zihniyeti aşmak ve farklı malzemeleri bir arada kullanabilmek yetenek ve geniş vizyon gerektirir.
- 42:46Ahşap Bağlantı Çözümleri
- Ahşap bağlantı elemanları çeşitli yüklere eşit performansla cevap verebiliyor ve dış mekan için ay yok seçeneği mevcut.
- Root çubuklarla ahşap bağlantı elemanları kullanılabiliyor ve balkon tasarımlarında konsol bağlantıları yapılabiliyor.
- Bu ürünler ahşap yapıya, mekanik aksam, klima, havalandırma ve ağır yüklerin asılması gibi farklı kullanım yerlerinde kullanılabilir.
- 45:42Vida Türleri ve Kullanımları
- Silindir başlı vida türleri ahşapta kolayca girer ve hem bağlantı elemanı olarak hem de hasar onarımında kullanılabilir.
- Vidalar mekanik laminasyon yapmak için, dikiş şeklinde örerken veya kesme yükünü almak için 45 derece açılı şekilde kullanılabilir.
- Vidalar ahşabın lifli yapısından dolayı hasar almasında önlemek için de kullanılabilir.
- 49:28Tam Diş Vidaların Avantajları
- Tam diş vidalar (full trade) boyunca tam diş içerdiği için mukavemeti yüksek ve kırılmaz.
- Tam diş vidalar ahşabın içine donatı koyduğunuz gibi yerleştirilir ve özel bir alaşımıyla 700 derecede tavlanarak nar gibi hale getirilir.
- Tam diş vidalar artık modern ahşap yapılarında vazgeçilmez bir bağlantı tekniği haline gelmiştir.
- 53:25Moment Bağlantı Çözümleri
- Moment bağlantıları, kombine yükler (moment, kesme, eksenel yük) için iki çözüm sunar: BOKS (metal plaka) ve SBD (moment ve kesme plakası).
- Zepox, epoksi reçine birimdir ve kumlu veya delikli plaka ile kullanılabilir.
- Zepox, üçte ikili moment bağlantıları, üçlü bir araya gelmeler, estetik çatlaklar ve kırıkların onarımı için kullanılabilir.
- 57:10Epoksi Reçine Uygulamaları
- Epoksi reçine çeşitli çeşitleriyle kullanılır: tüple sıkılan, karşı sıkılan, sürme olarak kullanılabilen, çatlaklar için kartuş kullanımıyla dökülebilen.
- Ahşap ahşaba yapıştırma olarak kullanıldığında sadece dikey kesme ve yatay gerilmeyi alabilir, dönme yükü almaz.
- Metal plaka eklenerek epoksi reçine, moment yükü alabilen bir bağlantı oluşturabilir.
- 59:31Bağlantı Elemanları ve Özellikleri
- Estetik ve kullanılabilir bir malzeme olarak sunulan bağlantı elemanları, kendiliğinden sert perfor (SBD) pimlerle kullanılmaktadır.
- Dişli yapısı olan pimler, aşamalı sıkıca tutarak boşluklu ve oynak yapıyı engellemektedir.
- Pürüzsüz pim kullanımı deprem bölgelerinde tavsiye edilmez, çoklu yüklere karşı eksenel kesme moment yüklerine karşı dayanım sağlar.
- 1:01:01Bağlantı Elemanlarının Kullanım Alanları
- İki ekran iki kanalda aynı anda görüntüleme imkanı sunan bir sistem bulunmaktadır.
- Metal bağlantı elemanları, açılı birikme zorluğuna karşın geliştirilmiş olup, oval delikli plakalarla kullanılmaktadır.
- Ahşap ve metal plaka birleşiminde, vidanın zayıf olduğu kısım olduğu için özel kafalı vidalar (mercimek baş veya plate vidalar) kullanılmalıdır.
- 1:03:29Siyasi Bağlantı Elemanları
- Siyasi için özel bağlantı elemanları vardır ve slot (kaset şeklinde) olarak adlandırılır.
- Bu elemanlar, normalde vidanın kesme kuvvetini alan basit bir ürün olarak piyasada satılmaktadır.
- Spider ve piller, ahşapta gökdelen veya cam cepheli kirişsiz tasarım yapmak için geliştirilmiş bir üründür.
- 1:05:20Spider Sisteminin Özellikleri
- Spider sistemi, beton yapılarda kullanılan sistemden ilham alınarak geliştirilmiştir.
- Bu sistem sayesinde kiriş kullanmadan tasarım yapılabilir, böylece daha ferah ve dizayn açısından daha özgür alanlar oluşturulabilir.
- Spider sistemi ile 13-30 kat arasında tasarım yapılabilir, uygulama noktaları ve açıklıklar farklılık gösterebilir.
- 1:07:35Spider Sisteminin Kullanımı
- Spider sisteminde, siyasi döşemenin tam orta noktasına uygulanarak yaklaşık 7 metrelik açıklık geçilebilir.
- Çapraz olarak döşeme veya çift kat döşeme yapılabilir.
- Spider sisteminde, tam bağlantı ve tam kolon birleşim yerinde moment bırakılmamalıdır.
- 1:10:06Ahşap Kolonların Özellikleri
- Ahşap kolonların kullanılabilmesi için belli bir minimum kolon genişliği (ebatı) vardır.
- Ahşap kolonlar, beton kolonlara göre çok daha hafif olup, yapı ağırlıklarını önemli ölçüde düşürmektedir.
- Yüksek binalarda deprem bölgelerinde, ahşapın performansını güçlendirmek için yangın merdivenleri ve asansörlerin bulunduğu çekirdekler betonarme yapılmalıdır.
- 1:13:25Ahşap Yapılar ve Deprem Güvenliği
- Ahşap yapıların deprem ve rüzgar yüklerini taşıması için belirli yerlerde ahşaptan veya betonarmeden perdeler kullanılması gerekiyor.
- Norveç'te yapılan 18 katlı ahşap yapılar ve 9-10 katlı ahşap yapılar mevcut, ancak deprem ve rüzgar yüklerini taşıması için perdeler gerekiyor.
- Ahşap yapıların deprem güvenliği için perde sistemi vazgeçilmez bir çözüm olup, perdesiz yapılar güvenli değildir.
- 1:15:45Ahşap Yapıların Teknik Özellikleri
- Ahşap yapıların geniş açıklıklarda kullanılabilmesi için perde uygulaması yapılabilir, böylece 14 metre genişliğinde yapılar oluşturulabilir.
- Ahşap yapıların tasarım videoları genellikle şık görünümünü vurgularken, teknik detayları göstermez.
- Ahşap endüstrisi Türkiye'de henüz tam olarak endüstrileşmemiş durumda ve toplum henüz bu teknolojiyi tam olarak kabul etmemiştir.
- 1:18:01İzolasyon ve Bariyer Sistemleri
- Ahşap yapıların ısı, hava, sızdırmazlık ve ses konuları önemli meselelerdir ve başlı başına ayrı sunum konusu olabilir.
- Nem bariyeri seçiminde iklim kuşaklarına göre farklı ürünler tercih edilmelidir; dış mekanda nefes alabilen örtüler, iç mekanda ise nem bariyeri uygulanmalıdır.
- Türkiye'de birçok binada dışarıya nem bariyeri uygulanırken, binanın içindeki ahşap malzemeler nemden zarar görmekte ve işlevsiz hale gelmektedir.
- 1:20:39Hava Sızdırmazlık ve Ses İzolasyonu
- Türkiye'de son 6-7 yıldır ısı izolasyonu zorunlu hale gelmiş, hava sızdırmazlık ve ses konuları ise gelecekteki yapı yönetmeliklerinin konusu olacaktır.
- Pencere kenarları, kapı kenarları, baca dönüşleri gibi noktalarda bantlar kullanılarak hava sızdırmazlığı sağlanmalıdır.
- Ahşap yapıların konforu için ses izolasyonu önemlidir, özellikle otel gibi toplu yaşam alanlarında ve evlerde dikkatli tasarım gereklidir.
- 1:22:42Ses İzolasyon Teknikleri
- Ses iletim iki şekilde gerçekleşir: hava iletim yolu (konuşma ve ses kaynakları) ve yapı iletim yolu (titreşim vasıtasıyla).
- Ahşap yapıların tek önemli dezavantajı ses iletimidir, bu nedenle ses izolasyonu konusunda dikkatli olunmalıdır.
- Farklı frekanslarda ses sorunlarını çözmek için farklı malzemeler kullanılmalı ve titreşim doğrusu sesler için profiller kullanılmalıdır.