Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Evinizdeki Elektronik Atölyesi" kanalının sahibi tarafından sunulan bu eğitim videosu, sunucunun elektronik yolculuğunu ve mikrokontrolcülerle olan uzun dönemli arkadaşlığını anlatmaktadır.
- Video, dijital elektronik ile tanışma hikayesiyle başlayıp, mikrokontrolcülerin ve mikroişlemcilerin gelişimini kronolojik olarak ele alıyor. İçerikte mikrokontrolcülerin temel bileşenleri (program memory, adres register, RAM, EPROM, flash hafıza, işlemci, veri yolları) detaylı şekilde açıklanıyor ve farklı mikrokontrolcü modelleri (16F628E, ATmega328P) karşılaştırılıyor.
- Video, bir serinin ilk bölümü olup, ilerleyen bölümlerde mikrokontrolcüler içindeki bu birimlerin her birini ayrı ayrı detaylı olarak inceleyeceğini belirtmektedir. Sunucu, kendi deneyimlerini paylaşarak PIC mikrokontrolcüleri, kayan yazı projeleri ve programlama dilleri hakkında bilgiler vermektedir.
- 00:01Giriş ve Kanal Hakkında Bilgiler
- Videoda dijital elektronik ile tanışma hikayesi, mikrokontrolcülerin ve mikroişlemcilerin gelişimi ve mikrokontrolcülerin iç yapısı anlatılacak.
- Kanaldaki videoların akademik geçerliliği yoktur, verilen bilgiler kişisel deneyimlere dayanmaktadır.
- İngilizce terimlerin Türkçe çevirileri kitaplardaki karşılıklarından farklılık gösterebilir.
- 01:02Dijital Elektronik ile Tanışma Hikayesi
- Konuşmacının babası elektronik cihazların satışını ve tamirini yaptığı için çocukluğundan itibaren elektronik cihazlarla iç içe büyüdü.
- İlkokul yıllarında ev telefonlarının tamirini öğrendi, ancak parçaların nasıl çalıştığı konusunda pek fikir sahibi değildi.
- Ortaokul yıllarından itibaren programlama yapmaya başladı, Q Basic ve Visual Basic ile programlama öğrendi.
- 01:57Mikrodenetleyicilerle İlk Tanışma
- Programlanabilir mikrodenetleyicilerle ilk tanışması üniversite yıllarında oldu, internet kafede bir derginin PIC ile programlama ekini okuyarak.
- 2005 yılında Samsun'da PIC 16F84 mikrokontrolcüsünü bulup devre denemelerine başladı.
- PIC 16 serisinin en güzel yanı sadece 35 komutunun olması, öğrenmesi kolay ancak detaylı uygulamalar yazmak zor.
- 02:59Mikrodenetleyici Öğrenme Süreci
- Mikrokontrolcüleri kullanmayı öğrenirken en çok datasheet (bilgi kağıdı) kaynaklarından faydalandı.
- Yaklaşık bir ay süren başarısız denemelerden sonra tasarladığı ilk devreyi çalıştırmaya başladı.
- Arduino boardları kullanarak bilgisayarda yazılan yazılımı mikro kontrolcüye atmak kolay olsa da, normalde programlamak için ayrı bir programlayıcı devreye ihtiyaç duyulur.
- 03:47İlk Programlayıcı Yapımı
- İnternette PIC mikrokontrolcüleri programlamak için farklı devreler vardı, konuşmacı en basitini kendisi üreterek kullanmaya başladı.
- İlk programlayıcı bilgisayarın COM portuna bağlanarak kullanılır, ancak yeni bilgisayarlarda bu port bulunmadığı için dönüştürücüler kullanmak zorunda kaldı.
- İlk programlayıcı sadece 18 bacaklı entegreleri programlamak içindi, zaman içinde 40 bacaklı ve 8 bacaklı modelleri de programlamak için programlayıcıyı geliştirdi.
- 04:31Kayan Yazı Projesi
- Üniversiteyi bitirdikten sonra kayan yazılardan tasarlamaya karar verdi, elektronik konusunda edindiği tüm deneyimi bu dönemde edindi.
- 16 serisi 18 bacaklı mikrokontrolcü yerine daha gelişmiş özellikleri olan 18F serisine geçti.
- Tasarladığı kayan yazıların hem donanımlarını hem de yazılımlarını tamamen kendisi geliştirdi.
- 05:43Programlama Dilleri
- Assembly makine dili olması bakımından mikrokontrolcüye tam anlamıyla hükmetmenizi sağlar, ancak çok fazla kod yazmanız gerekir ve öğrenmesi zordur.
- Arduino ekosistemi programlama dili açısından insanlara en büyük iyiliği yaptı, Arduino'nun programlama dilinde yapılacak işlemlerin tamamı basit fonksiyonlar haline getirildi.
- Arduino ortamında mikro kontrolcünün makine dilinde çok hızlı yaptırabileceğiniz işlemler daha yavaş yapılıyor ve sadece Arduino kullanıldığında mikrodenetleyicilerin çalışma mantığını kavrayamıyorsunuz.
- 06:55Mikroişlemci ve Mikrokontrolcü Arasındaki Fark
- Mikroişlemcinin görevini yerine getirebilmesi için verilerin saklanacağı bellek birimine ve dış dünya ile veri alışverişinin yapılacağı giriş-çıkış birimine ihtiyaç duyduğu belirtilmiştir.
- Mikroişlemci sadece işlemlerin yürütüldüğü kısımdır, bellek, RAM ve giriş-çıkış birimleri dışarıdan eklenmelidir.
- Mikrokontrolcüler daha düşük performansta ve daha kolay tasarlanıp çalıştırılabilen cihazlara ihtiyacıyla ortaya çıktı, bu entegrelerde tüm birimler tek entegrenin içinde bulunur.
- 08:32Mikroişlemcilerin Tarihçesi
- Mikroişlemcilerin ilk örnekleri 1970'li yıllarda çıktı, mikro kelimesi önemli çünkü işlemci yani hesap yapan makineler yüzyıllardır mevcuttu.
- 1980'ler mikroişlemcilerin ve mikrokontrolcülerin büyük bir hızla yaygınlaştığı yıllardı, Atariler ve Nintendo oyun konsolları bu tip basit 8 bitlik işlemciler üzerine kuruluydu.
- Mikroişlemciler günden güne gelişerek bilgisayarlarımızda bulunan halini aldı, mikrodenetleyiciler ise giderek daha da ucuzladılar ve herkesin erişebileceği cihazlar haline geldiler.
- 09:40Mikrokontrolcünün İç Yapısı
- Mikrokontrolcünün içinde ne tür bileşenler olduğuna bakmak için üreticilerin yayınlamış olduğu bilgi kağıtlarından faydalanılacak.
- PIC 16F84 mikrokontrolcüsünün blok şemasında mikrokontrolcüyü oluşturan birimler basit bir şekilde bloklar halinde gösterilmiş.
- Program memory, bilgisayarda yazılan programın yüklendiği hafıza kısmıdır, yazılan program makine diline çevrildikten sonra buraya yüklenir ve buradan çalışır.
- 10:29Mikrokontrolcü Hafızaları
- RAM ve file registers hafızası, çalışma anındaki verilerin tutulduğu kısımdır ve tuş takımından girilen sayılar üç kesilmesiyle sıfırlanır.
- EPROM data memory, elektrik kesilince bile bilgilerin hatırlanmasını sağlayan hafıza birimidir ve bilgisayarın hard diskine benzetilebilir.
- Mikrokontrolcülerde ALU (Arithmetic Logic Unit) işlemcisi bulunur ve yazılan komutlar burada işlenir.
- 11:19Mikrokontrolcü Bileşenleri
- İşlemcide işlenen komutlar, hangi birimle alakalı ise son işlem yapılır ve hafızaya yazılacak sonuçlar veri yolları aracılığıyla ilgili birime gönderilir.
- Mikrokontrolcülerde başlangıç zamanlayıcısı, kristalin başlangıcı zamanlayıcısı, reset ve watch dock timer denetleyen ek donanımsal özellikler bulunur.
- Mikrokontrolcülerin dış bağlantıları ve karşılaştırma açısından gelişmiş mikrokontrolcüler incelenir.
- 12:04Gelişmiş Mikrokontrolcüler
- Gelişmiş mikrokontrolcülerde veri yolunun uzatıldığı ve ek özelliklerin konulduğu görülür.
- AVR mikrokontrolcülerinde flash hafızaya ve RAM hafızasına iki ayrı veri yoluyla bağlanırken, PIC mikrokontrolcülerinde bu yollar ortak kullanılır.
- AVR mikrokontrolcülerinde flash ve RAM hafızalarına giden veri yolları farklı olduğu için aynı anda bir komutu geride bir işlem yürütebilirken, PIC'te bir işlemin yürütülebilmesi için dört saat darbesine ihtiyaç duyulur.
- 13:37Mikrokontrolcü Bileşenlerinin Bağlantısı
- Mikrokontrolcüde işlemci, veri yolu aracılığıyla diğer ek bileşenlere bağlanır.
- Aynı veri yoluna bağlı olan seri iletişim birimleri, üç farklı timer (zamanlayıcı) birimi ve analog karşılaştırıcı bulunur.
- Bilgisayar teknolojisi tüm cihazlarda benzer birimler içerir ve serinin sonraki bölümlerinde mikrokontrolcüler içindeki birimlerin her biri ayrı ayrı detaylarıyla tanıtılacaktır.