Buradasın
Mikro İktisat Dersi: Mal ve Hizmet Ayrımı ile Üretim Faktörleri
youtube.com/watch?v=OkBR91tQ2AYYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan mikro iktisat dersinin kapsamlı bir anlatımıdır. Eğitimci, öğrencilere hitap ederek iktisat kavramlarını detaylı bir şekilde açıklamaktadır.
- Video, mal ve hizmet ayrımı ile başlayıp, mal kavramının serbest mal ve ekonomik mal olarak ikiye ayrılması, ekonomik malların üretici ve tüketici mal olarak sınıflandırılması ve tüketici malların dayanıksız ve dayanıklı mallar olarak incelenmesi ile devam etmektedir. Ardından hizmetlerin kişisel ve ticari hizmetler olarak sınıflandırılması, üretim faktörleri (emek, sermaye, doğal kaynaklar ve girişimcilik) ve bunların ekonomiden aldığı paylar (ücret, faiz, rant/kira, kar) ele alınmaktadır.
- Videoda ayrıca nominal ve reel ücret kavramları, saf enflasyon, sermaye kavramı ve Fisher faiz denklemi gibi önemli iktisat kavramları örneklerle açıklanmaktadır. Ekonomik döngüsel akım diyagramı ve üretim imkanları eğrisi konularının gelecek videolarda işleneceği bilgisi de verilmektedir.
- 00:08Mal ve Hizmet Ayrımı
- Videoda mal ve hizmet ayrımı incelenecek ve ardından üretim faktörleri ele alınacak.
- Mal ve hizmetler ihtiyaçları karşılayıp fayda sağlar, ancak stoklanma özelliği ve maddilik açısından birbirinden ayrılır.
- Mal, ihtiyaçları karşılayan, fayda sağlayan, stoklanma özelliği olan somut unsurlardır; hizmet ise ihtiyaçları karşılayan, fayda sağlayan, stoklanma özelliği olmayan soyut unsurlardır.
- 03:27Mal Türleri
- Mal kendi içerisinde serbest mal ve ekonomik mal olarak iki ana gruba ayrılır.
- Serbest mallar doğada bolca bulunur, fırsat maliyeti yoktur ve fiyatı sıfıra eşittir (örneğin oksijen, gün ışığı, sebilden akan su).
- Ekonomik mallar (iktisadi mallar) kıtlıktır, fırsat maliyeti vardır ve fiyatı sıfıra eşit değildir.
- 06:50Ekonomik Mal Türleri
- Ekonomik mallar üretici mal ve tüketici mal olarak iki gruba ayrılır.
- Üretici mal, tüketiciye dolaylı yoldan fayda sağlar (hammaddeler, sermaye malı, aromalı mal).
- Tüketici mal, üretici malının dönüştürülmüş, işlenmiş halidir ve doğrudan fayda sağlar.
- 09:15Tüketici Mal Türleri
- Tüketici mal kendi içerisinde dayanıksız mallar ve dayanıklı mallar olarak ikiye ayrılır.
- Dayanıksız mallar, faydası görüldüğü anda hemen biten etmenlerdir (gofret, ekmek, sabun, mum).
- Dayanıklı mallar, faydası görüldüğü anda bitmeyen mallardır (otomobil, televizyon, beyaz eşya).
- 10:36Hizmetlerin Türleri
- Hizmet, ihtiyaçları karşılayan, fayda sağlayan ve stok özelliği olmayan soyut unsurlardır.
- Hizmetler iki gruba ayrılır: kişisel hizmetler (bir kişi tarafından verilen hizmetler) ve ticari hizmetler (işletme tarafından verilen hizmetler).
- Kişisel hizmetler örneği: operatör, doktor, öğretmen, hizmetli, berber; ticari hizmetler örneği: bankacılık, sigortacılık, ulaşım, turizm.
- 13:55Üretim Faktörleri
- Üretim faktörleri (girdiler) teknik bir süreçten geçirilerek çıktı olarak karşımıza çıkar.
- Mal ve hizmetlerin oluşturulabilmesi için dört üretim faktörü gereklidir: emek (iş gücü), sermaye, doğal kaynaklar (toprak) ve girişimcilik.
- Emek, çalışanların bedensel veya zihinsel aktivitelerinin tamamıdır ve karşılığında ekonomiden ücret (w) alır.
- 17:20Ücret Türleri
- Ücretler nominal (parasal, cari) ve reel (gerçek) olmak üzere ikiye ayrılır.
- Nominal ücret, bir ay karşılığında alınan ücretin TL cinsinden değeridir ve enflasyondan arındırılmamıştır.
- Reel ücret, satın alma gücünü gösterir ve nominal ücretin mal fiyatına bölünmesiyle hesaplanır.
- Nominal ücretler sabitken mal fiyatlarının artması, reel ücretleri azaltır.
- 23:56Ücret ve Enflasyon
- Fiyatlar artarken (örneğin ekmeğin veya peynirin fiyatı), çalışanlara da aynı oranda zam yapılmalıdır ki satın alma gücü değişmesin.
- Fiyatlar ve nominal ücretler aynı oranda artarsa satın alma gücü değişmez, bu duruma "saf enflasyon" denir.
- 25:19Sermaye Kavramı
- Sermaye, üretim sürecinde kullanılan tüm fiziksel, finansal ve beşeri sermayenin toplamıdır ve para değildir.
- Sermaye bir üretim faktörüdür, para ise bir üretim aracıdır.
- Sermaye karşılığında alınan paya "faiz" (i) denir.
- 28:09Sermaye Çeşitleri
- Sermaye üç grupta incelenebilir: fiziki sermaye, finansal sermaye ve beşeri sermaye.
- Fiziki sermaye, makineler, teçhizatlar ve alet edevatları içerir.
- Finansal sermaye, para, tahvil, senetler, bonolar ve çeklerdir.
- Beşeri sermaye, çalışanların deneyimleri ve bilgi birikimleridir.
- 30:48Faiz Türleri
- Faiz iki grupta incelenebilir: nominal faiz ve reel faiz.
- Nominal faiz, enflasyondan arındırılmamış günlük borç ilişkilerinde kullanılan faizdir.
- Reel faiz, enflasyondan arındırılmış paranın gerçek kullanıma mahiyetini gösterir.
- 34:32Fisher Denklemi
- Fisher denklemi, nominal faizin reel faiz ve beklenen enflasyonun toplamı olduğunu gösterir.
- Faiz %10'un altında ise nominal faiz = reel faiz + beklenen enflasyon formülü kullanılır.
- Faiz %10'un üzerinde ise reel faiz = (1 + nominal faiz) / (1 + beklenen enflasyon) - 1 formülü kullanılır.
- 36:53Fisher Denklemi ve Faiz Hesaplaması
- Fisher'in denklemi nominal faiz = reel faiz + beklenen enflasyon şeklinde ifade edilir.
- Faiz ve enflasyon %10'un çokça üzerindeyse, nominal faiz = (1 + nominal faiz) × (1 + beklenen enflasyon) - 1 formülü kullanılır.
- Faiz %10'un üzerinde olduğunda daha hassas sonuçlar veren bu formül, sınav sorularında da kullanılabileceği belirtilmiştir.
- 39:14Üretim Faktörleri
- Doğal kaynak (toprak veya natür) ekonomiden çalışarak rant (kira) adı verilen bir pay alır.
- Girişimcilik (müteşebbis), tüm risklere katlanarak üretim faktörlerini bir araya getiren ve kar maksimizasyonu hedefleyen bir faktördür.
- Üretim faktörlerinin aldığı paylar: emek ücret, sermaye faiz, doğal kaynak rant/kira, girişimcilik kar/profit.
- 41:33Ekonomik Düşünceler
- Frank Knight, Chicago ekolünden (monoteist ekol) Newton Friedman'ın grubundan bir ekonomisttir.
- Knight'in "Risk, Belirsizlik ve Kar" adlı kitabında şirket karının belirsizliğin bir ödülü olduğu belirtilmiştir.
- Belirsizlik ve riskin artması, şirket kar seviyesinin de artacağı olgusu önerilmiştir.