Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan KPSS sınavına hazırlık amacıyla hazırlanmış mikro iktisat dersidir.
- Video, tüketim kuramının temel kavramlarını ele almaktadır. İlk olarak ihtiyaç kavramı ve özellikleri anlatılmakta, ardından marjinal fayda, iyi ve kötü mal kavramları açıklanmaktadır. Daha sonra ikame mallar, mal çeşitleri ve tüketici kavramı (homo economicus) detaylandırılmaktadır. Son bölümde ise fayda kavramı, kardinalistler ve ordinalistler arasındaki görüşler karşılaştırılmaktadır.
- Eğitmen, konuları örneklerle pekiştirmekte ve KPSS sınavlarında çıkabilecek sayısal soru tiplerini çözmektedir. Video, bir sonraki bölümde kardinalistlerin detaylı olarak anlatılacağı bilgisiyle sonlanmaktadır.
- Mikro İktisat Dersinin Başlangıcı
- Mikro iktisadın ilk konusu olan tüketim kuramından başlanacak, ardından arz-talep konusuna geçilecek.
- Tüketim kuramında kullanılan kavramların anlaşılması dersin devamını anlamak için önemlidir.
- KPSS sınavlarında son iki yılda sayısal sorudan çok tanım sorusu gelmiştir.
- 01:17İhtiyaç Kavramı ve Özellikleri
- İhtiyaç, tatmin edildiğinde haz ve doyum, edilmediğinde acı ve üzüntü veren duygudur.
- İhtiyaçların beş-altı temel özelliği vardır: ihtiyaçlar sonsuzdur, bazı ihtiyaçlar periyodiktir, ihtiyaçlar giderildikçe şiddeti azalır.
- Bazı ihtiyaçlar giderildikçe şiddeti artar, bu bağımlılık yaratan mallarda (alkol, eroin, esrar, sigara) görülmektedir.
- 06:49Mal Türleri ve Fayda Kavramları
- Para verip aldığımız her mal faydalıdır, ancak "kötü mal" olarak adlandırılan azı çoğundan iyi olan mallar vardır.
- Kötü mallar: hava kirliliği, gürültü, sigara dumanı, sivrisinek sokması gibi maruz kaldığımız mallardır.
- Diğer mallara "iyi mal" denir ve çoğu azından iyi olan mallardır.
- 08:51Marjinal Fayda Kavramı ve Uygulamaları
- Marjinal fayda, son birimin faydasıdır ve bu kavram sınavlarda soruların çözümünde önemlidir.
- Artan marjinal fayda, bağımlılık yaratan mallarda görülürken, azalan marjinal fayda sıradan mallarda (çorba, ayakkabı, otomobil) görülür.
- Sabit marjinal fayda, her birim tüketimde aynı fayda elde edildiğinde oluşur ve grafik olarak yatay bir doğru olarak gösterilir.
- 12:45İhtiyacın Özellikleri
- İhtiyacın beşinci özelliği ihtiyaçların şiddetleri farklıdır; bazı ihtiyaçlar zorunlu (yemek yemek, giyinmek, barınmak), bazıları zorunlu olmayan (eğlence, sinemaya gitmek, otomobil) ihtiyaçlardır.
- İhtiyacın altıncı özelliği ihtiyaci gideren araçlar birbiri yerine kullanılabilir, birbiri yerine geçen mallara "ikame mal" denir.
- İkame mallar arasında ikame ilişkisinin kuvveti değişebilir; çay-kahve arasında kuvvetli, pirinç-bulgur arasında zayıf ikame ilişkisi olabilir.
- 16:38Tam İkame ve İkame Malları
- Tam ikame, birbirinin yerine tam geçen iki maldır; örneğin küp şeker ve toz şeker ikame mallardır ancak tam ikame değildir.
- Tam ikame mallarının fiyatları eşit olmalıdır, aksi takdirde daha pahalı olan mal tercih edilmeyecek ve satışı duracak.
- İkame ilişkisi kişisel olabilir; örneğin bir çocuğun çikolata ve turşu arasında ikame ilişkisi olabilir.
- 21:46Tamamlayıcı Mallar ve Mal Tanımı
- Birlikte kullanılan mallara "tamamlayıcı mallar" denir; örneğin sağ ayakkabı teki-sol ayakkabı teki, çay-şeker, pilav-kuru fasulye gibi.
- Mal, ihtiyaci gideren her türlü şeye denir ve çeşit olarak sınırlıdır.
- Mal tüketimi alttan sıfırla sınırlıdır (negatif tüketim olmaz) ancak üstten sınırsızdır.
- 24:30Tüketici ve Özellikleri
- Mikro iktisatta klasik ve neo-klasik iktisadı anlatılır, bu ders yorumu yer olmayan bir dersdir.
- Tüketici, malları tüketerek ihtiyacını gideren kişidir ve dört temel özelliğe sahiptir: tam bilgiye sahip, seçici (bütünlük varsayımı), doyumsuz (çoğu aza tercih eder), tutarlı (geçişkenlik varsayımı).
- 27:08Homo Economicus Kavramı
- Homo economicus, her şeye para gözüyle bakan ve vicdanı olmayan bir insan modelidir.
- Bu modelde, iyiliğin bile parasal bir karşılığı olmak zorundadır ve insanlar kararlarını mali avantajlar göz önünde bulundurarak verirler.
- Homo economicus zihniyetiyle düşünmek, bazı kavramları anlamada zorluk yaratabilir.
- 28:03Fayda Kavramı
- Fayda, mal tüketimi sonucu elde edilen doyum veya malların ihtiyacı giderme özelliğidir.
- KPSS sınavlarında fayda kavramı soruları kolay görünse de seçenekler çok çelişkili olabilir.
- İktisatçılar fayda konusunda iki farklı görüşe ayrılır: kardinalistler ve ordinalistler.
- 30:02Kardinalist Görüş
- Kardinalistler faydanın ölçülebileceğini savunur ve faydanın ölçü birimini "util" olarak adlandırır.
- Kardinalistlerde fayda objektif bir kavramdır ve kişiden kişiye değişmez.
- Bu görüşe göre malların faydaları toplanabilir ve tüketici dengesi eş marjinal fayda ilkesi ile açıklanır.
- 32:32Ordinalist Görüş
- Ordinalistler (sırasalcılar), faydanın ölçülmediğini ancak sıralanabileceğini savunur.
- Ordinalistlerde fayda subjektiftir ve kişiden kişiye değişir.
- Bu görüşe göre malların faydaları toplanamaz ve farksızlık eğrileri analizi geliştirilmiştir.