Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan mikroekonomi dersinin soru çözümü ve konu anlatımı içeren eğitim içeriğidir. Eğitmen, kaymakamlık sınavlarında çıkabilecek mikroekonomi sorularını çözmektedir.
- Video, mikroekonomiden tüketim kuramı, fayda fonksiyonları, farksızlık eğrileri, gelir-tüketim eğrileri, talep esnekliği, gelir esnekliği ve üretim fonksiyonları gibi temel konuları kapsamaktadır. Eğitmen, her konuyu teorik açıklamalarla başlayıp örnek sorular üzerinden pekiştirmektedir.
- Videoda marjinal fayda, marjinal ikame oranı, köşe dengesi, devir dengesi, esnek ve esnek olmayan talep, gelir esnekliği formülü ve üretim fonksiyonlarında maksimum nokta bulma gibi kavramlar detaylı olarak ele alınmaktadır. Ayrıca, 2018 yılı kaymakamlık sınavından örnek sorular çözülerek sınav hazırlığı için pratik bilgiler sunulmaktadır.
- 00:04Mikroekonomi Soru Çözümü Giriş
- Mikroekonomiden genel bir soru çözümü yapılacak, kaymakamlıkta son yıllarda mikro ekonomiden çok ağır soru sormuyorlar.
- Tüketim kuramından bir soru örneği: Tüketici marjinal faydasını sıfır düzeyine getirinceye kadar tüketim yaparsa, doymuş ve maksimize etmiş olur.
- ÖSYM son yıllarda en yükseği kullanıyor, bu nedenle bu tür sorular sorulabilir.
- 00:56İki Mallı Modelde Denge Sorusu
- Fayda fonksiyonu U(x,y) = a·x^(1/3) olan tüketici, x ve y mallarını eşit miktarlarda tüketerek faydasını en yüksek düzeye çıkarmaktadır.
- Denge noktasında bütçe doğrusu farksızlık eğrilerinden birine teğet olur ve ikinci Gold yasası geçerlidir.
- Farksızlık eğrisinin eğimi, tüketilen x'in marjinal faydasının tüketilen y'nin marjinal faydasına oranına, bütçenin fiyatların oranına eşittir.
- 02:18Denge Noktasının Hesaplanması
- Fayda fonksiyonunda x'e göre türev alınarak a·x^(a-1)·y^(1/3) ve y'ye göre türev alınarak 1/3·y^(2/3)·x^(a-1) elde edilir.
- Bütçe doğrusunun eğimi -3/2 olduğundan, türevler eşitlenerek a değeri bulunur.
- Tüketicinin faydasını maksimize ettiğinde x ve y mallarını eşit miktarlarda tüketiyorsa, a değeri 1/2 olarak hesaplanır.
- 05:42Farklı Bir Denge Sorusu
- Fayda fonksiyonu U(x,y) = x^a·y^b şeklinde olan tüketicinin x malını tüketim miktarı y malını tüketim miktarının iki katıdır.
- Rasyonel tüketici, bütçe doğrusunun farksızlık eğrilerinden birine teğet olduğu noktada dengeye gelir.
- Türevler eşitlenerek x/y oranı a/b olarak bulunur.
- 09:51Marjinal İkame Oranı Sorusu
- Fayda fonksiyonu U(x,y) = ax + by şeklinde olan tüketici için x malını y malını ikame etme oranı sorulmaktadır.
- Bu soruda marjinal ikame oranı (x'in y'yi ikame etme haddi) sorulmaktadır.
- ÖSYM'nin çok sevdiği sorulardan biri olarak belirtilmiştir.
- 10:24Farksızlık Eğrileri ve Marjinal İkame Oranı
- Farksızlık eğrileri, x ve y'yi ikamet etme gücünün sabit olduğu durumda çizilen doğrulardır ve orijinden uzaklaştıkça daha yüksek bir faydayı temsil eder.
- Bütçe doğrusu, mümkün olan en yüksek faydayı sağlayan malın miktarını gösterir; bu mal sadece bütçenin tamamını y'ye harcayarak satın alındığında elde edilir.
- Marjinal ikame oranı, x'in marjinal faydasının y'nin marjinal faydasına oranıdır ve bu oran sabittir çünkü x ve y'nin sabit marjinal fayda yasasına göre tüketildiği durumda marjinal ikame oranı sabittir.
- 12:25Doğrusal Farksızlık Eğrisi Problemi
- Fayda fonksiyonu x+4y şeklinde olan tüketicinin parasal geliri 500 TL, x'in birim fiyatı 5 TL, y'nin birim fiyatı 10 TL ise, en yüksek faydayı sağlayan x malı miktarı hesaplanabilir.
- Doğrusal farksızlık eğrisinin eğimi mutlak değer olarak x'in katsayısı bölü y'nin katsayısıdır (1/4), bütçe doğrunun eğimi ise malların fiyatları oranına eşittir (1/2).
- Bütçe doğrunun eğimi farksızlık eğrisinin eğiminden büyük olduğundan, tüketici sadece y'yi tüketerek dengeye gelir ve x'in tüketim miktarı sıfır olur.
- 15:45Köşe Dengesi ve Denge Çözümleri
- Köşe dengesi, tüketicinin mallardan sadece birini tüketerek dengeye geldiği ve en yüksek fayda sağlayabildiği durumdur.
- Eğer x'in fiyatı 5 TL, y'nin fiyatı 20 TL olsaydı, bütçe doğrunun eğimi de 1/4'e eşit olacak ve farksızlık eğrisi ile bütçe doğrusu üst üste teğet olacaktı.
- Eğer farksızlık eğrisinin eğimi ve bütçe doğrunun eğimi birbirine eşitse, tüketici mallardan sadece birine ya da her ikisini birden tüketerek de aynı faydayı sağlayabilir.
- 16:59Gelir-Tüketim Eğrisi ve Esneklik
- Tüketim mal düzleminde çizilen gelir-tüketim eğrisi, orijinden başlayan pozitif eğimli bir doğru biçiminde olup, yatay eksende tüketilen miktarları, dikey eksende ise ikamet eden diğer malları temsil eder.
- Gelir-tüketim eğrisi, tüketicinin farklı bütçelerinde (daha zenginken, daha yoksulken) oluşan bütün denge noktalarının geometrik yeridir ve her noktada tüketici mevcut bütçesinin tamamına harcayarak mümkün olan en yüksek azami fayda düzeyine ulaşır.
- Bu durumda X ve Y mallarının gelir esneklikleri bir'e eşittir; tüketici parasal geliri arttıkça her iki malın talebini de aynı oranda artırmaktadır.
- 19:49Fiyat-Tüketim Eğrisi ve Esneklik
- Mal düzleminde çizilen fiyat-tüketim eğrisi yatay bir doğru ise, X malının talep esnekliği eksi bir'e eşittir (mutlak değeri bir'e eşittir).
- Bu durumda X malının fiyatındaki azalış sadece ve sadece artan reel gelirli, sadece ve sadece X'in talep edilen miktarını arttırır; Y'nin talebini arttırmaz.
- Bu mala ait talep eğrisi ikizkenar hiperbol şeklinde olup, bu mala yapılan toplam harcama (firmaların elde ettiği toplam hasılat) mümkün olan en yüksek seviyededir ve fiyat düşse de, fiyat artsa da değişmemektedir.
- 23:27Talep Esnekliği Hesaplama
- Doğrusal talep fonksiyonu Qd = 100 - 2P ve P = 20 birimken, denge noktasında talep miktarı 60 birimdir.
- Talebin fiyat esnekliği formülü: (ΔQ/ΔP) × Q'dur; burada ΔQ/ΔP, fiyat ve miktar değerlerindeki değişim oranını gösterir.
- Denge fiyatı 20 TL iken, talep esnekliği değeri -2/3'tür; fiyat 25 TL'de ise esneklik değeri eksi bir'e eşittir.
- Fiyatın üstündeki seviyelerde esneklik değeri mutlak değeri birden büyük, altındaki seviyelerde ise mutlak değeri bir'den küçüktür; yani fiyattaki değişimlere tüketici yukarıdaki seviyelerde daha büyük oranda, aşağıdaki seviyelerde ise daha küçük oranda tepki verir.
- 27:40Talep Fiyat Esnekliği Hesaplama
- Bir malın fiyatında %20 azalış olduğunda talebin fiyat esnekliği -1,80 ise, talep edilen miktar %36 oranında ve ters yönde değişir.
- Talep fiyat esnekliği, fiyat seviyesindeki değişime karşı talep miktarındaki değişmenin oranını ölçer ve talep miktarındaki oransal değişmenin malın fiyatındaki oransal değişmenin kaç katı olduğunu gösterir.
- Talebin fiyat esnekliği mutlak değeri 1'den büyükse esnek talep, 1'den küçükse esnek olmayan talep söz konusudur.
- 29:50Talep Fonksiyonu Örneği
- Qd = a - 6P şeklinde olan malın piyasa fiyatı 20 TL iken talebinin fiyat esnekliği -2'ye eşitse, a değeri 180 olarak bulunur.
- Talep fonksiyonunda fiyat eksenini 50'de kesen bir çizgi ve fiyat eksenini 6'da kesen bir çizgi vardır.
- Esneklik formülü yardımıyla a değeri hesaplanarak talep fonksiyonu Qd = 180 - 6P olarak elde edilir.
- 32:40Gelir Esnekliği Kavramı
- Gelir esnekliği, talep miktarındaki oransal değişmenin parasal gelirdeki oransal değişmenin kaç katı olduğunu gösterir.
- Gelir esnekliği formülü: E = (ΔQ/ΔI) / Q'dur.
- Gelir esnekliği 1'den büyük olan mallar lüks mallardır, 1'den küçük olanlar zorunlu mallardır, negatif olanlar ise düşük mallardır.
- 32:49Gelir Esnekliği Örneği
- Bir tüketici parasal geliri 600 TL iken gelir esnekliği 3'e eşit olan malı 40 birim tüketmektedir.
- Tüketicinin geliri 60 TL azalırsa, gelir %10 arttığında talep %30 artacağı için tüketim miktarı 12 birim artar.
- Gelir esnekliği, talep miktarındaki değişim gelirdeki değişmenin kaç katı oranındadır.
- 35:30Engel Doğrusu ve Lüks Mal
- Engel doğrusu, yatay eksende gelir düzeyi, dikey eksende malın talep edilen miktarı gösterilir.
- Engel doğrusu Q = 80 + 2I şeklinde olduğunda, gelir 000 TL iken talep miktarı 40 birimdir.
- Engel doğrusu Q = 80 + 2I şeklinde olduğunda, gelir 600 TL iken talep miktarı 40 birimdir ve bu mal lüks maldır.
- 41:19Üretim Fonksiyonu ve Marjinal Ürün
- Kısa dönem üretim fonksiyonu Q = 80 L² - 20 L³ olan firmanın emeğin toplam ürününün maksimum olduğu istihdam düzeyi sorulmaktadır.
- Toplam ürün fonksiyonunun maksimum olduğu noktada marjinal ürün (MPP) sıfırdır.
- Marjinal ürünün maksimum olduğu işçi seviyesi, üretim fonksiyonunun türevini alıp MPP'yi sıfıra eşitleyerek bulunur.
- 43:29Tam Kapasite Girdi Seviyesi
- Tam kapasite girdi seviyesi, üretim fonksiyonunda MFP ile APF'yi birbirine eşitleyerek bulunur.
- APF (ortalama ürün), toplam ürünün emek miktarına bölünmesiyle hesaplanır.
- Üretim fonksiyonu verildiğinde emeğin toplam ürününün maksimum düzeydeki emek miktarı, üretim fonksiyonunun türevini alıp MFP'yi sıfıra eşitleyerek bulunur.