Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan Mimar Kemalettin'in hayatını ve eserlerini anlatan bir sunum formatındadır. Konuşmacı, Kemalettin'in kişisel belgelerini göstererek anlatımını desteklemektedir.
- Video, Mimar Kemalettin'in 1870-1927 yılları arasındaki hayatını, Almanya'daki eğitimini ve Osmanlı mimarisindeki rolünü ele almaktadır. Sunumda Kemalettin'in İstanbul'daki çalışmaları, Kudüs'teki Mescid-i Aksa restorasyonu, Ankara'nın imarı ve eserleri hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır. Ayrıca Osmanlı mimarisindeki klasik formlardan neoklasik mimari tarzına geçiş süreci ve Kemalettin'in bu süreçteki rolü de anlatılmaktadır.
- Videoda Kemalettin'in tasarladığı vakıf hanları, Harik Zedegan apartmanları, Bostancı Kuloğlu Camii, Kamer Hatun Camii, Yeşilköy Mecidiye Camii, türbeler ve diğer önemli eserleri hakkında bilgiler verilmektedir. Ayrıca Hamidi Evvel Külliyesi, Vaniefendi Medresesi, Kadılar Medresesi gibi Osmanlı mimarisi örnekleri ve birinci ulusal mimari akımının eserleri de tanıtılmaktadır.
- Mimar Kemalettin'in Kariyeri ve Eserleri
- Ürgüplü Hayri Paşa'nın nezarete atanmasıyla vakıf gelirlerini artırmak için Mimar Kemalettin görevlendirilmiş ve İnşaat ve Tamirat Heyet-i Fenniyesi'nin kadroları genişletilmiştir.
- Mimar Kemalettin, Osmanlı Mimarlar ve Mühendisler Cemiyeti'nin kurulması için emek harcamış, 1908 yılında kurulduğunda 21 üyesi bulunan örgüt 1919'da Birinci Dünya Savaşı'nın devam ettiği süreçte dağılmıştır.
- Evkaf Nezaretindeki görevi süresince yaptığı çalışmalardan bazıları mali nedenlerle yarım kalmış, Yeşilköy ve Bakırköy camileri ile dört vakıf han Cumhuriyet'in ilk yıllarında tamamlanabilmiştir.
- 01:08Kudüs Dönemi ve Ankara'ya Dönüş
- Birinci Dünya Savaşı'nın Osmanlı aleyhine ilerleyişi, mali sıkıntılara ve ilk eşi Behire Hanım'dan boşanması nedeniyle 1922'de Kudüs'ten gelen Mescid-i Aksa Camii restorasyonu teklifini kabul etmiştir.
- Kudüs'te Mescid-i Aksa'nın dışında Ömer Camii restorasyonunu da yapan Mimar Kemalettin, Ankara'dan gelen davet üzerine yeni başkentin imarı için yurda dönmeye karar vermiştir.
- 13 Temmuz 1920'de Ankara'daki atölyesinde geçirdiği beyin kanaması sonucu hayata gözlerini yummuş, naaşı Karacaahmet'teki Nuh Kuyusu Mezarlığı'na defnedilmiş ancak mezarı kaybolmuş, daha sonra yeniden defnedilmiştir.
- 03:08Mimar Kemalettin'in Hayatı ve Eserleri
- İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin ahşap merkezlerinden Duyun-u Umumiye binasının benzerleri yapılabilir mi diye baktıkları, Valori'nin Babıali ile genel merkez arasında kalan kıymetli eseri ile Jasmin'in Sirkeci'deki tren garı ve Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane gibi eserler geleceğin mimari arayışları için prototip oluşturmuştur.
- Genç Kemalettin, mühendislik fakültesi mezunu olduktan sonra Almanya'da öğrenimine devam etmiş, Batılı teknikleri ve formları yerinde görmüş, Evkaf Nezaretinin eski eserlerin restorasyonundan sorumlu birinin başına getirilmiştir.
- Mimar Kemalettin'in İstanbul serüveni, Birinci Dünya Savaşı'nın ardından başlayan Kurtuluş Savaşı nedeniyle yarım kalmış, Mescid-i Aksa onarımı için gittiği Kudüs ona yepyeni kapılar açmış ve yaptığı başarılı restorasyon çalışmaları nedeniyle Britanya Kraliyet Ödülüne layık görülmüştür.
- 05:30Mimar Kemalettin'in Akademik Hayatı ve Eserleri
- Mimar Kemalettin bir akademisyendi, dersler vermiş, İstanbul'da bir mimarlık cemiyeti kurmak için kolları sıvamış ve siyasi görüşleriyle paralel mimari çizgisini anlatmaktan geri durmamıştır.
- Arkasında bıraktığı gazete ve dergi yazıları neden böyle bir mimari yolculuğa çıktığının ayrıntılarını vermiş, bu üretkenliğinden dolayı eserleri dışında da pek çok şey bilebiliyoruz hakkında.
- İlhan Tekeli'ye göre Mimar Kemalettin'in yaşam öyküsünde önemli altı kritik özellik bulunmaktadır: 1870-1927 yılları arasında yaşamış olması, Hendesei Mülkiyeti ve Berlin'de eğitimi, Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurucusu olması, Evkaf Nezareti'nin İnşaat ve Tamirat Müdürlüğü'nün başına geçmesi, Birinci Ulusal Mimarlık Akımının oluşumundaki iki önemli figürden biri olması ve mimarlık konusundaki kuramsal yazıları.
- 06:47Mimar Kemalettin'in Eserlerinin Gruplandırılması
- Mimar Kemalettin'in eserleri ibadet yapıları, mezar yapıları, eğitim yapıları, sağlık yapıları, konut yapıları, ticaret yapıları, su yapıları, yönetim yapıları, konaklama yapıları ve tanımsız başlığında on gruba ayrılmıştır.
- Osmanlı'da Hassa Mimarları Ocağı'nın kurucusu ve Osmanlı mimarisinin klasik formları taşıyan isim olan Mimar Sinan ve öğrencilerinin 1,5 asra yayılan mimari geleneğinde İstanbul başta olmak üzere imparatorluğun çeşitli kentlerinde önemli projelere imza attıkları bilinmektedir.
- Süleymaniye Külliyesi içerisinde ibadet, sağlık, eğitim, mezar, konut, ticaret, su, yönetim ve konaklama gibi çeşitli fonksiyonlar icra edecek yapıları bulunmaktadır, bu da her bir ihtiyacın farklı bilimlerden oluşan tek bir külliye içerisinde inşa edildiğinin farkına varmamızı sağlar.
- 10:51Mimar Kemalettin'in Hayatı ve Eserleri
- Mimar Kemalettin'in imzası üstünde "insaat ve Tamirat Müdürü ve Sel Mimar" yazıyor, ayrıca "Baş Mimar" ve "Profesör" unvanları da bulunuyor.
- Mimar Kemalettin'in babası Altıparmak Ali Bey donanmada görevli olup, hayatı ev taşıyarak geçmiştir.
- Mimar Kemalettin'in evi yıkılmış durumda, ancak Sabiha Hanım'ın Almanca kartviziti ve pulları bulunmaktadır.
- 12:15Yirmi Lira Banknotu ve Gazi İlk Muallim Mektebi
- Yirmi lira banknotu, daha fazla dolaşan bir para olduğu için tanınırlığını artırabilecek bir kurgu olarak seçilmiştir.
- Banknotun arkasında Gazi İlk Muallim Mektebi'nin üç boyutlu kesiti ve silindir küre görülmektedir.
- Gazi İlk Muallim Mektebi, bugün Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası olarak bilinen yerdir ve Mimar Kemalettin'in son eserlerinden biridir.
- 13:36Mimar Kemalettin'in Son Yılları ve Ölümü
- Gazi İlk Muallim Mektebi bittikten sonra Mimar Kemalettin, Ankara'da yabancı mimarların davetlisi olarak Egl ile görüşmüştür.
- Egl, Mimar Kemalettin'in eserini eleştirmiş ve ağlayarak odayı terk etmiştir.
- Bu hadise üzerine Mimar Kemalettin beyin kanamasıyla atölyesinde ölmüş, ailesi yanında yokken ve bir sonraki gün cenazesi bulunmuştur.
- 15:26Mimar Kemalettin'in Mezarı
- Mimar Kemalettin'in mezarı 2007 yılında Can Çinici ve Zeynep Mennan isimli tasarımcıların tasarladığı bir mezar üzerine yerleştirilmiştir.
- Evkaf Nezareti, Mimar Kemalettin'in anısına büyük bir tören düzenleyeceğini söz vermiş ancak hiç bir zaman gerçekleştirmemiştir.
- Mezar, Üsküdar-Kadıköy yolu yapılması sırasında yok olmuş, yıllarca bulunamamış ve daha sonra Ayanoğlu tarafından gece operasyonuyla kazılmıştır.
- 17:29Mimar Kemalettin'in Diğer Eserleri
- Mimar Kemalettin'in halefleri Alexander Valori ve Jasmund'dur, Sirkeci Kaya'nın mimarı Jasmund'dur.
- Düyun-u Umumiye Binası, eski Osmanlı evlerinden esinlenilmiş saçaklar, kubbemsi pencereler ve taş görünümü verilmiş bir yapıdır.
- Mimar Kemalettin'in çizdiği altı vakıf han'dan biri Eminönü'nde, biri Beyoğlu'nda, biri Vefa Lisesi olarak kullanılan yerde, biri Lale'de Harik Zede Apartmanları olarak inşa edilmiştir.
- 19:47Harik Zede Apartmanları ve Diğer Yapılar
- 1918 yılında Balat'tan başlayıp İstanbul'u uçarak 7.500 aileyi evsiz bırakan yangının ardından yapılması için Mimar Kemalettin görevlendirilmiştir.
- Harik Zede Apartmanları, Osmanlı'nın ilk toplu konut projesidir ve Azeri bir iş adamı tarafından finanse edilmiştir.
- Bostancı Kuloğlu Camii, Kamer Hatun Camii, Tarla dışında Bebek Camii ve Yeşilköy Mecidiye Camii gibi yapılar Mimar Kemalettin'in eserleridir.
- 22:36Türbeler ve Diğer Yapılar
- Beşinci Mehmet Reşat Türbesi Eyüp'tedir ve yanında Reşadiye Mektebi bulunmaktadır.
- Ahmet Cevatpaşa Türbesi Fatih'te, Gaziosmanpaşa Türbesi Fatih Camii'nin haziresindedir.
- Mahmut Şevket Paşa Türbesi Hürriyet Tepesi'nde, Mimar Muzaffer'in yaptığı Hürriyet-i Ebediye Anıtı ile yan yanadır.
- 23:42Sultanahmet Cezaevi ve Diğer Eğitim Kurumları
- Sultanahmet Cezaevi, şu an For Seasons Otel olarak işletilmektedir.
- İbrahim Paşa Mektebi İtidaisi Bostancı'da Kuloğlu'nun arkasında, Ulu Camii'nin arkasında bulunmaktadır.
- Hamidi Enver Medresesi o dönem kullanım dışı kaldığı için eski külliyelerin imaretleri yıktırılmıştır.
- 24:26Mimar Kemalettin'in Eserleri
- Mimar Kemalettin, Osmanlı tarihinde dört vakıf han yapıldığı esnada Hamidi Evvel Külliyesi'ndeki sebili, imareti ve medreseyi yıkıp yerine yeni yapılar yapmıştır.
- Vaniefendi Medresesi, İstanbul Üniversitesi için bilinen ve şu anda Nadir Eserler Kütüphanesi olarak kullanılan bir bina olarak hizmet vermektedir.
- Kadılar Medresesi, Sultan III. Mustafa döneminde Üsküdar'da Ayazma Camii'nin yanına inşa edilmiştir.
- 25:55Diğer Eserler
- Muhacirin Misafirhanesi, Balkan göçlerinden gelen göçmenlerin yerleştirilmesi için yapılmıştır.
- Ahmet Raif Paşa Köşkü, Çamlıca Kız Lisesi'nin ana binası olarak yapılmış, ahşap ve Art Nüve sanat tarzıyla inşa edilmiştir.
- Ankara Vakıf Apartmanı, toplu konut projesine benzer bir yapı olarak tasarlanmıştır.
- 27:20Ankara ve Edirne'deki Eserler
- Ankara Palas Otel, Ankara'da otel ihtiyacını karşılamak için inşa edilmiştir.
- Birinci Meclis Binası ve İkinci Meclis Binası, birinci ulusal mimari akımının ürünleridir.
- Edirne'deki bina, Trakya Üniversitesi Rektör Orient Express'in duraklarından biridir.
- 28:20Kudüs ve İstanbul'daki Diğer Eserler
- Kudüs'teki Palace Otel, Mimar Kemalettin tarafından inşa edilmiştir.
- Vedat Tekin'in eseri olan Tapu Kadastro Binası, Sultanahmet Camii'nin tam karşısındadır.
- Büyük Posta (Osmanlı Posta ve Telgraf Nezareti), Eminönü'nde yer almaktadır.
- 29:15Ali Tarak Bey ve Muzaffer Bey'in Eserleri
- Ali Tarak Bey'in eserleri arasında iki Kadıköy iskelesi ve yedi Beşiktaş iskelesi bulunmaktadır.
- Mimar Muzaffer'in eserleri arasında Abide-i Hürriyet ve Konya Muadilimi Okulu bulunmaktadır.